Sant Matiéu 5
5
CHAPITRE CINQUEN
Eici coumenço lou Sermoun sus la mountagno: li vue Beatitudo. — Jèsu noun vòu abouli la Lèi eli Proufèto mai lis acoumpli. — La douçour e la councòrdi. — Tout sacrifica pulèu que de peca — Indissoulubleta dóu mariage. — Lou juramen, la paciènci, l'amour dis enemi.
1En vesènt aquéu poupulas, Jèsu escalè sus uno mountagno, e quouro se fuguè asseta, s'avancèron d'éu si disciple.
2Em'acò durbènt sa bouco, lis ensignavo, disènt:
3Benurous li paure d'esperit#5.3 Noun es aquéli que mancon d'esperit, li nèsci, li fada; mai aquéli qu'an l'esperit de paureta, de destacamen. qu'es à-n-éli lou reiaume paradisen#5.3 Vèire noto i dóu chap. III..
4Benerous li manse, pèr-ço-que pousssediran la terro.
5Benurous aquéli que plouron, dóumaci saran counsoula.
6Benerous aquéli qu'an fam e set de la justiço, qu'éli saran assadoula.
7Benurous li misericourdious, qu'éli peréu óutendran misericòrdi.
8Benurous li cor mounde, dóumaci éli veiran Diéu.
9Benurous li gènt de pas, pèr-ço-que ié diran lis enfant de Diéu.
10Benurous li qu'enduron persecucioun pèr amor de la justiço, dóumaci es siéu lou reiaume de paradis.
11Benurous sias, quouro vous maudiran e vous persecutaran e diran à faus tout mau de vous, pèr l'encauso de iéu.
12Alegras-vous e trefoulissès, que vosto recoumpènso es grando eilamount: cares ansin qu'an persecuta li proufèto vòsti davansié.
13Vautre sias la sau de la terro. Se la sau s'esvano, emé que la salaran? es plus bono en rèn que pèr la jita deforo souto li pèd di gènt.
14Vautre sias lou lume dóu mounde. Pòu pas, uno vilo, èstre escoundudo, estènt quihado sus uno mountagno.
15Atuvon pas uno viholo pèr la bouta souto la panau, mai sus un candelié, pèr que fague lume à tóuti li gènt que soun dins l'oustau.
16Ansin lusigue vosto lumiero davans lis ome, pèr que vegon vòsti bònis obro e glourificon voste Paire qu'es dins lou cèu.
17Anés pas vous crèire que siéu vengu demouli la Lèi o li Proufèto: siéu pas vengu li demouli, mai lis acoumpli.
18Veramen vous lou dise, d'aqui-que lou cèu passe emai la terro, pas meme un i o'no tito despareira de la lèi, que tout noun s'acoumpligue.
19Aquéu dounc qu'anara contro l'un d'aquéli coumandamen pichoutet#5.19 Es aquéli coumandamen designa au verset 18 pèr l'i e pèr la tito, e que, pichoutet que pichoutet, fan partido de la mouralo evangelico (Knab. Op. cit.) e qu'aprendra is ome de i'ana contro, l'apelaran lou plus pichoutet dins lou reiaume celèste; mai aquéu que praticara e ensignara sara apela grand dins lou reiaume celèste.
20Car vous lou dise, se noun aboundo mai vosto justiço qu'aquelo dis Escribo e di Farisen, noun intrarés dins lou reiaume de paradis.
21Sabès qu'es esta di à vòsti davansié: Noun tuaras, e quau tuara passara en jujamen.
22Eh! bèn, iéu vous dise: Tout ome que cargo la coulèro contro soun fraire passara en jujamen. Aquéu que dira à soun fraire: Raca!#5.22 Sènso cervello. lou citaran davans lou counsèu; e aquéu que ié dira: siés un fòu#5.22 D'après la forço dóu mot ebriéu e grè, «scelerat, impìe, nègo-bon-Diéu» (Knab. Op. cit). sara passible de la dano dóu fiò#5.22 Per douna'no idèio de coume Diéu punira dins l'autre mounde lou pecat de coulèro, Noste Segnour rapello eici li tres sorto de peno capitalo usitado encò di Judiéu: lou jujamen à la decapitacioun qu'apartenié à chasco ciéuta; l'aqueiramen ourdouna pèr lou counsèu, autramen di lou sanedrin; e lou suplice dóu fiò reserva i sceleratas (Fouard, La vie de N.-S. J.-C, Lib. IV, chap. III.).
23Adounc s'aduses toun presènt à l'autar e qu'aqui te remetes que toun fraire a quaucarèn contro tu,
24Laisso aqui toun presènt davans l'autar, e vai-t'en proumié faire l'acord emé toun fraire, em'acò pourras pièi veni semoundre toun presènt.
25Bouto-te d'acord au pu lèu emé toun aversàri, d'enterin que fas routo em'éu, cregnènço que te mene, toun aversàri, vers lou juge e que lou juge t'abandoune à soun menistre, e que te mandon, pièi, en presoun.
26Veramen te lou dise, n'en sourtiras plus d'aqui-qu'agues paga fin-qu'à la darriero dardèno.
27Sabès qu'is ancian es esta di; Faras ges d'adultèri.
28Eh! bèn, iéu vous dise: Tout ome qu' alucara 'no femo emé d'uei de councupis-cènci, es adultre deja dins soun cor#5.28 Li Farisen, comme forço crestian de vuei, fasien ges de cas dis ate interiour. Dins aquest verset, lou Sauvaire coundano e li marrìdi pensado e li marrìdi desiranço: soun lis uno e lis autro de veritàbli pecat.
29Se toun uei dre t'escandaliso, derrabo-lou e jito-lou liuen de tu, car t'es mai en-de-bon de perdre un; de ti mèmbre que se tout toun cors toumbavo dins l'infèr.
30E se ta man drecho t'escandaliso, derrabo-la e jito-la liuen de tu, car t'es mai en-de-bon de perdre un de ti mèmbre que se tout toun cors anavo en infèr.
31Es esta di peréu: Tout ome qu'enmandara sa mouié, dèu ié baia 'n ate de repudiacioun.
32Mai iéu vous dise: Tout ome qu'enmandara sa mouié, franc de la resoun d'adultèri, la rènd adultro; e aquéu qu'espousara'no femo ansin enmandado fai un adultèri#5.32 Lou divòrci, aqui se vèi, es pas permés. Un ome que se desseparo d'emé sa femo, pòu pas n'espousa 'no autro, tant que la proumiero viéu. Lou nous counjugau rèsto entre éli dous fin-qu'à la mort e i'a ges de lèi umano que lou posque desfaire (Vèire S. Marc, 10, 11, 12; S. Lu, 16, 18; 1 Cor. vii, 10, 11, 39.).
33Avès aprés tambèn qu'is ancian fuguè di: Noun te perjuraras, mais tendras envers lou Segnour ti sarramen.
34Eh! bèn, iéu vous dise de jura de ges biais, ni pèr lou cèu, amor qu'es lou trone de Diéu;
35Nimai pèr la terro qu'es, elo, l'escabello de si pèd; ni pèr Jerusalèn, dóumaci es la ciéuta dóu grand Rèi.
36Jures pas nimai pèr ta tèsto, car i'a pas meme un péu que posques lou rèndre blanc o negre#5.36 Noun soun coundana eici que li sarramen e juramen sènso necessita..
37Mai countentas-vous de dire: O, o; noun, noun; car tout ço qu'apoundès de mai vèn dóu mau#5.37 D'ùni traduson: dóu Marrit, dóu Catiéu, valènt-à-dire dóu Diable..
38Sabès qu'es esta di: Uei pèr uei, dènt pèr dènt.
39E iéu vous dise de pas resista au mau que vous fan; mai se quaucun t'a pica sus la gauto drecho, aparo l'autro.
40Se quaucun vòu pleideja contro tu pèr te leva ta raubo, abandouno-ié toun caban.
41E se n'i'a un que te vòu fourça de faire milo pas, fai-n'en em'éu encaro dous milo.
42A quau te demando, douno, e noun rebutes aquéu que vòu t'emprunta.
43Sabès qu'es esta di: Amaras toun prouchan e auras en òdi toun enemi.
44Mai iéu vous dise: Amas vòstis enemi, fasès de bèn à-n-aquéli que vous ahisson e pregas pèr aquéli que vous persecuton e dison de mau de vautre,
45Pèr que fugués lis enfant de voste Paire d'eilamount, que fai leva soun soulèu sus li bon e sus li marrit, e fai plòure sus li juste e lis injuste.
46S'amas, dóumaci, aquéli que vous amon, que recoumpènso aurés? es que li publican lou fan pas tambèn?
47E se saludas rèn que vòsti fraire, dequé fasès de mai? es que li pagan lou fan pas tambèn?
48Adounc fugués perfèt, coume voste Paire celèste es perfèt.
Currently Selected:
Sant Matiéu 5: PROV
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Historical text printed in 1903, maintained by the British and Foreign Bible Society.