HECHOS 7

Esteban oñe'ë oyeepɨsa pɨpe

1Evokoiyase pa'i rerekwar ɨvate katu va'e oporandu Esteban upe supiete vo aipo nde ñe'ë marä eiko,

2ipare a'e omboyevɨ chupe: “Che mu eta, peyapɨsaka che ñe'ë rese: Tüpä imboeteiprɨ oyemboyekwa yande ramoi Abraham upe araka'e Mesopotamia ve sekoi vɨtese, icho renondeve Harán ve seko agwä, 3aipo e'i chupe: ‘Eso nde rekwa sui, eseyapa nemu eso evokoi tekwave che amboyekwara ndeu.’ 4Evokoiyase Abraham osë Caldea ɨvɨ sui oso tekwa Harán ve gweko agwä, ipare omano iyesupa, ichui Tüpä gweru Abraham ko ɨvɨ rese, a'eve peiko pe kurïtëi. 5Nomondoi ete rumo ɨvɨ chupe seko agwä; iyavei ndipoi ete ɨvɨ omondo va'e chupe imanose narä. A'e rumo amondora nde manore ndesuindar upe narä e'i chupe, (esepia a'ese Abraham ndata'ɨi vɨtei ete oiko). 6Iyavei, Tüpä aipo e'i chupe ndesuindar yuvɨrekoira ambuae ava rekwa rupi, a'e pendar ava sekwa va'e rembigwairä semimombaraɨsugwä tëi avei yuvɨrekoira cuatrocientos aravɨter rupi. 7Ipare Tüpä aipo e'i iri chupe: ‘Che rumo amondora poromokañɨsa tekwa poromombaraɨsusar upe, ipare yuvɨnoserä ipovrɨ sui che mboetei agwä ko'ave yuvɨreko.’ 8Tüpä oyokwai gwemimbotar pɨpe Abraham gwa'ɨrɨ mbocircuncida agwä rese. Sese Abraham ombocircuncida gwa'ɨrɨ Isaac i'a pare mbosapɨ ova arɨ pɨpe. Isaac egwë e'i avei gwa'ɨrɨ Jacob upe, egwë e'i avei gwa'ɨreta upe, a'e opayandepo yovaive ñuvɨrïo va'e Israel suindar.”

9“Ipare yuvɨrekoi va'e yande ramoi Jacob ra'ɨrɨ, omondo vɨvrɨ gwarepochi repɨrä yamotare'ɨ̇sa pɨpe yuvɨreko, a'e tɨvrɨ rer José, omondo va'e Egipto pendar upe yuvɨreko, Tüpä rumo sekoiño ite José rese, 10ichui vɨnose opakatu iparaɨsusa sui. Omondo omba'ekwasa chupe iyavei seko avɨye tuprɨ agwä Egipto pendar mborerekwar ɨvate katu va'e faraón upe. Evokoiyase faraón ipotasa pɨpe omoinge mborerekwar seko agwä opakatu ava ɨvɨ Egipto pendar kwai agwä gwëtä pɨpendar kwai agwä avei.”

11“Ipare ou tɨavor opakatu Egipto ɨvɨ rupi, Canaán ɨvɨ rupi avei, yande ramoi avei ndovɨrekoi ete mba'e gwemi'urä yuvɨreko. 12Oyanduse rumo Jacob Egipto ve oime vɨtese trigo, a'ese omondo gwa'ɨrɨ a'eve seka, a'e yande ramoi yuvɨrekoi va'e. A'e yɨpɨndar ichosa Egipto ve yuvɨreko. 13Ichui yuvɨraso yupagwe irise Egipto ve, a'ese José oyekwa uka vɨke'ɨrɨ eta upe, egwë e'i faraón upe oikwa uka uma sui oyesu José. 14Ipare koiye katu José gweru uka oyesupa Jacob iyavei opakatu omu, a'e imu retakwer setenta y cinco tuprɨ ite. 15Egwë e'i Jacob yuvɨraso Egipto ve; yuvɨrekoi agwä opakatu gwa'ɨrɨ reseve iyavei a'eve omano, a'eve avei opakatu yande ramoi eta omano yuvɨreko araka'e. 16Imano pare rumo, vɨraso ikangwer yuvɨreko tekwa Siquem ve iyavei a'eve oñotɨ̇ yuvɨreko a'eve akoi Abraham vɨrokwa tuvɨpa Hamor ra'ɨrɨ sui araka'e Siquem ve.”

17“Ipare, vɨrovɨse arɨ ipapaprɨ Tüpä ñe'ëngagwer Abraham upendar, a'ese Israel ɨgwar oyembo'eta katu ite Egipto ve yuvɨreko araka'e; 18ipare oporokwai ambuae mborerekwar ɨvate katu va'e Egipto ve, a'e ndoikwai va'e ite yande ramoi José. 19Ko mborerekwar ɨvate katu va'e ombopa yande ramoi eta araka'e; iyavei oyukapa uka ta'ɨrɨ pitani yuvɨro'a ramo va'e. 20A'eseve avei aipo Moisés o'a. A'e pitani avɨye ite Tüpä upe, ipare iyesupa mbosapɨ yasɨ rupive vɨreko oyese gwëtäve yuvɨreko. 21Oseyase rumo iyesupa yuvɨreko, a'ese faraón rayrɨ oseka a'e ɨ rupi sui, ichui vɨnose seraso gwëtäve omboakwa omembrɨ nungar sereko. 22Egwë e'i Egipto pendar ombo'e Moisés omba'ekwasa rese yuvɨreko, iyavei vɨreko ite a'e ñe'ësa ipirätä va'e oyese oyapose avei mba'e oiko.”

23“Vɨrekose rumo Moisés cuarenta aravɨter, ipɨ'añemoñeta osepia va'erä omu Israel ɨgwar, a'e sekwa pendar ite yuvɨrekoi va'e. 24Ipare a'eve osepia Egipto pendar oinupa-nupa imu sereko yuvɨreko, a'ese Moisés oyuka Egipto pendar, omu repɨkave. 25Iyavei Moisés ipɨ'a ñemoñeta oikwa revo che mu Israel pendar Tüpä vɨnose uka agwä Egipto sui yuvɨreko cheu e'i viña; imu rumo nomo'äi ete Moisés vɨnose agwä yuvɨreko evokoi ava povrɨ sui. 26A'ere arayi'ive, Moisés oso omu Israel pendar pa'üve a'eve osepia ñuvɨrïo mbɨa ovavase oyeupe ae yuvɨreko, a'e rumo oipota tëi iñeröi agwä oyeupe yuvɨreko viña, aipo e'i chupe: ‘Oñemu ite peiko; ¿ma'erä vo pevava peyeupe ae tëi?’ 27Evokoiyase oinupa va'ekwer ombo'etasa omombo Moisés oyesui, ichui a'e aipo e'i chupe: ‘¿Uma vo nde moinge ore pa'üve ore rerekwarä ore rekokwer moigätu agwä? 28¿Che yuka pota tie eve inungar ereyuka evokoi Egipto pendar irapɨpe?’ 29Osenduse rumo ko iñe'ë, oñemi voi ete oso Egipto sui ambuae ɨvɨ Madián ve. A'eve opɨta puku a'e ɨvɨ rumo nda'ei ete sekwa, a'eve oyesu ñuvɨrïo ta'ɨrɨ.”

30“Cuarenta aravɨter pare, ɨvɨ iporupɨre'ɨ̇sa rupi, ɨvɨtrɨ Sinaí rerovɨkave, a'eve mbigwai ɨva pendar oyemboyekwa ka'a sachï atɨ va'e rese tata rendɨgwer pa'üve chupe. 31Moisés osepiase mba'e sendɨ va'e oyepɨ'amondɨi, oyemboya katu sese sepia tuprɨ agwä viña, a'ese osendu Yar ñe'ë aipo e'i va'e: 32‘Che nde ramoi Tüpä aiko. Nde ramoi Abraham, Isaac iyavei Jacob che reroya va'ekwer yuvɨreko.’ Evokoiyase Moisés orɨrɨi osɨkɨyesa pɨpe noma'e pota iri sese. 33Evokoiyase Tüpä aipo e'i chupe: ‘Esekɨi nde pɨtaki, esepia ɨvɨ nimaräi va'esave ereiko. 34Iyavei asepia ite che rekwa Egipto ve iparaɨsuse. Asendu avei ipoäsesa yuvɨreko. Sese agweyɨ senose agwä, erio iyavei esendu tuprɨ che ñe'ë, esepia oromboyevɨ irira Egipto ve nde mondo.’ ”

35“Yepe a'e ndovɨroyai ete Moisés yuvɨreko viña iyavei aipo e'i yuvɨreko chupe: ‘¿Uma vo nde moinge ore rerekwarä ore rekokwer moigätu agwä?’, Tüpä ite oyokwai gwembigwai imbogweyɨ tata rendɨgwer pa'üve imoñe'ë Moisés upe iporokwai agwä, iyavei ava renosepa agwä. 36Ipare Moisés ite vɨnose yande ramoi eta Egipto sui, poromondɨisa apo pare a'e ɨvɨ rese, Paragwasu Pïra va'e pɨpe, iyavei ɨvɨ iporupɨre'ɨ̇sa cuarenta aravɨter rupi araka'e. 37Ko Moisés avei aipo e'i Israel pendar upe: ‘Tüpä vɨnoserä pe pa'ü sui ñepëi oñe'ë mombe'usar inungar che aiko.’ 38A'e avei akoi ɨvɨ iporupɨre'ɨ̇sa rupi ava pa'ü rupi sekoi, chupe avei oñe'ë mbigwai ɨva pendar ɨvɨtrɨ Sinaí ve yande ramoi rese; a'e avei oipɨsɨ ñe'ësa tekovesa resendar yandeu imbou agwä.”

39“Yande ramoi eta rumo nomboyeroya potai ete Moisés, iyavei oyevɨ pota ñoite Egipto ve yuvɨreko. 40Aipo e'i Aarón upe yuvɨreko: ‘Eyapo ore tüpägwä ore rerogwata va'erä, esepia ndoroikwai ete kevo katu Moisés sekoi ore renose va'ekwer Egipto sui.’ 41Evokoiyase oyapo gwaka ra'anga nungar oyeupe yuvɨreko, ichui oyuka mba'e mɨmba vɨropove'ë va'erä yuvɨreko chupe iyavei oyembovɨ'a pieta apo yuvɨreko gwembiapo ukagwer rese tëi. 42Ko mba'e sembiapo rese, Tüpä oyepepɨño ichui oseyaño ite oyerure va'erä yasɨtata ɨva pendar upe yuvɨreko. Egwë e'i ete ikwachiasa iñe'ë mombe'usar kwachiar pɨpe:‘Pe Israel ɨgwar peiko va'e,¿Peiko va'e cuarenta aravɨter ɨvɨ iporupɨre'ɨ̇sa rupipe ndaperopove'ëi ete mba'e mɨmba yukaprɨ cheu yepi?

43Pe rumo,che mboetei e'ɨ̇sa pɨpe pevosɨi tüpä Moloc ra'anga rëtä rese peikoiyavei yasɨtata ra'anga Refán resepe ae tëi peyapo va'e pe tüpägwä peyerure agwä.Sese che opovɨnosera pe rekwa suipe mondo agwä Babilonia kupe koikotɨ.’ ”

44“Ɨvɨ iporupɨre'ɨ̇sa rupi yande ramoi eta vɨreko oɨ yeruresa mba'e pɨrer apoprɨ porokwaita rëtä oyeupive yuvɨreko araka'e, inungar Tüpä oyokwai va'e Moisés oyapo va'erä inungar osepia va'ekwer yɨpɨndar. 45Yande ramoi eta oipɨsɨ ko oɨ yeruresa rëtä mba'e pirer apoprɨ yuvɨreko, iyavei Josué rupi yugweru va'e gweruño avei oyeupive yuvɨreko, omosepase vɨrokwa ambuae tekwa sui ɨvɨ yuvɨreko, a'ese Tüpä opa omombo sovake yuvɨreko. A'eveño ite yuvɨrekoi David sekoise araka'e. 46A'e David rekokwer avɨye ite Tüpä upe, oporandu avei Jacob suindar yuvɨrekoi va'erä rese chupe; 47a'e Salomón omopü'a oɨ Tüpä rëtä oiko. 48Yepe Tüpä seko ɨvate katu va'e, ndasekoi ete tüpäro ava tëi rembiapo pɨpe. Inungar akoi omombe'u va'e Tüpä ñe'ë mombe'usar araka'e:

49‘Ɨva che renda,iyavei ɨvɨ che pɨrunga.¿Mba'e nungar oɨ vo peyapora cheu?, e'i yande Yar;¿umarä pi'ä evokoiyase che pɨtu'u agwä,

50che ni'ä opakatu ko mba'e aposar aiko?’ ”

51“Pe rumo–ndapeyapɨsaka potai va'e ite peiko e'i Esteban chupe–oime tëi pe nambi, pe pɨ'a avei, ipɨpe rumo ndapeikwai ete ñe'ësa avɨye va'e. Espíritu Maräne'ɨ̇ amotare'ɨ̇mbar ite peiko yepi. Peramoi nungar tuprɨ avei peiko. 52¿Uma Tüpä ñe'ë mombe'usar pi'ä ndovɨrekoi marä-marä tëi peramoi yuvɨreko araka'e? A'e avei oyukapa omombe'u va'e ndaseko maräi va'e rekokwer yusa resendar yuvɨreko, iyavei kurïtëi ou ite ndaseko maräi va'e, pe avei peporokwai yuka uka agwä. 53Pe, peipɨsɨ va'e porokwaita mbigwai ɨva pendar sui, ndaperoyai ete rumo sereko.”

Esteban mano agwer

54Osendupase iñe'ë, omboasɨ iteanga oñeaimbotere-tere ite Esteban amotare'ɨ̇save yuvɨreko. 55Esteban rumo vɨreko ite Espíritu Maräne'ɨ̇ oyese, evokoiyase ɨva rese oma'ese, osepia Tüpä porañetesa, osepia avei Jesús i'äise Tüpä akato kotɨ. 56Evokoiyase aipo e'i:–¡Pesepia! Che asepia ite ɨva oyemboi tuprɨse, iyavei asepia ava ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ Tüpä akato kotɨ i'äise.

57A'e rumo oyopɨño oapɨsakwar, ichui oyoya gwasu säse pirätäño yuvɨreko chupe. 58Ipare vinose tekwa sui yapi-yapi agwä ita pɨpe yuvɨreko; a'eve yamotare'ɨ̇mbar sepiasar oseya oturukwar yuvɨreko ñepëi mbɨa chi'ïvä'e Saulo ser va'e upe osarö va'erä.

59Oapi-apiseve, Esteban oyerure, aipo e'i: “Che Yar Jesús, eipɨsɨ che ä.” 60Ipare oñenopɨ'ä oñe'ë pirätä: “¡Che Yar, ndeñerö ko ava che amotare'ɨ̇sar angaipa upe!”Aipo o'e pare omano.

Currently Selected:

HECHOS 7: GYOB0253

Highlight

Copy