ɄLʉfingo ʉLʉpia mu njovele ja Kɨvwanji

Ɨkɨghono kɨmonga, ʉYesu alyale pamonga ikufuunya kwa Ngʉlʉve. Ye amalile, ʉmʼbʉlanɨsɨvua ghwake jʉmonga akati, “Ghwe Mʉtwa, ʉtʉvʉlanɨsie kukufuunya kwa Ngʉlʉve, ndavʉle ʉYohani vʉle alyavavʉlanisie avavʉlanɨsɨvua vaake.”
ɄYesu akavavʉʉla akati, “Pano mukufuunya kwa Ngʉlʉve, mʉtisaghe ndɨɨkɨ,
‘Ghwe Nhaata ʉve ʉlɨ kʉkyanya,
ɨlɨtavua lyako lyɨmɨkwaghe.
ɄVʉtwa vwako, vwisaghe.
Sino ʉkeliile, sivombekaghe pa ɨɨsi apa,
ndavʉle sivombeka kʉkyanya ʉkuo.
Ʉtʉpelaghe jaatu ifyakʉlia fiitu.
Ʉtʉpyanɨlaghe inyɨvi siitu,
ʉlwakʉva na jʉsue tʉkʉvapyanɨla vooni vano vikʉtʉhoka.
Nʉngatʉlekaghe kuuva mʉ ngelo.
Looli ʉtʉpokaghe kwa Mhosi jʉla.’ ”

Pe akavavʉʉla avavʉlanɨsɨvua vaake akati, “Nave jʉmonga mʉlyʉmue ilʉta kwa mmanyaani ghwake mʉ kɨlo nkate, ɨkʉmʼbʉʉla iiti, ‘Ghwe nyalʉkolo, nisʉʉma ʉngʼhopele amakate ghatatu. Ʉlwakʉva, ʉmmanyaani ghwango isile kʉlyʉne ahʉmile mʉ lʉghendo, neke nɨlɨ nsila kyakʉlia ɨkya kʉmpeela.’ Neke ʉmmanyaani ʉjuo ɨkʉmwamʉla iiti, ‘Ʉleke kʉkʉngasia! Ʉne nɨmalile kudinda ʉmʉlyango! Kange, ʉne na vaana vango tʉghonile. Nanɨngasisimuke nɨkʉpeele kɨmonga!’ Nave ʉmuunhu ʉjuo angajighe ifisʉʉma, kyangʼhaani nɨkʉvavʉʉla, ʉmmanyaani ghwake isisimuka na kʉkʉmpeela fino ilonda. Nakwekʉti ivomba ʉluo ʉlwakʉva mmanyaani ghwake, looli ʉlwakʉva ʉmɨliile kʉkʉnsʉʉma.
“Lɨno nɨkʉvavʉʉla niiti, mʉsʉmaghe, ʉNgʉlʉve ɨkʉvapeela; mʉlondaghe, ʉNgʉlʉve ɨkʉvavonekesia; mʉhodesyaghe, ʉNgʉlʉve ɨkʉvadindulila. Ʉlwakʉva, ʉmuunhu ghweni jʉno isʉʉma, ipelua; jʉno ilonda, ɨkʉfyagha; ghwope jʉno ihodesia, idindulilua. Asi, ghwe veeni mʉlyʉmue, jʉno ʉmwanaake angansʉʉme ɨsamaki, ɨkʉmpeela ɨnjoka? Nambe angansʉʉme ɨlɨkaangʼa, ɨkʉmpeela ɨkɨngʼhomilevʉli? Nave ʉmue mwe vahosi, mʉkagwile kʉkʉvapeela avaana viinu ifiinu ifinofu, lɨno ʉNhaata ʉghwa kʉkyanya nakyaivomba vʉnofu kukila, kʉkʉvapeela ʉMhepo ʉMwɨmɨke kʉ vano visʉʉma?”


Ɨkɨghono kɨmonga, ʉYesu alyale idaga ɨlɨpepo ɨlɨlamafu mwa muunhu jʉmonga. Ɨlɨpepo ɨlio lɨlyampeleliile ʉmuunhu ʉjuo kuuva kɨnuunu. Ye lɨhʉmile, ʉmuunhu jʉla akatengʉla kujova. Avaanhu vinga vano pwevalyale, vakadegha kyongo. Neke vamonga mʉ veene vakati, “Idaga amapepo mʉ ngʉfu isa Belisebuli, ɨlɨvaha lya mapepo!”
Avange vakava vikʉmʉghela ʉYesu, kuuti avahʉfie ɨkɨvalɨlo kɨno kivonia kuuti asungʼhilue nʉ Ngʉlʉve. Neke ʉYesu akakagʉla amasaaghe ghaave. Pe akavavʉʉla akati, “Avaanhu va vʉtwa vʉmo vangagalʉngʼhane vavuo, ʉvʉtwa ʉvuo vunangɨka. Namʉ mʉ nyumba vʉle vʉle, nave vasʉtiine, ɨnyumba jinangɨka. Enendɨɨkɨ, najʉ Setano nave idaga amapepo mʉ vaanhu, ʉvʉtwa vwake vuuva vʉgalʉngʼhiine, kange vuuva vʉsilile. Nijova ʉluo ʉlwakʉva mwiti nidaga amapepo mʉ ngʉfu sa Belisebuli. Lɨno, nave ʉne nidaga amapepo mʉ ngʉfu sa Belisebuli, avavɨngɨlɨli viinu pe vidaga mʉ ngʉfu saani? Mʉ ʉluo, avavɨngɨlɨli viinu vilikʉvahɨgha kuuti mʉlɨ vasovi. Neke nave ʉne nidaga amapepo mʉ ngʉfu sa Ngʉlʉve, mʉkagʉlaghe kuuti, ʉVʉtwa vwa Ngʉlʉve vwisile kʉlyʉmue.
“Ʉmuunhu ʉnya ngʉfu, pano alɨ ni filwɨlo ilolelela ɨnyumba jaake, ifiinu fyake fijigha vʉnofu. Looli ʉmuunhu ʉnya ngʉfu kukila ʉmwene, angiise amwalʉkɨle amʉleme, apuo ikuunya ifilwɨlo fyake fyoni fino aveele ihʉvɨɨla, na kutoola ifiinu fyoni fino fili mʉ nyumba na kughavania kʉ vange. Ʉmuunhu jʉno naalɨ lʉbale lwango, ʉjuo mʉlʉgʉ ghwango. Kange, jʉno naikongʼhania palɨkɨmo nuune, ʉjuo ipalasania.


“Ɨlɨpepo ɨlɨlamafu pano lihʉma mwa muunhu, lilʉta kʉ lʉkʉve lilonda apa kʉpʉʉma. Nave nalɨkʉpaagha, apuo pe liiti, ‘Nigomoka kʉla kʉla kʉ nyumba jango.’ Kyalɨgomwike, lɨkʉpaagha pafyaghɨle, kange panosivue vʉnofu. Apuo pe lilʉta kukemeela amapepo amalamafu aghange lekelalʉbale, amahosi kukila ɨlyene. Pe ghikwingila mwa muunhu ʉjuo, ghikukala. Apuo ʉmuunhu ʉjuo iiva nʉ lʉpumuko ʉlʉkome kukila ʉlʉtasi.”

ɄYesu ye ijova ʉluo, ʉmʉkɨjʉʉva jʉmonga mʉ kɨpʉgha kɨla, akajova fiijo akati, “Afunyilue jʉno alyakʉpapile na kʉkʉkwongʼhelesia!” ɄYesu akajova akati, “Se seene, looli vafunyilue fiijo vano vipʉlɨka na kugadɨlɨla ɨlɨsio lya Ngʉlʉve!”


Avaanhu ye vifikongʼhaana, ʉYesu akati, “Avaanhu va kɨsina ɨkɨ vahosi kyongo! Vilonda nɨhʉfie ɨkɨvalɨlo, neke navalapelua ɨkɨvalɨlo, looli ɨkɨvalɨlo kɨno ʉNgʉlʉve alyahʉfisie vwɨmɨla ʉYoona. Ʉlwakʉva, ndavʉle ʉYoona vʉle alyale kɨvalɨlo kʉ vaanhu va lɨkaaja lya Ninaawi, enendɨɨkɨ na jʉʉne ne Mwana ghwa Muunhu, niiva kɨvalɨlo kʉ vaanhu va kɨsina ɨkɨ.
“Ɨkɨghono ɨkya vʉhɨghi, ʉmalikia ʉghwa kʉ Sheba ilikwɨma kʉkʉvoleka ʉmue, mwe vaanhu va kɨsina ɨkɨ kuuti mʉlɨ vahosi. Ʉlwakʉva ʉmwene alyakyʉlile kuhʉma kʉ ɨɨsi ɨja kʉ vʉtali, akiisa kupʉlɨka amasio gha lʉhala lwa Solomoni. Lɨno, apa pwale ʉmʼbaha kukila ʉSolomoni! Kange, ɨkɨghono ɨkya vʉhɨghi, avaanhu ava Ninaawi, voope vilikwɨma kʉkʉvahɨgha ʉmue mwe vaanhu va kɨsina ɨkɨ kuuti mʉlɨ vahosi. Ʉlwakʉva ʉYoona ye apʉlisie ɨlɨsio ɨlya Ngʉlʉve kʉ veene, valyalatile inyɨvi saave. Lɨno, apa pwale ʉmʼbaha kukila ʉYoona!


“Nakwale ʉmuunhu jʉno ikʉnga ɨtaala, na kuvɨɨka pano pafisiime nambe kukupikila nɨ lɨteneka. Looli, ivɨɨka pa kyɨmɨlo, kuuti avaanhu vano vikwingila, valolaghe vʉnono vwɨmɨla ʉlʉmuli lwake. Amaaso ghaako taala ja mʼbɨlɨ. Nave amaaso ghaako ghilola vʉnofu, ʉmʼbɨlɨ ghwako ghwoni ghuuva mʉ lʉmuli. Neke nave amaaso ghaako ghafwile, ʉmʼbɨlɨ ghwako ghuuva mʉ ngʼhiisi. Lɨno, ʉlolaghe vʉnofu, ʉlʉmuli lʉno ghusaagha kuuti lʉlɨ nkate mʉlyʉve, nangʼhiisi! Nave ʉmʼbɨlɨ ghwako ghwoni ghuuva nʉ lʉmuli, kɨsila kuuva nɨ ngʼhiisi pamonga, apuo ʉmʼbɨlɨ ghwoni mʼbalafu, ndavʉle ɨtaala vʉle jɨkʉkʉmulika nʉ lʉmuli lwake.”


ɄYesu ye amalile kujova amasio aghuo, ʉMfalisayi jʉmonga akansʉʉma alʉte kulia kwa mwene. Pepano, ʉYesu akalʉta kwa Mfalisayi jʉla akingila, akikala ilia ɨkyakʉlia. ɄMfalisayi jʉla ye avwene ʉYesu ilia kɨsila kwogha amavoko mʉ lwiho, akadegha kyongo. Pe ʉMʉtwa akamʼbʉʉla akati, “Ʉmue Vafalisayi, mukuvɨɨka vagholofu pano musuka kʉnji ɨkɨkombe nɨ sahani, neke nkate mʉ moojo ghiinu vʉmemile ʉvʉkuunyi nʉ vʉhosi. Mwe vajasu ʉmue! Jʉno alyapelile kʉnji, naghwe jʉno alyapelile na mʉnkate? Mʉvatangaghe avakotofu na moojo ghiinu ghooni, apuo fyoni fiiva fivalasivue kʉlyʉmue.
“Ɨga ʉmue mwe Vafalisayi! Mughina kʉkʉntavʉlɨla ʉNgʉlʉve ɨlɨtekelo ɨlya saka mʉ fiinu ifidebe, ndavʉle ɨnyafu ni filʉngo ifya kyakʉlia. Neke namuvɨkɨla mwojo kʉkʉvavombela avange vʉnofu na kʉkʉmʉghana ʉNgʉlʉve. Mulondua kʉkʉvavombela avange vʉnofu na kʉkʉmʉghana ʉNgʉlʉve, palɨkɨmo na kutavʉla ɨsaka. Ɨga ʉmue mwe Vafalisayi! Ʉlwakʉva mʉ masinagogi mulonda kukukala kʉvʉlongolo. Kange, mulonda avaanhu vavahʉngɨlaghe nʉ vwoghofi mʉ mapuulo. Ɨga kʉlyʉmue! Ʉlwakʉva mʉlɨ ndavʉle imbiipa isila kɨvalɨlo, neke avaanhu vighenda pakyanya kɨsila kʉkagʉla.”
Ʉmʼbʉlanɨsi jʉmonga ʉghwa ndaghɨlo akamʼbʉʉla ʉYesu akati, “Mʼbʉlanɨsi, pano ghujova isio, ʉkʉtʉjova fivi na jʉsue twe vavʉlanɨsi va ndaghɨlo.” ɄYesu akamwamʉla akati, “Na jʉmue mwe vavʉlanɨsi va ndaghɨlo, ɨga! Ʉlwakʉva, indaghɨlo sino mʉkʉvapeela avaanhu sili ndavʉle ifitwalo ifisito fino vikunua kupɨnda. Kange, na jʉmue namughela nambe padebe kutanga kupɨnda!
“Ɨga kʉlyʉmue! Ʉlwakʉva mujenga imbiipa isa vavɨli vala, vano avakʉʉlʉ viinu valyavabudile! Apuo muhʉfia kuuti, mukwɨtɨngʼhana na sino avakʉʉlʉ viinu valyavombile. Ʉlwakʉva aveene valyabudile, neke ʉmue mujenga imbiipa isio!
“Fye nambe ʉNgʉlʉve alyajovile ndɨɨkɨ, ‘Nɨkʉvasuungʼha avavɨli na vasungʼhua kʉ veene, neke vamonga vikʉvabudagha, avange vikʉvapumusyagha.’ Lɨno, avaanhu ava kɨsina ɨkɨ vilihɨghua vwɨmɨla avavɨli vooni vano vabudilue, kuhʉma ɨɨsi jipelua, kuhʉma ibudua ʉAbeli, kuhanga ibudua ʉSakalia, jʉno alyabudilue pakate pa nyumba ɨnyɨmɨke ɨja kufunyila na pa kɨtekelelo. Se seene! Nɨkʉvavʉʉla kuuti, avaanhu ava kɨsina ɨkɨ vilihɨghua vwɨmɨla isio sooni.
“Ɨga ʉmue mwe vavʉlanɨsi va ndaghɨlo! Ʉlwakʉva mʉsighile ɨsɨla ɨja vaanhu kʉkʉnkagʉla ʉNgʉlʉve. Na jʉmue namʉnkagwile, kange mʉvasighile vano valɨ nʉ vʉfumbue ʉvwa kʉnkagʉla ʉNgʉlʉve.”
ɄYesu ye amalile kujova amasio aghuo, akavʉʉka pala. Kutengʉlɨla apuo aVafalisayi na vavʉlanɨsi va ndaghɨlo vakava valeefi kwa Yesu. Pe vakava vikʉmposia si nyinga, mʉlwa kʉmwʉvɨla kuuti pamo alajova kɨmonga, neke vakyaghe ɨkɨteghe ɨkya kʉmhɨghɨla.

Listen to Lʉʉka 11