Matias 5

Bobita toma sau

1Wakutu Yesus 'o oḏi'i ngowa'a repe, Unanga 'o pere ie re 'O tegoro toma sau. Gena ḏua, 'Ai me-mete'e 'aḏi sapolo ra Unanga. 2Ḏua Unanga ya'u doto'o ananga.

Ngowa'a ga'a bara'utungu

(Luk. 6:20-23)

3“Bara'utungu ngowa'a ga'a 'aḏi basono tala ananga ngowa'a ya'u sipake-pake ua ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina,

mada'a ananga manga ngo-nganono pa'i ra Ma Jou'ongu Madutu ḇato;

sababu ananga gena-ge 'aḏi osama nyo-nyoimi toma Soroga ma Pareta.#5:3 “Soroga ma Pareta” ma tero Ma Jou'ongu Madutu 'ai Pareta

4Bara'utungu ngowa'a ga'a nange-ne 'aḏi rerese ma gaḏi,

sababu Ma Jou'ongu Madutu masiretene ḏuanga i'a 'O sihiburu ananga gena-ge.#Yes. 61:2

5Bara'utungu ngowa'a ga'a 'aḏi maholo tamanga 'akala re sinyingara,

sababu Ma Jou'ongu Madutu ḏuanga i'a 'O sitotomo 'Ai jaji ra ananga gena-ge.#Nya. 37:11

6Bara'utungu ngowa'a ga'a 'aḏi nyafusu madutu dadi ngowa'a loasa re banari ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina,

sababu Ma Jou'ongu Madutu masiretene ḏuanga i'a 'o sitotomo manga mau.#Yes. 55:1-2

7Bara'utungu ngowa'a ga'a 'aḏi sijumu manga 'akala re sinyingara la-la toma ngowa'a lelegu,

sababu Ma Jou'ongu Madutu ḏuanga i'a 'O sijumu 'Ai 'akala re sinyingara la-la ra ananga gena-ge ḏi'i.

8Bara'utungu ngowa'a ga'a manga 'akala re sinyingara 'i 'ofi-'ofi,

sababu ananga gena-ge 'aḏi 'ahu mamete'e ra Ma Jou'ongu Madutu.#Nya. 24:3-4

9Bara'utungu ngowa'a 'aḏi riono ngowa'a 'aḏi dadi ma'u dame moju,

sababu ananga gena-ge 'aḏi osama nyo-nyoimi ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai ngowa-ngowa'a nau'u.

10Bara'utungu ngowa'a 'aḏi sanga sikisa sababu 'aḏi siḏagi Ma Jou'ongu Madutu 'ai 'akala ma mau,

sababu ananga gena-ge 'aḏi osama nyo-nyoimi toma Soroga ma Pareta.#5:10 “Soroga ma Pareta” ma tero Ma Jou'ongu Madutu 'ai Pareta#1Ptr. 3:14

11Bara'utungu ngini, na'o ngowa'a nu'u je-jengere re nu'u sikisa re nu'u jajaha demo pa'i sababu ni mete'e Ngoi ḇato.#1Ptr. 4:14 12Nabi-nabi ma siḏa ḏi'i ya sanga sikisa ma tero so'o gena-ge. Dadi ngini ni maroanga re ni sanangi, sababu ngini ni sanga ngogele lai lamo'o toma soroga.”#2Taw. 36:16; Som. 7:52

Ngowa'a ga'a 'aḏi mete'e Yesus ma tero sa'olo g̱asi re tarangi

(Mrk. 9:50; Luk. 14:34-35)

13“Ngini ga'a mete'e Ngoi, ngini ma tero sa'olo g̱asi di'a dungia nena-ne. Na'o g̱asi 'i rasa riwara, sanga ua ni siḏibo moju enanga ma rasa. Dadi enanga ma faeda ri cua, pa'i na upa'a re ngowa'a ya to'u-to'u.#Mrk. 9:50; Luk. 14:34-35

14Ngini ga'a mete'e Ngoi, ngini ma tero sa'olo tarangi di'a dungia nena-ne. Sanga ua, limau toma sau ma tubu, ngowa'a ya oḏi'i ua!#Yoh. 8:12, 9:5 15Re matengo i'a mai ua tagala 'o poci, kara 'a sidamunu reo tampayanga! Siḏibo ḏi'i, 'a sigare toma poci ma ngi'i, la 'i sitarangi ngowa'a mo-moini toma wala ma dara.#Mrk. 4:21; Luk. 8:16, 11:33 16So'o gena ḏi'i, ninga ga'a ma la-la ga'a ma tero sa'olo tarangi, balasu na sijumu toma mandan, la ngowa'a ya oḏi'i kara 'aḏi puji re silamo'o nanga Ḇaḇa toma soroga.”#1Ptr. 2:12

Do-doto'o mangale Musa 'ai hukumu

17Awa ngini ta'ajiri Ngoi to sapolo ta singi-ngiranga 'a Musa 'ai hukumu, re nabi-nabi manga do-doto'o. Siḏibo ḏi'i, Ngoi to sapolo di'a ta sitotomo. 18Ni ngaku mode-mode'e 'Ari demo-demo nena-ne: Na'o diwanga re tana'a 'age rema enanga moju, hukumu ma hurufu ngai moi i'a mai ua wa singi-ngiranga, na'o mo-moini ra Musa 'ai hukumu gena-ge ma dara 'i dadi nyangu.#Luk. 16:17 19Sababu gena-ge, kalaha pa'i parenta ceka'a i'a ḇato, 'a guna ḇato 'o mete'e ua parenta mo-moini ra Musa 'ai hukumu gena-ge, re sidoto'o ngowa-ngowa'a lelegu ya si'a'a so'o gena ḏi'i, ananga gena-ge sanga ḏe-ḏegoro lai ceka'a toma Soroga ma Pareta.#5:19 “Soroga ma Pareta” ma tero Ma Jou'ongu Madutu 'ai Pareta. Gena-ge ma tero toma bu-bula'a 20 Siḏibo ḏi'i, 'a guna ḇato ya mete'e Musa 'ai hukumu mo-moini gena-ge, re sidoto'o toma ngowa-ngowa'a lelegu ya si'a'a so'o gena ḏi'i, ananga gena-ge 'aḏi sanga ḏe-ḏegoro lai kau'u toma Soroga ma Pareta. 20Dadi, Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Ngini balasu ni mete'e “Musa 'ai hukumu lebe cufala i'a reo guru-guru 'agama re ngowa'a Farisi. Na'o so'o gena-ge ua, ngini ni osama nyo-nyoimi yoḏu'u toma Soroga ma Pareta.”

Awa ma'u ruta

(Luk. 12:57-59)

21“Ngini reni waro parenta nena-ne ga'a 'i siajele tananga ete re dotumu 'ua re 'au wali: ‘Awa ni sisengene ngowa'a. Re 'a guna ḇato 'o sisengene ngowa'a, unanga ḏuanga i'a 'o sanga hukumu.’#Sup. 20:13; Dad. 5:17 22Mada'a Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: 'A guna ḇato 'o ruta toma ngowa'a lelegu, unanga gena-ge ḏuanga i'a 'o sanga hukumu. Re 'a guna ḇato ga'a do-doana ngowa'a lelegu, unanga ḏuanga i'a sitalaḏi toma Mahkamah 'Agama. Mada'a 'a guna ḇato ga'a si'aro'o ‘Haga’ toma ngowa'a lelegu, unanga gena-ge ḏuanga i'a sanga upa'a toma naraka ma dara.

23Sababu gena-ge, na'o ngini ni osama ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai Wala re ni talaḏi meja jou-jou ma biono re mau ni pula'a ninga jou-jou, mada'a ni si'elingi ie rema ngowa'a lelegu 'ai 'akala re sinyingara si-siḏi ra ngini; 24ngini balasu ni sisoi'i tala ninga jou-jou gena-ge toma meja jou-jou ma biono, re ni maḏibo jau-jau di'a ma'u dame toma ngowa'a gena-ge, kara dadunu ni tagi ni pula'a ninga jou-jou ra Ma Jou'ongu Madutu.

25Si'ade-'ade 'age rema ngowa'a matengo 'o kalaki ngini toma mahkamah, no disa dame siḏa toma ngowa'a matengo gena-ge wakutu ngini ni tagi toma ḏo-ḏagi moju toma juruhakimi, la 'a sigasa awa toma mahkamah. Sababu na'o so'o gena ua, unanga ḏuanga i'a 'o sipula'a ngini toma juruhakimi. Togumu i'a juruhakimi ḏuanga i'a 'o sipula'a ngini toma polisi, re polisi ḏuanga i'a singosama ngini toma bui! 26Ni ngaku mode'e 'Ari demo nena-ne: Na'o ngini ni fangu bo-bangu mo-moini ua, sanga ua ngini ni supu toma bui gena-ge!”

Yesus 'ai do-doto'o mangale tinikai

27“Ngini reni waro parenta nena-ne ga'a 'ua re 'au wali ri silefo so'o ne: ‘Awa ni tinikai.’#Sup. 20:14; Dad. 5:18 28Mada'a Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: 'A guna ḇato 'o oḏi'i we-were'a tai 'akala re sinyingara rema nyafusu, unanga gena-ge 'o tinikai toma we-were'a tai 'akala re sinyingara ma dara. 29Na'o ninga la'o ma kuwiḏa sigasa ngini ni eta'a toma ḏosa, ni cuḇulenge re ni upa'a la'o gena-ge! Jobilaha pa'i ninga la'o kaci moi 'i iranga ḇato, reo ninga lese mo-moini 'i osama toma naraka ma dara raninga la'o kaci ḏiḏi.#Mat. 18:9; Mrk. 9:47 30Re na'o ninga giama ma kuwiḏa 'i sigasa ngini ni eta'a toma ḏosa, ni tola'a re ni upa'a giama gena-ge! Jobilaha pa'i ninga giama kaci moi 'i iranga ḇato, reo ninga lese mo-moini 'i osama toma naraka ma dara raninga giama kaci ḏiḏi.”#Mat. 18:8; Mrk. 9:43

Yesus 'ai do-doto'o mangale nau'u oḏu'u 'ai were'a

(Mat. 19:9; Mrk. 10:11-12; Luk. 16:18)

31“ 'Ua re 'au wali, 'age ḏi'i rema parenta so'o ne: ‘ 'A guna ḇato 'a oḏu'u 'ai were'a, unanga balasu 'a pula'a ma surata tola'a.’#Dad. 24:1-4; Mat. 19:7; Mrk. 10:4 32Mada'a Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Nau'u matengo nyengara 'o oḏu'u 'ai were'a pa'i na'o munanga mo 'a'a tinikai ḇato. Na'o nau'u 'o oḏu'u 'ai were'a sababu 'alasana lelegu, unanga gena-ge 'o sigasa munanga toma tinikai, na'o munanga dadunu mo molo'ara moju. Re 'a guna ga'a 'o molo'ara munanga, unanga gena-ge ro 'a'a tinikai ḏi'i.”#Mat. 19:9; Mrk. 10:11-12; Luk. 16:18; 1Kor. 7:10-11

Awa ma'u sasi

33“Ngini reni waro parenta nena-ne ga'a 'i siajele tananga ete re dotumu 'ua re 'au wali: ‘Awa ni sito-to'u ninga jaji rema sasi, mada'a 'oru ga'a ngini ni sijaji rema sasi ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina, gena-ge balasu ni si'a'a.’#Im. 19:12; Nyo. 30:2; Dad. 23:21 34Mada'a, Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Ngini ni masisasi rawara: bae ni masisasi ni terongo diwanga, sababu diwanga gena-ge Ma Jou'ongu Madutu 'ai ḏe-ḏegoro,#Yak. 5:12; Yes. 66:1; Mat. 23:22 35bae ni masisasi ni terongo tana'a, sababu tana'a Unanga gena-ge 'ai rou ma ba-bangini, bae ni masisasi ni terongo limau Yerusalem, sababu limau gena-ge Ma Jou'ongu Madutu 'ai limau, Unanga gena-ge ga'a 'Olana Lamo'o.#Yes. 66:1; Nya. 48:3 36Re awa ḏi'i ngini ni masisasi ni terongo ninga sae'e, sababu pa'i ninga utu ma sua ngai moi ḇato ua, ngini masiretene ni waro ua 'a'a ninga utu bu-buḏo, bolo utu ko-kotu'u. 37Mada'a pa'i kanau ḇato ‘Ya’, na'o 'i banari; bolo ‘Ua’, na'o 'i banari ua. Na'o ngini ni kanau lebe kiḏanga reo gena-ge, ḏua ma 'asala toma 'Iblisi.”

Awa ma'u balasa

(Luk. 6:29-30)

38“Ngini reni waro parenta nena-ne ga'a 'ua re 'au wali ri silefo so'o ne: ‘Na'o matengo 'o sijira 'ani la'o, ngana nyengara no sijira 'ai la'o. Re na'o matengo 'o sijira 'ani ngiḏi, ngana nyengara no sijira 'ai ngiḏi.’#Sup. 21:24; Im. 24:20; Dad. 19:21 39Mada'a Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Awa ni mabalasa toma ngowa'a matengo ga'a 'o 'a'a jira ra ngini. Siḏibo ḏi'i na'o ngana 'ani bobongolo ma kuwiḏa ngowa'a matengo 'a sata, ḏua no pula'a ḏi'i ma kuḇali. 40Re na'o ngowa'a matengo 'o pula'a da'awa toma juruhakimi mangale ngana re golo'o 'ani baju, nu pula'a ḏi'i 'ani juba. 41Na'o sordado matengo 'o simau-mau 'ai gina ra ngana di'a na doiti ma giḏanga kilo moi, ngana na doiti ma giḏanga kilo ḏiḏi. 42Na'o ngowa'a matengo 'o golo'o 'ori i'a rimoi i'a ra ngana, ngana no pula'a ḇato. Re ngana nu dusu'u awa ngowa'a matengo ga'a mau bau 'oru ḇato ra ngana.”

Dadalara ninga lawana

(Luk. 6:27-28, 32-36)

43“Ngini reni waro parenta nena-ne ga'a 'ua re 'au wali ri silefo so'o ne: ‘Ni dadalara ḏagilomu-ḏagilomu re ni emono lawana-lawana.’#Im. 19:18 44Mada'a Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Ngini balasu ni dadalara ninga lawana-lawana, re ni nyiata ḏi'i ngowa-ngowa'a ga'a 'aḏi sisikisa ngini sababu ni mete'e Ngoi. 45Na'o ni 'a'a so'o gena-ge ngini ni mete'e Ma Jou'ongu Madutu toma soroga, Unanga 'ai tabeata. Sababu Unanga 'o sijumu 'Ai dadalara toma ngowa-ngowa'a mo-moini: Unanga 'A siciḏoto wangere ma la'o pa'i di'a ngowa'a ma la-la ḇato ua, mada'a di'a ngowa'a ma jira ḏi'i. Unanga 'o 'a'a besa'a pa'i di'a ngowa'a loasa re banari ḇato ua, mada'a di'a ngowa'a ma jira ḏi'i. 46Dadi na'o ni dadalara pa'i ngowa'a ga'a 'aḏi dadalara ngini ḇato, Ma Jou'ongu Madutu 'o pula'a ngogele ua ra ngini. Sababu ngini ma tero sa'olo ngowa'a golo-golo'o balastengi: Ananga ḏi'i pa'i 'aḏi dadalara ngowa'a ga'a ya'u dadalara! 47Re na'o ngini ni pula'a tabea pa'i ra ngini ninga ḏagilomu ḇato, enanga ma rousu 'oru?! Ngowa-ngowa'a ga'a 'aḏi nana'o ua Ma Jou'ongu Madutu mai nga'unu ya si'a'a so'o gena-ge! 48Sababu gena-ge, ngini nena-ne balasu ni dadalara ti-tiai ngowa'a mo-moini ma tero sa'olo nanga Ḇaḇa toma soroga ga'a 'o dadalara ti-tiai ngowa'a mo-moini.”#Im. 19:2; Dad. 18:13

المحددات الحالية:

Matias 5: SNT

تمييز النص

نسخ