Matta 5

Talaana na Yasu ka ꞌdikinya

1Aga Yasu ka tasala kadu kadhabbu ya, ïkïrï ka sïrö ꞌdikinya emmi, a kadalaadene niini töꞌdö kini kete, 2ïkïrï ka talaana eege iki,

3“Aꞌdiila nja kadu tanno iicolo ka nanggeedi a koronggore no,

kudumma eene ka taluna tauugaara ma ꞌdotomboꞌdo.

4Aꞌdiila nja kadu tanno afara no,

kudumma Masala ma tayugu fara eene ka ïïye.

5Aꞌdiila nja kadu tanno üpü nanggeyi neene co kudumma Masala no,

kudumma eene kara takarna ka ꞌbüdhülü.

6Aꞌdiila nja kadu tanno ïïre kagu eege nja tenege ma tumma tanno dhorro no,

kudumma eene kara tüüsü.

7Aꞌdiila nja kadu tanno amana eema a kadu no,

kudumma Masala mara tana ꞌbangnga meene.

8Aꞌdiila nja kadu tanno insili ka nanggeedi no,

kudumma eene kara tiji Masala.

9Aꞌdiila nja kadu tanno alinggo taꞌdiila no,

kudumma eene kana eere aꞌda, laala ya Masala.

10Aꞌdiila nja kadu tanno kïrïmïdene no kudumma eene kadho ka fïïnï,

kudumma tauugaara ma ꞌdotomboꞌdo kungngo eene.

11“Aꞌdiila nja aaga a kadu ka teela aaga ka linggo aaga kafünü korokoro kada ka oona ma eema tiya toroko ya kudumma eere tiya eede. 12Aaga dhodho aaga taꞌdeema, kudumma eema ma talïngnge ungngo ada ka ꞌdotomboꞌdo dhabbu, tafiigi meene ka tagüünï tatoroko a naganeꞌbi kada kidha.

Töyeene nja tanggaꞌdala

(Murkus 9.50; Lüüka 14.34–35)

13“Aaga ka tanggaꞌdala ma ꞌbüdhülü, a tanggaꞌdala kara tasügünï üürü tanyeꞌdenyeꞌde miini kara titaalo ꞌdee, ara angnga tanangnga eege kada tanyeꞌdenyeꞌde nya afeꞌde? Illi a kadu tadhifi co akürö a kadu tïsïraana kide.

14“Aaga ka töyeene ma ꞌbüdhülü, taalo nööꞌdï no ka anya koꞌdo no kara tadünggüdhü. 15A ömöꞌdï taalo ara tata ïssï ka lamba anangnga ka dhafala ka tümꞌbü, lakiini aꞌdiniga oogo ka ndanda amang kono töyeene ada ka kadu tanno ka ꞌbügöörï no. 16Aaga fa ka töyeene tanno ada ka öyeene ada ka kadu kidha, nggeege amang kene tiji linggo naada na ꞌdiila no kafünügü Pupa yaada ya ka ꞌdotomboꞌdo ya koꞌdo.#1 Bütrüs 2.12

Talaana ma Serïye

17“Aaga fa tiki kide aꞌda aꞌa nöꞌdö taadha ka tumma ma Serïye nja tumma ma naganeꞌbi, taalo aꞌa nöꞌdö tagaꞌda, lakiini aꞌa nöꞌdö takïꞌdï eege kuꞌbu. 18Ara aꞌa tadirina tumma aaga dhorro, salla a ꞌbüdhülü nja ꞌdotomboꞌdo tamanyaga, taalo ꞌbandumma unggodho kungngo a titaalo ꞌdo salla idhilli kungngo ka tumma tanno serïye ara titaalo illi a tumma ma Serïye tafaradene ꞌdo. 19Ömöꞌdï ya agaꞌda tumma no, münda ya idhilli ya, ara ka talaana kadu aꞌda üünï nggeege afa iꞌi ya, ara tidhilli ka tauugaara ma ꞌdotomboꞌdo, illi ömöꞌdï ya linggo iini dhorro ya, alaana kadu, ara tïdhïndhï ka tauugaara ma ꞌdotomboꞌdo. 20Ara aꞌa tiki aaga, ka taꞌdiila tanno ada, taalo kagiiꞌbi naFariisi nja katalaana ma serïye ya, tumma dhorro taalo aaga kara co ka tauugaara ma ꞌdotomboꞌdo.

Tagorooꞌbo

21“Kaföönyö aaga Serïye ka takiki a kadu ma ꞌbilli aꞌda, ‘Kafa tagirina kadu,#Töꞌdö kürö 20.13; Serïye ya eera ya 5.17 ömöꞌdï ya tagirina kadu ya, ara uugaara tümmü iꞌi iidaana.’ 22Lakiini aꞌa niki aaga, ömöꞌdï ya agorooꞌbo nja örre tiya iini ya, ara tahükümüdene afeꞌde, ömöꞌdï ya iki örre tiya iini aꞌda sölömü ya, ara kadu ma la ma kadïïfï ma Yahüüdü tindini iꞌi, lakiini ömöꞌdï ya iki oꞌo aꞌda ꞌbaga ya ara co ka ïssï ma Jahanam.

23“Küdü kara tasaasa tïrrï a nïïmö ma erïïdö ka mïsï ma tïrrï ya, nassa ka tagïïgï tumma ma ꞌbandagorooꞌbo ungngo ada kuꞌbu nja örre tiya yüüdü ya. 24Nyi nïïmö ma taraana yüüdü ka mïsï ma tïrrï. Unggeene naco teema tumma ma taꞌdiila nja örre tiya üüdü ka dhidha, nassa kico tïrrï a nïïmö ma erïïdö tiya üüdü.

25“Areere naꞌdiila nja diidi ma oꞌo aꞌda kaleefe aaga tunggeene ka fïïnï ma co ka serïye nja iini, ïïꞌdï tümmünü oꞌo uugaara, a uugaara tümmünü oꞌo a tamönggö, a tamönggö taꞌduga oꞌo unggu ka pabuusu. 26Ara aꞌa tadirina tumma oꞌo dhorro, taalo oꞌo nara töꞌdö kürö ndama iini, illi küdü ka anangnga gürüüsï kuꞌbu nyeꞌdꞌde.

Temelö

27“Kaföönyö aaga ka kadu ma ꞌbilli katiki aꞌda, ‘Aaga fa tatemelö.’#Töꞌdö kürö 20.14 28Lakiini aꞌa niki ömöꞌdï ya assa ka aka asaasa oogo ana eedi ya iꞌi afüngngö ana oogo ana eedi. 29Üürü ööye ma nïïsö ma kuri yungngo ya nangnga oꞌo ka talinggo eema ya toroko ya, agodhe iꞌi nüpü co küdü ka oona, aꞌdiila a tuuꞌda tökönö ka ꞌdugadene küdü ka oona, a tuuꞌda tafa co ka ïssï ma Jahanam nyeꞌdꞌde. 30Üürü nïïsö ma kuri nüüdü ka amana oꞌo ka talinggo tatoroko ya, rumuna eege co üdü ka oona, aꞌdiila nggeege a tuuꞌda tökönö ka ꞌdugadene küdü ka oona, amang ka tuuꞌda tanno üüdü nyeꞌdꞌde tafa co ka ïssï ma Jahanam.”

Tadheene

(Matta 19.9; Murkus 10.11–12; Lüüka 16.18)

31“Ageemadene aꞌda, ‘Ömöꞌdï ya adheene nja aka tammo iini ya, anangnga waraga ma tadheene oono.’#Serïye ya eera ya 24.1–4 32Lakiini aꞌa niki aaga, ömöꞌdï ya apa ka aka tammo iini ya, ara tanangnga oogo ka tatemelö illi kini ka aduna oogo ka füngngö nja ömöꞌdï. Ömöꞌdï ya arna aka ma adheene nja nyuri mo, iꞌi ya afüngngö ana oogo a nyooro.

Taküdöönö

33“Kaföönyö aaga, iini ka takiki a kadu ma ꞌbilli, ‘Aaga fa taküdöönö a korokoro, lakiini aaga fa ka taküdöönö tanno ada ka tagüünï ada Uugaara no.’ 34Lakiini aꞌa niki aaga, aaga fa taküdöönö ꞌdo a ꞌdotomboꞌdo kudumma eene kada ꞌbuugu ma temmi tiya Masala. 35Aaga fa taküdöönö a ꞌbüdhülü kudumma iini kada ꞌbuugu ma uune tanno oono iꞌi ya miini nja Örsaliim kada anya tammo Uugaara tiya Dhabu ya. 36Fa taküdöönö ana üüdü tiya yüüdü, kudumma üüdü taalo na tanangnga ndanawu ka unggodho kungngo ka taꞌbassa nja eene ka taꞌdüꞌdꞌdü. 37Lakiini aaga, fa ka tumma tanno ada aꞌda, ‘Ïï’ nja ‘Uꞌu,’ ömöꞌdï ya agusu nïïmö öccö kide ya iꞌi ya ömöꞌdï tiya toroko ya.”

Taꞌdïïnö

(Lüüka 6.29–30)

38“Kaföönyö aaga iini ka tiki a kadu ma ꞌbilli, ‘Ööye nja ööye miini, tinggini nja tinggini.’#Töꞌdö kürö 21.24 39Lakiini aꞌa niki aaga, aaga fa taꞌdïïnö kömüsü ma eema tiya atoroko ya, ömöꞌdï kara tabbü oꞌo ka tanggarama ma nïïsö ma kuri ya, napelanaga könö iini. 40Üürü ömöꞌdï öccö asaasa tasigi oꞌo aꞌduga tenꞌdi müüdü ma teene mo ya, fa kini aꞌduga tenꞌdi müüdü ma kürö mo afeꞌde. 41Üürü ömöꞌdï aꞌbunu oꞌo aꞌda nunggeene nja meele ma unggodho ya unggeene nja iini nameele keera. 42Ka ömöꞌdï ka arangnga nïïmö küdü nanangnga iini, aga ömöꞌdï ka asaasa nïïmö küdü a kümüsü nafa taꞌduga kini.

Asaasa nadiidi nüüdü

(Lüüka 6.27–28, 32–36)

43“Kaföönyö aaga iini ka takiki ꞌbilli, ‘Asaasa ömöꞌdï ya kete küdü ya,#Lawi 19.18 naanu ka diidi ma oꞌo.’ 44Illi aꞌa niki aaga, aaga asaasa nadiidi naada, aaga tafara ka Masala kudumma kadu tanno alinggo aaga no. 45Amang kada ta laala tiya Pupa tiya ada ya ka ꞌdotomboꞌdo ya, kudumma iini ka anangnga ndanaaya ka öyeene ada a kadu tanno oroko no nja tanno aꞌdiila no, amana tomboꞌdo a kadu tanno aꞌdiila no, nja tanno üünï ada kadu kuꞌbu no. 46Kada ka tasaasa kadu na asaasa aaga no, nïïmö yaada ka taluna kide iꞌi ïïye? Taalo kadu na ama tuluꞌba no kalinggo eege? 47A kada kara tööjülü nagöre naada unggodho eege, ara aaga taluna minna ya aꞌdiila ya kide? Taalo kadu na taalo kussu Masala no kalinggo nggeege? 48Aaga ꞌdiila dhorro kudumma Pupa tiya ada ya ka ꞌdotomboꞌdo ya, aꞌdiila dhorro.”

Currently Selected:

Matta 5: Katcha

Highlight

Copy