YouVersion Logo
Search Icon

Piligu 24

24
Yisahaku kpuɣi paɣa
1Ibrahimma daa kurigiya pam, ka Yawɛ daa niŋ alibarika niŋ o binshɛɣukam zaa ni. 2Ka Ibrahimma daa ti yɛl’ o yiŋ’ nachin’ kpɛm’ ŋun su o binshɛɣukam zaa fukumsi, “Zaŋm’ a nuu niŋ n gbalipina lɔŋni,#24.2Zaŋm’ a nuu niŋ n gbalipina lɔŋni: Bɛ ni daa yi niŋdi shɛm din wuhiri ni bɛ ni pɔ pɔri shɛli lan ka taɣibu m-bala. 3ka n chɛ ka a po Yawɛ ŋun nyɛ Naawuni ŋun nam zuɣusaa mini tiŋgbani ŋɔ ni a ku kpuɣi n ni kana ti be Keenannim’ shɛb’ ni ŋɔ bipuɣiŋga n-ti m bia Yisahaku ka o niŋ o paɣa. 4Amaa ni a ni chaŋla n ya n dɔɣiriba sani ti bo paɣ’ na ti ti m bia Yisahaku ka o niŋ o paɣa.”
5Ka o nachin’ kpɛm’ maa daa bɔh’ o, “Ka paɣ’ maa yi ti bi saɣi ni o doli ma kuli tiŋgbɔn shɛl’ ni a ni be ŋɔ na, man’ zaŋm’ a bia maa kulis’ a ya maa?”
6Ka Ibrahimma yɛl’ o, “Miri ka a zaŋ m bia maa kulisi nimaani. 7Yawɛ ŋun nyɛ Naawuni ŋun be alizanda ni ŋɔ n-daa yihi ma m ba yiŋa ni n dɔɣiri’ tiŋ’ ni na, ka po n-yɛli ma, ‘N ni ti zaŋ tiŋgbɔŋ ŋɔ ti a zuliya.’ O ni tim o malaika ka o daŋ a tooni, ka a chaŋ nimaani ti kpuɣi paɣ’ na nti ti m bia maa ka o niŋ o paɣa. 8Amaa paɣ’ maa yi ti bi saɣi ni o dol’ a na, dindina a yi m pɔri ŋɔ taali ni; ka lee miri ka a zaŋ m bia maa kulisi nimaani.” 9Ka Ibrahimma nachin’ kpɛm’ maa daa zaŋ o nuu niŋ Ibrahimma gbalipina lɔŋni, ka po pɔri zaŋ chaŋ o ni yɛli shɛm maa polo.
10Di saha ka nachin’ kpɛm’ maa daa zaŋ o dan’ Ibrahimma laakumnim’ pia, ka deei pin’ suma balibu kam o sani n-yiɣisi chaŋ Nahɔr ya din be Mɛsopoteemia tiŋgbɔŋ ni la. 11Saha shɛli paɣiba ni siɣiri kuliga zaawuni ka o daa chɛ ka laakumnim’ maa gbani tiŋ’ tariga kɔbiliga gbini. 12Ka o daa yɛli, “Yawɛ ŋun nyɛ n dan’ Ibrahimma Naawuni ŋɔ, n suhir’ a, tim ma nasara zuŋɔ dabisili ŋɔ, ka niŋ n dan’ Ibrahimma nirilim maŋli. 13N ni ʒe kɔbiliga ŋɔ gbini, ka yaŋɔ paɣisara ti kana ni bɛ ti ŋɔŋ kom. 14N yi ti yɛli bɛ ni paɣisar’ so, ‘N suhir’ a, suum’ a koyuli ŋɔ zali ka n nyu,’ ka o saɣi ka yɛli, ‘Nyuma, ka chɛ ka n tooi shɛl’ na ti ti a laakumnim’ ŋɔ gba ka bɛ nyu;’ nyin’ chɛ ka ŋuna n-nyɛ a ni bɔri ni so niŋ a dabili Yisahaku paɣ’ maa. Dina n-ni chɛ ka m baŋ ni a niŋ n dan’ maa nirilim maŋli.”
15O noli daa na bi lu tiŋa, ka Ribɛka ŋun daa nyɛ Bɛtuɛl bipuɣiŋga la paana, ka koyuli tam o bɔɣusapiŋ zuɣu. Bɛtuɛl mi daa nyɛla Ibrahimma tizo Nahɔr min’ o paɣ’ Milika bidibiga. 16Paɣisarili maa daa viɛl’ pam, ka lan nyɛ paɣipiɛliga ŋun mini doo na bi dɔni. Ka o daa chaŋ kɔbiliga maa ni nti ŋɔŋ kom du na. 17Di saha ka nachin’ kpɛm’ maa daa guui ti tuh’ o soli yɛl’ o, “N suhir’ a, tim ma a koyuli ŋɔ ni kom biɛla ka n nyu.”
18Ka Ribɛka daa suug’ o koyuli maa na yomyom gbibi ka yɛl’ o, “N dana, nyuma.” 19O ni daa chɛ ka o nyu n-naai nyaaŋa, ka o daa lan yɛl’ o, “N ni ŋɔŋ kom ti a laakumnim’ ŋɔ ka bɛ gba nyu hal ti tiɣi.” 20Ka o daa kpaai kom maa n-niŋ laakumnim’ maa kɔnyuribin’ ni yomyom, ka lan guui lab’ kɔbiliga maa ni ni o ti ŋɔŋ na yaha n-daa ŋɔŋ kom ti o laakumnim’ maa zaa. 21Ka nachin’ kpɛm’ maa daa kul maag’ o ni n-lihir’ o ni o nya Yawɛ chɛ ka o dila nasara o chandi maa ni maa bee.
22Laakumnim’ maa ni daa nyu kom maa naai, ka nachin’ kpɛm’ maa zaŋ nyee ni baŋa din nyɛ salima ka di tibisim nyɛ binzahindigu pirigili mini bans’ ayi din nyɛ salima ka di tibisim nyɛ binzahindigu bupia ti o ni o pir’ o nuhi ni, 23ka yɛl’ o, “Wuhim’ ma a ba ni nyɛ so. Duri be a ba yiŋa ka ti ni gbe nimaani?”
24Ka Ribɛka daa yɛl’ o, “N nyɛla Bɛtuɛl bipuɣiŋga. Bɛtuɛl mi daa nyɛla Nahɔr mini Milika bidibiga.” 25O daa lan yɛli, “Ti mali taɣitaɣi mini mɔri, ka palo beni ka yi ni gbe.”
26Ka nachin’ kpɛm’ maa daa zaŋ o zuɣu silim tiŋa n-jɛm Yawɛ 27ka yɛli, “M paɣiri Yawɛ ŋun nyɛ n dan’ Ibrahimma Naawuni ŋun yu n dan’ maa yurilim maŋli din ka kpee, ka ʒe o yim ŋɔ. Ka zaŋ chaŋ m mi polo, Yawɛ kul zaŋ ma mi na ti kpɛhi n dan’ maa dɔɣiriba yiŋa.”
28Ka paɣisarili maa daa guui chaŋ ti zaŋ yɛlli ŋɔ yɛl’ o ma yiŋnima. 29Ribɛka daa mali tizɔdoo ka o yuli booni Leeban. Ka Leeban daa guui yi n-chaŋ nachin’ kpɛm’ maa sani kɔbiliga maa gbini. 30Leeban ni daa nya nintua la mini bansi la, ka wum o tizɔpaɣa Ribɛka ni yɛli ni doo maa yɛl’ o shɛm zuɣu, ka o daa guui chaŋ doo maa sani nti nya ka o ʒiɛla laakumnim’ maa sani kɔbiliga maa gbini. 31Ka o daa yɛli nachin’ kpɛm’ maa, “Nyin’ ŋun nyɛ Yawɛ daalibarika nir’ ŋɔ, bɔ n-niŋ ka a kpalim ʒe sambani ŋɔ ni? Kpɛmina, dama m pun mali duu zal’ a, ka mali laakumnim’ ŋɔ gba biɛhigu shee zali.”
32Ka nachin’ kpɛm’ maa daa chaŋ ti kpe yili maa ni, ka Leeban daa paai laakumnim’ maa ʒiya, ka niŋ taɣitaɣi mini mɔri ti o ni o ti laakumnim’ maa. Di nyaaŋa ka Leeban daa tooi kom na ti ti o mini bɛn daa be o sani ni bɛ paɣi bɛ naba. 33Ka bɛ daa ti zaŋ bindirigu na ti zali nachin’ kpɛm’ maa ni o di, ka o yɛli, “Di yi pa ni n yɛlila daliri din tahi ma na, n ku di bindirigu maa.”
Ka Leeban yɛl’ o, “Yɛlima.”
34Ka o yɛli, “N nyɛla Ibrahimma nachin’ kpɛma. 35Ka Yawɛ niŋ alibarika niŋ n dan’ maa ni pam ka o leei bundana. O ti o piɛri mini buhi ni niɣi ni anzinfa mini salima ni daba bɛn nyɛ dɔbba mini paɣiba ni laakumnim’ ni bunsi. 36Ka n dan’ maa paɣ’ Zara dɔɣi bidibiga ti o, o ninkurilim ŋɔ ni; ka n dan’ maa zaŋ o binshɛɣukam zaa ti o bia maa. 37Ka o daa chɛ ka m po pɔri ka o yɛli ma, ‘Miri ka a kpuɣi n ni kana ti be Keenannim’ shɛb’ tiŋgbɔŋ ni ŋɔ bipuɣiŋga ti m bia maa ka o niŋ o paɣa; 38amaa chamila n ya n dɔɣiriba sani ti bo paɣ’ na ti ti m bia maa ka o niŋ o paɣa.’ 39Ka n daa bɔhi n dan’ maa, ‘Ka paɣ’ yi ti bi saɣi n-doli ma na?’ 40Amaa ka o daa yɛli ma, ‘Yawɛ so n ni doli ŋɔ ni chɛ ka a min’ o malaika doli chaŋ, ka ti a nasara ka a kpuɣi paɣa n yaannim’ ya ni n dɔɣiriba sanna ti ti m bia maa. 41Amaa a ni yɛn niŋ shɛm yi pɔri ŋɔ taali ni nyɛla a yi chaŋ n dɔɣiriba maa sani, ka bɛ ti zaɣisi ni bɛ ku ti a paɣ’ na, dindina a yi m pɔri maa taali ni.
42“Ka n ni di paai kɔbiliga maa gbinna zuŋɔ, ka n yɛli, ‘Yawɛ ŋun nyɛ n dan’ Ibrahimma Naawuni ŋɔ, a yi ni ti ma nasara n chandi ŋɔ ni, 43n ni ʒe kɔbiliga ŋɔ gbini, ka paɣisar’ so yi ti kana ni o ti ŋɔŋ kom, ka n yɛl’ o, “N suhir’ a, niŋm’ a koyuli ŋɔ ni kom biɛla ti ma ka n nyu,” 44ka o yɛli ma, “Nyuma, ka chɛ ka n ŋɔŋ ti a laakumnim’ ŋɔ gba ka bɛ nyu,” nyin’ chɛ ka ŋuna n-nyɛ nyin’ Yawɛ ni bɔri ni so leei n-dan’ bia paɣa maa.’ 45Yɛtɔɣa maa di na kul bela n suhu ni, ka Ribɛka paana, ka o koyuli tam o bɔɣusapiŋ zuɣu, ka o gari siɣi kɔbiliga maa ni ti ŋɔŋ kom na. Ka n yɛl’ o, ‘N suhir’ a, tim ma kom ka n nyu.’ 46Ka o dii suug’ o koyuli maa o bɔɣusapiŋ zuɣu na ti ma ka yɛli, ‘Nyuma, ka chɛ ka n ŋɔŋ shɛli ti a laakumnim’ ŋɔ gba ka bɛ nyu.’ Ka n di nyu ka chɛ ka o ŋɔŋ na ti ti n laakumnim’ maa gba ka bɛ nyu. 47Di saha ka m bɔh’ o, ‘Ŋun’ bia n-lee nyɛ a?’ Ka o yɛli ma, ‘N nyɛla Bɛtuɛl bipuɣiŋga. Bɛtuɛl mi daa nyɛla Nahɔr mini Milika bidibiga.’ Ka n zaŋ nintua m-pir’ o, ka zaŋ bansi pir’ o. 48Di saha ka n di zaŋ n zuɣu silim tiŋa n-jɛm Yawɛ, ka paɣi ŋun’ Yawɛ ŋun nyɛ n dan’ Ibrahimma Naawuni ŋun wuhi yɛlimaŋli so’ shɛli n ni yɛn doli kpuɣi ŋuna n dan’ maa dɔɣim bipuɣiŋga nti ti o bia maa. 49Dinzuɣu yi yi ni niŋ n dan’ maa din tuhi ni din nyɛ yɛlimaŋli, yin’ yɛlim’ ma, ka yi yi ku niŋ o, yin’ lan yɛlim’ ma. Ka n zaŋ kpa n nudirigu polo bee n nuzaa polo.”
50Ka Leeban mini Bɛtuɛl daa yɛl’ o, “Yɛlli ŋɔ ni yila Yawɛ sani ŋɔ na, dindina ti ku tooi yɛl’ a din bie bee din viɛl’ zaŋ chaŋ di polo. 51Nyama, n-nyɛ Ribɛka, zaŋm’ o kuli nti chɛ ka o leeg’ a dan’ bia maa paɣa kaman Yawɛ ni yɛli shɛm maa.” 52Ibrahimma nachin’ kpɛm’ maa ni daa wum bɛ yɛtɔɣa maa, ka o zaŋ o zuɣu silim tiŋa n-jɛm Yawɛ. 53Di saha ka nachin’ kpɛm’ maa daa yihi anzinfa mini salima binyara ni chinchina ti Ribɛka; ka ti o tizɔdoo maa min’ o ma gba nachiinsi binshɛŋa din liɣiri galisi pam.
54Di nyaaŋa ka o mini ninvuɣ’ shɛb’ bɛn daa dol’ o la daa naanyi di ka nyu, ka gbe nimaani. Ka biɛɣu daa neei ka o yiɣisi ka yɛli ba, “N suhiri soli ni n labi n dan’ sani.”
55Ka Ribɛka tizɔdoo maa min’ o ma daa yɛli, “Chɛ ka paɣisarili maa na kpalim be ti sani daba ayi kaman biɛɣu pia pahi ka naanyi chaŋ.”
56Amaa ka nachin’ kpɛm’ maa yɛli ba, “Yawɛ ni ti ma nasara shɛm ŋɔ zuɣu, di bi simdi ni yi chɛ ka n lan kpalim be kpe, timiya ma soli ka n labi n dan’ sani.”
57Ka bɛ yɛl’ o, “Chɛ ka ti boli paɣisarili maa na nti bɔh’ o nya.” 58Ka bɛ daa boli Ribɛka na nti bɔh’ o, “A ni doli doo ŋɔ chaŋ?”
Ka o garigi yɛli,
“N ni dol’ o chaŋ.”
59Ka bɛ daa chɛ ka bɛ tizɔpaɣ’ Ribɛka min’ o yiŋ’ dab’ paɣa doli Ibrahimma nachin’ kpɛm’ maa mini ninvuɣ’ shɛb’ bɛn daa dol’ o maa. 60Ka bɛ daa suhi alibarika suhigu ti Ribɛka n-yɛli:
“Ti tizɔpaɣa,
Naawuni chɛ ka
a leei niriba tusatusa
ni tuhi’ piapia ma!
Naawuni chɛ ka a zuliya
ti nyaŋ bɛ dimnima.”
61Ka Ribɛka min’ o dab’ bipuɣinsi daa yiɣisi m-ba laakumnima n-doli nachin’ kpɛm’ maa ka o zaŋ o lu yiŋ’ soli.
62Di saha Yisahaku daa yila Bɛrilahairoi#24.62 BƐRILAHAIROI: Hiburuli ni yuli ŋɔ gbinni nyɛla, “Ŋun be ka o nini nyari ma kɔbiliga.” na nti be Nɛgɛb. 63Ka ŋun’ Yisahaku daa ti yi nti be samban’ ni zaawuni n-tɛhir’ o suhu ni, ka daa ti kpuɣ’ o zuɣu lihi nya ka laakumnim’ kanna. 64Ka Ribɛka daa kpuɣ’ o zuɣu lihi nya Yisahaku, ka sheei laakum zuɣu zani, 65ka bɔhi Ibrahimma nachin’ kpɛm’ maa, “Ka ŋuni n-lee be kpe ha palo ni n-chani tuhiri ti soli ŋɔ na?”
Ka nachin’ kpɛm’ maa yɛl’ o, “N dana m-bala.” Ka Ribɛka daa zaŋ sariga pa n-lims’ o ninni.
66Ka Ibrahimma nachin’ kpɛm’ maa daa yɛli Yisahaku o ni niŋ shɛlikam zaa. 67Di saha ka Yisahaku daa zaŋ Ribɛka ti kpɛh’ o tanti suɣili ni. Ka Yisahaku daa zaŋ Ribɛka n-leeg’ o paɣa, ka yur’ o pam, ka di daa chɛ ka o nya suhukpaŋsibo o ma kum la nyaaŋa.

Currently Selected:

Piligu 24: DBwDB

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in