Luke 6

Guguana sa Rane Sabati

(Matiu 12:1-8; Maka 2:23-28)

1Pa keke rane Sabati si ene hola gua koari na inuma huiti d se Zisu, meke sari kasa Nana disaepeli. Podalae rarusu vagi kiko huiti sari Nana disaepeli, meke ṉunaṉunai rini pa limadi pude okipani kapudi, meke henai.#Diut 23:25 2Dogori ri kaiqa Parese si arini, meke nanasi rini, “Na vegua ke tavetia gamu gua sapu lopu tava malumu pa nada tinarae pude tavetia pa rane Sabati?” gua si arini.

3Meke olaṉi Zisu, “Lopu hite tiro ia tu gamu sapu tavetia sa baṉara Devita pukerane, meke sari nana tie sipu ovia si arini?#1 Samuela 21:1-6 4Nuquru la si asa pa korapana sa Ipi Hopena te Tamasa d, meke vagia sa sa bereti sapu na vinariponi la koe Tamasa. Koasa Tinarae te Mosese si teledia mo rina hiama si hoke hena ia sa bereti asa, ba hena ia Devita si asa, meke poni sa sari nana tie.”#Liv 24:9

5Meke zama se Zisu, “Sa Tuna na Tie d mo si Baṉara nia sa Rane Sabati,” gua si Asa.

Sa Tie Mate Limana pu Ta Salaṉa

(Matiu 12:9-14; Maka 3:1-6)

6Pa keke rane Sabati pule, si nuquru se Zisu pa keke sinaqoqi pude la variva tumatumae gua, meke koa nana vasina si keke tie sapu mate kali lima mataona. 7Kaiqa rina tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese meke na Parese si hiva hata ginugua pude zutua se Zisu, gua, ke kopu totoko nia rini si Asa. Hiva dogoria rini sapu be guana salaṉa tie si Asa pa rane Sabati. 8Ba ele gilani tu Zisu sari na dia binalabala, ke zama la ia Sa sa tie mate limana, “Turu, mamu mae pa kekenu,” gua si Asa. Ke gasa turu sa tie, meke la turu vasina.

9Meke zama la i Zisu si arini, “Maqu nanasa paki gamu. Na sa si va egoa sa Tinarae te Mosese pude tavetia gita pa rane Sabati? Pude tavete valeana, ba tavete va kaleana? Pude harupia sa tinoa tana tie, ba pude va mate tie?” 10Doṉo beto la i Sa sari doduru, meke tiqe zama la ia Sa sa tie, “Mu va nadoria sa limamu!” Ke va nadoria sa, meke leana pule sa limana.

11Ta ṉaziri hola si arini, meke vari vivinei nia gua sapu kote tavete nia rini se Zisu.

Vizati Zisu sari ka Manege Rua Apositolo

(Matiu 10:1-4; Maka 3:13-19)

12Meke lopu seunae hoi, si sage la pa keke toqere si Asa pude varavara, meke pa doduruna sa boṉi asa si koa varavara la koe Tamasa si Asa. 13Totoso rane sa popoa, si tioko vagi Sa sari doduru Nana disaepeli, meke vizata vagi Sa si ari ka manege rua koa rini, saripu poza ni apositolo d Sa: 14e Saimone (sapu poza nia Pita Sa) meke e Aduru sa tasina, ari Zemisi e Zone, ari Pilipi e Batolomiu, 15ari Matiu e Tomasi, e Zemisi sa tuna Alepiasi, meke e Saimone sa Tie Zeloti#6:15 Saimone sa Tie Zeloti si somana visoroihe koasa puku tie pozana Zeloti pu hiva varipera nia sa qavuna pa Roma., 16e Ziudasi sa tuna e Zemisi, meke se Ziudasi Isikarioti sapu ta evaṉae na tie qoraqora.

Variva Tumatumae na Salaṉa se Zisu

(Matiu 4:23-25)

17Meke sipu gore pule mae gua pa toqere se Zisu meke sari Nana apositolo, si turu turaṉia Sa pa keke vasina pezarana sa Nana puku disaepeli lavata. Koa nana tugo vasina si keke kobi tinoni lavata, saripu mae guadi pa doduruna sa pinaqaha popoa pa Ziudia, meke pa Zerusalema, meke gua tugo pa vasileana Taea meke Saedoni pa raratana Meditareniani. 18Mae si arini pude avavoso dia koa Sa, meke pude mae ta salaṉa dia koari na dia minoho, gua. Arini pu ta hilae tomate kaleadi si mae ta salaṉa tugo. 19Sari doduru tie si podekia pude tiqua se Zisu, sina sa ṉiniraṉira Tanisa si karovo koa rini meke ta salaṉa beto sari doduru.

Qinetuqetu meke na Tinalotaṉa

(Matiu 5:1-12)

20Beto asa si doṉo la koari Nana disaepeli se Zisu meke zama:

“Tamanae tugo si gamu pu habahuala,

ura tamugamu sa binaṉara te Tamasa!

21Tamanae tugo si gamu pu ovia kamahire,

ura kote tava deṉa si gamu.

Tamanae si gamu pu kabo kamahire,

ura kote hegere si gamu.

22Tamanae tugo si gamu pana kukitini gamu, na etulu gamu, na zama ṉoṉovala gamu, meke zutu gamu rini koari doduru kinaleadi pa ginuana sa Tuna na Tie.#1 Pit 4:14 23Mi koa qetu, be ta evaṉa saripu gua sara. Mi peka na gasa pa qinetuqetu, sina noma hola sa mia pinia pa Maṉauru. Ura gua tugo asa si tavete lani rina tiatamadia pukerane koari na poropita.#2 Koron 36:16; TTA 7:52

24Ba mi talotaṉa gemi si gamu pu tagotago kamahire,

ura ele vagia mo gamu sa tinoa leana.

25Mi talotaṉa gemi si gamu pu deṉa kamahire,

ura kote ovia tugo si gamu!

Mi talotaṉa gemi si gamu pu qetuqetu na hegere kamahire,

ura kote kabo, na talotaṉa sisigiti si gamu!

26Mi talotaṉa gemi si gamu pana vahesi gamu ri doduru tie, ura zama vahesihesi guni tugo rina tiatamadia pukerane sari na poropita kokohadi.

Tataru ni sari na Mia Kana

(Matiu 5:38-48, 7:12)

27Ba guahe si tozini gamu Rau koa gamu kasa pu okoro va avoso mae: Tataru ni sari na mia kana, mamu tavete valeana la koari pu kukiti ni gamu. 28Mana ni saripu leveni gamu, mamu varavara toka ni saripu ṉoṉovala gamu. 29Be poharigo keke tie kali paparamu, si mu liṉana la nia pule si keke kalina. Be vagia keke tie sa mua koti, si mu lopu hukatia pana vagia tugo sa sa mua sote. 30Mu poni sarini pu tepa nigo, meke be vagia keke tie si keke mua tiṉitoṉa, si mu lopu la tepa pule nia. 31Mi tavete la nia koa ri na tie gua sapu hiva ni gamu pude tavete atu nia koa gamu.#Mt 7:12

32Be tale tataru ni mo gamu saripu tataruni gamu, si na minana savana si kote vagi nia gamu? Ura ari na tie huporo, ba hoke tataru ni tugo saripu hoke tataru ni si arini. 33Be tale tavete valeana la mo si gamu koarini pu hoke tavete valeana atu koa gamu, si na minana savana si kote vagi nia gamu? Ari na tie huporo ba hoke tavete valeana la mo koari na tie pu tavete valeana la koa rini. 34Meke be arini mo sapu kote boka vagi pulei gamu sari mia tiṉitoṉa, si va malumi gamu pude boka vagi paki tiṉitoṉa koa gamu, si mi lopu balabala ia sapu kote boka vagi nia minana gamu sapu gua asa! Ari na tie huporo ba hoke gugua tugo asa, pude boka vagi pulea rini sa padana gua sapu ele vala pakia rini. 35Ba mi tataru ni sari na mia kana, mamu tavete valeana la koa rini. Vala ni tu sapu gua tepa paki rina tie. Mi lopu okoro vagi pule ni. Pude gua asa, si kote noma hola sa mia pinia, meke kote ta evaṉae na tuna sa Tamasa Ululuna Hola si gamu. Sina tataru beto ni mo sa Tamasa saripu lopu hoke zama leana koa Sa, meke sari na tie kaleadi. 36Gua sapu tataru ni na va tuka ni Tamasa sari doduru tie, si mi tataru guni na vatukana guni tugo si arini.

Mi Lopu Pitua sa Turaṉamu

(Matiu 7:1-5)

37Mi lopu vari zutui, pude mi lopu ta zutu koe Tamasa, mi lopu tozia sa vina kilasa te Tamasa koari na tie, pude mi lopu tava kilasa koe Tamasa. Mi variva taleosae, pude mani taleosoni gamu sa Tamasa. 38Mi variponi, meke kaqu poni gamu sa Tamasa. Pude gua asa si kaqu vagi va sokua gamu sa hinia sapu ta nono gore va nabuna, meke garo valeana, sapu siṉi ta luluapae, meke ta titisi atu koa gamu. Sa pada gua sapu poni lania gamu koari na tie, si kaqu ta poni pule nia tugo gamu koe Tamasa.”

39Beto asa, si tozi ni Sa sa parabolo hie: “Na tie behu si lopu boka turaṉia sa tie behu, pude turaṉia sa, si kote la hoqa varigara mo pa keke pou sari kara.#Mt 15:14 40Loke disaepeli si ululu hola nia sa nana titisa, ba sipu va nonoga valeania sa tie sa vina tumatumae tanisa titisa si kote kekeṉoṉo mo sari kara.#Mt 10:24-25; Zn 13:16, 15:20

41Na vegua ke voriti nia goi sa kavuru pa matana sa tasimu, ba lopu balabala ia goi sa kukuru huda pa matamu telemu? 42Vea meke kote zama si goi koasa tasimu, ‘Tasiqu, atu maqu suti pania sa kavuru pa matamu,’ gua, ba lopu dogoria goi sa kukuru huda pa matamu soti? Agoi na tie sekesekei! Mu okipani kenua sa kukuru huda pa matamu telemu, pude boka dodogorae valeana meke boka suti pania sa kavuru pa matana sa tasimu.

Sa Huda meke sa Vuana

(Matiu 7:16-20, 12:33-35)

43Sa huda leana si lopu boka vua va kaleana, meke sa huda kaleana si lopu boka vua valeana. 44Hopeke huda si ta gilana koari na vuadi. Lopu boka pakete piqi si goi pa hilibubuku, meke lopu boka vagi qurepi d si goi pa huda rakihi.#Mt 12:33 45Na tie leana si va vurai sa sari na tiṉitoṉa leanadi pu siṉi pa bulona, ba sa tie kaleana si va vurai sa sari na tiṉitoṉa kaleanadi pu siṉi pa bulona. Ura gua sapu siṉi vura pa bulona sa tie, si zama vura nia sa pa ṉuzuna.#Mt 12:34

Sari Karua Tie Kuri Vetu

(Matiu 7:24-27)

46Na vegua ke poza Nau, ‘Baṉara, Baṉara,’ gamu si Rau, ba lopu luli gamu gua saripu tozini gamu Rau? 47Asa sapu mae koa Rau meke avosi na va tabei sari na Qua vina tumatumae, si maqu va dogoro ni gamu guguana sa tie asa. 48Asa si kekeṉoṉo puta gua tugo sa tie sapu geli va lohi nia sa sinokiraena sa nana vetu, meke va turua sa pa patu. Ke sipu naqe sa ovuku, meke raza koasa vetu, ba lopu boka niu si asa, sina ta sokirae va nabu si asa pa patu. 49Ba asa sapu avosodi sari Qua vina tumatumae, ba lopu va tabei si arini, si kekeṉoṉo gua tugo sa tie sapu kuria sa nana vetu pa pepeso malohorona, vasina loke sinokiraena. Ke sipu mae sa naqe, meke raza koasa vetu sana, si lopu sana hoqa si asa, meke huara ta inete nana!” gua se Zisu.

Currently Selected:

Luke 6: ROV

Highlight

Copy