LUKAS 6

Kakiwal᷊on mạanun ěllon Sabatẹ̌

(Mat. 12:1-8; Mrk. 2:23-28)

1 # Pang. 23:25 Ene sěnsul᷊e su ěllon Sabatẹ̌, piạ e i Yesus simahen tal᷊oaram baelu gandung, manga muritʼE němpamoso gandung. I sire mělẹ̌lising gandung ene ringangu l᷊iman sire, mase kẹ̌kanengang i sire. 2Kutẹu pirang katau tau Farisi němpẹ̌bera, ”Kawe unụe i kamene mělẹ̌lampa manga atorʼu agamang kitẹ dingangu měmpẹ̌kẹ̌koạ apan pělli koateng su ěllon Sabatẹ̌?”

3 # 1Sam. 21:1-6 I Yesus simimbang, ”Kai reng tanakạ basa i kamene apan nikoạ i Daud tangu, piạ i sie ringangu manga taumatane něngkal᷊unusẹ̌? 4#Imng. 24:9 I sie simuẹ̌ su ral᷊ungu Wal᷊em Mawu kụ nangal᷊ạ e borotẹ̌ nạung nakoạ sasěmba su Mawu Kasěllahenge, mase nịkakaěnge. Bọu ene mal᷊aing pinẹ̌gělirange borotẹ̌ ene su manga taumatane. Sěmbal᷊iau kere su atorangu agamang kitẹ, kětạem manga imang botonge kumaěng borotẹ̌ ene.”

5Mase i Yesus něhengetang, ”Ahusʼu Taumata e kawasa su ěllon Sabatẹ̌ e!”

Tau l᷊imane sěmbẹ̌ka nipatene

(Mat. 12:9-14; Mrk. 3:1-6)

6Tangu su ěllon Sabatẹ̌ lai wal᷊ine, i Yesus simuẹ̌ su wal᷊em pẹ̌kakal᷊iomanengang. Ene sene kai piạ tau limane nipatene sěmbẹ̌ka. 7Pirang katau mananěntiro agama ringangu tau Farisi měngkate mạnitị pẹ̌sasal᷊an Yesus mědeạu ikapangaduhang i Sie. Kụ i sire měngkatewe mạnitị měnsang i Sie sarung mapakapian taumata su ěllon Sabatẹ̌. 8Kutẹu i Yesus těbe masingkạ u tiněnnan sire. Tangu i Sie nẹ̌berạe su tau l᷊imane nate sěmbẹ̌ka e, ”Endaịko pẹ̌buạ darisị sini su těngone!” Tangu tau ene nẹ̌buạ e, kụ dimarisịewe sene. 9Kutẹu i Yesus nakiwal᷊o si sire apang ene sene, ”Tumuhụ agamang kitẹ e měnsang botonge mẹ̌koạ apa su ěllon Sabatẹ̌? Měkoạ mapia arau měkoạ dal᷊akị? Mangambang taumata arau manilakạ?” 10I Yesus mẹ̌manda kěbị si sire, mase něhengetang#6:10: Něhengetang: Winohẹ u nạung pira-pira: něhengetang dingangu limangehẹ̌. su tau ene, ”Ul᷊uhẹ̌ko limanu e.” Tau e něngul᷊uhẹ̌ l᷊imane kụ l᷊imane e nul᷊ẹ e.

11Arawe manga mananěntiro agama ringangu tau Farisi e měngkatewe nisawelangu pẹ̌du kụ nanětạ e nahumbisara měnsang kapuraneng i sire Mawu Yesus e.

Mawu Yesus namile si sire mapul᷊o dua su kataune

(Mat. 10:1-4; Mrk. 3:13-19)

12Tangu su tempo ene i Yesus rimal᷊eng kụ simaka wul᷊ude, kụ mẹ̌kal᷊iomaneng. Ene sene i Sie mang mẹ̌kẹ̌kal᷊iomaneng su Mawu Ruata sěhẹ̌bi tiwatu. 13Ene sarạeng ěllo seng natuahẹ̌, i Sie kimuị e manga muritʼE, mase pinilene mapul᷊o dua su kataune wọʼi sire rasul. I Sie něsěbạ i sire mapul᷊ọ dua ene kai manga rarolohang. I sire ene ute kai: 14I Simon (kụ isẹ̌sẹ̌bạʼE lai si Petrus), dingangi Andreas tuaring Simon; Yakobus dẹ̌duan Yohanes, Filipus dingangi Bartolomeus, 15i Matius dingangi Tomas, Yakobus anạ i Alfeus, dingangi Simon (isẹ̌sẹ̌bạ si Patriot), 16i Yudas anạ i Yakobus dingangi Yudas Iskariot kụ samurine nakoạ mẹ̌tatul᷊a.

Mawu Yesus naněntiro ringangu napakapian taumata masakị

(Mat. 4:23-25)

17Bọu ene i Yesus dimẹ̌sungke wọu wul᷊ude ene ringangkewelain manga rasulẹ̌ e, mase timaing kụ dimarisị su sěmpalang tampạ matene. Sene piạ ko l᷊ai kamonaěng manga muritʼE wal᷊ine ringangu taumata l᷊awọ nahunděnta wọu apan tampạ su kaguwạu Yudea, Yerusalem, dingangu manga soan Tirus dingangu Sidon su sěbu l᷊uạ. 18I sire nahunděnta mẹ̌deạu rumaringihẹ̌ si Yesus e, dingangu tadeạu maul᷊e wọu kal᷊awọu sakị i sire. I sire apạewen kẹ̌kasuẹ̌kangu rohkẹ̌ dal᷊aị e mal᷊aing nahunděnta kụ něngkapia. 19Kụ patikụ taumata mẹ̌dẹ̌deạu makapanenggehẹ̌ si Yesus e, watụ u kai piạ kawasa sụsěbang bọu watangengʼE kụ makạpia si sire kěbị.

Dal᷊uasẹ̌ dingangu kasasusa su naung

(Mat. 5:1-12)

20I Yesus namanda manga muritʼE mase něhengetang,

”Kariangkamang i kamene taumata makakasiang e,

u i kamene kai ral᷊ohong kararatuangu Mawu Ruata e!

21Kariangkamang i kamene apan něngkahutung orasẹ̌ ini;

u i kamene hẹ̌dong iapakal᷊aedẹ̌!

Kariangkamang i kamene apang sụsangị orasẹ̌ ini;

i kamene sarung mahul᷊ẹ̌ge!

22 # 1Ptr. 4:14 Kariangkamang i kamene kereu ipẹ̌binsị, ikawěnsing, lẹ̌hinakaneng, dingangu ipẹ̌sẹ̌sampuhẹ̌ ual᷊ingu Ahusʼu Taumata e! 23#2Kar. 36:16; MMR. 7:52 Manga nabi su tempon nạung kẹ̌koateng kerene lai. Kamageng hal᷊ẹ̌ ene mariadi ute karimạko i kamene měngkai měmpạhul᷊uasẹ̌ dingangu měmpẹ̌sal᷊ain dal᷊iagẹ̌, u kawe masaria wawal᷊ise kạsasadia si kamene su sorga e.

24Kụ kạěngkěhang bue i kamene apang makakalạ e orasẹ̌ ini;

watụ u i kamene seng kinawuakengu katatemangenge!

25Kạěngkěhang i kamene apan nikal᷊aedang orasẹ̌ ini;

u i kamene sarung kal᷊unusang!

Kạěngkěhang i kamene apan mạhul᷊ěge orasẹ̌ ini;

u i kamene sarung l᷊umahunsusa ringangu mahunsangị!

26Kạěngkěhang i kamene, kerẹu patikụ taumata e měngkai měmpẹ̌dẹ̌dalo si kamene; u mal᷊aing kerene manga i upung i sire měmpẹ̌dẹ̌dalo manga mahang nabi kal᷊imonane.”

Kakěndagẹ̌ su sědụ

(Mat. 5:38-48, 7:12a)

27”Arawe si kamene apan dụdaringihẹ̌ e si Siạ orasẹ̌ ini, Iạ tumanatạ eng ini: pěmpẹ̌kěndagẹ̌ben manga sědụ i kamene ringangu pěmpẹ̌koạbe mapia su taumata apan měmpẹ̌bẹ̌binsị i kamene. 28Pěmpangal᷊amatẹ̌ taumata apan měmpạngane si kamene, ringangu pěmpẹ̌kal᷊iomanengu taumata apan mapakạsusang kamene. 29Kereu i sai mameru pipịu sěmbẹ̌ka ute walạewe i sie pameru pipịu sěmběka l᷊ai. Kereu lakụ u nipul᷊aho ute ghělịe lai lahawengu e. 30Kereu sěngkatau mẹ̌gẹ̌gausẹ̌ apa-apa si kau ute ghěllịe si sie, ringangu kereu rarotongu e pul᷊ahong, ute walạe manịeng tawe ul᷊enang. 31#Mat. 7:12 Pakapiako miěbạu taumata wal᷊ine kerẹewe su kapulung kamene i sire miěbạ i kamene e.

32Kereu i kamene sěmatang kụ kěndagu apang kụ kěndagʼi kamene ute apa wue wawal᷊ise? Taumata warạdosa e mal᷊aing kụkěndagu i sai-saing kụkěndagʼi sire. 33Dingangu kereu i kamene sěmatang měmpẹ̌kẹ̌koạ mapia su manga taumata apan měmpẹ̌kẹ̌koạ mapia si kamene, ute apa wue wawal᷊ise? Taumata warạdosa e mal᷊aing měmpẹ̌kẹ̌koạ kerene! 34Dingangu kereu i kamene sěmatang mangonggọu roitẹ̌ pakịědang si sai-saiewen makawaehẹ̌ ute apa wue wawal᷊ise? Taumata warạdosa e mal᷊aing mangonggọu roitẹ̌ pakịědang su taumata warạdosa e, wọu ene paghělenang kapia! 35Tuhụ hinone abe kere! I kamene kawe harusẹ̌ kuměndagʼu sědụ i kamene ringangu měmpẹ̌koạ mapia si sire. I kamene harusẹ̌ pěmpangonggọ su ědang dingangu abe pělẹ̌harapẹ̌ makaẹ̌ba sasul᷊ene. Kamageng kerene ute wawal᷊ise sarung masěllahẹ̌ dingangu i kamene mariadi manga anạ u Mawu Karangetange. U Mawu Ruata e kai mal᷊ondo su taumata apan wẹ̌gang makitarimakasẹ dingangu su apan daral᷊akị e lai. 36Pakatatal᷊ěntụko i kamene mẹ̌sul᷊ungkewen i Amang i kamene e kawe matal᷊ěntụ.”

Mapakasal᷊an taumata

(Mat. 7:1-5)

37”Kumbahang mapẹ̌salan taumata wal᷊ine mědeạu i kamene hala tawe lai ipẹ̌sal᷊am Mawu Ruata e. Kumbahang měhukung u taumata wal᷊ine mẹ̌deạu i kamene e lai tawe ihukung u Mawu Ruata e. Pěngampungko taumata wal᷊ine, mẹ̌deạu Mawu Ruata lai mangampung i kamene. 38Pěmpangonggọ su taumata wal᷊ine, mẹ̌deạu Mawu Ruata lai mangonggọ si kamene. I kamene sarung makatarimạ laonggọ mẹ̌dẹ̌dal᷊embo kụ seng niapakasikilẹ̌ mapia-pia si kamene. U kai sasupa ipanupang kamene baugʼu taumata wal᷊ine sarung ipanupan Duata si kamene.”

39 # Mat. 15:14 Mase i Yesus něběke si sire papinintu kere ini, ”Kamageng tau wuta mangahạ tau wuta wal᷊ine, ute nal᷊ahẹ i rẹ̌dua sarung manawo su ral᷊ungu wangka. 40#Mat. 10:24-25; Yoh. 13:16, 15:20 Tawẹ apa muritẹ̌ limebo wọu mananěntirone. Arawe muritẹ̌ nasuen sikol᷊ane, sarung mẹ̌sul᷊ungu mananěntirone.

41Kawe unụe i kamene makạsilowe pul᷊ing su matang anạ u sěmbaụ u, arawe sal᷊awaku su matang kamene hala e tawe kinasilong kamene? 42Kereapa wue i kamene makapẹ̌bera su anạ u sěmbaụ u, ’E anu, mahịe iạ mangoẹ pul᷊ing bọu matanu,’ arakutẹu su ral᷊ungu matanu sẹ̌sanu kawe piạ sal᷊awaku kụ tawe kinasilong kamene? Ei kau tau mělle! Al᷊ạko kal᷊imona sal᷊awaku su matanu e. Mase wuhụe i kamene makasilo mal᷊ahẹ dingangu makakoẹ pul᷊ing bọu matang anạ u sěmbaụ u e.”

Kalu ringangu wuane

(Mat. 7:16-20, 12:33-35)

43”Kalu matuwo e tawe mapẹ̌buang buane ral᷊aị. Kerene lai kalu ral᷊aị tumuwo e tawe mẹ̌buang buane mapia. 44#Mat. 12:33 Apạeweng kalu e kai ikẹ̌kakiral᷊a su wuane. Sumpinị tawe kapananipoěng buang ara, ringangu wanehẹ̌ tawe kapẹ̌dareakeng buan anggorẹ̌. 45#Mat. 12:34 Taumata mapia e mạngukahu hal᷊ẹ̌ mapapia watụ u naunge kai kal᷊aěmungangu kapapia. Taumata ral᷊akị e mangukahu hal᷊ẹ̌ daral᷊akịe watụ u naunge mạpenẹ u karal᷊akị. U apan iwẹ̌berang mohonge ene e kai wọu tompẹ u naunge.”

Měmamangung bal᷊e pelesa ringangu měmamangung bal᷊e wodo

(Mat. 7:24-27)

46”Unụe i kamene měkẹ̌kui si Siạ, ’Mawu, Mawu,’ kaiso tawe mẹ̌kakoạ apan Takụ ipẹ̌lẹ̌hengetang si kamene? 47Dingangi saị e wue i kitẹ mẹ̌nul᷊ung taumata apan diměnta su anu-Ku, dingangu rụdaringihẹ̌ hengetang-Ku, měndal᷊engu ene? – Mapiangbe Iạ deng maněntiro si kamene –. 48I sie mẹ̌sul᷊ungu taumata piạ němangung bal᷊e něngal᷊i niapakaral᷊ung-dal᷊ung pundasine niapakaiange su watu hanibẹ̌. Tangu sarạeng piạ lẹ̌ba ringangu akẹ u sal᷊ụ timanggạ e wal᷊e, ute bal᷊e ene tawe kạdionge kimolong, batụu seng niwangung pondasi koạe mapia. 49Arawe i sain nạungbe rụdaringihẹ̌ hengetang-Ku kụ tawe tumatuhụ, ute kai mẹ̌sul᷊ungu taumata němangung bal᷊ene tạ pondasine. Kereu lẹ̌ba timanggạ e, ute wal᷊e ene mangkewen apidu nopehẹ̌; kụ kaghaghoghahe mambeng masaria!”

Currently Selected:

LUKAS 6: SXN

Highlight

Copy