Mateus 5
5
Wã³la³ka³txa² ne³ka³nah²nãu³a² Sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
1ósi³tẽ³kxain¹tũ̱³ka̱³txa² Je³su²jah³la² ĩ²kxain¹nũ²la² wã³la³ka³txa² wxa²ka³la³ta¹hxai²hẽ¹la². Wxa²ka³la³ka³tu̱³ ã³wxe³ta¹hxai²hẽ¹la². ówxe³nũ²la² a²sa³wi¹ha³lxa² ya̱u³son³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 2Ya̱u³son³kxain¹nũ²la² Je³su²jah³la² a²yxo²wãn³txa² ĩ³yau¹ũ³jau³xa² ĩ³yau¹ũ³hain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ³yau¹ũ³hain¹te³nah¹lxi¹:
Ka³lih³kxi²ki̱³khai³jau³su²
3A²nũ²a² ĩ²li³te²na² a²ẽ¹nãn¹jau³kxai³lu¹:
— “Txa²ẽ¹nãu³ai²na² a̱u³txi³ hxi²ka¹nha¹ju³ta² yũ³ti³hex1sa²nxa³nha¹. Txa²wã¹sũ̱³na² so¹lxi³ hxi²nũn¹sa²jah¹lai²la¹wi¹.” Nxe³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yxau²xai³yah³lxin¹tu¹wi¹.
4Hĩ¹nai²na² ãin²ti³sxã³ nã̱n³ta² ha³lo²ai²na² hin¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ ĩ³nxũ²kwa̱i³lxũ¹nx2ti³tu¹wi¹.
5Hĩ¹nai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² yen³nãu³a² thãi³ti³la² yxau²xai³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³ye³kxi¹nx2ti³jau³xai³tã² hãi¹nxe³ti³xa¹ sa²hau³ko³tũh¹nx2ti³tu¹wi¹.
6A²nũ²a² he³ja³lu²te²nãn²tu̱³ yain³txa² yxo²kwa̱in³te²ju²hẽ³li¹. Ya̱³lxu²khaix1te²nãn²tu̱³ ĩ̱³yau³xa² yxo²kwa̱in³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³tũ̱³ka̱³txai²li² yã¹nxe² Txa²wã¹sũ̱³na² wain³txi³ kãi³ju³ta³nũ³a² ten³sxã³ kãi³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxã³nãu³a¹ a²nũ²a² yain³ta³lun²te²na² ũ³kxi²kxa² yã¹nxe³sxã³ ha³lo²a²nũ³a² ã̱³xa² ten³yah²lxan³tho³li¹.
7A²nũ²a² ã̱³xai²na² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³jah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxã³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² hxi²ki³kxai³lu² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³txa²txi³tu¹wi¹.
8Hĩ¹nai²na² wxa²ẽ¹nãu³ai²na² wi¹ju³ta² so¹lxi³ yũ³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Txa²wã¹sũ̱³na² yã¹nxe² yxau²xai³yah³lxi¹nha²kxai³ kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³nain²txi³ ye³ĩ²yah³lxin¹tu¹wi¹.
9Hĩ¹nai²na² a²nũ²a² ã³nhãu²no³nyhu¹kxi³ju³ta² o²la³kxi²yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² te²hi²sen³su² a²ki³lha³lhxu² ti³hi¹txa²lxi³tu¹wi¹.
10Hĩ¹nai²na² wain³ju³ta² so¹lxi³ kãi³yah³lxin¹ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² khãuh³lxa³thin¹nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxã³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹txa² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yxau²xai³lyah³lxin¹tu¹wi¹.
11Hĩ¹nai²na² Txa²wãn³txa² sa²yxo²we¹jah³lxi¹lxi¹. Yxah³lxin¹ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² a²nũ²ai²na² Sũ̱³na² wãn³txa² sa²yxo²ã³te²su² te²a² ko̱³nxe³ti³ e³kxi²nx2ti³ta̱³nxa² khãuh³lxa³ti³nx2ti³ta̱³nxa² ki³han³jau³su² e³kxi²nũ¹nx2ti³ta̱³nxa² nxe³nx2ti³kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. 12Kãin² ka³lih³sxã³ wi¹lxon³kxi¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² ha³lo²ai²na² oh³nãn¹ko³nãu³a¹ ũ³yho³hi¹nx2ti³ju³ta³nũ³a² wi¹ju³ta² yũ³nx2ti³tu¹wi¹. Jã¹nxe³sxã³ ko̱³nxe³ti³ kãi³nx2ti³kxa²yã¹nxe² kxã³nhxĩ¹nu¹tai²na² wxa²ne³hẽ³tu¹tai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³tũ̱³ka̱³txu¹tai²na² khãuh³lxa³tain¹nũn³ta¹hxai²hẽ¹li¹, Sũ̱³na² wãn³txa² sa²yxo²ã³ain¹te²nũ̱³ka̱³txa²su¹.
Sa̱h²ne³ka² ha³lo²a² sa²ha²tet1jut3sũ̱³ju³ta² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
13Nxa²ha¹te¹ sa̱h²ne³ka² yã¹nxe³yah³lxi¹lxi¹. Sa̱h²ne³kai²na² a²nũ²a² hxi²ka² tẽ³sxã³ yain³txa² ũ³sa²wi²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ wi¹yain³kxi²ki̱³te²ju²hẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ sa̱h²ne³kxai²li² a²kxah²ju³ta² sũ¹nxe³kxi²kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ ten³ki̱³te²sxa³yu²hẽ³li¹. Ki̱³sxa²kxai³ kwa² ka³la²ko³ki̱³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³te²hũ̱³yah³lxi¹lxi¹. Wi¹kãi³sxã³ yxau²xai³yah³lxin¹ju³tai²li² a²nũ²a² e³lxah²lxi³xa³kxai²nãn²tũ³ kwa² ha²ya̱³kxa³lxi³sah¹lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹.
14Te²yã¹nxe³jut3su² Txa²wã¹ha³lo²ai²na² a²ha²tet1jut3sũ̱³yah³lxi³tũ̱³ka̱³txi³syah¹lxi¹lxi¹. Wã³la³ka³txa² a²ne³ka³nah²nãu³a² sxi²je³na² we¹ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hãi³i² yxau³hĩ̱³nx2nxa³wi¹. A²nũ²a² a²yxo²ha³kxa¹ e³lxah¹ ĩ²ain¹tu¹wi¹. Te²yã¹yxah³lxi¹lxi¹. Wi¹kãi³sxã³ yxau²xai³yah³lxin¹ju³tai²li² a²nũ²a² e³lxah²lxi³kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² e³lxah²lxi³ ĩ²ain¹tu¹wi¹. 15Jã¹nxe³sxã³ lã³pi³ãu²tẽ³na² hxi²tẽ³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ kwa³ta³lẽ³na² ũ³tĩ¹kxi²ki̱³te²sxa³yu²hẽ³li¹. Hãi¹nxe³sxã³ ha³lo²a² ko¹kon¹ju³ta² ũh³wxe³ki̱³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ txa²wã¹sxi²ha² whãi²na¹ wi¹ko¹ko²tũh¹lxi²te²ju²hẽ³li¹. 16Te²yã¹nxe³jut3su² lã³pi³ãu²tẽ³na² sa²kĩ̱³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ ha³lo²a² wi¹lha²tet1te²ju²hẽ³li¹. Nxe³kxa²yã¹nxe² kãi³yah³lxin¹ju³tai²na² a²nũ²a² a²yxo²ha³kxa¹ e³lxah²lxi²na³li¹. Nxe³ha²kxai³ wi¹kãi³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² oh³nãn¹ko³xai²na² yxau³jah¹lai²na² sa²nẽn¹kxain¹tu¹wi¹. Nxe³ju³ta² kãi³jah³lxi³hẽ¹li¹.
Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txu¹tai²na² sa²yxo²wet1sxã³ kãi³jau³su²
17Nxa²ha¹te¹ wxa²ẽ¹nãn¹jau³su² nxe³yah³lxin¹te³nah¹lxi¹: “Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txu¹tai²na² Sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³tũ̱³ka̱³txai²na² wãn³txu¹tai²na² nxe³jau³xai²na² whãi²na¹ ã³na¹si¹jau³su² Je³su²jah³la² a²ten³jau³su² na³xã¹.” Nxe³yah³lxin¹jau³tu̱³ nxe³yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. Wai³nxa³wi¹. Nxe³to³ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txu¹txai²na² hãi¹nxe³ti³xa¹ sa²yxo²wet1sxã³ kãi³jah¹lo²sa¹wi¹. Nxe³ye¹nxa²lxa¹wi¹. 18Ya²la³tu̱³ e³kxi¹nx2ta¹wi¹. Txa²wã¹ha³lo²ai²na² oh³nãn¹ko³nãu³a² yuh³nãn¹ko³nãu³a² nxe³sxã³ wa³su³txi³ tĩ¹hxan³kxi²nẽ³lxa³lho³li¹. Nxẽn²nxa³tãu³a² Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txu¹tai²na² tĩ¹hxan³kxi²nẽ³lxa³lho³li¹. Wãn³txai²na² yxau³ka³na³ka³na³kxan²ti³ yau³jũ¹lxi³jau³su² kxan²ti³ hai³txi³ tĩ¹hxan³kxi²nẽ³lxa³lho³li¹. Jã¹nxe³jau³xu¹tai²na² jau³xau³hxai²tẽx1ta² we¹ta³lun²sãn²tu¹wi¹. 19Jã¹nxe³ha²kxai³ a²nũ²a² ĩ²li³te²la³ wãn³txai²na² e³kxi²te³nah¹lxi¹: “Sũ̱³na² wãn³txu¹tai²na² jau³xau³hxai²tẽx1ta² ten³sa²nxa³nhai¹. óna¹hxa³ta¹tũ¹xã¹. A²nũ²a² ã̱³xa² jau³jau¹xai²na² ã³na¹hxa³si¹hain¹jau³su² ĩ³yau¹ũ³ai¹na¹tũ¹xã¹.” Nxe³jau³xai²na² a²nũ²a² nxe²e³kxi²ke³la³te²kxai³ kxã³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹txa² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yũ³hĩ¹na¹ jah¹lai²li² hai³txi³ ĩ³sa²nẽn¹kxi²ju³ta² yũ²nxa³lho³li¹. Nxe³yãn¹ta¹ Sũ̱³na² wãn³txa² whãi²na¹ ĩ³yau¹ũ¹hxa³ti² sa²yxo²we¹ti² nxe³kxai²nãn²tu̱³ hã²wxãn³txa³ Sũ̱³na² A²hxi²kan¹txa² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yũ³hĩ¹na¹ kãin² ĩ³sa²nẽn¹kxi²ju³ta² yũ³tu¹wi¹. 20Nxe³jah³lxi³sa²lxi¹. E³kxi¹nx2ta¹wi¹. Ha³te̱h³nxã³nxa² a²hoh³lxi³su² nũ̱³ka̱³txa² fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txa² nxain¹sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jau³su² sa²yxo²we¹tai¹nxa³wi¹. Nai¹nxa³ha²kxai³ wxãi²na² sa²kxai³lu² wa³to²hi² wi¹la³ wet1jah²lxan³kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹txa² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yũ³nx2ti³xa³lho³li¹.
A²nũ²a² ĩ³a̱n³ta³kxi²nẽ³ju³ta² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
21Nxe³nxa²ha¹te¹ txa²wã¹yah³la²nãu³xa² ain³kxain¹jau³xu¹tai²na² nxe³te³nah¹lxi¹: “A²nũ²a² ã̱³xa² ĩ³sun²tã¹ki̱³ju³ta² wai³nxa³wi¹. Ĩ³sun²tã¹ain¹yah³lxin¹kxai²nãn³tu̱³ wxa²hxi²kan¹txi³nãu³xai²na² ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³sxã³ ĩ³sun²tã¹nx2ti³ha³tai¹.” Nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. 22Nxe³yãn¹ta¹ Txa²wãn³txa² e³kxi¹nx2ta¹jau³xai²na² nxe³nx2ta¹te³nah¹lxi¹: “Wxa²lo³nai²na² ĩ³a̱n³ta³kxi²nĩn¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²hxi²kan¹txi³nãu³xai²na² ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³sxã³ ĩ³sun²tã¹nx2ti³ha³tai¹.” Te²yã¹nxe³sxã³ wxa²lo³nai²na² nxe²e³kxi²yah³lxin¹te³nah¹lxi¹: “Ra²ka²jah¹lo²si¹lxi¹. Ĩ³lxi³thi¹nxa³jah¹lo²si¹lxi¹.” Nxe³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Si³ne²tri³o²tũ̱³ka̱³txai²na² Ju³te²a² a²hxi²kan¹ti³nũ̱³ka̱³txai²nãn²ta² hxi²ka² ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³sxã³ ĩ³sun²tã¹nx2ti³ha³tai¹. Te²yã¹nxũn³sxã³ nxe² e³kxah²lxin¹te³nah¹lxi¹: “A²hoh³lxi³su² yũ³nxãn²nxa³i¹.” Nxe² e³kxah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ha³lo²a² ko̱³nxe³khaix1ju³ta² ha³nxe² ĩ̱³sa²tẽ³ju³tai²na² yxau³yah³lxin¹ju³ta³nũ³a² yũ³yah³lxi¹nha³tai¹. 23Nxe³ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² sxi²ha² ai³sxã³ ã³wih¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³: “Txa²wã¹sũ̱³nai²na² yen³kxa² ũ³hũ¹ai¹na¹tũ¹xã¹.” Yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ĩ²sxã³ ĩ³sa²wa²lho¹xi²nha¹jah³lxi³sã²nhẽ³li¹. Yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²wã³tã̱³xai²na² hit3txã²ti³kxe³su² ĩ³sa²wa²lho¹xi²yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ hãi¹nxã¹jah¹lxi³sã²nhẽ³li¹. Yen³kxai²na² Sũ̱³na² ũ³hũ¹ain¹yah³lxin¹ju³ta³nũ³ai²na² hãi¹nxã¹jah¹lxi³sã²nhẽ³li¹. 24Nxe³yah³lxi³sã²nĩn¹ka³tu̱³ wxa²wã³tã̱³xai²li² hãu²non³si¹jau³su² e³kxi²nyha¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Nxe²na³na¹ hã²wxãn³txa³nu² yen³kxin³txi² tẽ³xi²ka³tu̱³ Sũ̱³na² ũ³hũ¹tain¹yah³lxi³hẽ¹li¹.
25Wa³su³txi³ hãu²not3nyha¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Yxãn¹ta¹ nyhah¹lxan³kxai²nãn²tu̱³ wxa²wã³tã̱³xai²li² tẽ³nxa²lxi³sxã³ hxi²kan¹ta² si³yxau³jah¹la² ã³sa²so¹nx2ti³ha³ta²wi¹. ósa²so¹nx2ti³kxai²nãn²tu̱³ po³li²sa²jah¹la² sa²nũ¹nx2ti³ha³ta²wi¹. Sa²nũ¹nx2ti³kxai²nãn²tu̱³ sxi²ha² kan²thĩ³na² ũ³tĩ¹kxi¹nx2ti³ha³ta²wi¹. 26Nxe³nx2ti³kxai²nãn²tu̱³ ya²la³tu̱³ wa³su³txi³ ã³wa²su¹kxi¹nx2ti³xa³lho³li¹. Yen³kxa² ũ³yho³hi²ta³lun²yah³lxi³sã²nĩn¹ka³tu̱³ hã²wxãn³txa³ ã³wa²su¹kxi¹nx2ti³ju³ta³nũ³a² yũ³hĩ̱³nx2na³li¹. Nxe³ju³ta² yã¹nxe³sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² ã³wa²su¹si¹nx2ti²jau³su² ĩ³ye³kxah²lxan³kxai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³ha³tai¹.
Txu¹ha² ã̱³xa³ka³lxa² ũ³whĩn¹ta³kxi²nyhu¹ain¹ju³ta² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
27Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² jau³xau³hxai²tẽx1ta² nxe³te³nah¹lxi¹: “Txu¹ha² ã̱³xai²na² ũ³whĩn¹ta³kxi²nyhu¹ah³lxi³txa³hẽ¹li¹.” Nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. 28Nxe³yãn¹ta¹ e³kxi¹nx2ta¹tu¹wi¹. Txu¹ha² ã̱³xai²na² ĩ²yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²ẽ¹nãu³ai²na² e³yah³lxin¹jau³su² nxe³te³nah¹lxi¹: “Txu¹hai²li² ũ³whĩn¹ti³sah²lxun¹nãn³kũ².” Nxe³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²ẽ¹nãu³ai²na² ya²la³tu̱³ txu¹hai²na² ũ³whĩn¹ta³kxi²nyah¹lxin¹kxa² yã¹nxe² hxi²ki³te²li³ yah³lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹. 29Jã¹nxe³te²kxa²ya̱³tu̱³ wxa²ye³ki³ki³a² ye³wi¹tãu³a² ko̱³nxe³ti³ kãi³si¹nyhah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²ye³sai¹nha²sxã³ u²lxã³na¹jah³lxi³hẽ¹li¹. A²nxe³ju³tai²na² ye³ki³ka³na³ka³na³ki³a² ã³na¹sxã³ ã³ye³ki³kho³nhãn³kxai²nãn²tu̱³ jũ¹nxe² ãin²ta³lxi³nha²hĩ̱³ki̱³tã³li¹. Yxãn¹ta¹ txa²wã¹nũ²a² whãi²na¹ ha³lo²a² ko³xai²na² ha³nxe²a² i̱³sa²tẽ³ko³xa² ã³na¹nẽ³tain¹kxai²nãn²tu̱³ kãin² ãin²ta³lxi³nha²hĩ̱³ki̱³tã³li¹. 30Te²yã¹nxe³jut3su² wxa²hxi²kai²na² hxi²wi¹tãu³a² hxi²kai²na² ko̱³nxe³ti³ hxi²kãi³nyhah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ĩ³hxi²ki²lho¹nha²sxã³ u²lxã³na¹jah³lxi³hẽ¹li¹. A²nxe³ju³tai²na² hxi²ka² ka³na³ka³na³te²a² ã³na¹sxã³ ã³nhxi²kho³nyhah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³ jũ¹nxe² ãin²ta³lxi³nyhah¹lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹. Yxãn¹ta¹ txa²wã¹nũ²a² whãi²na¹ ha³lo²a² ko³xai²na² ha³nxe²a² i³sa²tẽ³ko³xa² ã³na¹nẽ³tain¹kxai²nãn²tu̱³ kãin² ãin²ta³lxi³nha²hĩ̱³ki̱³tã³li¹.
Txu¹ha² ã³na¹ju³ta² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
31Txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² wãn³txa² nxe³te³nah¹lxi¹: “A²nũ²ai²na² a²ẽ¹nãn¹jau³kxai³lu¹ nxe³te³nah¹lxi¹: ‘Txu¹sa²khai³ta¹ka³lxa² ã³na¹a¹tũ¹xã¹.’ Nxe³kxai²nãn²tu̱³ ha³te̱h³nxã³nxa² tẽ³sxã³ a²ten³jau³su² ũ³wha²li¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Nxe³txã³nxai²na² tẽ³sxã³ txu¹hai²na² ũ³hũ¹jah³lxi³sãn²sxã³ ã³wa²sut1sxã³ yxau³hĩ̱³nx2na³li¹.” Nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. 32Nxe³yãn¹ta¹ Txa²wãn³txai²na² ĩ³yau¹ũ¹nx2ta¹jau³xa²sa¹: Txu¹hai²na² txu¹sa²khai³ta¹ka³lxa² in³txa² ã̱³xai²na² ũ³whĩn¹ti³nhãn²nxa³ta¹ka³lxa² nxe³ta¹ka³lxãin²txi³ tẽ³sxã³ ã³na¹kxai²nãn²tu̱³ hã²wxãn³txa³ in³txa² ã̱³xah³la² so¹nh³kxai²nãn²tu̱³ txu¹hai²na² te²ain²txi³ a²nũ²a² ã̱³xa² ũ³whĩn¹ti³nyhu¹kxa²yã¹nxe² hxi²ki³la³hĩ̱³nx2na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³tai²la¹wi¹. Te²yã¹nxũn³sxã³ in³txi³su² ĩ²li³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² txu¹hai²li² ã³na¹kxi²ta¹ka³lxai²li² nxe³ta¹ka³lxãin²txi³ so¹nh³kxai²nãn²tu̱³ nxe³jah¹lai²na² txu¹ha² ã̱³xa² ũ³whĩn¹ti³nhyu¹kxa² yã¹nxe² hxi²ki³lon³jah¹lo²su² hĩ̱³nx2na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³tai²la¹wi¹.
Ha³lo²a² kãi³ki̱³ju³ta³nũ³a² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
33Nxa²ha¹te¹ txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² yau³xã̱³xai²na² ain³kxain¹jau³xu¹tai²na² nxe³te³nah¹lxi¹: “Wxãi²na² e³in¹jau³su² nxĩn¹te³nah¹lxi¹: ‘Txa²wã¹sũ̱³nu²sa²na³li¹. Txa²wãn³txa² ya²la³lyau³xai²la¹wi¹.’ Nxĩn¹jau³su² nxĩn¹kxai²nãn²tu̱³ ya²la³tu̱³ wãn³txi³khai³xa² so¹lxi³ e³txa²hẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ ki³han³jau³su² e³in¹kxai²nãn²tu̱³ e³in¹jau³nũ³a² nxe³txa³hẽ¹li¹. Nxe²nxa³te³nah¹lxi¹: ‘Txa²wã¹sũ̱³na² ã³ye³yxo²nũ¹sa²na³li¹. Ya²la³lyau³xai²la¹i¹.’ Nxẽn¹jau³su² nxe³txa³hẽ¹li¹.” Kxã³nhxĩ¹nai³tã¹jau³su² ta¹hxai²hẽ¹li¹. 34Nxe³yãn¹ta¹ Txa²yxo²wãn³txa² e³a¹jau³xai²na² ã̱³lxi²jau³xai²la¹i¹. Nxe³na¹te³nah¹lxi¹: Wãn³txa² e³in¹jau³nũ³a² ã³ye³yxo²nũ¹nẽ³ju³ta³nũ³a² e³txa³hẽ¹li¹. Oh³nãn¹ko³xai²na² ã³ye³yxo²nũ¹nẽ³ju³ta³nũ³su² wai³nxa³wi¹. A²nxe³ko³xai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹lai²na² ã³wxe³ko³xai²la¹i¹. 35Yuh³nãn¹ko³xai²na² ã³ye³yxo²nũ¹nẽ³jau³nũ³su² wai³nxa³wi¹. Nxe³ko³xai²na² Sũ̱³na² yu³kxai²na² ti̱³yu̱³wxe³nha²ju³tai²la¹wi¹. Je³ru³sa³lẽ²thĩ³na² ã³ye³yxo²nũ¹nẽ³jau³nũ³su² wai³nxa³wi¹. Nxe³thĩ³nai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² Hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3jah¹la² a²sxi²khai³xai²la¹wi¹. 36Wxa²ne³kxa³nãu³xai²na² ã³ye³yxo²nũ¹nẽ³jau³nũ³su² wai³nxa³wi¹. Nxe³sxã³ wxa²ne³kĩ̱³sxai²na² ne³ti̱³ti̱³yo²ta̱³nxa² ne³hãn³ta̱³nxa² nxe³sxã³ hxi²kan¹nxã²nxa³i¹. 37Hãi¹nxe³sxã³ e³in¹jau³nũ³su² nxĩn¹te³nah¹lxi¹: “Nxẽn²na³li¹.” Ta̱³nxa², “Nxe²nxa³wi¹.” Ta̱³nxa², nxĩn¹jau³su² ã³nhĩ̱³nx2na³li¹. Nxĩn¹kxa²yu³su² jau¹xai²lan¹nha²kxai³ wai³nhĩ̱²nxa³wi¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³hĩ̱³nxa¹lxi¹.
A²nũ²a² ã̱³xa² ĩ³wa³lxĩn³kxi³ju³ta² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
38Nxa²ha¹te¹ txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² ain³kxain¹te³nah¹lxi¹: “A²nũ²a² ko̱³nxe³ti³ kãi³ũh¹nxa²kxai²nãn²tu̱³ ã³wa²to²hi²sxã³ kãi³ũh¹txa³hẽ¹li¹. Nxĩn¹ju³kxai³la¹. A²nũ²a² ã̱³xai²na² wxa²ye³na² sa²ye³sai¹nxain¹kxai²nãn²tu̱³ nxe³kxai²nãn²tu̱³ jah¹lai²na² ye³nai²na² te²yã¹nxe² kãi³sxã³ ã³wa²la³kxi²nhãn¹kxai²nãn²tu̱³ sa²ye³sai¹ai¹nĩn¹kxai²nãn²tu̱³ nxe³ju³ta²nũ³a² wain³te²ju²hẽ³li¹. Te²yã¹nxũn³sxã³ a²nũ²a² ã̱³xai²na² wxa²wxi²ai²na² sa²wxi²sa²tã³nxain¹kxai²nãn²tu̱³ nxe³kxai²nãn²tu̱³ jah¹lai²na² wxi²ai²na² te²yã¹nxe³ kãi³sxã³ ã³wa²la³kxi²nhãn¹kxai²nãn²tu̱³ sa²wxi²sa²tã³ai¹nĩn¹kxai²nãn²tu̱³ nxai¹nĩn¹ju³ta³nũ³a² wain³te²ju²hẽ³li¹.” Nxe³jau³xau³hxai²tẽx1jãx1sxã³ jau³xai²na² nxe³ta¹hxai²hẽ¹li¹. 39Nxe³yãn¹ta¹ txa²yxo²wãn³txa² e³a¹jau³xai²na² jau³xã̱³lxi²na³li¹. Nxe³na¹jau³xa²sa¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ũ¹nxain¹jah¹la² ĩ³wa³lxĩn³txa³hẽ¹li¹. Nxe²nxa²te²kxa³ya̱n³txi³su² wxa²ne³xa² wxa²ne³wi¹tãu³ai²na² wxa²ne³su²nxain¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²ne³ha³tih³nãu³a² ã³nxa̱³yxo¹o³tũ³txai¹nhẽ³li¹. 40A²nũ²a² ã̱³xai²na² wãn³txi³kxai³lu¹: “Wxa²ha³la³sẽ³nãn¹ta³ka³lo³a² yxo²kwa̱in³sa³nha¹. So¹kxi²si¹jau³su² txa²hxi²kan¹jah¹la² ĩ³ye³kxai¹na¹tũ¹xã¹.” Nxe³kxai²nãn²tu̱³ wxa²ha³la³sẽ³nãn¹ta³ka³lo³a² ũ³hũ¹txai¹nhẽ³li¹. Nxe³kxa²yu³su² wxa²wã²la²ka³lo³a² wi²kxi²nhãn¹ka³lo³a² kwa²sa²son¹ka³tu̱³ ũ³hũ¹tain¹nũ³nhẽ¹li¹. 41Te²yã¹nxũn³sxã³ a²nũ²a² hxi²kan¹te²su² te²na² e³kxi¹nxain¹kxai²nãn²tu̱³ nxe³te³nah¹lxi¹: “Txa²yen³kxa² sa²nah³so¹sxã³ ũ³hũh¹sẽ¹li¹. Tĩh³nai²na² ai³na¹tĩh³na² ũ² ki³lo²me³tro³tĩh³na² ã³si³tẽ³kxi¹sẽ¹li¹.” Jau³su² nxe³nxain¹kxai²nãn²tu̱³ tĩh³na² ki³lo²me³tro³tĩh³na² tĩh³nha¹li¹ yen³kxai²na² sa²nah³so¹sxã³ ã³si³tẽ³kxi¹txai¹nhẽ³li¹. 42Te²yã¹nxe³jut3su² a²nũ²ai²na² wxa²yen³kxai²na² a²ten³jau³su² e³kxi¹nxain¹kxai²nãn²tu̱³ ũ³hũ¹txai¹nhẽ³li¹. Te²yã¹nxe³sxã³: “Wxa²yen³kxa² kwa² ũ³hũ¹sẽ¹li¹.” Nxe³nxain¹kxai²nãn²tu̱³ kwa² ũ³hũ¹txai¹nhẽ³li¹.
A²nũ²a² txa²wã¹ko̱¹kon¹te²a² ĩ³yau¹ũ³jau³su²
43Nxa²ha¹te¹ txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² yau³ã̱³xai²na² ain³kxain¹jau³xu¹tai²na² nxe³te³nah¹lxi¹: “A²nũ²a² wa³kxa² yxau³nũ¹jah¹la² a³lxi¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Yxãn¹ta¹ wxa²ko̱¹ko̱¹ah³la² hi̱t3jah¹lxi³hẽ¹li¹.” Nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txi³sxa³wi¹. A²nũ²a² ĩ³tih³nxe³nx2ti³ te²nãu³xu¹tai²na² wãn³txi³su² ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. 44Nxe³yãn¹ta¹ txa²yxo²wãn³txa² e³kxi¹nx2ta¹tu¹wi¹. Wxa²ko̱¹ko̱¹nãu³xa² a³lxin¹txi³txai¹nhẽ³li¹. Ha³lo²a² khãuh³lxa³ti³hi¹nx2ti³si¹hain¹jau³nũ³a² Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi²nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ nxe³kxan²ti³, “Wi¹lhin¹ju³ta² so¹lxi³ yxau³txai²lã¹. Khãuh³lxa³ti³hit1sah²lxin¹tũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na²sa¹.” Yah³lxin¹jau³su² Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi¹txain¹yah³lxi³hẽ¹li¹. Ĩ³hi̱³txã²tain¹te²na² sa²kxai³lu² wi¹ju³ta³nũ³a² so¹lxi³ ĩ³wa²lã³xi²txain¹yah³lxi³hẽ¹li¹. A²nũ²ai²na² yxo²ha³nxe³lhxa³txi³ ko̱³nxe³ti³hit1sxã³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³ta̱³nxa² khãuh³lxa³ti³nx2ti³ta̱³nxa² nxe³nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² wi¹lĩ²si¹hain¹ju³ta³nũ³a² Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi¹jah³lxi³hẽ¹li¹. 45Nxe² kãi³ũ¹hain¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹wĩ³na² Si³yxau³tãu³a² oh³na² yxau³jah¹la² a²ki³lha³lxa²nãu³lot3nx2ti³tu¹wi¹. A²nxe³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² Txa²wã¹sũ̱³nai²na² sa²kxai³lu² a²nũ²a² a²yxo²ha³kxa¹ wi¹lhin¹te²la³ ta̱³nxa² ko̱³nxe³thin¹te²la³ ta̱³nxa² nxe³te²na² a²yxo²ha³kxa¹ u³je³na³ka² ĩ³ha³te¹kxi²te²ju²hẽ³li¹. Te²yã¹nxe³sxã³ a²nũ²ai²na² wi¹kãi³ta̱³nxa² ko̱³nxe³ti³ kãi³ta̱³nxa² a²yxo²ha³kxa¹ wẽ³ha²yau³xa² wẽ³hã¹si¹jau³su² sa²si¹hã³te²ju²hẽ³li¹. 46Jã¹nxe³kxe³kxa²ya̱³lhu² a²nũ²a² a³lxi²nx2tain¹te²na² so¹lxi³ a³lxi²yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ũ³yho³hi²yah³lxin¹ju³ta³nũ³a² kãi²nhĩ̱²nxa³lho³li¹. Nxe³sxã³ a²nũ²a²nãu³xa² ũ³yho³hi²ki̱³ki³a² so¹kxi²nẽ³tũ̱³ka̱³txa² te²yã¹nxe² kãi³ain¹nũn³te²ju²hẽ³li¹. 47Te²yã¹nxe³jut3su² a²nũ²a² ne³khauh²hain¹yah³lxin¹te²na² wxa²wã³tã̱³nãu³sxu² kxai²nãn²tu̱³ nxe³te²na² so¹lxi³ wi¹le³kxain¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ wai³nhĩ̱²nxa³wi¹. A²nũ²a² Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txi³sxa³te²nãu³xa² te²yã¹nxe² kãi³ain¹nũn³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³te²nãu³xa² hai³txi³ ã³wa²to²hi² wi¹le³kxi²yah³lxi³hĩ̱³nx2nxa³lxi¹.
48Jã¹nxe³kxa²ya̱n³ti³su² Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² Oh³na² yxau³jah¹la² hãi¹nxe³kxe³hũ̱³sxã³ a³lxi²nha²jah¹lai²la¹wi¹. Nxe³kxa²yã¹nxe² kãi³sxã³ a³lxi²nha¹jah³lxi³hẽ¹li¹.
Okuqokiwe okwamanje:
Mateus 5: nabNT
Qhakambisa
Dlulisela
Kopisha
Ufuna ukuthi okuvelele kwakho kugcinwe kuwo wonke amadivayisi akho? Bhalisa noma ngena ngemvume
© 2012, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.