Luka 7
7
Yeso ahukusini mʉgya-ligubo ka ngama ka ɓasʉda wa Lʉma
(Matayɔ 8:5-13)
1Ngbingo yi nɨnɔ Yeso ama ndɨ mino kaɓɨkyaga lɨkpʉmʉka lasɨ nɨlɔ a ndɨ na ilu ka ambaza nɨnɔ a ndɨ na ɨyɨ mukungulo nɔ, ogulya kʉwa ndɨ ka gʉɗʉ wa Kapɛlɛnaumu. 2Kʉ ɓɛyɔ, ngama ɓemoti ka ɓasʉda wa Lʉma a ndɨ na mʉgya-ligubo nɨnɔ apaga ndɨ kʉgbɛ. Mʉgya ligubo yi nɨnɔ a ndɨ no koloɓu ɓuwobi kosisa lɨmbɛngɨ. 3Nɨyɔ ngama ka ɓasʉda yi nɨnɔ ʉkana mongoni ka Yeso, atɨkɨlya ndɨ ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ɓemoti-ɓemoti ka Ɓayuda ɓɛ ɓamokilyiku, oduku kahukuso mʉgya-ligubo kakɨ. 4Nɨyɔ ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ɓi nɨɓɔ ɓadwɛ kʉ Yeso a ndɨ mino, ɓɨtatanaga na ɨyɨ kʉgbɛ, ɓaɓɨkya ɓɛ: «A mʉtʉ nɨnɔ okwononi ɓɛ mʉgyɨlya ɓɛyɔ o mino kaʉɓɨkya, 5kyɛ apagatʉ mugi kusu, ɨyɨ aka gɔnɨ nɔ atipikisilyo ndaɓʉ kusu ya malʉmba.»
6Kʉwa wa, Yeso aga ndɨ pa imoti na ɨɓʉ. A kʉwa ndɨ ɓuwobi kadwɛ aka ka mʉsɛngɨ, kanɨ ngama yi nɨnɔ anatikilyoku ɓawai-dakɨ kaɓɨkya ɓɛ: «Mombukwono-dosu, wakigbomisonitɔgʉ mʉ. Kokwononigʉ ɓɛ wingyoku kʉnʉ ka ndaɓʉ kamɨ. 7Kinili nimini ɓi gɔnɨ ɨmɨ ambɛ sokwononɨgʉ kaɨnda kʉ kakʉ. Luki limoti, ɓikyanɔ lɨkpʉmʉka limoti aka, mʉgya-ligubo kamɨ akwanana kahʉka. 8Ɨmɨ, na kusili wa mʉtʉʉ ka ɓangama kamɨ, na gɔnɨ na na ɓasʉda kusili wa mʉtʉʉ kamɨ. Nakaɓɨkya ɓemoti ambɛ: ‹Waga!›, aga, nakaɓɨkya wagɔgɔ ambɛ: ‹Doku!›, odoku, nakaɓɨkya mʉgya-ligubo kamɨ ambɛ: ‹Gya ɓɛnɛ!›, agya ɓɛyɔ aka yɔ.»
9Nɨyɔ Yeso ʉkana mʉnzɨna mi nɨmɔ ngama ka ɓasʉda a ndɨ kanzɨna mɔ, lɨkpʉmʉka ambanga. Oyikana ndɨ ka ambaza ka ɓambanzʉ nɨnɔ a ndɨ kaɓɨɓya nɔ, ɨyɨ aka ɓɛ: «Nakamʉɓɨkya ɓɨngbanganya ambɛ: Nakaninigʉ ndɛkɛ baya yidingi abɛ nɨyɨ lugo ko ɓomikya Ɓezaleli!»
10Nɨyɔ ɓatʉ nɨɓɔ ɓʉtɨka ndɨ ɓosilo, ɓatakanya ndɨ mʉgya-ligubo nɨ oukini.
Yeso abililisini manda ko mika woko muko yi
11Ɓʉgala ɓi, Yeso ɨnda kʉwa ndɨ ka mugi mimoti nɨmɔ ina ndɨ ɓɛ Naini, ɓaɓɨɓya kakɨ na ambaza mudingi ka ɓambanzʉ ɓa ndɨ pa imoti na ɨɓʉ. 12Nɨyɔ ɓa kʉwa ndɨ ɓuwobi kadwɛ ka mupumi ma gʉɗʉ yi nɨnɔ, abangana ndɨ na ɓambanzʉ nɨ ɓanɨnda kolumbo manda ka mʉwanza ɓemoti. Ɨɓʉkʉta ndɨ ɨyɨ mʉkaka aka ka amakɨ, nɨnɔ a kʉwa ndɨ gɔnɨ woko. Ambaza mudingi ka ɓambanzʉ ɓa gʉɗʉ ɓa ndɨ pa imoti no woko yi nɨnɔ. 13Nɨyɔ Mombukwono-dosu amɨna muko yi nɨnɔ, akwilya kumbu, aɓɨkya ɓɛ: «Wasa mʉgamʉ.» 14Kumbuso yi, isisila ndɨ, avɨla sanda, ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓa ndɨ na iyu yɨbɨnɨka ɓamaga. Kʉwa wa Yeso aka ɓɛ: «Mikya-ɓawanzaaa, nakaʉɓɨkya ambɛ, wamaga!» 15Wa aka wa, mikya ɓalʉkʉ yi nɨnɔ a ndɨ manda nɔ iko, apʉnga ndɨ kanzɨna. Kumbuso yi, Yeso apá ndɨ amakɨ.
16Lɨkpʉmʉka lɔ uɓongisa ndɨ ɓambanzʉ ɓasɨ, ɓapʉnga ndɨ kabibisa Kunzi ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Mugyalandʉ ɓemoti mudingi opupiniku luga kusu!» na gɔnɨ: «Kunzi osingyiniku lɨvananza kakɨ!»
17Na mongoni ma lɨkpʉmʉka nɨlɔ Yeso agya ndɨ lɔ, ɨtʉlyana kʉwa ndɨ ka iwili yasɨ ya Yudɛa no giyo yasɨ nɨyɔ ɓuwobi-ɓuwobi wa.
Yeso nɨ Masiya nɨnɔ a ɓanʉ kodoku
(Matayɔ 11:2-19)
18Ɓaɓɨɓya ka Yuani-Mubatizaɨ ɓapága ndɨ Yuani mongoni masɨ. Kʉwa wa, Yuani ʉmaka ndɨ ɓaɓa luga kaɓʉ, 19ʉtɨka ndɨ kʉ ka Mombukwono-dosu kamuusa ɓɛ: «Ɨwɛ nɨ mʉtʉ yi nɨnɔ a ndɨ kodoku, ikanɨgʉ takwanana kaɓʉnda wagɔgɔ?»
20Nɨyɔ ɓatu ɓi nɨɓɔ ɓadwɛ kʉ Yeso a ndɨ mino, ɓaɓɨkya ɓɛ: «Yuani-Mubatizaɨ atitikiku kaumuusa ɓɛ: ‹Ɨwɛ nɨ mʉtʉ yi nɨnɔ a ndɨ kodoku ikanɨgʉ takwanana kaɓʉnda wagɔgɔ?›»
21Ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, Yeso uhukusa ndɨ ɓatʉ ɓudingi ɓa ɓokoloɓu dididi, nɨɓɔ ɓakɨgyagya, nɨɓɔ ɓa mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ, uhukusa ndɨ gɔnɨ ɓatʉ ɓudingi nɨɓɔ ɓa ndɨ no koloɓu ya mamɔmɔ. 22Kumbuso yi, Yeso usikisya ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓɛ: «Windoni katʉmbʉlyaga Yuani nɨlɔ mini na nɨlɔ mukoni: ɓatʉ ɓa ɓokoloɓu ɓaya mamɔmɔ ɓakaɨna ɓata, nɨɓɔ ɓa mʉtɨngbɨ ɓakakpakyana ngbingbili, ɓakeɓu-keɓu ɓoukini, ɓaadʉka ɓakaʉkana, ɓamanda akozuzuko na ɓatʉ ɓa payaya ɓakaʉkana Mongoni Manza. 23Ɨgyagya ka mʉtʉ nɨnɔ kupigʉ ndɛkɛ kɛɓɨɓya ka baya!»
Yeso akanzɨna ko bulya ka Yuani-Mubatizaɨ
24Nɨyɔ ɓatʉ ɓi nɨɓɔ Yuani utikoku ɓaga ndɨ, Yeso apʉnga ndɨ kanzɨnɨlya ambaza ka ɓambanzʉ ko bulya ka Yuani, anaɓɨkya ɓɛ: «Mɨnda ndɨ kaɨna ɨkɨ kʉ ka ɨsa? Lɨgʉgʉ nɨlɔ a ndɨ kodimbo na muvivi? Kalɨ! 25Ambɛ, mɨnda ndɨ kaɨna ɨkɨ? Mʉmbanzʉ ɓemoti wakimokisyaga yanzanza? Luki limoti, niɓɔ ɓimokisyaga ɓotu ɓaya lɨgabʉ lapʉ, ɓika na ɔɓɨlɨ wanza, ɓikaga ka ɓandaɓʉ ka ɓangama. 26Mɨnda sɛ kʉwa ndɨ kaɨna ɨkɨ? Mugyalandʉ ɓemoti? Iyo, nakamʉɓɨkya ambɛ akitogito mugyalandʉ. 27Kyɛ ikpika ko bulya kakɨ ɓɛ:
‹Nakatɨka atʉtʉmbwa kamɨ kambwa kakʉ,
kyɛ uɓungusyili pisi.›»
28Nakamʉɓɨkya ambɛ: «Kɛgʉ na mʉmbanzʉ nɨnɔ ɨɓʉkʉta na muko, nɨnɔ a mudingi kakɨtaga Yuani. Luki limoti nɨnɔ a mʉkɛɗɛ kʉgbɛ ka Ɓʉngama ko Kunzi a mudingi kakɨtaga ɨyɨ. 29Nɨyɔ ɓambanzʉ ɓasɨ na gʉtʉgʉ ɓandɔmbɛ ɓa manzanza aka ɓamʉkana ndɨ, ɓiba ɓɛ Kunzi a ngbingbili, Yuani uɓotisa ndɨ. 30Luki limoti Ɓafalisayɔ na ɓowonisilo ɓa mʉtʉʉ ɓakaɓɨnɨkyanagʉ ndɨ lɨkpʉmʉka li nɨlɔ Kunzi a ndɨ kapa kʉgʉ kaɓʉ, ɓamʉya ndɨ ɓɛ Yuani uɓotisi.»
31Yeso aɓɨkya ɓata ɓɛ: «Nakwanana pɨyɛ kaukingyoso ɓatʉ ɓa lɨsyɛ li nɨlɨ na ɓɛkɨ? Ɓa mʉɗɔngɔnɨ abɛ ɓa wanɨ? 32Ɓa mʉɗɔngɔnɨ abɛ ɓomiki ɓi nɨɓɔ ɓa ɓakikaga ka pa yangba, ɓanʉtʉɓɨlaga ɓɛngɛnɨ ɓɛ: ‹Tamungbotilyi ɓi ɓyɛmbɨ nɨ makoɓinigʉ! Tamumbimbilyi ɓi mambʉ ma idumasʉ nɨ makogomigʉ ɓɛgɛyɔ!› 33A ɓɛyɔ, nɨyɔ Yuani-Mubatizaɨ odoku ndɨ, kalyagɨgʉ ndɨ mukati, kamwogigʉ ndɨ gɔnɨ vinya, iɓunu aka ɓɛ: ‹A na lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ.› 34Mika-mʉmbanzʉ odoku kʉwa ndɨ, analyalya, anomwo, iɓunu aka ɓɛ: ‹Mundoni alʉkʉ wa mʉsasa yi nɨmʉna, akalyalya na kamwo vinya pa imoti na ɓandɔmbɛ ɓa manzanza na ɓatʉ ɓa ɓʉnyɛ!› 35Luki limoti, yimibo ko Kunzi inisononi ka ɓatʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓabaɨlya.»
Yeso ogulyini ka ndaɓʉ ka Simoni
36Mufalisayɔ ɓemoti amaka ndɨ Yeso kalyalya ɨɓʉ na ɨyɨ kʉ kakɨ. Yeso ɨnda ndɨ kʉ ka alʉkʉ yi nɨnɔ, iko, ɓapʉnga kalyalya. 37Muka ɓemoti wa yɨgya yanyɛ, ikaga ndɨ ka gʉɗʉ yi nɨnɔ. Nɨyɔ ʉkana ɓɛ Yeso akalyalya kʉ ka Mufalisayɔ nɔ, odoku ndɨ na mʉkɛʉ mimoti nɨmɔ ɓagya ndɨ na lɨtalʉ la alibati,#7:37 alibati: Ɓʉsɔlɔ ɓa tʉkʉtɔ totu nɨtɔ ɓalʉkaga ndɨ notu makpʉmʉka dididi abɛ: ɓambɨkɛ, mawɛngʉ, ɓosupa. otumini na malazi ɓɨɗɛ. 38Amaga ndɨ kumbusa ka Yeso ka kpɔlɔ wa magʉ kakɨ. A ndɨ kagama, anuɗukusogo ɓomomiso-miso ka magʉ ka Yeso. Kumbuso yi akpaga kʉwa ndɨ no tukatʉ kakɨ, anopututo magʉ, akpazya ndɨ na malazi. 39Nɨyɔ Mufalisayɔ yi ninɔ amaka ndɨ Yeso ɨna ɓɛyɔ, aɓɨkya ndɨ kʉsɔ kakɨ ɓɛ: «Kiko ɓi ɓɛ alʉkʉ yi nɨmʉ a mugyalandʉ walɨngʉnʉ, akwanano ɓi kaiba ɓɛ muko yi nɨnɔ akavɨvɨla nɔ a na yɨgya yanyɛ.»
40Kʉwa wa, Yeso aɓɨkya Mufalisayɔ nɔ ɓɛ: «Simoni, na na lɨkpʉmʉka kaʉɓɨkya.» Simoni asikisya ɓɛ: «Muwonisilo, ɓɨkyanɔ.»
41Yeso aɓikyoku ɓɛ: «Ɓalʉkʉ ɓaɓa ɓa ndɨ no luɓu ka mʉtʉ ɓemoti. Ɓemoti a ndɨ no luɓu wa ɓambuma ɓamɨya kuɓukumuti na wagɔgɔ ɓatɛkɛɓɛ kuɓukumuti. 42Yɛkɨ ɨɓʉ ɓasɨ ɓaɓa ɓakɛgʉ ndɨ no ɓuyi kakalya luɓu yi nɨnɔ, ʉpɨlya ndɨ ɨɓʉ ɓasɨ ɓaɓa. Luga ka ɓatʉ ɓaɓa ɓi nɨɓɔ, wanɨ nɔ ika na sɨpananɨsɔ kʉgbɛ na alʉkʉ yi nɨnɔ?»
43Simoni asikisya ɓɛ: «Nakaɨna abɛ nɨnɔ apɨlya ndɨ nɨ a na ɓuyi ɓudingi kʉgbɛ.» Yeso aɓɨkya ɓɛ: «Ɛɛɛ, wosikisyiku ngbingbili.»
44Kumbuso, oyikana ndɨ kʉ ka muko yi nɨnɔ, aɓɨkya Simoni ɓɛ: «Watʉ kamɨna muko yi nɨmʉ? Wa nogulyiku mino kʉ kakʉ wanʉ, wakepigʉ liɓo la magʉ, luki limoti muko yi nɨmʉna esukusi magʉ no ɓomomiso-miso, ɛkpaga no tukatʉ kakɨ. 45Waketitilyigʉ ɓi kepututo, luki limoti muko yi nɨmʉ kupigʉ kepututo magʉ katʉkya wa aka wa nogulyiku mino wanʉ. 46Weketikiligʉ molingo ka mʉ, luki limoti ɨyɨ etikilito magʉ na malazi. 47Kinili nakaʉɓɨkya ɓɨngbanganya ambɛ: sɨpananɨsɔ sidingi nɨsɔ owonisili, akaibisiso ɓɛ ɓapilyini ɓʉnyɛ ɓudingi nɨɓɔ kakɨ. Luki limoti, nɨnɔ Kunzi apɨlyaga ɓʉnyɛ ɓakɛɗɛ, owonisilaga sɨpananɨsɔ sɨkɛɗɛ gɔnɨ.»
48Kumbuso yi, Yeso aɓɨkya kʉwa muko yi nɔ ɓɛ: «Ɓupilyini ɓʉnyɛ kakʉ.»
49Ɓatʉ nɨɓɔ ɓa ndɨ kalyalya pa imoti na Yeso, ɓapʉnga ndɨ kaɨnzɨnzɨnya luga kaɓʉ ɓɛ: «Alʉkʉ yi nɨmʉna a mbɛyɨ wanɨ, kaɨkpʉnda kapɨlya ɓʉnyɛ?»
50Luki limoti Yeso aɓɨkya kʉwa ndɨ muko yi nɨnɔ ɓɛ: «Baya kakʉ uhukusini, waga na mazɨyɔ.»
Currently Selected:
Luka 7: lik
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2019, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
