Luka 12

Ere Bɔkoꞌba

(MT 10:26-33)

1Kina ɔdɔ tïndï ꞌba bilaka ame ŋgï rɔ kuluku ma kinza kiya ne komɔmi rönnï ꞌdeni yayi këdï kïdïrï rɔ ŋgï rɔ ma kënyë tine, na Yësu kënyï titi dɔgba kiya zi bɔ kösö gɔ bo ga, iya te, “Iꞌdike kɔmɔye kandi laka di zi kɔmɔ kandi ꞌba Parosi ni laŋga ꞌba ꞌbölu ꞌbënnï nima. 2Wa pili ma kusu dɔmo naga ti koja yaga. Kina gbï ame ga pili rɔ ma kusu ne ti kumö yïmo yaga. 3Wa ame kiya mï bi kölu ti kïyëtï gɔmo yaga mï bi kɔpɔ. Wa ame kiya rɔ kore di rö ti kuwöwö ꞌdeni yaga mï zana lala.

4Kina me mëdï miya ziye bɔ pɔri ma ga kinza kereke dë di zïnnï lïjë ame ga këdï kupö ŋge rɔ yida rɔ kɔꞌbɔ toꞌdɔ a mɔtɔ dë kpe di pötö mo ne. 5Ti mileme bɔ ame ꞌdɔ kereke ne ziye. Bɔkoꞌba ame di pötö tupö yida rɔ këdï gbï ti közï kakpa tuꞌdu yi mï paꞌdo ꞌba Gehena ne na rɔ ma laka miya ziye bo na ꞌdɔ kereke.

6Oŋgɔke te tara ne ndögö ꞌba silɔ muyï dë ŋge ti taripa rïyö? Tine rɔ ma laka dɔ Bɔkoꞌba udölu dë di gɔ ma kɔtɔ mɔtɔ mo. 7Ne kpe sunë ꞌba dɔye bo ïtëtë gɔmo kikali gɔmo me rɔ kɔtɔkɔtɔ. Kinza kereke dë. Kpe na rɔ dɔ kiteli zi bo kebe silɔ ma konzi.

8Rɔ ma laka miya ziye, bɔ ame kiya yaga bi kɔpɔ, kiya te bo ꞌba ma na ne kole ꞌba bilaka lesi ti koꞌdɔ gbï tara zi bo di kɔmɔ malayika ꞌba Bɔkoꞌba. 9Ne bɔ ame kilagi ma yaga kɔmɔ bilaka ne ti milagi gbï di rɔ bo tara di kɔmɔ malayika ꞌba Bɔkoꞌba. 10Bɔtɔ ame kiya kpa bo gɔ kole ꞌba bilaka lesi ne ti kola gɔ lende kënyë nima. Ne bɔtɔ ame kitiꞌja Nyï Kɔtɔ Laka inza kola du te gɔ lende kënyë nima.

11Ɔdɔ koto ye kɔmɔ bɔ dɔ rö ꞌba mötu ni ti turu kinza kiꞌdike kɔmɔye kïlëꞌdï dë gɔ wa ame ꞌdɔ kiyake ne 12römöyï Nyï Kɔtɔ Laka na ti kiyandi ye mï kada mo nima ti wa ma ꞌdɔ kiyake.”

Dɔŋgala ꞌBa Bɔ Wa

13Bɔ mɔtɔ di mï löŋgö tïndï naga nima ënyï kilende zi Yësu, iya te, “Bɔ kɔmɔ kiyandi, ilende zi bɔ löndö ma ꞌdɔ doza mï wa pötö ꞌbu ze rɔ ma koriya ti bo.”

14Yësu ileki dɔmo zi bo, iya te, “Bɔne, yë na koꞌdɔ ma rɔ ŋere tote burë ꞌba mï löŋgö ye?”

15Kina bo kebe ŋgï nati nduwë tiya mo zïnnï, bo iya te, “Iꞌdike kɔmɔye kandi laka, olomake ti bi koda di zi kupö ꞌba mï löbu gɔ wa. Dïdï ꞌba bilaka lesi inza gɔ lende ꞌba akonya ma nï mɔtɔ këddï timo.”

16Kina bo koloma ŋgï rɔ tiya dɔŋgala nime zïnnï, iya te, “Yayi ꞌba bɔ wa ma kɔtɔ mɔtɔ oja wa ꞌdeni konzi. 17Kina bo komeri rɔ bo, bo iya te, ‘Ti moꞌdɔ tondo? Minza kpe ti bi mɔtɔ tiꞌdi a ma naga nime teyi.’ 18Tine bo iya te, ‘Ne ti moꞌdɔ te, ti mïyëyï mata ma nime yaga ꞌdɔ mubö löbu. Kina gɔ mikeki nyönyu ma ti jama ma ga pili yïmo. 19Kina ꞌdɔ miya zi yida rɔma, miya te, “Yida rɔ, nï ꞌdeni ti wa ma laka rɔ mbëmbë ulu ꞌdeni ꞌdɔ koꞌdɔ kɔmɔ kɔɔ konzi. Kinza kupö röyï dë kpe. Onyo, kuwë kina oloma ti lɔ ti lɔŋɔ.”’ 20Tine Bɔkoꞌba ilende zi bɔ nima, iya te, ‘Nï rumö nime, mï korɔndɔ nime tɔne ëdï koꞌdɔkɔ dïdï nima yaga di zïyï. Ne ëꞌbï naga nima kulu zïyï ne ti kola zi yë?’”

21Kina Yësu kileki kiya zïnnï, iya te, “Kina ti këdï te zi lïjë ame ga kulu kpa wa zïnnï lïjë rɔ bɔ mɔri tine kinza ti ɔtɔ zi Bɔkoꞌba ne.”

Kɔmɔ Kïlëꞌdï Gɔ Wa

(MT 6:25-34)

22Kina Yësu kënyï kiya zi bɔ kösö gɔ bo ga, bo iya te, “Rɔ ma laka miya ziye, kinza kolomake dë ti kɔmɔ kïlëꞌdï gɔ akonyo ꞌba ꞌdɔ tulu yida rɔye timo, ala gbï gɔ bɔŋgɔ ma ꞌdɔ kɔlɔke rɔye. 23Dïdï na rɔ dɔ kiteli di dɔ akonyo. Kina yida rɔ na rɔ dɔ kiteli di dɔ bɔŋgɔ. 24Oŋgɔke gora ni te, lïjë orɔꞌdɔ ɔtɔ dë gbï yɔ ala kumu ɔtɔ. Mata ꞌba tikeki wa inza gbï yɔ zïnnï. Tine pele tara Bɔkoꞌba na këdï kulu lïjë. Tara ne kpe na dë kulöwö mbiri rɔ dɔ kiteli di dɔ yali?

25Yë na ti kɔꞌbɔ tiyese gɔ loma abo kɔwɔ mbowa mï dɔyayi nime ti kɔmɔ kïlëꞌdï ꞌba gɔ wa? 26A ma mbowa ma kɔzɔ a nime te ɔꞌbɔke dë yɔ toꞌdɔ mo, ne ëddï kupöke rɔye ti kɔmɔ kïlëꞌdï gɔ a mɔtɔ ga gɔ waꞌdi?

27Oŋgɔke döwöru ni te, lïjë oꞌdɔ ndɔbɔ dë gbï toma bɔŋgɔ rönnï. Ne rɔ ma laka miya ziye, bɔ dɔliŋɔ Solomo pele ti wa mbëmbë abo naga nima usu bɔŋgɔ ma kele kebe döwöru ni dë. 28Ne ɔdɔ Bɔkoꞌba na këdï kiyada mɔli ni ame këdï koꞌja tɔne bine tine tïlëndö dayi kusu paꞌdo ꞌdeni yïmo kilaŋma yaga ne, bo ti kola ye kinza tusu bɔŋgɔ rɔye? Kpe wa kinza kiꞌdi dönnï laka gɔ lende ꞌba Bɔkoꞌba naga nime.

29Kinza kombike dökïꞌdï ye dë gɔ wa ma ꞌdɔ konyoke ala kuwëke. Kinza kolomake dë ti kɔmɔ kïlëꞌdï gɔmo. 30Wa naga nime na ya ma kinza kikali Bɔkoꞌba dë naga këdï kulö ꞌbënnï dönnï gɔmo di mï dɔliŋɔ bine. Ne ꞌbu ye Bɔkoꞌba ikali ꞌdeni ma koꞌdɔkɔke wa naga nima. 31Tine kpe kɔri ꞌba ŋere löbu abo na ꞌdɔ kulöke dɔye gɔmo toma mo kina ti kiꞌdi wa naga nime ꞌdeni gbï ziye.

32Kinza kereke dë, kpe kamölö mbowa naga nime, römöyï mï ꞌbu ye Bɔkoꞌba oŋmi ꞌdeni rɔye tiꞌdi ŋere löbu abo ziye. 33Ugöke wa ꞌba gbagba ye ga mökö kozake gïrïsï mo zi bɔ lisa ni. Kina ꞌdɔ makpɔtɔ ame rɔ ŋburuŋburu kinza kikali tirica dë ne na koꞌdeke ziye. Uluke kpa mɔri ziye mïtɔrɔ ame gɔ a mo ga koloma ŋgï kinza kïndïrïmu dë bɔ ꞌbögö kömö dë gbï teyi madɔböndï ni konyo dë gbï kirasi yaga ne. 34Römöyï bi ame kulu kpa ëꞌbï ga teyi ne na dökïꞌdï yï köꞌbö ŋburu gɔmo.

Bɔ Laja Ma Rɔ Bɔ Lende Kikali

(MT 24:45-51; 10:34-36)

35Obilike kpa bɔŋgɔ ꞌbe ga ndö bi kabi ye toda dɔ ndɔbɔ. Iꞌdike lamba ꞌbe ga köꞌbö rɔ ma köbö 36kɔzɔ bɔ laja ame këdï koda ŋere ꞌbënnï ma këdï kileki kako di mï ŋbele ꞌba gbe. Ɔdɔ bo kömö kukökö yɔ na ti lïjë kiriŋa ŋgï welo kurögö kpadörï zi bo. 37Bɔ laja ame ga ŋere ꞌbënnï kömö koꞌja lïjë këdï ndö toda bi ne na ti koꞌja yëyï. Rɔ ma laka miya ziye, bo ti kolɔ bɔŋgɔ abo yaga bo kïdëkï lïjë kako rɔ akonyo bo ŋere ꞌbënnï kënyï koja laja koza zïnnï. 38Ɔdɔ bo kömö pele mï zana korɔndɔ ala mï kano bi yëyï nima ti këdï ŋgï tïnnï ɔdɔ bo kako koꞌja lïjë këdï rɔ ma koŋgɔ bi ti bi koda.

39Kina uwöke lende nime laka. Ma kiya te bɔ dɔ liŋɔ këdï kikali kada ame bɔ ꞌbögö këdï kako yïmo ne ra dëne bo inza kënyï kola liŋɔ abo kuꞌbögö. 40Kina kpe gbï olomake ti bi koda römöyï kole ꞌba bilaka lesi ëdï kömö mï kada ame komerike dë ꞌdɔ bo kömö yïmo ne.”

41Pïtörö ënyï kititi bo, iya te, “Ŋere, dɔŋgala nime ëddï kiya ŋge zize ala zi bilaka pili rɔ buru?”

42Ŋere Yësu ileki dɔmo, iya te, “Bɔ laja ame kiliya rönï ti mï këddï rɔ bɔ akikali ne bo na rɔ bɔ ame ŋere ꞌbënnï kiꞌdi bo rɔ bɔ dɔ lëpï bo ga toŋgɔ gönnï toza akonyo ꞌbënnï zïnnï mï saa mo kina bo koꞌdɔ ŋgï ko tara ne. 43Ti këdï rɔ ma laka zi bɔ laja nime ɔdɔ kiya te ŋere ꞌbënnï kako koꞌja bo ŋgï këdï rɔ toꞌdɔ mo kɔzɔ a nime te. 44Rɔ ma laka miya ziye, ŋere nima ti kiꞌdi bɔ laja mo nima ŋgï rɔ bɔ dɔ abo ga pili. 45Ne ɔdɔ bɔ laja nima kiya zi gbagba bo te, ‘Ŋere ze ëdï kigabi yayi, inza kako ca,’ kina bo kodowe ŋgï tomba bɔ laja ama ga, bo konyo kpa bo, bo kuwë ŋbö layi kupö bo, 46kina bɔ dönnï nima ti kömö ŋgï tuguꞌdu mï kada mo ame bo komeri dë ꞌdɔ kömö yïmo ne. Kina ti ŋere komba bo ŋgï kuꞌdu bo yaga mï löŋgö bɔ lende kënyë ni.

47Bɔ laja ame kikali akoꞌdɔkɔ ꞌba ŋere abo tine bo kileŋo rɔ bo dë ndö toꞌdɔ mo ne ti kodɔ karama ma kïrïndï dɔmo ti nyɔꞌbɔ. 48Ne bɔ ame kikali dë mɔlo ɔdɔ koꞌdɔ pele kɔcɔ ti komba ŋge mbowa. Bɔ ame kiꞌdi mbiri teyi ti koꞌdɔkɔ gbï mbiri di teyi. Bɔ ame kiꞌdi teyi kulöwö ti koꞌdɔkɔ gbï kulöwö di teyi.

49Paꞌdo na mako ꞌdeni tusu mo dɔliŋɔ. Kina ame moꞌdɔkɔ ne öbö ꞌdeni mɔlo. 50Mako ꞌdeni tombi gomɔ ꞌdɔ tölë. Dökïꞌdï ma rɔ ma kombi gɔ lende mo ŋbö ɔdɔ kote rönï ꞌdeni tine na ꞌjaa. 51Ma komerike ꞌbeye tëgë lende këyï na mako toꞌde mo mï dɔliŋɔ? Rɔ ma laka miya ziye, inza tara, rɔ koza na moꞌde. 52Kisaki di mï kada nime tɔne kpa gɔli ame ti bilaka mo ga muyï ne ti koza mïnnï, ma mota kënyï toꞌji ya ma rïyö kina ma rïyö mo naga nima ti kënyï toꞌji lïjë ma mota naga nima. 53ꞌBu ti koꞌji kole kina kole ti koꞌji ꞌbu. Ma ti koꞌji nyiti kina nyiti ti koꞌji ma. Mese ti koꞌji ꞌja ꞌba kole kina ꞌja ꞌba kole ti koꞌji mese.”

Akikali ꞌBa Dɔyayi

(MT 16:2-3; 5:25-26)

54Kina Yësu kileki ꞌböwu kiya zi bilaka naga nima, iya te, “Ɔdɔ koꞌjake pɔli kombi ꞌdeni di dɔ tɔrɔ iyake te tɔrɔ ëdï kagba. Kina kaꞌdi ŋgï ko rɔ ma laka. 55Ɔdɔ lili këdï kome kako di dɔ roꞌɔ, iyake te bi ëdï kututu. Kina bi kututu ŋgï ko rɔ ma laka. 56Kpe bɔ kɔmɔ kandi naga nime, ɔdɔ koŋgɔke mï dɔyayi ni ti kɔmɔ pɔli ïyënïke ma këdï kuyï rönï mo ga ŋgï te dɔmo. Ne gɔ waꞌdi na kikalike dë tïyënï wa ma leꞌjete naga nime?

57Gɔ waꞌdi na kikalike dë toza wa ma laka? 58Ɔdɔ bɔ mɔtɔ kindaꞌba yi toto yi kɔmɔ bɔ burë ote lende nima yaga ti bo gba kota kinza kömö kɔmɔ burë. Ɔdɔ kote dë ti bo, bo ti kotɔ yi ŋgï kɔmɔ bɔ burë kiꞌdi yi zi bɔ kanya mo ga koto yi ŋgï mï maboso. 59Rɔ ma laka miya zïyï, ti koloma yayi ŋbö kopi taripa ꞌba karama nima kodɔ döyï ne pili.”

Currently Selected:

Luka 12: BEK

Highlight

Copy