YouVersion Logo
Search Icon

Luka 1

1
1N jee mɔɔ nyaa Dabang Tiyofilu. Mɔɔ zi tɔ nɛɛ zang dɔɔli ri bee vuu ɓɔɔ zang palɛ ka teteng ɓuru tɔ, 2naa ɓɔɔ ruu tãa ka nyaa zang ɓɔɔ ri rang yee Laa ɓɔɔ ri zi naa ɓɔɔ vuu keɓe gaayu nɛɛ jĩng ɓarɛ ɓɛɛ. 3Ka ruu nɔngkɔ, n pɛ̃ɛrɛ, n tɔɔ naa n bèé mɔɔ vuu keɓe, gbete, gbete, tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ, wukɔ tɔ̃ɔ, ka ruu ɓɔɔ, n tãa tɔ, n ti kãa dĩiri ruu keɓe tɔ tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ ɓɛɛ. 4Tɔ̀ɔ, mɔ́ɔ zi ruu ɓɔɔ niizang ka yuu vuu ɓɔɔ zang kɔɔ mɔɔ tɔ ɓɛɛ kati.
Zang kɔɔ naa ɓɔɔ zang naa yi Yɔhana ɓɔɔ palɛ zang batizima ɓɛɛ
5Ka diki ɓɔɔ Hiridu ro kpanti ka tipi Yahudi, zang ɓɔɔ dɔɔ vuu ka Gãa Laa ɓɔɔ kagn, zang ɓaa nung ɓiɓɛ nɛɛ Zakariya. Zakariya ɓi ka teteng zang vàá Abiya, ɓɔɔ ri dɔɔ vuu ka Gãa Laa, ɓɔɔ zang ɓaa ri nɛɛ nung Abiya ɓɛɛ. Yɔɔ keɓe gee jaa soro ka zɔ̃ng Haruna ɓɔɔ bɛ̀ɛ́ wukɔ zang bang zang ɓɔɔ ri dɔɔ vuu ka Gãa Laa ɓɛɛ. Zang ɓaa jaa soro bìí nɛɛ Alisabatu. 6Zakariya nɛɛ Alisabatu ri zang tɔ̃ɔ kɔ nandon, ka ruu ɓɔɔ, ri ɓaa shoo ka nyaa ɓɔɔ Laa dang ɓɛɛ nandon. 7A ri yi jaa kagn kpang, ka ruu ɓɔɔ, Alisabatu bɛ̀ɛ́ shìi tɔɔri ɓɛɛ. Sáa ɓarɛ bang tɔ kɔ nandon. 8Diki ɓɔɔ kagn Zakariya palɛ shonang ɓiɓɛ kana Gãa Laa, ka ruu ɓɔɔ, ɓi lɛ̀ɛ́ diki shonang palɛnang zang vàá Abiya kɔ ɓɛɛ. 9Zang Abiya ri zɔ̃́ng Zakariya, nɛɛ wu daa dɔ̀ɔ Laa vuu ɓɔɔ á sɛ̃ɛ tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ ɓɛɛ ka Gãa Laa. Ka ruu ɓɔɔ, ɓɔɔ ri shaa laa naa ɓasidi, laa yi wukɔ ɓɛɛ.
10Zakariya daa tɔ ka yeti Gãa Laa ka laa ɓɔɔ zang dɔ̀ɔ́ Laa vuu ɓɔɔ á sɛ̃ɛ tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ ɓɛɛ. Zang dɔɔli ɓɔɔ ri kpalɛ zɔɔ ka biling ri gaa Laa kana. 11A zang nyaa shonang Laa ɓɔɔ ka lapa naa nwáng nyaa ka bii Zakariya, a shii ka nakn ka nɔng ɓɔɔ zang dɔɔ Laa vuu ɓɔɔ á sɛ̃ɛ tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ kagn ɓɛɛ. 12Ɓɔɔ Zakariya zi wu, bii soo wu, a kaa vɔrɔ. 13A zang nyaa shonang Laa kɔɔ wu tɔɔ, “Mɔ́ɔ kaa vɔrɔ kpang Zakariya, Laa tãa vuu ɓɔɔ mɔɔ gaa ɓɛɛ tɔ. Soro ɓaaɓɛ Alisabatu yi mɔɔ jaa ditɔ zang varɛ, mɔ́ɔ ɓaa nung ɓiɓɛ nɛɛ Yɔhana. 14Mɔɔ naa tãa tĩnang ditɔ ka yeti ɓaaɓɛ dɔɔli. Zang dɔɔli ri ti naa tãa tĩnang ditɔ jong dɔɔli, ka ruu ɓɔɔ zang yi wu ɓɛɛ. 15Náa nwang zang bang ka tĩng Kpanti Laa. Naa ɓoo sàa ɓi kpang. Ti naa ɓoo vuu ɓɔɔ zã katɔ ɓɔɔ palɛ zang ɓi kpang. Suru Laa naa gaayu nwannang ka bii ɓiɓɛ bɛ̀ɛ́ wu doo ka yeti niiɓɛ. 16Wukɔ naa sɔɔrɔ zang Isirela dɔɔli ri naa dũng Kpanti Laa ɓarɛ. 17Wukɔ naa sɔ̀ɔ́ Yeesɔ tĩng, ka ruu ɓɔɔ, Laa naa a wu naa bannang, nɛɛ suru ɓiɓɛ, naa ɓɔ̀ɔ́ Iliya ɓɛɛ. Wu ti shing daa wujɛ, ri kasɛ ruu wujɛ ɓarɛ. Wu ti shing zang ɓɔɔ ri ɓaa shoo ka nyaa Laa kpang, ri ɓaa shoo ka nyaa Laa. Wu ti shing zang, zang nwang zang ɓɔɔ ri kpalɛ bii tɔ nɛɛ ri dũng kaa Laa ɓɛɛ.”
18A Zakariya hɛ̃ɛ zang nyaa shonang Laa tɔɔ, “N zi bɛ̀ɛ́ nɛɛ vuu keɓe niizang viya? N kaa dabang, soro mɛɛ ti kpɛ̃ɛ tɔ.” 19A zang nyaa shonang Laa ɓɔɔ ka lapa kasɛ wu nyaa tɔɔ, “Nkɔ Jibirilu ɓɔɔ shíi ka tĩng Laa ɓɛɛ. Laa shong m nɛɛ n naa rang yee nɛɛ mɔɔ, nɛɛ n kɔɔ mɔɔ ruu tɔ̃ɔ keɓe. 20Ɓaa shoo ta mɔɔ tãayi, mɔɔ nwang kaa zang ɓɔɔ nyaa nɔɔ katɔ ɓɛɛ. Mɔɔ rang yee takpang diki ɓɔɔ vuu keɓe naa palɛ a nɛɛ mani, ka ruu ɓɔɔ, mɔɔ tà yee ɓɔɔ n kɔɔyi ɓɔɔ nwáng ditɔ ka diki ɓɔɔ Laa kasɛ ɓɛɛ kpang ɓɛɛ.” 21Zang ɓɔɔ ri ka biling, ri ti gã Zakariya ɓi kana. Ri ti rɛ̃rɛ kana, ka ruu ɓɔɔ, knti Zakariya bee tɔ ka yeti Gãa Laa ɓɛɛ. 22Ɓɔɔ nwang tɔ ka biling, kasɛ nɛɛ wu rang yee nɛɛ zang, zunung yee rannang takpang. A zang yisi ka yeti ɓarɛ nɛɛ Zakariya zi vuu ɓɔɔ tɔ ka yeti Gãa Laa. A rang zang yee kaa nɛɛ naa. A nwang zang ɓɔɔ nyaa ɓiɓɛ nɔɔ katɔ ɓɛɛ kati. 23A diki ɓɔɔ Zakariya palɛ shonang ka Gãa Laa naa waa nyaa, a naa gbãayu ka gãa ɓiɓɛ. 24Diki kaɓa naa ɓa tɔ, Alisabatu, Zakariya ɓeeso naa tuu jaa kati. Alisabatu waasɛ yuu ɓiɓɛ shala maani. Ka ruu ɓɔɔ, kɔɔyi tɔɔ, 25“Kpanti Laa kɔ palɛ m vuu keɓe, kɔsɔ m vuu ɓɔɔ tuu m yusɛ̃ɛ ka teteng zang tɔ kati.”
Zang kɔɔ naa ɓɔɔ zang naa yi Yeesɔ ɓɛɛ
26Shala ɓɔɔ Alisabatu tuu jaa, daa tɔ mangbete, Laa naa shong zang nyaa shonang ɓiɓɛ ɓɔɔ ka lapa ɓɔɔ zang ɓaa wu nɛɛ Jibirilu ɓɛɛ, ka gari ɓɔɔ zang ɓaa nɛɛ Nazara ka tipi Galili. 27Laa shong wu ka bii ja soo ɓɔɔ roo varɛ gn gn kpang, ɓɔɔ Yusufu zɔ̃ng Dawuda gee tɔ ɓɛɛ. Zang ɓaa nung ja soo kaɓa nɛɛ Marayamu. 28Zang nyaa shonang Laa ɓɔɔ ka Lapa arɛ naa kɔɔ wu tɔɔ, “N jee mɔɔ nyaa, zang ɓɔɔ Laa zɔ̃ng ka teteng zang soro ɓɛɛ. Laa ɓi nɛɛ mɔɔ ning.”
29Ɓɔɔ Marayamu tãa naa weɓe, ruu kaɓa kpãa wu ka yeti dɔɔli. Marayamu gaa tɔɔsung rɛ̃rɛnang ka yeti ɓiɓɛ tɔɔ, ɓi lɛ̀ɛ́ nyaa jeenang vi nɔngkɔ viya? 30A zang nyaa shonang Kpanti Laa kɔɔ wu tɔɔ, “Mɔɔ kaa vɔrɔ kpang Marayamu, Laa tãa tĩnang ɓaaɓɛ dɔɔli. 31Mɔɔ naa tuu jaa ditɔ, mɔɔ yi zang varɛ. Mɔɔ naa ɓaa nung ɓiɓɛ nɛɛ Yeesɔ. 32Naa nwáng zang bang. Zang naa ɓaa wu nɛɛ Jaa Kpanti Laa. Kpanti Laa naa shing wu Kpanti ditɔ naa dabang ɓiɓɛ Dawuda. 33Naa roo Kpanti ka yuu zang Yahudi dòndòng. Kpanti ɓɔɔ wu naa rooyi, naa waa nyaa ɓi kpang.”
34A Marayamu hɛ̃ɛ zang nyaa shonang Laa tɔɔ, “Wee n roo varɛ gn gn kpang ɓee, vuu keɓe naa nwáng biya?”
35A zang nyaa shonang Laa kɔɔ wu tɔɔ, “Suru Laa naa a ditɔ ka bii ɓaaɓɛ. Náa bannang Laa naa zuu mɔɔ ditɔ. Ka ruu nɔngkɔ, jaa ɓɔɔ vuu shi kpang ɓi ka yeti ɓiɓɛ kpang kɔ mɔɔ naa yi ɓee, zang naa ɓaa wu nɛɛ Jaa Laa. 36Zirɛ ɓaazung Alisabatu ɓɔɔ kpɛ̃ɛ tɔ, tuu jaa tɔ, ka wee wu kpɛ̃ɛ tɔ ɓee. Alisabatu ɓɔɔ zang tɔɔ shii katɔ, tuu jaa tɔ shala daa lɛ̀ɛ́ mangbete. 37Vuu ɓɔɔ kpãa Laa palɛnang ɓi kagn kpang.” 38A Marayamu kasɛ nyaa tɔɔ, “Laa kɔ mãa m, vuu keɓe wu nwáng ta ka yuu mɛɛ naa ɓɔɔ mɔɔ kɔɔ ɓɛɛ.” A zang nyaa shonang Laa daayi, yaa wu kati.
Marayamu daa ka bìí Alisabatu
39Ka diki kaɓa, Marayamu kpalɛ bii, a seepaa, làabìi daanang ka gari ɓɔɔ ka tipi Yahudi ka nɔng ɓɔɔ kɔpɔ kagn gaagaa ɓɛɛ. 40Marayamu naa shɛ̃ɛ gari kaɓa tɔ, a naa daa ka gãa Zakariya, daa jee Alisabatu nyaa kati. 41Ɓɔɔ Alisabatu tãa nyaa ɓɔɔ Marayamu jee wu hn, jaa ɓɔɔ wu tuu ka yeti ruutu bii. A Suru Laa naa arɛ nwang ka yeti Alisabatu, 42a Alisabatu mɛɛ nyaa ka lapa nabm tɔɔ, “Ka teteng zang soro ɓɔɔ ka koolaa keɓe nandon, zang ɓɔɔ Laa a wu tĩnang tãanang ɓa ɓɔɔ wu a mɔɔ ɓɛɛ kagn kpang. A Laa ti á jaa ɓɔɔ mɔɔ naa yirɛ tĩnang tãanang tɔ. 43A ka ruu vi Laa yaa mɔɔ nàá Kpanti mɛɛ, nɛɛ mɔkɔ mɔɔ a ka bii mɛɛ jong viya? 44Ɓɔɔ n tãa nyaa ɓɔɔ mɔɔ jee m hn, jaa ɓɔɔ ka yeti mɛɛ tantɛ bii ruutunang. Ka ruu tĩnang ɓɔɔ wu tãa ɓɛɛ. 45Tĩnang tãanang ɓi ɓɔɔ ɓaaɓɛ ɓɔɔ mɔɔ shing danggn nɛɛ vuu ɓɔɔ Kpanti Laa kɔɔyi naa nwang ditɔ naa ɓɔɔ Laa kɔɔ ɓɛɛ.”
Marayamu dɔɔ Laa
46A Marayamu kɔɔyi tɔɔ,
“N dɔɔ Kpanti Laa kana yeti mɛɛ.
47Suru bii mɛɛ tã̀á tĩnang ka ruu
Laa ɓɔɔ ta yuu mɛɛ ɓɛɛ.
48Ka ruu ɓɔɔ, gn mɛɛ kɔng wu ɓɔɔ
n jaafoo ɓiɓɛ ɓɛɛ. Vuu ɓɔɔ gaayu
lɛɛkɔ keɓe, zang koolaa keɓe
nandon nɛɛ zang koo jaa knti ri
kɔɔ ditɔ nɛɛ Laa a m tĩnang
tãanang m tɔ.
49Ka ruu vuu bang, bang ɓɔɔ Laa
ɓɔɔ wukɔ bang pàlɛ̀ m ɓɛɛ
Wukɔ Laa, shi kpang ɓi kagn
bii ɓiɓɛ kpang.
50Gn zang ɓɔɔ ri a wu bannang,
ɓɔɔ ri alɛ ka koo keɓe nandon
kɔng wu katɔ.
51Pálɛ́ vuu bang bang tɔ, nɛɛ naa
bannang ɓiɓɛ. Tántɛ́ vuu ɓɔɔ
zang ɓɔɔ ri tuu yuu ɓarɛ dɔɔli
ri rɛ̃rɛ ka yeti ɓarɛ ɓɛɛ tɔ.
52Sɔ́ɔrɔ̀ rɛɛ kpanti bang, bang
yuu ka dii. Ti shing zang ɓɔɔ
ri sòo yuu ka dii ri nwang
zang bang.
53Á zang ɓɔɔ vuu ka naa ɓarɛ
kpang, vuu tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ tɔ gaagaa. A sɔ́ɔrɔ̀
zang ying naa waati.
54A ti kpaa danggn nɛɛ wu naa
yǐ jaafoo ɓiɓɛ zang Isirela
naa ka bii,
55naa ɓɔɔ wu a rɛɛ daa
ɓuru nyaa ka tĩng ɓɛɛ.
Nɛɛ gn dabang ɓuru Ibirayi nɛɛ
zɔ̃ng ɓiɓɛ, naa kɔng wu sasak koo
naa waa nyaa nɛɛ mani.”
56Marayamu nwang nɛɛ Alisabatu shala taati, a naa gbãayu daa gari ɓiɓɛ.
Naa ɓɔɔ zang yi Yɔhana ɓɔɔ pàlɛ́ zang batizima ɓɛɛ
57Diki ɓɔɔ Alisabatu yí jaa kagn naa arɛ, a yi jaa kaa zang varɛ. 58A zang nyaa gãa ɓiɓɛ nɛɛ rɛɛ ɓeezung ri tãa nyaa tɔɔ Kpanti Laa pàlɛ̀ Alisabatu tɔ̃ɔ tɔ, a ri dɔɔ bii kaa jong.
59Alisabatu yi jaa tɔ diki daa mantaati, a zang arɛ nɛɛ zang naa yèé jaa kaa shaa. A zang nɛɛ zang ɓaa jaa nung kaa nɛɛ Zakariya ka nung diiɓɛ. 60A nàá jaa kasɛ kpang. Nàá jaa tɔɔ zang ɓaa nung jaa nɛɛ Yɔhana.
61Ri kɔɔ Alisabatu tɔɔ, “Zang ɓaaɓɛ ɓɔɔ zang ɓaa nung ɓiɓɛ nɛɛ Yɔhana kagn kpang.” 62A zang rang daa jaa yee kaa nɛɛ naa, nɛɛ wu kɔɔ zang nung ɓɔɔ zang ɓaa jaa nɛɛ mani ɓɛɛ.
63Zakariya kɔɔ zang nɛɛ naa tɔɔ, zang a wu vuu ɓɔɔ zang bee vuu kagn ɓɛɛ. A bee kati nɛɛ, “Nung ɓiɓɛ ɓi Yɔhana.” Ɓɔɔ zang zi naa weɓe zang piti ri mã naa ka danggn. 64A nyaa Zakariya puu kati, gaa tɔɔsung yee rannang, a dɔɔ Laa. 65Ɓɔɔ zang nyaa gãa ɓarɛ ri zi naa weɓe, bii kaa ri vɔrɔ nandon. A zang ri rang ruu keɓe ka tipi Yahudi ɓɔɔ kɔpɔ kagn dɔɔli ɓɛɛ nandon. 66Zang piti ri tãa ruu keɓe, ri rɛ̃rɛ ka yuu ɓiɓɛ. Ri tɔɔ jaa keɓe naa nwang ɓi lɛ̀ɛ́ zang kiya? Ka ɓɔɔ ri zi tɔ nɛɛ Laa ɓi nɛɛ wu ning ɓɛɛ.
Zakariya dɔɔ Laa
67A Suru Laa a ka bii Zakariya daa Yɔhana, a Zakariya kɔɔ zang yee Laa kati tɔɔ,
68“Ruu dɔ̀ɔ Kpanti Laa ɓɔɔ wukɔ
Làá zang Isirela ta, ka ruu
ɓɔɔ arɛ yi zang ɓiɓɛ naa ka bii, a ti
ta yuu ɓarɛ tɔ ɓɛɛ.
69Ti a ruu zang ɓɔɔ lakɛ dɔɔli
tɔ, zɔ̃̌ng zang shonang ɓiɓɛ
kpanti Dawuda. Zang keɓe kɔ naa
ta yuu ɓuru
70Laa palɛ tɔ naa ɓɔɔ wu kɔɔ
nɛɛ nyaa zang nyaa shonang
ɓiɓɛ ka tĩng tɛ̃ɛ tɛ̃ɛ ɓɛɛ.
71Laa kɔɔyi tɔɔ, wu naa ta ruu ditɔ
nɛɛ naa zang ɓɔɔ ri shing jĩng
nɛɛ ruu kpang, nɛɛ naa zang
ɓɔɔ ri kasɛ ruu kpang ɓɛɛ.
72Ti kɔɔyi nɛɛ gn daa ɓuru
naa kɔng wu katɔ, nɛɛ wu ti naa
palɛ vuu ɓɔɔ wu kɔɔ daa ɓuru
nɛɛ wu pàlɛ́ ri ɓɛɛ.
73Vuu ɓɔɔ wu tũng daa ɓuru Ibirayi ɓɛɛ,
74nɛɛ wu naa ta ruu ditɔ, nɛɛ naa zang
ɓɔɔ ri shing jĩng nɛɛ ruu kpang ɓɛɛ.
Tɔ̀ɔ, ruu walɛ gbalang ɓɔɔ ruu
pàlɛ́ wu shonang, ruu kaa vɔrɔ
kpang ɓɛɛ kati.
75Ruu nwáng zang ɓɔɔ shi kpang
kagn yeti ɓuru kpang, ruu ti
palɛ vuu kaa naa ɓɔɔ Laa
kasɛ ɓɛɛ ka diki ɓɔɔ ruu doo
ningkãari ka koo keɓe nandon.”
76A raa jĩng ka bii jaa rɛ̃ɛting
a kɔɔ jaa tɔɔ,
“Jaa mɛɛ, zang
naa ɓaa mɔɔ nɛɛ zang nyaa
shonang Laa, ka ruu ɓɔɔ,
mɔɔ naa sɔ̀ɔ́ Kpanti ɓɔɔ naa a ɓɛɛ tĩng,
mɔɔ pàlɛ́ wu gbalang ɓɛɛ.
77Mɔkɔ naa tusu zang Laa, nɛɛ
Laa naa yàá ri gbalang vuu
shi kpang ɓarɛ ditɔ, tɔ̀ɔ, wu ta yuu ɓarɛ kati.
78Ka ruu ɓɔɔ, gn zang kɔng Laa
ɓuru dɔɔli ɓɛɛ. Naa shong nyaa
nɛɛ zang ɓɔɔ naa ta yuu ɓuru
ɓɔɔ naa nwáng naa làa ɓɔɔ nwáng ɓɛɛ.
79Wu yakɛ nɔng kati. Tɔ̀ɔ, zang
ɓɔɔ ri nwang ka nɔng ɓɔɔ tɔ̀ɔ katɔ,
nɛɛ zang ɓɔɔ ri nwang ka nɔng
vɔrɔ ɓɔɔ tɔ̀ɔ katɔ, ri zi nɔng kati.
Wukɔ naa tusu ruu gbalang ɓɔɔ
ruu nwang nɛɛ Laa waasɛ̃ ɓɛɛ.”
80A jaa naa bangnɛ, a zũng danggn. Nwang ka jĩngti sasak diki ɓɔɔ wu naa nwang nyaa ka zang Isirela nandon a nɔng.

Currently Selected:

Luka 1: mzmNT

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in