Lúkã 20

Kprãshã ndäkpá ká Ĩzrãyélẽ ä yüjũ ílĩ ãkpã Yézũ

(Mãtéyõ 21:23-27; Márkõ 11:27-33)

1Ká bẽdé ájã ë nëë, Yézũ ă rõdó ndäkpá ãpá dãzá Mömö ká Mbájä, ĩshíí ă yẽꞌdé Kélẽ ádá nî bï ïgï. Ĩshíí kprãshã ndäkpá ká yõmó gräshá Mbájá nî, ãcá õgbó ká yõmó grödó gónjó ádá nî õgbó ká kprãshã ndäkpá ká Ĩzrãyélẽ nî gĩ öjó äpá áyä nî, ĩshíí äꞌdã, 2“Á yãḷã ïgï ũŋgú yãŋgâ gĩ ká úlú ónjó ë ꞌdë? Ĩshíí ꞌbí kéné ëté ónjó yãŋgâ bï úmü?”

3Yézũ õjõ ĭpï bï ïgï ãꞌdã, “Mä yẽbẽ ádá güjũ ïgí tánẽ, ãzá mlémẽ bï ámä ꞌdé, 4Jónõ bẽbé gïjĩ bãtézmã nî bï ndäkpá nî kã, ãꞌdá dĩ gïjĩ bãtézmã nî ká ónjó ë ꞌdéé, kẽshẽ mümü örö ã kã yá, wãlã ẽshẽ ká ónjó ká ndäkpá?”

5Öjó lëmẽ ádá nî äpá kõkõ ärä ëpë ïgï, ĩshíí äꞌdã, “ꞌBákétâ ꞌdéé mĩyí, ‘Ãꞌdá dĩ gïjĩ bãtézmã nî ká ónjó ë ꞌdéé, kẽshẽ mümü örö ã kã yää,’ ă ndĩyí, ‘Míyí mápá ká ádá ŋgá áyä nî ꞌdĩ ká ádá ŋgã?’ 6Ĩshíí ꞌdéé, mĩyí, ‘Ãꞌdá dĩ gïjĩ bãtézmã nî ẽshẽ ká ónjó ká ndäkpá yää,’ ndäkpá nî ä ndëlé ägá ká ãŋbã, ká ádá ïgï tírí ä yïyí Jónõ nî kéné ádá ká Mbájä.”

7Ãtâsh yää, ïpĩ bï ëtê äꞌdã, “Mõkõ dë ꞌdéé, ónjó ŋgá áyä nî kẽshẽ ẽꞌdẽ ã kã mãná ꞌdĩ.”

8Yézũ ãꞌdã, “Ĩshíí bă mä lũsũ bï ïgí dĩ ë ꞌdéé, mókö ëté ónjó yãŋgâ méshë ẽꞌdẽ, ĩshíí ꞌdéé, mä yãḷã ïgï ũŋgú yãŋgâ gĩ ẽꞌdẽ ã kã bï ïgí tá ꞌdĩ.”

Tĩtĩ úgũ ádá ãpá ká ádá ärä glösĩꞌdí yõmó gäwã glãwã

(Mãtéyõ 21:33-46; Márkõ 12:1-12)

9Yézũ lĕmë tĩtĩ úgũ ádá yăkã bï ïgï ãꞌdã, “Bẽdé újũ ë rĩꞌdĩ glãwã ínãꞌbã#20:9 Glãwã ínãꞌbã: Ëté úlú gẽpẽ ũŋgú ë ꞌdéé, kă röyö nî ĩshíí ꞌdéé, kă yãrá nî, ĩshíí ꞌdéé kä yäḷã ãyã ëshé ká gãrá ëyî. Mbájá ká slãgã úgú ë ă lëmë ádá ãpá ká ádá ëyí ãyá ndäkpá áyä nẽ Ĩzrãyélẽ nî gĩ ꞌdéé, kĩshí ïgï ẽshẽ kõkõ ärä ndäkpá nî tírí, níí äḷã gẽḷé glözö ũŋgú tá ãyá gãrá glözö grŏyö ínãꞌbã. Róꞌdö Sálãmã 80:8-16; Ĩzáyã 5:1-7; Jẽrmíyã 2:21; Mãtéyõ 21:33-46; Márkõ 12:1-12. Ë ŋgâ nî dũrũ ë ꞌdéé, kprãshã ndäkpá ká yõmó gräshá Mbájá nî, ãcá õgbó ká Fãrísĩ nî gĩ ökõ äná äꞌdã, Yézũ ă lëmë ádá nî ãpá áyä ëpë ïgï ã kã. áyä nẽ, ĩshíí õjõ ãꞌbã sõkpõ nẽté ëyí bï slãgã yõmó gäwã glãwã ë, ĩshíí ãnjã gŏlö löwó, ĩshíí tãgã ärä nî õgõ nẽ ãꞌbã yõ. 10Ĩshíí ká löwó ë ꞌdéé, úgú gövõ gãrá ínãꞌbã nî kõjõ ĩshí nëë, õpó bõrõ ŋgá áyä nẽ ãpá áyä ïgï níí, ëŋgẽ dĩ ínãꞌbã ë ŋgá ëpẽ bï ëtê. Ĩshíí nëë, yõmó gäwã glãwã nî öjó ämbá bõrõ nî, ĩshíí ögó ëté ãnjã ká ḷẽké nẽ jájá. 11Õjõ õpó bẽdé bõrõ ë tówó ãpá áyä ïgï, ĩshíí yõmó gäwã glãwã nî öjó ämbá ëtê, ĩshíí äḷã nẽnẽ ndéné äpá mümü nî, ĩshíí ögó ëtê, ĩshíí ãnjã ká ḷẽké nẽ jájá. 12Õjõ õpó dĩ tötö bõrõ ë kã ãpá áyä ïgï, ĩshíí yõmó gäwã glãwã nî öjó ämbá ëté ká róyó, ĩshíí öjó ëné ëté ëlé äpá yõ.

13Ĩshíí bẽbé glãwã ínãꞌbã nî ãꞌdã, ‘Ë kã mä ndãḷã ãyá ꞌdë? Mä ndõpó gẽsẽ újũ ŋgá ámá ꞌdéé, máḷä ádá ärä nî mä kã mäpá áyä ïgï ꞌdé, mónõ ä ndëné gŭrü ärä nî.’

14Ká löwó ë yõmó gäwã glãwã nî kökõ ëté ã kã nëë, lëmẽ äpá kõkõ ärä ëpë ïgï äꞌdã, ‘Ë kã nî ndákpã ë ꞌdéé, kă ndẽné glãwã nî bïyí ïrí bẽbé nẽ kã. Ãtâsh yää, mũfũ ëté ĩshíí níí, mẽné glãwã nî mãpá óꞌdõ ägâ.’ 15Öjó ëꞌdẽ ëté ëshé ílĩ glãwã ínãꞌbã nî äpá gẽsé úgú, ĩshíí öjó üfũ ëtê.

ꞌDéé ũŋgú nî ãḷã ärä nẽ ãtâ ŋgâ yää, bẽbé glãwã nî ă ndãḷã ŋgã ãpá áyä ïgï? 16Ă ndõjõ nî, ĩshíí ă ndũfũ yõmó gäwã glãwã yãŋgâ gĩ, ĩshíí ă ndẽné glãwã ínãꞌbã nî bï slãgã ndäkpá ë.”

Ĩshíí ká úgú ë ꞌdéé, ndäkpá nî kögó ádá yãŋgâ kã nëë, äꞌdã, “Mă yöwö mẽshé ká Mbájá níí, ũŋgú ãtâ ŋgâ jéé ãꞌbã gäḷã ãḷã ärä nẽ ãꞌdá.”

17Yézũ õkõ ndírí ãpá áyä ïgï, ĩshíí ũjũ ïgï ãꞌdã, “Ádá í ꞌdéé, kröndó käꞌdã,

‘Ãŋbã í ꞌdéé, yõmó güꞌbũ mömö nî känã käꞌbã ãꞌdá kã, kójõ káꞌdá ãpá ká gónjó

ãŋbã ḷúŋgũ mömö nî kã nëë, ílĩ ëyí ãꞌdã ŋgã?’#Sálãmã 118:22

18Ndákpã ë ꞌdéé, kă ndĩjí kãpá jũjũ ãŋbã yãŋgâ kã nëë, ílĩ nî ă ndrĩkí múnjú múnjú ãtâ, ĩshíí ágbë ꞌdéé, ëté ãŋbã yãŋgâ kă ndĩjí ãpá jũjũ nî kã nëë, ă ndḷĭyï ëté míní míní ãtâ.”

19Yõmó grödó ndäkpá nî ãpá ká gónjó ádá ká Mbájä, ĩshíí kprãshã ndäkpá ká yõmó gräshá Mbájá nî ëndẽ gëbẽ gbõḷõ ká ádá grükú Yézũ gẽyẽ, ká ádá ökõ nëë, lĕmë tĩtĩ úgũ ádá yãŋgâ ãpá áyä ëpë ïgï, ĩshíí nëë, mbãwã ärä ndäkpá nî ãḷã ïgï ĩshí.

Ádá ãpá ká ádá gröyõ nãkã bï góvó ŋgérë ká yõmó Rómã

(Mãtéyõ 22:15-22; Márkõ 12:13-17)

20Ĩshíí öjó ä yökõ kpĭrí, kpĭrí äpá ká Yézŭ, ĩshíí öpó slãgã trõgbõ ë änjã äpá áyä nî, ĩshíí ïgï trõgbõ yãŋgâ äḷã ärä ëpë ïgï äyá glözö ndäkpá. Ä yëbẽ ádá gökõ Yézũ dĩ glëmẽ bẽdé sóló ádá ë níí, ëpë ïgï ëné ëté änjã bï shẽŋgẽ nî níí rükú ëtê. 21Ãtâsh yää, üjũ ëté äꞌdã, “Bẽbé grödó ndäkpá nî, mõkõ mãná mĩshí, lémë kḷëzë ꞌdĩ, ĩshíí á rõdó ndäkpá ãpá ká shĩkĩ räyä ádá. Óŋó kõkõ ärä ndäkpá ꞌdĩ, ĩshíí á rõdó ndäkpá ãpá ká ádá ká Mbájá ká ndírí gbõḷõ. 22Ká gïŋí ë ŋgá úmü nëë, ãŋgá áyä ägá dĩ gröyõ nãkã#20:22 Gröyõ nãkã: Ãŋgá ndäkpá nî tírí dĩ gëné nãkã bï ŋgérë nî. Róꞌdö Rómã 13:1-7. bï góvó ŋgérë ká yõmó Rómã nî yá, wãlã mãꞌbã gröyõ nãkã bï ëté ãꞌdá?”

23Yézũ õkõ ônó ŋgá áyä ïgï ãná ĩshí, ĩshíí õjõ lĕmë bï ïgï ãꞌdã, 24“Ãzá mlúsũ bï ámä ꞌbälã nãkã fídã nî ꞌdé. Súrã ärä ꞌbî, ká dírí ꞌbí káŋgá nãkã yăkã?”

25Öjó ïpĩ äꞌdã, “Súrã ärä góvó ŋgérë ká yõmó Rómã nî.”

Ĩshíí Yézũ õjõ lĕmë bï ïgï ãꞌdã, “Gõzõ nî, méné nẽnẽ därä góvó ŋgérë ká yõmó Rómã nî bï ëtê, ĩshíí níí, méné nẽnẽ därä Mbájá bï Mbájä.”

26Dĩ gḷëŋgé Yézũ õgbó dĩ mümü ndäkpá nî ãjá ïgï ĩshí, ká ádá sóló ãzá ká ádá í ꞌdéé, ëté klĕmë ã kã ní. Ãtâsh yää ãkpã ïgï ũjú nẽ, ĩshíí räná ëshé õgõ ëyî.

Ádá ãpá ká ádá gäŋá ëshé jũjũ öꞌdö ĩshíí gröꞌbõ ärä

(Mãtéyõ 22:23-33; Márkõ 12:18-27)

27Slãgã ndäkpá ëshé ká Sãdũkínĩ nî gĩ#20:27 Sãdũkínĩ nî gĩ: Ïgï nî ndäkpá ë, këshé ká Yũwúdũ nî gĩ ꞌdéé, kïŋí kïyí käꞌdã, ꞌdéé ndäkpá ïlí ïshí yää, äŋá ëshé jũjũ öꞌdö ëpë ïgï ꞌdĩ. Ĩshíí ïyí äpá ká lïlí ärä nî gĩ, ĩshíí grõnõ nî gĩ ꞌdĩ. Róꞌdö ẽshé ká Nẽté ká Yõmó Yõpó 23:8. ꞌdéé, kïyí ndäkpá käŋá këshé jũjũ öꞌdö ëpë ïgï ꞌdĩ kã, öjó äpá ká Yézŭ, ĩshíí üjũ ëté äꞌdã, 28“Yää bẽbé grödó ndäkpá nî, Mõzë rõndó ãꞌdã, ꞌdéé ndákpã ĩlĭ, ĩshíí ꞌdéé, kõtó äzá bïyí nî ní yää,#20:28 Ndákpã ĩlĭ, ĩshíí ꞌdéé, kõtó äzá bïyí nî ní yää: Róꞌdö ádá ãpá ká ádá yăkã Dĩtrónõmĩ 25:5-6. ãŋgá ónjö nî dĩ gïjĩ éndé bïyí nî ká ádá ë níí, ãkã kõtó bï ónjö nẽ ꞌdéé, kĩlĩ ã kã. 29ꞌDéé ãꞌdá ẽꞌdẽ sálã lẽmbẽ rŏmó kõtó ónjö, ĩshíí róŋbó ágbë kã rõꞌbõ éndé, ĩshíí äkã ká ŋgá ëté ꞌdĩ, ĩshíí ïrí õjõ ẽné ëté ĩshí. 30Ĩshíí dĩ rŏmó ágbë kã õjõ ĩjĩ tá ëté éndé yãŋgâ, ĩshíí äkã ká ŋgá ëté ꞌdĩ, ĩshíí õjõ ĩlĭ, 31ĩshíí dĩ tötö ágbë kã õjõ ĩjĩ ëtê, ĩshíí äkã ká ŋgá ëté tá ꞌdĩ, ĩshíí õjõ ĩlĭ. Därä ïgï tírí sálã lẽmbẽ rŏmó kõtó ónjö yãŋgâ ïjĩ ëtê, ĩshíí äkã ká ŋgá ëté ꞌdĩ, ĩshíí öjó ïlí tírí ïshí. 32Ĩshíí ká dõŋbó ëyí nëë, éndé nî õjõ ĩlĩ ãpá õgõ ïgï tánẽ. 33ꞌDéé ũŋgú nî ãḷã ärä nẽ ãtâsh yää, ká úgú ë ꞌdéé, ndäkpá nî kä ndäŋá ëshé jũjũ öꞌdö ëpë ïgï gãlõgã kã nëë, ëté éndé yãŋgâ ă ndãꞌdá ĩyí ömö ꞌbí ẽshẽ kõkõ ärä ïgï? ꞌDéé därä ïgï tírí sálã lẽmbẽ rŏmó kïjĩ ëté éndé yãŋgâ ïshí ã kã?”

34Yézũ õjõ ĭpï ãꞌdã, “Ndäkpá ë tûyâ ä röꞌbõ ílĩ ärä ëpë ïgï, ĩshíí bẽbé ïgï, ká yãŋgá ïgï gĩ ä yëŋgẽ lũkpú bï ïgï. 35Ĩshíí nëë, ndäkpá ë ꞌdéé, klätá käpá ká ádá ë níí, käŋá këshé jũjũ öꞌdö ëpë ïgï äpá ká áshá nî tówó ã kã nëë, ä röꞌbõ ärä ëpë ïgï ꞌdĩ. Ĩshíí bẽbé ïgï gĩ, ká yãŋgá ïgï gĩ, ä yëŋgẽ lũkpú bï ïgï níí, röꞌbõ tá ꞌdĩ, 36ĩshíí bă ä yïlí tówó ꞌdĩ, ká ádá ä ndäꞌdá tá äyá kõtó grõnõ ká Mbájä. Ïgï nî kõtó ká Mbájä, ká ádá ëŋgẽ ïgï ëshé jũjũ öꞌdö ïgï ïshí. 37Ĩshíí nëë, ká úgú ë ꞌdéé, Mõzë kõkõ mëmë õshõ í ꞌdéé, kă yãkã ndüvú kpïkpï nî kã nëë, ëté ká ärä nẽ lĕmë ílĩ ëyí gräjá nî ãꞌdã, ïrí nî gĩ ä ndäŋá ëshé jũjũ öꞌdö ëpë ïgï. Ká úgú ë ꞌdéé, ëté kădä dírí Bẽbé ärä ägá níí kãꞌdá ãpá ká, ‘Mbájá ärä Ãbrãyímĭ, ĩshíí Mbájá ärä Ĩzákŏ, ĩshíí Mbájá ärä Jákõꞌbõ ã kã.’#Úgú Létë 3:6 38Ëté ãzá Mbájá ärä ndäkpá ë kïlí ã kã ní, ëté nî Mbájá ká yõmó ë ꞌdéé, ïgï gãshá nî kã. Ká ádá bï Mbájá yää, ndäkpá nî tírí ïgï gãshá nî.”

39Ĩshíí slãgã yõmó grödó ndäkpá nî ãpá ká gónjó ádá ká Mbájá ïpĩ äꞌdã, “Yää bẽbé grödó ndäkpá nî, ádá ŋgá áyä ĩ õzõ mä.” 40Ĩshíí gãꞌbãlã ndákpã ãtâ ká ádá güjũ Yézũ nëë, ãzá tówó ní.

Krĭstõ nî Gẽsẽ újũ ká ꞌbî

(Mãtéyõ 22:41-46; Márkõ 12:35-37)

41Yézũ lĕmë bï ïgï ãꞌdã, “Ndäkpá nî ä yïyí Krĭstõ nî Gẽsẽ újũ ká Dévĩdĩ nëë, ãyá ꞌdë? 42Ká ádá Dévĩdĩ ká ärä nẽ lĕmë ãpá ílĩ wárãgã Sálãmã ãꞌdã,

‘Bẽbé ärä ägá lĕmë bï Bẽbé ärä mâ ãꞌdã,#20:42 Bẽbé ärä ägá lĕmë bï Bẽbé ärä mâ ãꞌdã: Mbájá Bẽbé ärä ägá ă yädä ãpá ká Yézũ nî Bẽbé ärä mâ.

“Áꞌdá áꞌbä dĩ ḷẽké lãsã mâ,#20:42 Áꞌdá áꞌbä dĩ ḷẽké lãsã mâ: Ndákpã ë kãꞌdá kãꞌbã dĩ ḷẽké lãsã nî kã nëë, ãꞌdá ãꞌbã dĩ úgú ë ꞌdéé, ónjó ĩshíí gëné gŭrü ärä kă ẽꞌdẽ ã kã.

43ĩgí ká úgú ë mä ndãḷã kójó ärä î gĩ níí,

äꞌdá äꞌbã ũmbũ lãgá î.”’#Sálãmã 110:1

44Dévĩdĩ ă yädä ‘Bẽbé ärä mâ’ ãpá áyä nî#20:44 Bẽbé ärä mâ ãpá áyä nî: Yézũ nëë, ëté nî gẽsẽ újũ ká Dévĩdĭ, ká ádá äkã ëté nẽ, ĩshíí ëté ẽshẽ ká dãꞌbã ärä Dévĩdĭ, ĩshíí nëë, ká úgú ë ꞌdéé, käkã ëté dóꞌbó ꞌdĩ kã nëë, ãꞌdá ãꞌbã ká Mbájá ãpá mümü örö ãyá Gẽsẽ újũ áyä nî. Ëté nî Bẽbé gübũ ũŋgú nî gĩ tírí ãtâsh yää, ëté nî Bẽbé ärä Dévĩdĩ. Róꞌdö Kélẽ ádá ká Jónõ 1:1-18. nëë, ă ndãꞌdá gẽsẽ újũ ŋgá áyä nî ãyá ꞌdë?”

Yẽꞌdé ádá ãpá ká ádá ärä yõmó grödó gónjó ádá ká Mbájá

(Mãtéyõ 23:1-36; Márkõ 12:38-40; Lúkã 11:37-54)

45Ká löwó ë ꞌdéé, ndäkpá nî tírí kä yägá mbímbí ëpë ïgï käpá áyä nî kã nëë, Yézũ lĕmë bï yõmó grëkẽ õgõ nẽ ãꞌdã, 46“Mégbẽ ká ärä ïgí méshé ká yõmó grödó ndäkpá nî ãpá ká gónjó ádá ká Mbájä. Ká ádá ëbẽ töyö ádá görõ glĭsï tẽndẽ. Ĩshíí ä yëbẽ ádá ë níí, ndäkpá nî üjũ ëpë ïgï ötó ílĩ súgũ nî gĩ, ĩshíí ä yëbẽ ádá gäꞌdá äpá ílĩ räyä nẽnẽ klãꞌdá õtõ Dĩ lóvö nî gĩ, ĩshíí gäꞌdá äpá dĩ klãꞌdá ká kprãshã ndäkpá ë ꞌdéé, kä yëné gŭrü ärä ïgï äpá ẽꞌdẽ, äpá dĩ nõshó jóŋó gbélé nî kã. 47Ĩshíí nëë, ä yäŋbã lũkpú bïyí ïrí ká gïnĩ ũŋgú ëshé mömö áyä ïgï, ĩshíí bïyí ëyí nëë, ä yãḷã ärä ëpë ïgï äyá glözö ndäkpá ötó õgõ gräjã ãkpã ëpë ïgï bï Mbájá ká tãgã ëyî. Úlú ärä ndäkpá ë kätâsh kã nëë, ä ndrötó ádá äpá áyä ïgï tämá gõzõ ãtâ.”

Currently Selected:

Lúkã 20: GBA

Highlight

Copy