Matthieu 13

Uwambooyaanli bɔŋmantikaati

(Kpèè Maar 4.1-9, Luuki 8.4-8)

1Ŋwiin gbantee, Yeesu nyáń kudiin#13.1 Kpèè Maar 2.1 nì tin bi ŋmàn̄ kugbɔŋu faaku taapuee. ní ki cūtìi kāl̀ dimɔɔgbandi. 2Kunipaau nìn kóoǹní ki kpáfì u-cee, ní u jɔ́m̀ ki kāl̀ buŋalimbun nnyim pu, ní kunipaauee yú dibuŋgbándi. 3Ní u cáá tibɔŋmantikaal ki sòoǹ nì bi tibɔti tikpil, ní ki bí yii:

«Uninja ubɔ di nyáń kí yàaǹ iwambool. 4U bíi yàantée ní abil aba lítì nsan pu, ní nnɔmbiyaamu dɔ́miń ki tōō ki jíń. 5Ní aba mun lítì kuteeun laakin kitiŋ kaa nyóòyee, ní ki pūtì kpáàa nyáń kun puee kitiŋ kaa nyóò. 6Ŋwìiń dāa píĺee, ní an kpíì kun puee inyaan kaa kɔ́ kitiŋ. 7Ní aba mun lítì ikuŋkumin, ní ikuŋkumee wíiǹ ki múkuǹ i-pu. 8Ama ní abil aba lítì laakin kitiŋ ŋān̄ee ní ki lòon̄ abil. Ŋwambool ŋubɔ lòon̄ abil dilaataal, ŋubɔ imuŋku ita, ŋubɔ mun mmuŋku nì saalaa.» 9Ní Yeesu bí yii: «Sii un yaa cáá ditafalee ń gbìl̄.»

Kun pu Yeesu cáá tibɔŋmantikaal ki sòoǹee

(Kpèè Maar 4.10-12, Luuki 8.9-10)

10Yeesu boonnooliibi nìn sútìń ki pìl̄-u ní ki bālifì-u yii: «Ba pu ní a cáá tibɔŋmantikaal ki sòoǹ nì bi ní?» 11Ní u kíí-bi yii: «Unimbɔti yāntì nimbi béè u-Beel bɔti tin bí dibalinee taapu. Ama an kaa yāntì bíǹ ń béé. 12Un yaa cááyee, bi làá gíti kūtì-u u-cee ń wíiǹ. Ama un kaa cááyee, bi dāa fòol̄ fiii un u cááyee ní ú gbíntí pílpil. 13Kun pu ní m cáá tibɔŋmantikaal ki sòoǹ nì bee dee: di sá bi kpèé ní kaa wāĺ, ki pílifí ní kaa gbìl̀. 14Bíǹ puee an ŋá kii Unimbɔti bɔnaatiliu Yeesaya nín nìn lī puee dee, yii Unimbɔti bí yii:

<Ni làá dāá nīn pílifí,

ama ní kaa làá gbìl̄.

Ni làá dāá kpèè

ama ní kaa làá wāl̀.

15Kun puee binib nee pɔbiliŋ tīlifì,

ní bi kpáá bi-tafaliŋ ní ki ŋúb́ bi-nimbiliŋ,

kí taa wāl̀aaa,

kí taa gbìl̄aaa,

kí taa béé taapu,

kí taa kpántí bi-bimbim,

ḿ bàà cáaǹ-bi#13.15 Kpèè Yees 6.9-10..>

16Ama nimbee, ni bí mmɔnni kun puee ni-nimbiliŋ wāĺ man nì m-tuuŋŋi, ni-tafaliŋ mun gbìl̀ m-bɔti. 17Ibaamɔn ní m tùkù-ni, Unimbɔti bɔnaatiliibi nì deedee nib tikpil bàà nìn nyàab̀ kí ká kun ni ká nee, kaa ŋúń ki ká, bi bàà nìn nyàab̀ kí gbìl̄ tin ni gbìl̄ nee, kaa ŋúń ki gbìl̄-tì#13.17 Dūú ŋmàntī nì 1 Peet 1.10-12..»

Tibɔŋmantikaalee taapu

(Kpèè Maar 4.13-20, Luuki 8.11-15)

18«Mimmee, pīlifìmaan uwambooyaanli bɔŋmantikaati din m lēe taapu. 19Un pílifì bi nín sòon̄ Unimbɔti Beel bɔti ní kaa gbìl̀ee, náań nì ŋwambool ŋun lítì nsan puee ní. Sitaan ukpiti di dòoń ki cútí tin bi búĺ u-pɔbilinee ki lèekī. 20Ní un náań nì abil ŋin lítì kuteeunee, úǹ pílifí tibɔtee ní ki fòol̄-tì malaa nì dipɔɔpindi, 21ama waa yàntī tibɔtee ń kàl̄ u-ni kí yúntí kí báań inyaan. Unimbɔti bɔti puee, digìńdi kii disàandi diba yaa bāań-uee, ní ú dū nnimbɔtisan kí fá. 22Un mun náań nì abil ŋin lítì ikuŋkuminee gbìl̄ Unimbɔti bɔti, ní duulinya poon landɔkɔi nì tigaajati tin ŋmàtíǹ binibee neendi ń dāá dūú múkúǹ an bɔti pu, ní tàa ŋūǹ kí lòoǹ. 23Un pílifí Unimbɔti bɔti ki gbìl̀ taapuee làá tɔ̄ atummɔnti ŋin tìì Unimbɔti yindi tinyoolee kii iwambool in lítì kitimmɔntii pu ŋubɔ lòon̄ abil dilaataal, ŋubɔ mun imuŋku ita, ŋubɔ mun mmuŋku nì saalaayee ní.»

Ukeenja bɔŋmantikaati

24Ní Yeesu gíti dū tibɔŋmantikaal nee ki sòon̄ nì bi yii: «Unimbɔti Beel náań nì uninja ubɔ un búĺ iwamboomɔnti u-kpaabunee ní. 25Kunyeeu, báà ŋma kɔ́ ki dōoǹee, ní u-nannanliu dɔ́miń ki dū ukeenja ki búĺ idin, ní ki búntì. 26Ŋyunti ŋun idi nyáń ki lòon̄ee, ní ukeenja mun nyáń. 27Ní bitɔntɔnliibi dɔ́miń ki bí bi-kpiliu yii: <Ukpil, an kaa sá idi ní a búĺ bukpaanaaa? Kin ukeenja mun nyáń la?> 28Ní ukpilee kíí-bi yii: <An sá unannanli ubɔ di ŋá míǹ.> Ní bitɔntɔnliibi bālifì-u yii: <Mimmee, tí cù kí fùkù ukeenja gbanti kí fáaa?> 29Ní u kíí-bi yii: <Aayee, taa fùkùmaan-u, kun puee ni yaa làá fùkùee, see án kpáaǹ idi kí fùkù. 30Míǹ puee, yàntīmaan an kɔkɔ ń nīn yú ki cí kudiceeu. Ŋyunti gbantee ní ḿ tùkù-bi yii: 'Fùkùmaan ukeenjee kí bíĺ afeencun afeencun kí tūū ŋŋmi, ama cáámaan m-dii kí ŋá m-cakalaaun.'>»

Kiwamboobilii bɔŋmantikaati

(Kpèè Maar 4.30-32, Luuki 13.18-19)

31Ní Yeesu gíti tí dū tibɔti tiba ki ŋmāntiǹ-bi yii: «Unimbɔti Beel náań nì kisubilii kin uninja ubɔ cáa búĺ u-kpaabunee. 32Kí mun di sá kisubifiifiitii asubil kɔkɔ kansikin, ama kì yaa nyáń ki wíiǹ ki dóòyee, kì wīikíǹ tikuŋfaal tin kɔkɔ kíǹee, ní kí kpántí busubu, áli nnɔmbiyaamu dòoń ki pāantí mu-diiŋŋi bu-paŋŋi pu.»

Ŋkpɔnɔnyɔkɔ bɔŋmantikaati

(Kpèè Luuki 13.20-21)

33Ní Yeesu gíti tí dū tibɔŋmantikaal tiba mun ki tí ŋmāntiǹ-bi yii: «Unimbɔti Beel náań nì ŋkpɔnɔnyɔkɔ ní. Unimpu dù fiii ní kí ŋmàlim̀ ŋkpɔnɔyim tikpil poon kí búuń ní bukpɔnɔsaa kɔkɔ ń jɔ̄m̀.»

Yeesu bɔŋmantikaati taapu

(Kpèè Maar 4.33-34)

34Yeesu nìn dù tibɔŋmantikaal ní ki sòoǹ nì samaa. Waa nìn sòoǹ nì bi fám see ú dūú ŋmàntīǹ tiba. 35Mimmee, an ŋá kii Unimbɔti bɔnaatiliu nín nìn sòon̄ ki síiǹ puee dee, yii:

«Nì tibɔŋmantikaal ní m làá dāá dūú sòoǹ nì bi,

m làá dāá tùkù-bi doooo m nín náań duulinyee

tin bí dibalinee#13.35 Ilan 78.2..»

Ukeenja bɔŋmantikaati taapu

36Niinee, Yeesu yāntì kunipaauee ní ki nín kùǹ, ní u-boonnooliibi sútì ki pìl̄-u ki bí-u yii: «Tùkù-ti ukeenja un bi cáa búĺ bukpaanee bɔŋmantikaati taapu.» 37Ní Yeesu bí-bi yii: «Un būul̀ idee di sá man Kinibiki. 38Bukpaayee di sá duulinya, ní idi sá Unimbɔti Beelin biyaamu, ní ukeenjee sá Sitaan biyaamu. 39Unannanli un dɔ́miń ki búĺ ukeenjee di sá Sitaan. Kudiceeu di sá duulinya kúntitam, ní bidicaliibi sá Unimbɔti tuuŋyi. 40Kii bi nín béeĺ ukeenja pu kí bíĺ afeencun kí tūū puee, míǹ ní an dāa sá duulinya kúntitam. 41Man Kinibiki làá dāá tɔ̄ń m-tuuŋyi ní í dāá lēē m-Beelin bin kɔkɔ sá nsugimu bi-jutiibi gbéetí ki lítée nì bin ŋáań ikpitee, 42ní kí dū-bi kí tɔ̄ ŋŋmin kipaayin, laakin bi làá nīn kā ki sūǹ, bi-nyiŋŋi gà tɔb kàkakee. 43Ama ní deedeedambi dāa jìl̀ kii ŋwìińee ní pàlpal bi-Baa Beelin. Un yaa cáá ditafalee ń gbìl̄#13.43 Dūú ŋmàntī nì Dani 12.3..»

Tigaajati tin bál̀ee nì abeedimbil bɔti

44«Unimbɔti Beel náań nì kii tigaajati tin bál̀ bukpaa bubɔnee ní. Ubɔ kùn̄ ki bīitì ti-pu ní gíiǹ ki bīiǹ. An nín mɔ́ɔkiǹ-u puee, ní u cūtì ki nyáfì u-wanti tin kɔkɔ u cááyee pílpil ki cáa dá bukpaayee. 45Unimbɔti Beel tí náań nì kii unyampu nín nyàab̀ abeedimbimɔnti puee ní. 46U nín ká ŋin cáá kudapɔɔuee ní ú cùú nyāfì tin kɔkɔ u cááyee pílpil ní kí cáań kí dā.»

Kulaaŋŋu bɔŋmantikaati

47«Unimbɔti Beel náań nì kii bi nín dù kulaaŋŋu kí tɔ̄ dimɔɔlin án cúú kujɔmbuluu kamaa puee ní. 48Bi nín dū kulaaŋŋu ki tɔ́ an cúú ijɔmee, ní bí dáaĺ kí nyāntiń dimɔɔgbandi, ní kí kàl̄ kí lútí imɔnti kí ŋá tikabitin, ní kí dū in kaa ŋān̄ee kí tɔ̄ kí fá. 49Míǹ ní duulinya kúntitamee, án làá dāá ŋá. Unimbɔti tuuŋyi dāa dòoń ní kí gàntī binikpitib nì bimɔntiibi, 50ní kí dū bikpitibee kí tɔ̄ ŋŋmin kipaayin, niin ní bi làá nīn sūǹ bi-nyiŋŋi gà tɔb kàkaka.»

Tigaajapɔn nì tikpikil bɔti

51Ní Yeesu bālifì u-boonnooliibi yii: «Ni gbìl̄ tibɔti tin kɔkɔ m sòon̄-ni nee taapuɔɔɔ?» Ní bi kíí yii: «Iiin ti gbìl̄». 52Ní u bí-bi yii: «Míǹ ní umaradakal kamaa un di yaa fōō Unimbɔti Beel bɔtee náań nì kudiidaan un cáá tigaajati ki lèekī ti-poon tikpikil nì tipɔn ki cáa tútúǹ binibee ní.»

Naasaareeti yab kaa fōō Yeesu

(Kpèè Maar 6.1-6, Luuki 4.16-30)

53Yeesu nín dū tibɔŋmantikaal ki sòon̄ nì bi ki dóòyee, ní u yíkì niin, 54ní ki nín gítí u-tiŋkin laakin u kāl̀ ki wíiǹee. U bàn̄ee, ní ki kɔ́ niin kpafidiikun ki bíi dàkà u-dumpu yab Unimbɔti bɔti, ní bin kɔkɔ bí niinee bākatì sèeee, ní bi bíi lì yii: «U nín ká la iciin gbanti dee? An dī mana ní u ŋūǹ ki ŋáań maamaacib nee dee? 55Ti nyí-uaa! An sá kapinta jipɔɔnaa! U-na di sá Maariiyaa#13.55 Dūú ŋmàntī nì Yoow 6.42.! U-naalib mun di sá Yakubu nì Jooseefi nì Siimɔn nì Juudaa! 56U-niisalib mun di kóò ti-kansikineeyaa! Kin, an ŋá mana ní u cáá mpɔn nee?» 57An di nìn yāntì ní baa fōō-u ki kíí. Ní Yeesu bí-bi yii: «Baa kpèé kí sìŋkīǹ Unimbɔti bɔnaatiliu fám laaba, an yaa kaa tin sá u-tiŋkin nì u-cindin#13.57 Dūú ŋmàntī nì Luuki 4.24, Yoow 4.44..» 58Bi nín kaa fōō-u ki kííyee pu ní waa nìn ŋá maamaacib tikpil niin.

Currently Selected:

Matthieu 13: BASSARDC

Highlight

Copy