မၤတၢ် 19
19
စီၤပီလူးဖဲဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူး
1ဖဲစီၤအပီးလိၤအိၣ်ဖဲဝ့ၢ်ကရံၣ်သူးအဖၢမုၢ်န့ၣ်, စီၤပီလူးလဲၤဝဲလၢခိအကျဲဒီးလဲၤတုၤဝဲလၢဝ့ၢ်အ့းဖ့း စူးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဝဲဒၣ်ထံၣ်ဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တနီၤ, 2ဒီးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်, “ဖဲသုစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်န့ၣ်သုဒိး န့ၢ်ဘၣ်သးစီဆှံကစီဒီဧါ.” အဝဲသ့ၣ်စံးဆၢအီၤ, “ပတနၢ်ဟူဒၣ်လဲာ်လၢသးစီဆှံအိၣ်ဝဲန့ၣ်ဘၣ်.”
3စီၤပီလူးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်, “မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီးတၢ်ဒိးဘျၢလၢသုဒိး ဘျၢန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ဒိးဘျၢဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်.”
အဝဲသ့ၣ်စံးဆၢဝဲ, “မ့ၢ်စီၤယိၤဟၣ်အတၢ်ဘျၢလီၤ.”
4စီၤပီလူးစံးဝဲ, “စီၤယိၤဟၣ်အတၢ်ဘျၢန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ဒိးဘျၢ လၢပှၤပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲဒၣ်တဲဘၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢအကစူၢ် က့ၤနာ်က့ၤပှၤတဂၤလၢအဟဲလၢအလီၢ်ခံ, လၢအမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်လီၤ.”
5တုၤအဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ်တၢ်ကတိၤအဝဲအံၤန့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ဘျၢအီၤလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. 6စီၤပီလူးပာ်ထီၣ်အစုလၢအဝဲသ့ၣ်အခိၣ်လိၤ, ဒီးသးစီဆှံဟဲလီၤလၢအဝဲသ့ၣ်အလိၤ, ဒီးကတိၤတၢ်လၢကျိာ်လီၤတိၢ်လီၤဆီဒီးတဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ် ကစီၣ်ဟဲလၢကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. 7အဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲခဲလၢာ်တဆံခံဂၤဃၣ်ဃၣ်လီၤ.
8လၢသၢလါအတီၢ်ပူၤစီၤပီလူးလဲၤနုာ်ဆူဘူၣ်ဘျီၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ဘါလီၢ်အပူၤဒီးကတိၤတၢ်ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ဒူဒူလီၤ. အဝဲဒၣ်ကတိၤဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်တၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်, ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးဒုးနာ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဃးကစၢ်ယွၤအဘီ အမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. 9ဘၣ်ဆၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်တနီၤအခိၣ်ကိၤဒီးတစူၢ်တနာ်တၢ်ဘၣ်. ဒီးလၢပှၤကမျၢၢ်ဒီဖုအမဲာ်ညါန့ၣ်, ကတိၤအၢကတိၤသီဝဲကစၢ် အကျဲန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, စီၤပီလူးဟးဖးဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒီးကိးဃုာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အသကိး, ဒီးကိးနံၤဒဲးန့ၣ်ကွၢ်ဆိကမိၣ်ကတိၤသကိးတၢ်ဖဲစီၤတူၤရၣ်နူး သိၣ်လိတၢ်အဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. 10အဝဲမၤဒ်အံၤလၢခံနံၣ်အတီၢ်ပူၤ, တုၤဒၣ်လဲာ်ပှၤအိၣ်လၢကီၢ်အၤစံ အပူၤခဲလၢာ်, ပှၤယူဒၤဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤကလုာ်ဂၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, နၢ်ဟူဘၣ်ကစၢ်အကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ.
စီၤစက့းဝၤအဖိခွါတဖၣ်
11ကစၢ်ယွၤမၤတၢ်လီၤလးလၢအလီၤတိၢ်လီၤဆီတဖၣ်ခီဖျိစီၤပီလူးန့ၣ်လီၤ. 12တၢ်စှၢၤဖိဒီးတၢ်ယီၢ်တကိးလၢအဝဲဒၣ်သူတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်ဒၣ်လဲာ်, ဘၣ်တၢ်လဲၤစိာ်အီၤဆူပှၤဆါအအိၣ်, ဒီးဖဲန့ၣ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါတဖၣ်ဘျါက့ၤဝဲဒီးတၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢအဝဲသ့ၣ်အပူၤလီၤ. 13ပှၤယူဒၤဖိတနီၤလၢအဟးဝ့ၤဝီၤဒီးဟီထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါတဖၣ်ဂုာ် ကျဲးစၢးသူစ့ၢ်ကီးကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤလၢကဟီထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါ အဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်စံးဘၣ်တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်, “လၢယ့ၣ်ၡူးလၢစီၤပီလူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတဂၤအမံၤ န့ၣ်, ယဟ့ၣ်လီၤနၤယကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.” 14ယူဒၤပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်လၢအမံၤမ့ၢ်စီၤစက့းဝၤန့ၣ်, အဖိခွါအိၣ်ဝဲနွံဂၤလၢအမၤတၢ်ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ.
15ဘၣ်ဆၣ်ဒီးတၢ်နါစံးဘၣ်အီၤ, “ယသ့ၣ်ညါယ့ၣ်ၡူးဒီးယနၢ်ဟူဘၣ်ဃးစီၤပီလူးအဂ့ၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်သုဝဲသုမ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ်.”
16ပှၤလၢတၢ်နါဒိးအီၤတဂၤန့ၣ်, စံၣ်ပှီၤအဝဲသ့ၣ်ဆူၣ်ဆူၣ်ကလဲာ်ဒီးမၤနၢၤမၤဃၣ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကိးဂၤဒဲးဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်လၢ အဟံၣ်, အိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့ဒီးဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနးနးကလဲာ်လီၤ. 17ပှၤယူဒၤဖိဒီးပှၤကလုာ်ဂၤလၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူး အပူၤခဲလၢာ်နၢ်ဟူဘၣ်တၢ်မၤအသးတမံၤအံၤအဂ့ၢ်, ဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလီၤဘၣ်အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၤကပီၤဒိၣ်န့ၢ်အလီၢ် တက့ၢ်လီၤ. 18ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဟဲဝဲအါဒံအါဂၤ, ဒီးအၢၣ်လီၤအီလီၤလၢကမျၢၢ်အမဲာ်ညါဒီးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်လၢ အမၤဘၣ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. 19ပှၤအါဒံအါဂၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်မၤကဒါမဲာ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဟဲစိာ်ပာ်ဖှိၣ်အလံာ်လၢအသိၣ်လိအီၤဘၣ်ဃးတၢ်မၤတမံၤအံၤ အဂ့ၢ်တဖၣ်တပူၤဃီဒီးဒွဲၣ်အူကွံာ်ဝဲလၢကမျၢၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဂံၢ်ကွၢ်ဒွးကွၢ်လံာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤခဲလၢာ်အပှ့ၤ, ဒီးလီၤလၢဝဲစ့အဘ့ၣ်ယဲၢ်ကလးန့ၣ်လီၤ. 20လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအကျဲဒ်သိးအံၤအပူၤန့ၣ်, ကစၢ်အကလုၢ်ကထါရၤလီၤအသးလဲၢ်ထီၣ်ဒီးဆူၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ် န့ၣ်လီၤ.
တၢ်တၢထီၣ်တၢလီၤဖဲဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူး
21တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမၤအသးဝံၤအလီၢ်ခံ, စီၤပီလူးပာ်လီၤအသးလၢအကလဲၤခီဂာ်ကီၢ်မၤက့းဒနံဒီးကီၢ် အဃါယၤဆူဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲ, “ယလဲၤဖဲန့ၣ်ဝံၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်, ယကဘၣ်လဲၤဆူဝ့ၢ်ရိမ့ၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.” 22လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, အဝဲဒၣ်ဆှၢလီၤစီၤတံၤမသ့းဒီးစီၤအ့ရၤစတူး, ပှၤလၢအမၤစၢၤအီၤအကျါခံဂၤန့ၣ်ဆူကီၢ်မၤက့းဒနံ, ဖဲအဝဲအနီၢ်ကစၢ်တခီအိၣ်ဒံးဝဲဖဲကီၢ်အၤစံတစိၢ်တလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
23ဖဲဆၢကတီၢ်အဝဲန့ၣ်, တၢ်ကီတၢ်ခဲအဒိၣ်အမုၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲဝ့ၢ် အ့းဖ့းစူးဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်အကျဲန့ၣ်လီၤ. 24ပှၤပိာ်စ့တဂၤလၢအမံၤမ့ၢ်စီၤဒ့ၤမ့ၤတြံန့ၣ်, ပိာ်န့ၢ်ကစၢ်မုၣ်နီၢ်အၢ်တ့းမံၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၤတဖၣ် ဒ်အဒိအိၣ်ဝဲအသိးလၢစ့, ဒီးအဝဲအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဟဲစိာ်တၢ်ဟဲနုာ်အဒိၣ်အအါလၢပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. 25လၢတၢ်န့ၣ်အဃိအဝဲဒၣ်ကိးဖှိၣ်အပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိအဂၤလၢအတၢ်ဖံးတၢ်မၤမ့ၢ်တၢ်တမံၤဃီတဖၣ်ခဲ လၢာ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, “ပှၤကညီသ့ၣ်ဧၢ, သုသ့ၣ်ညါလၢပတၢ်ထူးတၢ်တီၤန့ၣ်အိၣ်ထီၣ်ဒၣ်လၢတၢ်ဖံး တၢ်မၤတမံၤအံၤအဃိလီၤ. 26သုကထံၣ်ဘၣ်ဒီးနၢ်ဟူဘၣ်လၢသုနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်သုဝဲတၢ်လၢ စီၤပီလူးမၤဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲဒၣ်စံးလၢယွၤတဖၣ်လၢပှၤကညီဘှီလၢအစုန့ၣ်, တမ့ၢ်ယွၤနီၢ်နီၢ်ဘၣ်. ဒီးပှၤအါဒံအါဂၤဖဲအံၤလၢဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးဒီး လၢကီၢ်အၤစံဒီဘ့ၣ်ဃၣ်ဃၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီးနာ်အဝဲအတၢ်ကတိၤလံ. 27လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢပတၢ်ဖံးတၢ်မၤတမံၤအံၤအမံၤကဟးဂီၤ န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်, တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢကစၢ်မုၣ်နီၢ်အၢ်တ့းမံၤလၢ ပှၤခဲလၢာ်ဖဲကီၢ်အၤစံဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ဘါအီၤတဂၤအံၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အကါတဒိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီး, အတၢ်မံၤဟူသၣ်ဖျါကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”
28ဖဲပှၤဂီၢ်မုၢ်နၢ်ဟူတၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်အသးဒိၣ်ထီၣ်ဒီးကိးပသူထီၣ်ဝဲ, “ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအနီၢ်အၢ်တ့းမံၤတဂၤအံၤမ့ၢ်အဒိၣ်နီၢ်မးလီၤ.” 29တၢ်တၢထီၣ်တၢလီၤအဝဲအံၤဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ဝ့ၢ်ဒီဝ့ၢ်ညါလီၤ. ကမျၢၢ်အအၢအသီတဖုအံၤစှီၤဃာ်စီၤကါယူးဒီးစီၤအရံစတၢ်ဃူး, ပှၤမၤက့းဒနံဖိခံဂၤလၢအလဲၤဃုာ်တၢ်ဒီးစီၤပီလူး, ဒီးဃ့ၢ်တွံၢ်ဃုာ်အဝဲသ့ၣ်ဆူတၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်အဘျီၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. 30စီၤပီလူးအဲၣ်ဒိးလဲၤပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အမဲာ်ညါ, ဘၣ်ဆၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်တပျဲအီၤဘၣ်. 31ကီၢ်အၤစံအပှၤခိၣ်ပှၤနၢ်တနီၤလၢအမ့ၢ်စီၤပီလူးအတံၤသကိးတဖၣ်, ဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်ဆူအအိၣ်ဒီးဃ့ကညးအီၤဒ်သိးအသုတပာ် ဖျါထီၣ်အသးဖဲတၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်အဘျီၣ်တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. 32ဖဲဆၢကတီၢ်အဝဲအံၤန့ၣ်, ပှၤပာ်ဖှိၣ်အသးတဖၣ်တြၢဝဲတြးဝဲ ဒီဖုဒီဂီၢ်လီၤ. ပှၤတနီၤကိးပသူထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤ, မ့မ့ၢ်အဂၤတနီၤကိးပသူထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤဒၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်တသ့ၣ်ညါဒၣ်လဲာ်အဟဲပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် အသးလၢမနုၤအဂ့ၢ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. 33ပှၤတနီၤဆိကမိၣ်လၢစီၤအလ့းစၣ်ဒြူးဘၣ်ထွဲလၢတၢ်ဂ့ၢ် အံၤမ့ၢ်လၢပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ဆီၣ်ထီၣ်အီၤဆူတၢ်မဲာ်ညါ အဃိန့ၣ်လီၤ. တုၤနုၤတစုစီၤအလ့းစၣ်ဒြူးယူာ်ထီၣ်အစု, ဒီးဝံၢ်ဝၢ်ဝဲဆူကမျၢၢ်အအိၣ်, ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးတဲနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ. 34ဘၣ်ဆၣ်ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါလၢအဝဲဒၣ်မ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိတဂၤန့ၣ်, လၢခံနၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤအဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်ကိးပသူထီၣ်ဃူဃူဒီးစံးဝဲ, “ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအနီၢ်အၢ်တ့းမံၤန့ၣ်မ့ၢ်အဒိၣ်နီၢ်မးလီၤ.”
35လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်, ဝ့ၢ်အပှၤကွဲးလံာ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်က့ၤပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၢ်ဝဲလီၤ. အဝဲဒၣ်စံးဝဲ, “အ့းဖ့းစူးအပှၤဝ့ၢ်ဖိသ့ၣ်ဧၢ, ပှၤကိးဂၤဒဲးသ့ၣ်ညါလၢပှၤဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအမူဒါအိၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်ဒိၣ်နီၢ်အၢ်တ့းမံၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဒီးလၢၢ်စီဆှံလၢအဟဲလီၤတဲာ်လၢမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. 36ပှၤသမၢတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤတသ့နီတဂၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, သုကဘၣ်အိၣ်ဘှီၣ်အိၣ်ဂၢၢ်က့ၤဒီးသုတဘၣ်မၤကြီတၢ်နီတမံၤဘၣ်. 37ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢသုဟဲကိးအီၤဖဲအံၤန့ၣ်, တမ့ၢ်ပှၤလၢအတမျာ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ကတိၤအၢကတိၤသီပကစၢ်မုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်ဘၣ်. 38စီၤဒ့ၤမ့ၤတြံဒီး အပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်မ့ၢ်သးအိၣ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်ပှၤ တဂၤဂၤန့ၣ်, မုၢ်နံၤမုၢ်သီအိၣ်ဝဲလၢကွီၢ်ဘျီၣ်အပူၤ, ဒီးပဒိၣ်ပပှၢ်လၢအကစံၣ်ညီၣ်တၢ်တဖၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဖဲဆၢကတီၢ်အဝဲ န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဝဲသ့ၣ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်လိာ်အသးတဂၤဒီး တဂၤသ့ဝဲလီၤ. 39မ့မ့ၢ်တၢ်လၢသုလိၣ်ဘၣ်မ့ၢ်အါန့ၢ်တၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကြၢးကွၢ်ဆိကမိၣ်စံၣ်ညီၣ်လၢအဂ့ၢ်ဖဲပှၤထံဖိကီၢ်ဖိ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်ကိးဝဲန့ၣ်လီၤ. 40တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲလၢပှၤရိမ့ၤဖိကပာ်တၢ်ကမၣ်ထီဒါပှၤ ဒီးစံးလၢပဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်တၢထီၣ်တၢလီၤ, မ့ၢ်လၢတၢ်မၤအသးတနံၤအံၤအဃိလီၤ. ပကတိၤပူၤဖျဲးပသးလၢတၢ်တၢထီၣ်တၢလီၤအဒိၣ်အမုၢ်ထဲသိးအံၤ တမံၤအဂ့ၢ်အံၤတသ့နီတစဲးဘၣ်. ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အကြၢးအဘၣ်လၢပကဟ့ၣ်ထီၣ်အဂီၢ်တအိၣ်နီ တမံၤဘၣ်. 41အဝဲကတိၤတၢ်ဒ်သိးအံၤဝံၤအလီၢ်ခံ, ပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ.
Currently Selected:
မၤတၢ် 19: KSWC
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Sgaw Karen Common Bible © Bible Society of Myanmar, 1992.
