ỊMAKỊ 12
12
Oja nya Angị Kpẹhị Rịrị Ẹrụ
(ịMatiyu 21:33-46; iLuku 20:9-19)
1Ụka ọọwa, iJisọsị juwa kpa ija la datị-datị da ang ọmẹjẹ nyamwụ wụlẹ je angịnyị. Ịnyị, iJisọsị a kpa oja ọkpịta ọlẹ mẹ ang jẹ yẹkẹẹ, “Ayịdọlẹrụ ọhẹ juwa ọlẹ kọ wu ẹrụ nya alakọnụ. Ọ bá iku yẹ ẹrụ nyamwụ ọọwa dada. Ọ chị ụtụjẹ ọhẹ ẹ-ẹrụ ọọwa ẹ-ẹga kị kaa pyị enyi nya alakọnụ ju ene kị kaa kpa họ ere. Ọ nwụ́ ube-oluhye ọtụka ọhẹ ụ-ụwa kọ ka ri ọdana ha angị gbe ẹrụ ọọwa họọ. Ọọwa lẹ, ayịdọlẹrụ ọọwa a hu ẹrụ nyamwụ ọọwa bá angịhyẹ kị ka juwa kpẹhị rịrọọ họọ nya okpoko lẹ. Ọ yegiri rụ kanyị ka ẹga ọlụrụ lẹlẹ. 2Ụka kọ pwụ ụka nya egbe ịịwa ọhyahya, ayịdọlẹrụ ọwẹ du ọnchẹ nyamwụ ọhẹ kele ka ẹga nya angị kpẹhị rịrị ẹrụ ọọwa. Chajị kị ka hya egbe nya alakọnụ ịlẹrụ ọọwa du ọnchẹ ọwẹ kịlọọ. 3Ma, angị kpẹhị rịrị ẹrụ ọọwa wu ọnchẹ ọọwa nyi nya ịlẹhị-ịlẹhị wuu lẹ, ị tụụbwọ hyọọ rụ labwabwọ kaka ta ayịbamwụ lẹlẹ. 4Ayịdọlẹrụ ọwẹ myịmyị du ọnchẹ ọkịla ẹrụ kele. Ma, angị kpẹhị rịrị ẹrụ ịwẹ myịmyị gba mịla ọnchẹ oheeye ọwẹ gbee kị boo igo e-egbeju lẹ, ị chị oyoyi ọtụka-ọtụka jwọọ ụ-ụwa lẹlẹ. 5Ayịdọlẹrụ ọwẹ myịmyị du ọnchẹ ọhata ẹrụ kele. Angị kpẹhị rịrị ẹrụ ịwẹ myịmyị gba mịla ọnchẹ ọọwa gbee kị nwọọ ọwa kẹhị-kẹhị pyịyọọ. Ayịdọlẹrụ ọwẹ myịmyị du iru nya anchẹ ịkịla lụmẹ-lụmẹ ẹrụ kele. Ma, angị kpẹhị rịrị ẹrụ ịwẹ juwa kaa nyi angịhyẹ nyaa bala o-juwa nwụ angịkịla nyaa ịnyịnyịịnyị. 6Ịnyị, ụka kọ nụwa gbee lẹ, anchẹ nya ayịdọlẹrụ ịwẹ wuu a myị́ kụrwa-kụrwa kaka hi Ọnyẹwẹ olookpokpo nyamwụ ọlẹ kọ họ́ọ lụmẹ ụbwọọmwụ kẹnẹ-kẹnẹ lẹlẹ. Ịnyị, lụka ohyẹẹkpẹ-ẹkpẹ lẹ, ayịdọlẹrụ ọwẹ a du ọnyị olookpokpo nyamwụ ọọwa ẹrụ kele ka ẹga nya angị kpẹhị rịrị ẹrụ ọọwa lẹlẹ. Chajị ayịdọlẹrụ ọọwa yẹkẹẹ, ‘Ó-ri ká angịwẹ á chẹhị chị kaka yẹ ọnyị nya ụbwọ nya ịlọm kpakpakpa lẹ, ị ka jwoo ihi kpáá.’ 7Ma, ụka ká angị kpẹhị rịrị ẹrụ ịwẹ yẹ ọnyị nya ayịdọlẹrụ ọọwa lẹ, ị me obyi ta awụlẹ yẹkẹẹ, ‘Ẹhẹẹ! Anụ kẹwẹ kahị nwụ ọnyị ọlẹng olookpokpo nya ayịdọlẹrụ ọwẹ mẹ. Chajị ọnyị ọwẹ kpangga a ka ri ugu nya adamwụ ị-ịlahị lẹ. Chajị ụka kahị nwọọ kpá lẹ, kahị ka jẹ́-ẹ go ang ugu ịlẹ wuu la mẹ.’ 8Ọọwa lẹ, angịịwa a kele kaka yụbwọ chị ọnyị ọọwa lẹ, ị nwọọ, hwoo kpa kaka dụwa odehe nya iku nya ẹrụ nya alakọnụ nya alubekee ọlẹ kị juwa kpẹhị rịrị lẹlẹ.”
9IJisọsị myịmyị yẹkẹẹ, “Ee lẹ, ó-ri kọ la ịnyị, ụka ká ayịdọlẹrụ ọọwa á kele ka ẹrụ nyamwụ ọwẹ, anyanyị, anụ tị́ me irya kọ ka họ ẹ-ẹga nya angị kpẹhị rịrị ẹrụ nyamwụ ọọwa? M juwa byinu yẹkẹẹ, ayịdọlẹrụ ọọwa ka ta angị kpẹhị rịrị ẹrụ ịwẹ ayịreji wuu gbanggbang, ene kọ ka tụụbwọ hi ẹrụ nya alakọnụ ọọwa ju angịkịla ụ-ụbwọ. 10Ánụ́ dọmwụ wa ẹla ọlẹ bwu ẹpwụ nya Ụpwụ Ịgọgọ ẹnẹnẹhẹ kpong-kpong lẹka? Ẹla ọọwa a lẹẹ lẹ:
‘Ẹjwọ ọlẹ ká angị me ugulọ nya ube pwa,
kị gbọọ ugu da ka ọka lẹ,
ẹjwọ ọọwa kpangga a mwọọgịlẹ yẹ ri ẹjwọ
ọnyọọngịrị ọlẹ kọ wu itiwe nya ube ọọwa kpa gogo wẹ lẹlẹ.
11Ẹlẹwẹ kọ la ịnyị lẹ,
ọ ri ọhọhọ nya Ọngọlahị Ohe Oluhye ayịdang.
Ụka ká ẹhị nyahị yọọ lẹ,
ọ lahị ẹbyẹbyị lụmẹ kaka kpoye.’ ”
12Ụka ká alegbeju nya ala iJuu anyị wo oja ọkpịta ọwẹ ká iJisọsị ja lẹ, ị jẹ́ yẹkẹẹ, ịwa ayịdang, iJisọsị nyaa wẹẹ da etu ọwẹ lẹ. Ụka ọọwa, ịnọ, alegbeju nya ala iJuu ịịwa ayịdang juwa tịtọ kị ka wu iJisọsị. Ma, jaabwọ kị juwa juhi nya iru nya angịnyị ịlụwa lụmẹ lẹ, ị rụ bwu ẹga nya iJisọsị ka ẹga ọkịla lẹlẹ.
Ịtọ U-uhye nya Ẹpwa Ọnyẹnyẹ Ha ISisa
(ịMatiyu 22:15-22; iLuku 20:20-26)
13Ụka ọọwa, alegbeju nya ala iJuu wuu du ala ịFarịsii ịhyẹ bala ala iJuu ịlẹ kị ji ẹkpẹ nya adịrahụ iHerọdụ kele ka ẹga nya iJisọsị kaka byoo yẹkẹẹ, 14“Ayịbahị ịtịcha, ahị jẹ́ yẹkẹẹ, ahụ ayịdang kpakpakpa lẹ, ọngịnyị nya ẹla nya ịlẹhị, a ri lẹ. Á kaa juhi-ahị nya ọngịnyị ehe ọhẹ-lọhẹ kpong-kpong ka. Chajị, á kaa me irya ju iwe-ahụrụ nya ọngịnyị ehe kpa ya ẹla tọọ kpong-kpong ka. Ma, ang ọlẹ kọ ri ụgbẹyị nya abwẹla ọnyịịla nya Ohe Oluhye ọhọhọ nya ịlẹhị-ịlẹhị ụbwọọmwụ kem, a kaa mẹjẹ ọngịnyị lẹ. Ịtọ nyahị a lẹẹ lẹlẹ: Kpakpakpa lẹẹ, ọ chịla ị-ịlahị nya ehile nyahị, ahị ala iJuu wuu, kahị ka juwa nyẹ ẹpwa ha iSisa adịrahụ ọgbahị nya ala iRom ọlẹ kahị ji ekpeleji nyamwụ? Lee, ọ́ tị́ chịla kahị ka họ ịnyị ka? 15Lẹ, ahị tị́ ka nyẹ ẹpwa ọọwa lee áhị́ tị́ ka nyẹ ka?”
Ma, iJisọsị tị jẹ́ irya nya alahị imiiye oriri ọlẹpwụ nyaa kpa ene-ene lẹ. Ịnyị, ọ byaa yẹkẹẹ, “Ịịyẹ a tị́ du kaanụ ayịdang juwa tịtọ kanụ ka kịlam ata ịnyị kpong-kpong ene? Ọ hiigu. Anụ kpa ugbe nya okpoko ọhẹ warị kam dọmwụ yẹ wẹẹ.” 16Ụka kị kpa ugbe nya okpoko ọhẹ kele kịla iJisọsị lẹ, ọ byaa yẹkẹẹ, “Anụ ya jem wẹẹ. Ihwoto nya owo bala ẹnyị nya owo, a tị́ wẹẹ u-uhye nya ugbe nya okpoko ọlẹ kpong-kpong ene?” Angịwẹ wẹ byi iJisọsị yẹkẹẹ, “Ụrụrụ bala ẹnyị nya adịrahụ iSisa ịnyị, Ayịbahị!”
17Ịnyị, iJisọsị a wẹ byaa yẹkẹẹ, “O hiigu. Ó ri ịnyị lẹ aalẹ, anụ hu ang nya iSisa ha iSisa, kanụ hu ang nya Ohe Oluhye ha Ohe Oluhye ịnyịnyị tịtị mẹ!” Ọọwa lẹ, ọwẹwẹ nya iJisọsị ọọwa, a laa ịwa wuu ahịbwuu ọtụka-ọtụka lẹlẹ.
Ịtọ U-uhye nya Owuleji Bwula Igu
(ịMatiyu 22:23-33; iLuku 20:27-40)
18Ụka ọọwa, angịhyẹ ịlẹ kị wụrụ ala ịSadusii kele ka ẹga nya iJisọsị kaka tọọ ịtọ ọhẹ. Ala ịSadusii ịwẹ a ri angịlẹ kịịwa ayịdang á myị yẹkẹẹ, ịngịhyẹ nyị ri owuleji bwula igu nya ọngịnyị ehe lụka ohyẹẹkpẹ kpong-kpong kaka lẹlẹ. 19Angịwẹ byi iJisọsị yẹkẹẹ, “Ayịbahị ịtịcha, yẹ ẹla ọlẹ tahị wẹẹ. IMosisi da ẹ-ẹpwụ nya ehile nyamwụ hahị yẹkẹẹ, ‘Ó-ri ká ọrụ-ahụ ọnyị myị ọnyị á gbu hi ahụ nyamwụ, kọ ri kị ma ọnyị ọhẹ-lọhẹ ene ka aalẹ, ọnyịnịna ọlẹng nya ogu ọọwa a kele kaka chị ahụ-ogu ọọwa ida ye pyii, chajị kọ ka ma ọnyị ha ogu oleji ọwẹ mẹ.’ 20Adịda ọhẹ tị jam ọ-ọpyị nyahị kọ ma anyị alẹng irwiye. Ụka ọọwa, ọnyị ọgbahị nyamwụ ye ahụ. Ma, ọ tị chị ukpo-gbu hi ahụ ọọwa lụka kị ma ọnyị ọhẹ-lọhẹ ene kpong-kpong ka. 21Ọnyịnamwụ ọlẹng ọlẹ kị ma hịlọọ, chị ahụ-ogu ọọwa ida ye. Ma, ọnyị oheeye ọwẹ gbu ịnyịnyị lụka ọlẹ kị ma ọnyị ọhẹ-lọhẹ ene ka. Ọnyị ọhata chị ahụ-ogu ọwẹ ida ye. Ọnyị ọọwa gbu lụka ọlẹ kị ma ọnyị ọhẹ-lọhẹ ene ka ịnyịnyị. 22Ọọwa lẹ, igu a nwụ anyịnịna ịwẹ erike-erike hi ta awụlẹ gbee pwụ ọnyị ọharwiye ohyẹẹkpẹ-ẹkpẹ nyaa wuu lẹlẹ. Ma ọngọngọhẹ nyaa, á tị ma ọnyị ọhẹ-lọhẹ ene kọọ gbu kaka. Ịnyị, igu a nwụ ahụ-ogu ọwẹ ayịdang ịnyịnyị lụka ohyẹẹkpẹ lẹlẹ. 23Lẹ, ịtọ nyahị ri yẹkẹẹ, o-owo kpangga lẹpwarịrị nyaa ịwa wuu a tị́ ka ri ọrụ-ahụ ọlam-ọlam lẹẹ, la ẹnụtụrụ nya owuleji bwula igu nya angị igbugbu lụka ohyẹẹkpẹ mẹ? Chajị anyịnịna alẹng angị irwiye ịwẹ wuu ye ọnyang ọwẹ hi ta awụlẹ erike erike wuu jịra lẹ.”
24IJisọsị byaa yẹkẹẹ, “Anụ wo mẹ! Ang odudu kaanụ ayịdang á la irya ọkpakpakpa chajị nya Ohe Oluhye kaka a lẹẹ lẹlẹ: Anụ́ jẹ́ etu nya ang ịlẹ kị da ụ-Ụpwụ Ịgọgọ yẹẹyẹẹ kpong-kpong ka. Lee, anụ ọ-jẹ́ jaabwọ ká ọngịrị ọtụka nya Ohe Oluhye kaa bwu họ ụkụrwọ kpong-kpong ka ịnyịnyị. 25Chajị ụka ọlẹ ká angịnyị ka wuleji bwula igu lụka ohyẹẹkpẹ lẹ, ahụ oyeye lee ọrụ ọrwọrwọ á ka juwa e-epwoohe kpong-kpong ka. Chajị ọhịhị nya angịnyị ehe ka lala ịnya alegu-ẹrụ nya Ohe Oluhye ụka ọọwa lẹ.” 26IJisọsị myịmyị byaa yẹkẹẹ, “Ẹla chajị nya owuleji bwula igu lẹ: Ọ ri ánụ wa ẹla ọlẹ kị da ẹ-ẹpwụ nya Ụpwụ nya iMosisi rụ́, ụka ọlẹ ká ila juwa wuru u-uhye nya okoji ochiche-ochiche chahị ju iMosisi ẹnẹnẹhẹ lẹka? Ohe Oluhye tị́ ya ẹla ta iMosisi ụ-ụwa yẹkẹẹ, ‘Am Ohe Oluhye ayịdang a ri Ohe Oluhye nya Ebiraham lẹ. Am a ri Ohe Oluhye nya Ayịsiki lẹ. Am a ri Ohe Oluhye nya iJekọbụ ịnyịnyị lẹ.’ 27Lẹ, ánụ yẹ wẹ ka? Ohe Oluhye ayịdang á ri Ohe Oluhye nya egu ịlịpyị ka. Ma, Ohe Oluhye nya angị la ọhịhị ọpyịyọọ nya Ohe Oluhye ịnyị. Lẹ, irya omeme nyanụ ọwẹ á há ka!”
Ehile Ọgụgụ Wuu
(ịMatiyu 22:34-40; iLuku 10:25-28)
28Ụka ọọwa, ịtịcha ọ-mẹ ehile nya iMosisi jẹ ọhẹ juwa ọlẹ kọ wo ẹla oyaya nya iJisọsị bala angịkịla. Ịnyị, ụka kọ wo jaabwọ ká iJisọsị wẹ ala ịSadusii hiigu lẹ, ọ kele kaka tọ iJisọsị ịtọ ọhẹ yẹkẹẹ, “Ayịbahị ịtịcha, ya jem wẹẹ. Ehile oyina kpangga, lẹpwụ nya ehile nya Ohe Oluhye a tị́ ri ehile ọgụgụ wuu?”
29IJisọsị wẹ byoo yẹkẹẹ, “Ehile ọgụgụ wuu ri yẹkẹẹ, ‘Anụ wo mẹ oo! Anụ ala Isirẹlụ wuu, Ọngọlahị Ohe Oluhye nyahị ayịdang ri Ohe Oluhye ookpokpo. 30Ọngọlahị Ohe Oluhye nyang ka háng nya ịlẹhị-ịlẹhị bwu ẹpwụ nya ọkịlẹtụ nyang wuu, bwu ẹpwụ nya ugbodu okpukpuru nyang wuu, bwu ẹpwụ nya irya omeme nyang wuu, bwu ẹpwụ nya ọngịrị nyang wuu ịnyịnyị.’ 31Ehile oheeye ọlẹ kọ ri ọnyịnịna nya ọọwa kọ baba lụmẹ ịnyịnyị a lẹẹ lẹ: Ọngịnyị ehe ọọnang ka háng nya ịlẹhị-ịlẹhị lala ịlọng. Ehile nya Ohe Oluhye ọkịla ọhẹ-lọhẹ á juwa ọlẹ kọ baba lee o-ri ọtụka lala ẹchẹ nya ehile imiiye ịwẹ kaka.”
32Ụka ọwẹ, ịtịcha ọ-mẹ ehile nya iMosisi jẹ ọwẹ wẹ byi iJisọsị yẹkẹẹ, “A ya hiigu lụmẹ, Ayịbahị ịtịcha. Chajị jaabwọ ká ya wẹ lẹ, ịnyị, ọ la ịnyịlẹhị lẹ. Ọngọlahị Ohe Oluhye ụbwọọmwụ a ri Ohe Oluhye ookpokpo ịnyịlẹhị lẹ, Ohe Oluhye ọkịla ọhẹ-lọhẹ á juwa dala Ohe Oluhye ọwẹ ayịdang kaka. 33Ọ tị chịla ká Ohe Oluhye nyahị ọọwa ka háahị nya ịlẹhị-ịlẹhị bwu ẹpwụ nya ọkịlẹtụ nyahị wuu, bwu ẹpwụ nya irya omeme nyahị wuu, bwu ẹpwụ nya ọngịrị nyahị wuu ịnyịnyị. Ọ tị chịla ká ọngịnyị ehe ọọnahị ka háahị nya ịlẹhị-ịlẹhị lala ịlọhị ịnyịnyị. Chajị ihi nya ehile imiiye ịwẹ ojuju baba ị-ịlahị nya Ohe Oluhye gụ iyo lee ang ịkịla ọ-kpa kaka kịla iya họọ.”
34Ụka ká iJisọsị yẹ jaabwọ ká ọlẹng ọwẹ kpa ẹla ọjẹ́jẹ wẹ ịtọ nyamwụ hiigu lẹ, iJisọsị a byoo yẹkẹẹ, “Ẹnwa ọlẹng, á ji lụrụ hi ịpyị Adịrahụ nya Ohe Oluhye kpong-kpong ka.”
Bwu ụka ọwẹ kịlahị lẹ, ọngọngọhẹ á myịmyị byẹjẹ tọ iJisọsị ịtọ ọhẹ ku ẹkpẹ nya ọọwa kaka.
Ịtọ Chajị nya ỊKịrayịsị
(ịMatiyu 22:41-46; iLuku 20:41-44)
35Ụka ká iJisọsị juwa kpa ang mẹjẹ u-ube ịgọgọ ọtụka nya Ohe Oluhye nya ala iJuu, ọ tọ alụwa ịtọ yẹkẹẹ, “Ịịyẹ a tị́ du ká ịtịcha ị-mẹ ehile nya iMosisi jẹ juwa yẹkẹẹ, Ọnyị nya iDevidi, ị-ịKịrayịsị ọlẹ kịị nyị juwa warị nyaa ri lẹ? 36Olegu Ịgọgọ nya Ohe Oluhye ya ẹla bwu ọnụ nya iDevidi ụka ọọwa yẹkẹẹ,
‘Ọngọlahị Ohe Oluhye byi Ọngọlam yẹkẹẹ,
kẹwẹ kaka hụhụ, u-upwuriri nyam ẹgẹlẹ,
gbee pwụ ụka ọlẹ kam ka họ ká ka kụrụ aluji nyang wuu chẹẹchẹẹ,
juwa kpa ata nyang rịraa e-egbeju mẹ!’
37Ee lẹ, ó-ri iDevidi kọ ri adịda nya ịKịrayịsị ọọwa ịnyịlẹhị lẹ, ịịyẹ a tị́, tị tị du ká iDevidi ayịdang wụrụ ịKịrayịsị ẹgẹwẹ wẹ yẹkẹẹ, ‘Ọngọlam’?” Ụka ọọwa, iru nya angịnyị ịlụwa juwa kpa ọkẹkẹnị wo ẹla nya iJisọsị.
IJisọsị Gbile Aliru nya Angịnyị Ụbwọ Ụ-ụrụ U-uhye nya Ịtịcha nya Ehile
(ịMatiyu 23:1-36; iLuku 20:45-47)
38IJisọsị ya ẹ-ẹpwụ nya ang ọmẹjẹ nyamwụ yẹkẹẹ, “Anụ kpahị ju ịlọnụ ọgwọgụ, kanụ cheji ba ọmẹjẹ nya ịtịcha ị-mẹ ehile nya iMosisi jẹ mẹ. Ịwa ayịdang kaa kụrụ ịwụrụ igbileji byịrịrị, juwa kele ka ojiya ihi la ẹhị ọrịrịị-rịrị ká angịnyị ka da ọnụ chaa, juwa jwaa ihi nya ịlẹhị-ịlẹhị. 39Ị kaa tịtọ kịịwa a ka hụ i-iwe ahụrụ ịtụka ilebe ị-mẹ ẹla nya Ohe Oluhye jẹ nya ala iJuu. Ị kaa tịtọ kịịwa a ka hụ i-iwe ahụrụ oluhye ọgụgụ wuu ẹ-ẹga myị́ ẹga ọlẹ kị wụrwaa ẹpwa, kaka ri ang oriri ọtụka. 40Ị kaa kpa iwe-ahụrụ ọtụka ọlala nyaa họ angịlẹ kị ri ahụ-ogu ri kịrọrọ, juwa nu ahụ-ogu ịịwa ebe nyaa ịlẹ kị nwụ́ bwula ijẹẹhị. Ụka kị họ ịnyị kpá lẹ, ị kaa tịtọ kị ka ya abwọ ke angịnyị a-ahị bwula abwọ ịrịrị inyediyo nyaa ha Ohe Oluhye lẹlẹ. Lẹ, akama ọyẹyẹ ọtụka-ọtụka ọlẹ kọ juwa godayị gbaa u-uhye nya ang inyibyi ịhọhọ nyaa wuu ka lụmẹ gụ ịnya angịkịla lụka ohyẹẹkpẹ!”
Ọhaha nya Ahụ-ogu
(iLuku 21:1-4)
41Ụka ọhẹ, iJisọsị hụhụ ju ẹga ọlẹ ká angịnyị kaa kpa okpoko nyaa kaka ha u-ube ịgọgọ ọtụka nya Ohe Oluhye chwẹẹ. Ọ juwa yẹ jaabwọ ká angịnyị juwa hu okpoko nya ọhaha nyaa kpa kaka ju ka ẹpwụ nya akpa nya ọhaha ọlụwa. Iru nya alụdụ lụmẹ-lụmẹ juwa hu okpoko ọtụka-ọtụka kaka ha ọhaha ụ-ụwa. 42Ụka ọọwa, ahụ-ogu okpehika ọhẹ kpa anini imiiye nyamwụ kele kaka ju ka ẹpwụ nya akpa ọọwa ịnyịnyị. 43Ịnyị, iJisọsị a be ẹkọ wụrụ angịjụgbẹyị nyamwụ kaka jịra lẹ, ọ byaa yẹkẹẹ, “Nya ịlẹhị-ịlẹhị, m byinu yẹkẹẹ, ọnyang ahụ-ogu okpehika ọlaanyị a ri ọngọ hu ọhaha ha kpá gụ angịkịla wuu lẹlẹ. 44Chajị angịkịla ịwẹ wuu juwa hu ọhaha nyaa ha bwu ẹpwụ nya ụdụ nyaa, chajị nya ang oyeye. Ma, ọnyang ahụ-ogu ọlẹ kọ ri ọlẹbyahị ọtụka, tị hu okpoko ọlẹ kọ la ẹ-ẹpwa nyamwụ wuu kpa kaka ha ọhaha. Chajị okpoko ọlẹ kọọwa ayịdang da kụ ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyamwụ wuu, a wẹ kọ hu kpa kaka ha ọhaha alẹ lẹlẹ.”
Currently Selected:
ỊMAKỊ 12: IBNO
Highlight
Share
Copy
![None](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fimageproxy.youversionapi.com%2F58%2Fhttps%3A%2F%2Fweb-assets.youversion.com%2Fapp-icons%2Fen.png&w=128&q=75)
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Igede Bible © The Bible Society of Nigeria, 2019.