God-waŋarrwuŋ djämapuy mala 20
20
Bolnydja marrtjin bala wäŋalil Matjataniyalil ga Guriklil
Paul went to Macedonia and Greece
Acts 20.1-6
1Ga dhäŋur beŋurnydja ŋunhi mariny bilin nhakun gulyurra, bala ŋayi Bolyuny ḻuŋ'maraŋala marrtjin ŋunhi Garraywalaŋumirrinhany yolŋuny walalany, bala waŋanany ŋayi gan ŋunhi walalany dhärukthuny manymakthun ŋayaŋu-rur'maraŋala walalany. Ga dhäŋur beŋuryiny ŋayi ganarrthaŋala ŋunhiyiny wäŋa, bala marrtjinan Matjataniyalila.#20.1 Macedonia 2Bala marrtjinany ŋayi gan ŋunhi ŋuliwitjarryin, yurr ḻiw'maraŋala wäŋakurra ga wäŋakurra, lakaraŋalnydja ŋayi marrtjin yolŋu'-yulŋuwnha dhäwun', nhakun ŋayi gan ganydjarrmirriyaŋalnha dharrwanhan dhikan yolŋunhany walalany ŋuriŋiyiny dhäwuny.
Marrtjinany ŋayi gan bala, yan bili ga bunan ŋayi Guritjnha#20.2 Greek wäŋaŋur, 3ga ŋunhiliyiny ŋayi nhinan ḻurrkun' ŋaḻindi. Ga beŋuryiny yanbi ŋayi balaŋ marrtjinya balan Djiriyalila* makarrlil wäŋalil,#20.3 Syria marthaŋayyun buḏapthuna, ga yan ŋayi ŋäkul yolŋu'-yulŋuny ŋunhi walal gan Djuw malany yolŋu walal ŋayan'mirra nhinan nhanŋuny Bolwuny ŋayathanharawnha. Bala ŋayi roŋiyinan marrtjin, yurr wiripuŋuwurra gali'kurrnydja, ŋuliwitjarryi bili yan Matjataniyakurryi wäŋakurrnydja. 4Ga ŋunhi wiripuwurrnydja yolŋu walal malthurryi gan nhanŋu Bolwu, dhuwalawurrnydja yäku gam', Djopata,* ŋunhi ŋayi gäthu'mirriŋu Berraw,* ŋunhaŋuwuy wäŋapuy Beriyapuy,* ga wiripuny Yaritakatj* ga Djikunda,* dhuwaliyi yolŋu maṉḏa märrmany' ŋunhaŋuwuy wäŋapuy Dhatjalunikapuy,* ga Gäyatj,* wäŋa-Dopipuy,* ga Ditjikatj* ga Dopamatjtja,* dhuwaliyi maṉḏa märrmany' ŋunhaŋuwuy wäŋapuy makarrpuy Yaytjapuy,* ga wiripu Dimithi.#20.4 Sopater; Pyrrhus; Berea; Aristarchus; Secundus; Thessalonica; Gaius; Derbe; Tychicus; Trophimus; Asia; Timothy 5Dhuwalawurryi yolŋu walal gan ŋunhi ŋurruŋuny marrtjin, ga galkurrnydja walal gan ŋunhala Durawatjnha#20.5 Troas wäŋaŋur yäkuŋur. 6Ga ŋanapurrnydja gan nhinan ŋunhal banydji yan Bilipay#20.6 Philippi wäŋaŋur ḻurrkun' walu, ga dhäŋur beŋuryiny ŋunhi ŋanapurr dhawar'maraŋalnydja buŋgulnydja yäku “Ḏambamiriw Ŋatha”, ga beŋuryiny dhurrwaraŋur napurr marrtjin balayin Durawatjlila wäŋalil, bala ŋanapurr ŋunhiliyiny nhinan Durawatjtja wäŋaŋur märr-gurririn walalaŋgalnydja.
Bolyu dhawurrpunuŋalnydja guwatjmar walalany balan wäŋalil Durawatjlila
Paul's last visit to Troas
Acts 20.7-16
7Yo, ga balanyamirriyyiny Djatatiny munhawu, ŋanapurrnydja ḻuŋ'maranhaminan marrtjin märr ŋanapurr dhu dämban bakmaram bala guyaŋan ŋanyanhan Djesunhan ŋunhi ŋayi burakin. Yurr nhinanany napurr gan ŋunhi buṉbuŋurnydja mirithirr garrwar, ga ŋunhiliyin Bolyu gan waŋan yolŋu'-yulŋunhany. Yurr wiyinnha ŋayi gan ŋunhi dhäwuny' lakaraŋal, yan bili ga djeḏathin ŋunhi wäŋa, bili ŋanapurruŋguny ŋunhi goḏarrny'tja wiripuŋuynydja waluy marrtjinyarawnha.
8-9Ga ŋunhiliyi garrwar buṉbuŋur ŋunhi yolŋuy walal gan ŋäkul dhäwu nhanukuŋ Bolwuŋ, ga ŋayiny gan waŋgany yuṯa ḏirramu nhinan yäku Yutika,#20.8-9 Eutychus yurr nhinanany ŋayi gan ŋunhi galki windaŋur, buthuru-bitjurrnydja ŋayi gan nhanŋu Bolwuny. Yurr ŋayi marrtjin ŋunhiyi ḏirramuny maŋutji-yakurrmirriyinan, bili ŋunhiliyi lanhdhirra marrtjin nhära'-nharan dharrwa, ga wiyinnha ŋayi gan ŋunhi Bolyuny dhäwuny' lakaraŋal. Yo, nhinanany ŋayi gan ŋunhiyi ḏirramuny ŋunhiliyiny windaŋurnydja, ŋaga'yurra gan bitjarra nhinanany ŋayi, yan bili-i-i, ga yakurrthin ŋayi mirithinan, bala ŋayi yupthurra beŋuryiny garrwarŋurnydja ŋunhiwilin munatha'lila. Ga dhunupan walal ŋunhi beŋuryiny yolŋuny walal yarru'-yarrupthurra, waṉḏinany walal, bala dhunupan ŋanya ḻaw'maraŋala, yurr ŋayiny ŋunhi ŋäthil yan dhiŋgaŋalnydja.
10Ga ŋunhi ŋayiny Bolnydja yarrupthurr dhuḏikurrnydja, dharrnha ŋayi ŋanya nhäŋal, bala yan ŋayi dhunupan nyilŋ'thurra nhanukal ŋurikalyi, bala ŋayi yan ŋanya dhangi'yurra ŋunhiyi ḏirramunhany, ga waŋanan ŋayi Bolnydja bitjarrnha, “Yaka walal warwuyurrnydja ga ŋäthinyamirrnydja. Walŋa yan ŋayi dhuwal,” bitjarr. Ga yuwalk ŋayi ŋunhi walŋany, ŋunhi ŋayi galkirrin rakunyguny.
11Ga dhäŋur beŋuryiny bala ŋanapurr buluyi nhakun roŋi'-ruŋiyindhi balayi ŋunhiwiliyi bili yan garrwarlil bala'lil, bala napurr bakmaraŋala ŋunhiyin ŋathan, bala yan ḻukanan, guyaŋanan manapar Garraynhan Djesunhan. Bala ŋayi ŋunhi Bolyuny gan lakaraŋalnydja bitjarrnha bili, yan bili ga walu walman. Ga dhäŋur walu-dhawaṯthunaŋurnydja, bala yan ŋayi ganarrthaŋala ŋanapurrunhany. 12Ga walalnydja ŋuriŋiwurruyyi yolŋuy walal märraŋal garr'yurra ŋunhiyiny ḏirramuny galkirrinyawuynhany walŋan, bala ŋayi marrtjinany roŋiyinan balan nhanukiyingalnha ŋayi wäŋalil, ga walalnydja ŋunhi mirithinan ŋoy-ŋamathinany, ŋoy-ḻayyurra manapar nhanŋu.
13Ga dhäŋur beŋuryiny ŋayi Bolyu ŋanapurruny waŋanan bitjarrnha, “Walal, nhumany dhu marrtjin Watjulila#20.13 Assos wäŋalil marthaŋayyun, ga ŋarrapiny dhu dhuwal marrtji dhuwalatjanna bala ḻukuynha, ga ŋunhiliyin ŋarra nhumalaŋ dhu bunany.” 14Bala napurrnydja dhunupan marrtjinan marthaŋayyun, ga ŋunhiliyin wäŋaŋur Watjuny ŋanapurr gan galkurrnydja nhanŋu ga yan bili-i-i ga bunan ŋayi Bol. Ŋayiny Bolnydja ŋunhiliyiny wapthurr marthaŋaylilnydja, bala ŋanapurr gan marrtjinan marthaŋayyun yan bili ga Mitalinnha#20.14 Mitylene wäŋaŋur dhawaṯthurr. 15Ga beŋuryiny ŋanapurr ŋunhi marrtjin, ga yan bili ga ŋayathaŋal napurr wäŋa yäku Giyutjnha,* yurr wiripuŋuynha waluy. Bitjarra bili napurr gan bala wäŋgaŋalnydja, ga wiripuŋuynydja waluy napurr wäŋa ŋayathaŋal yäku Djamutjnha,* ga beŋuryiny wiripuŋuynydja waluy napurr ŋayathaŋal Militan#20.15 Chios; Samos; Miletus wäŋa yäku. 16Marrtjinany napurr gan, ga djuḻkmaraŋal Yipatjatjnha* wäŋa, bili ŋayi Bol waŋan bitjarr, “Yaka limurr dhu gulyun ŋunhal Yipatjatjtja wäŋaŋur, bili yaka limurr dhu ga dhuwal dhiyal nhina wiyin Yaytjany makarrŋur wäŋaŋur. Ŋarrany dhuwal djäl limurr dhu marrtjin balan Djurutjalamlila, märr limurr dhu buna ŋunhiliyiny wäŋaŋur waluy Bin'tikutjmirriynha.”#20.16 Ephesus; Pentecost Bitjarr ŋayi gan Bol waŋanany.
Bolyu lakaraŋal dhäwu dhurrwara-ḏaw'yurrnydja Garraywalaŋumirriw djägamirriw mala wäŋa-Yipatjatjpuywu
Paul's farewell speech to the Elders at Ephesus
Acts 20.17-38
17Yo, bunan napurr ŋunhi Militany* wäŋaŋur, bala yan ŋayi Bolyuny dhäwu-gänhamirrinhany yolŋuny djuy'yurra balan Yipatjatjlila,#20.17 Miletus; Ephesus ŋurikiwurruŋgun ŋunhi waṉa-nhirrpanawuywun djägamirriw yolŋuw walalaŋ ŋunhi walal gan djäga ŋunhiliyi Garraywalaŋumirriw yolŋu'-yulŋuw. Ga bitjarr ŋayi ŋunhi dhäruk-djuy'yunminany walalaŋ gam', “Go rälin walal marrtjiny dhipala wäŋalil Militalila, ga dhiyala ŋarra nhumalany dhu nhämany.” 18Bala yan walal ŋunhi ŋunhiwurryiny yolŋuny walal dhunupan marrtjinan balayin, guwatjmara ŋanya. Bala ŋayi Bolnydja waŋanan walalaŋgal bitjarrnha, “Nhuma marŋgi ŋarraku ŋunhi nhaltjarr ŋarra gan nhinan nhumalaŋgal, beŋur bili ŋunhi ŋarra ŋäthil marrtjin räli Yaytjalil#20.18 Asia makarrlil wäŋalil. 19Yo bitjana bili ŋarra ŋuli ganha ŋunhi ŋarranhawuynhany ŋarra nyilŋ'maranhaminya yan, djämany ŋarra ŋuli ganha ŋunhi Garraywuny ŋoy-milkarrimirriy. Ga bitjarryi bili ŋarra gan djämayi ŋuliwitjarrnydja ŋunhi marimirriwurrnydja romgurr, bili Djuw malany yolŋu walal gan ŋunhi ŋarrakuny ŋayan'tharranan. 20Yurr yaka ŋunhi ŋarrapiny ḏaḏawyunna beŋuryiny dhäwuŋurnydja lakaranhaŋur ŋunhiny ŋarra gan lakaraŋala yan dhawaṯmaraŋala nhumalaŋgal warrpam'thurr yan, yaka ŋarra ŋula waŋgany dhäwu djuḻuḻ'maranha nhumalaŋgal. Ga bitjarryi bili ŋarra gan ŋunhi yolŋunhany walalany guŋga'yurryi, marŋgikuŋal gan walalany ŋulawitjarr walalaŋgiyingalaŋuwurrnydja wäŋakurr malaŋuwurr, ga wiripuny ŋula bala warraŋulkurrnydja milmany yolŋu'-yulŋuwalnydja. 21Bitjarra bili ŋarra gan ŋunhi lakaraŋalnydja ŋanyanhawuynhan yan Djesunhan bukmakkalnha yolŋuwal walalaŋgal, Djuw bäpurruwal ga ŋurikiwurruŋgal ŋunhi Djan'tayilwal yolŋuwal walalaŋgal. Waŋanany ŋarra gan ŋunhi raypirri'yurra, yan waŋgany-manapara nhakun walalany bukmakkuŋala yan, märr walal dhu bilyuna yätjkurruŋurnydja romŋur mala walalaŋgiyingal, bala yan märr-nhirrpanmirra limurruŋgalaŋuwala Garraywal Djesuwalnha.”
22“Ga dhuwandja dhiyaŋuny bala Dhuyu-Birrimbirrnydja ga dhuwal waŋan ŋarrakal, djuy'yunna ŋarrany ga balan Djurutjalamlila, ga ŋarrapiny dhu dhuwal dhäruktja ŋanya yänan märraman. Yaka ŋarra marŋgi nhaltjan dhu ŋarraku yalala maḻŋ'thun ŋunhal Djurutjalam wäŋaŋur. 23Yurr bawalamirriŋurnydja wäŋaŋur ŋunhi ŋarra ŋuli ga marrtji, ŋayiny ŋuli Dhuyu-Birrimbirryuny lakaram ŋarraku, ‘Mariny nhuŋu ga dhuwal ŋorra,’ bitjan. Yo, galki mak walal dhu ŋarrany dhuwal galkanna dharruŋgulila, ga ŋayaŋu-yätjamany ŋarrany walal dhu ŋunhi mirithirra yan. 24Yurr yaka ŋarra ga dhuwal guyaŋanhamirr ŋarranhawuynhany ŋarra, nhaltjan ŋarra dhu walŋakunhamirr. Waŋganygu yan ŋarra ga dhuwal djälthirrnydja, ŋuriki ŋunhi ŋarra dhu djäma dhuwaliyi dhawar'maram yan, ŋunhi ŋayi Garrayyu Djesuy ŋarrakal gurrupar dhuwaliyi djäma ŋunhi ŋayi ŋarrany djuy'yurr dhäwuw lakaranharaw nhanukalaŋaw, ŋunhi ŋayi God-Waŋarrnydja ga märr-ŋamathirr bukmakku warray yolŋuw walalaŋ. Ga bitjanna bili ŋarra dhu ga lakaraman yan dhuwaliyiny dhäwu, yan bili ga meṉgum ŋarra dhu ŋarrakuwuy ŋarra walŋa dhiyaliyi djämaŋur.”
25“Yo, lakaraŋalnydja ŋarra marrtjin ḻiw'maraŋal yan ŋunhiyiny God-Waŋarrwuny Rom, yurr ŋarrapiny dhuwal marŋgi dhiyakiyi, ŋunhi nhumany ŋarrany dhu buluny bäyŋun nhäŋu. 26Ga dhuwanna ŋarra nhumalaŋ ga lakaraman dhiyaŋuny bala. Ŋuli nhe ŋula yol waŋgany winya'yunawuynydja, gänaŋ'thurrnydja Garraywal Djesuwal, ŋunhiyiny nhuŋuwuynha yan ŋurru, yaka ŋarraku. 27Bili ŋarrany gan lakaraŋal nhumalaŋ dhawaṯmaraŋal yan, warrpam'thurr ŋarra gan lakaraŋalnydja ŋunhi God-Waŋarrwuny Rom nhumalaŋgal. Yaka ŋarra ŋula waŋgany djuḻuḻ'maranha nhumalaŋgalaŋuŋur.”
28“Djägany nhumalaŋguwuy nhuma gi, bala-räli'yunmirr yan, ŋunhi ŋayi Dhuyu-Birrimbirryu gurrupar bukmaknha yolŋuny walalany nhumalaŋgal djägalil. Djägany nhuma dhu ga walalaŋ ŋamatham yan, bitjan nhakun ŋuli ga ŋunhi warrakan'-djägamirr yolŋuy djäga nhanukiyingalaŋaw ŋayi bimbiw malaŋuw. Bili ŋayipi muka ŋunhi God-Waŋarryu märraŋalnydja walalany nhanukiyingallilyaŋalnydja ŋayi ŋuliwitjarra ŋunhi nhanukiyingalaŋuwurra Gäthu'mirriŋuwalaŋuwurr maŋgu'-waṉḏinyawurrnydja. 29Yo, marŋgi ŋarra dhuwal, ŋunhi ŋarra nhumalany dhu ganarrthulnydja, bala yolŋuny walal nhumalaŋ dhu bunin, bala walal nhumalany dhu marrtji barrkuwatjkuŋun, bitjanna walal dhu ŋunhi marrtjiny nhakun ŋuli wuŋgan wärraŋ marrtji bunharaw barrkuwatjkunharaw warrakan'ku bimbiw malaŋuw. 30Ga beŋuryi bili wiripuny dhu nhumalaŋgal yan malaŋur yolŋuy walal dhu gi nyäḻnha mala dhäwu lakaraŋ, ŋunhiyiny nhakun walal dhu gi bilmaraŋun ŋunhiwurrunhan ŋunhi Garraywalaŋumirrinhan yolŋuny walalany, maŋutji-warryurra dhu gi walalaŋgiyingalaŋawnha malthunaraw. 31Yo, nhuma djägamirriynydja yolŋuy walal gi nhäŋun, ga djägany walal gi nhumalaŋgalaŋawnydja malaw ŋamathaŋ yan. Guyaŋiny gi ŋarranhan, ŋunhi ŋarra nhumalany gan marŋgikuŋal ga raypirri'yurr, walupuy ga munhawu, ŋoy-milkarrimirriy; ŋunhi ŋarra ḻurrkun' dhuŋgarra gan marŋgikuŋalnydja nhumalany waŋga'-waŋganynha yan.”
32“Ga dhiyaŋuny bala ŋarra nhumalany goŋlilnydja nhirrpar God-Waŋarrwalnha Bäpawala, nhanukala djägalilnydja. Marŋgithin walal biyakun dhärukkuny nhanukalaŋawnydja ŋurikiny ŋunhi, ŋunhi ga lakaram God-Waŋarrnha, ŋunhi nhaltjan ŋayi ga märr-ŋamathirr nhumalaŋ, ga gäma ŋayi nhumalany ga manymakkum yan. Dhiyaŋuny ga dhärukthu ŋayiny nhumalany dhu marrtji ŋunhi ŋuthanmaraman, latju'kuman dhu marrtji, bala ŋayi dhu God-Waŋarryuny nhakun gurrupanna nhumalaŋ ŋunhi nhäny mala ŋamakurrnydja, ŋunhi ŋayi ga ŋayatham ŋurikiwurruŋguny ŋunhi limurrnydja nhanŋuwuy yan yolŋu walal, gänaŋ'maranhawuywuny walalaŋ.”
33“Ŋunhi ŋarra ŋäthilnydja dhiyal muka nhumalaŋgal gan nhinan, ga bäyŋu ŋarra nhumalany ganha ŋäŋ'thuna rrupiyaw ga girriw' ga ŋula nhaku malaŋuw. 34Marŋgi muka nhumany dhuwal ŋarraku, ŋunhi ŋarra ŋuli ganha djäma goŋdhu warray ŋarrakiyingal ŋarra, märr ŋarra ŋuli maḻŋ'maranhany ŋula nhäny mala ŋarrakuwuy ŋarra ŋuriŋiyiny ŋarrakiyingalnydja ŋarra djämay. 35Bili muka nhuma ŋarrany gan nhäŋalnydja nhumalaŋgiyingalnydja nhuma maŋutjiy, ŋunhi ŋarra ŋuli ganha djäma mirithinya yan, ga ŋuliwitjarryin ŋarra nhumalany gan ŋunhi marŋgikuŋalnydja, märr nhumany dhu bitjandhi bili yan djäma mirithirr, ga guŋga'yun ŋunhiyi wiripuwurruny yolŋuny walalany ŋunhi walal ganydjarrmiriw ga wuyunayŋu. Limurr guyaŋa ŋunha dhäruk ŋanya Garraynha Djesuny ŋunhi ŋayi waŋan bitjarr gam', ‘Ŋunhi nhe ŋuli märramany ŋula nhäny mala ŋula yolkuŋuny yolŋuwuŋ, ŋunhiyiny manymak yan, yurr ŋayaŋu-djulŋithirrnydja nhe dhu ga ŋunhi mirithirrnydja ŋuriŋin bili yan ŋunhi nhe ŋathil dhu gurrupan ŋula nhä wiripuŋuwal yolŋuwal goŋlil.’ ”
36Bitjarr ŋayi gan Bolyu dhäruk gurruparnydja, dhawar'maraŋalnydja waŋan walalaŋgal, bala yan walal bun'kumu-djipthurrnydja bukmaknha, ŋayipi Bol ga walal wiripuwurr djägamirr mala, bala ŋayi bukumirriyaŋalnydja gan Bolnydja walalaŋ bukmakkun. 37Bala walal ŋanya ŋayathaŋalnydja Bolnhany mirithinan dhikan rambuŋalnha, märr-ŋamathinan manapar nhanŋu, milkarriynha ŋupar, ŋunhi ŋayi dhu marrtjin muŋbunuman yan. 38Mirithinan walal ŋunhi ŋayaŋu-warwumirriyinany, bili ŋayi Bolyu walalaŋ lakaraŋal ŋäthil yan ŋunhi walal ŋanya dhu yakan buluny nhäma. Bala walal marrtjin malthurra nhanŋu Bolwu, yan bili ga wapthurr ŋayi marthaŋaylil, bala ŋayi marrtjinan.
Currently Selected:
God-waŋarrwuŋ djämapuy mala 20: DNT
ማድመቅ
ያጋሩ
ኮፒ

ያደመቋቸው ምንባቦች በሁሉም መሣሪያዎችዎ ላይ እንዲቀመጡ ይፈልጋሉ? ይመዝገቡ ወይም ይግቡ
Djambarrpuyŋu New Testament © Bible Society Australia, 2008.