Mateo 13
13
Ta̱quëpi Pa'iye
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
1Ja̱ mu'se Jesús huë'epi etani sani jaira të̱'të macana ja'rupi. 2Ja̱rote pa'ina, jai pa̱i i̱ quë'rona daijëna, ñani jai yohuëna aya mëni ja'rupi. Si'a pa̱i mejahuëna pëa sahuë. 3Ja̱ maca jaiye ye'yapi i̱ohua'i ñañe ayena co̱ni quëaquë capi:
“Ta̱quëpi ta̱si'i caquë saji'i. 4Sai ta̱quëna, yequë ca̱pi to̱mepi, ma'ana. Ja̱ to̱mese'ere pi̱'api dani peo hue̱'ña o̱cue saohuë. 5Yequë ca̱pi to̱mepi, quë̱na pë̱a quë'rona, jaiye yeja peo hue̱'ñana. Ja̱ ca̱pi esa sacapi, ya'opi hua̱iñe peoquëna. 6Ja̱je mëasicota'a ë̱sëpi ëo hue̱api, jaiye tsita mese'e peoye sëte ju̱ji'i. 7Yequë ca̱pi to̱mepi, miu quë'rona. To̱meina, miupi mëani ne hue̱api. 8Ja̱je to̱mequëta'are yequë ca̱pi to̱mepi, de'o yejana. To̱meni mëani jaiye quë̱quëna, tëahuë. Yequë ñëapi quë̱ji'i, cien ca̱. Yequë ñëapi quë̱ji'i, sesenta ca̱. Cui'ne yequë ñëapi quë̱ji'i, treinta ca̱. 9Mësarupi ca̱joro quë'iohua'i pani ¡asajë̱'ë!”
Me Ne Ja̱'ñere Pa̱i Ñañena Co̱ni Quëaë'ni
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10Ja̱ maca i̱ ye'yacohua'ipi Jesús quë'rona tsio dani se̱i'ë, I̱te:
“¿Me ne ja̱'ñere pa̱ire i̱ohua'i ñañena co̱ni ja̱je quëaquë'ni?”
11Se̱jëna, i̱pi sehuopi:
“Mësarute Maija'quëpi ta̱'ñe asaye i̱sipi, yahuese'ere ma'tëmo te̱'te ayere. Ja̱je pa'iquëta'are ja̱ohua'i cato asa ti̱'añe pa̱ñë. 12Ja̱je pa'ina, paquëna, ai jerepa yeque se i̱siye pa'iji, i̱sina, jaiye paja̱'quëre. Ja̱je pa'iquëta'are peoquëni ai jerepa jero sa'ana se sio huesoye pa'iji, a'ri maña i̱ payeque. 13Ja̱je pa'ina, i̱ohua'i ñañe ayena co̱ni caquëna, ñajëta'a ña ma'ñeje pa'iohua'i ña huesëyë. Cui'ne asajëta'a ti asama'cohua'ije̱ pa'iohua'i asa huesëyë. 14Ja̱je yo'o ja̱'ñere Maija'quëre quëacaiquë Isaías capi:
Mësaru cato asaja̱'cohua'i a'ë. Ja̱je asajëta'a asa ti̱'ama'pë pa'ija̱'cohua'i a'ë.
Ñañe cato ñaja'cohua'i a'ë. Ja̱je ñajëta'a ña ti̱'ama'pë pa'ija̱'cohua'i a'ë.
15Pa̱i joyopi jëacorepa ne huesësi do'ire,
Co'ayerepa asaja̱'cohua'i a'ë.
Cui'ne i̱ohua'i ñaco ca̱je si̱ose'ere hue'eja̱'cohua'i a'ë ñaco ca̱pi.
Ñama'pë pa'ija̱'cohua'i.
Cui'ne asama'pë pa'ija̱'cohua'i a'ë.
Cui'ne joyopi asa ti̱'ama'pë pa'ija̱'cohua'i a'ë.
Cui'ne yë'ëna juju cua̱ñoñu'u cajë yo'oma'pë pa'ija̱'cohua'i a'ë.
16Ja̱je pa'iquëta'are mësaru cato sihuajë̱'ë, ñaco ca̱pi ñajë cui'ne ca̱joropi asa do'ire. 17Nuñerepa cayë, mësarute. Jai pa̱i Maija'quëre quëacaicohua'i cui'ne de'o pa̱i ñañe yëhuë, mësaru yure ñañere. Ja̱je yëjëta'a ñama'pë paë'ë. Asaye yëhuë, mësaru asayere. Ja̱je yëjëta'a asama'pë paë'ë.
Ta̱quëre Quëase'e Ayere
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18Asajë̱'ë. Ja̱je pa'ito ta̱quëre quëase'e ayere. 19Ma'ana i̱ti ca̱ to̱mese'e cato quëaji, ma'tëmo pa'i te̱'te ayere asacohua'ita'a asa ti̱'ama'cohua'ini cui'ne huatipi i̱ohua'i de'o coca asase'ere peo hue̱'ña sioyere. 20Quë̱na pë̱a quë'rona to̱mesi ca̱ cato quëaji, du'ru macare pase'e sihuajë asani sehuocohua'ini. 21Jeteyo'je jaiye tsita peoye sëte quëcoma'pë neñañepi cui'ne yecohua'ipi jo̱sa yo'ojëna, ai yo'oyepi pa'ina, yo'o jujani je̱ocohua'ini. 22Miu quë'rona ta̱si ca̱ cato quëaji, Maija'quë coca asajëta'a iye yeja co'amañare ai cuasajë jaiye co'amaña ëayena coso cua̱ñoñere. Si'aye iye Maija'quë cocare pë'pë huesoye a'ë. Ja̱je yo'oquëna, pa̱ipi quë̱iñeje pa'ye de'oye yo'o ti̱'añe peoye a'ë. 23Ja̱je pa'iquëta'are de'o yejana ta̱si ca̱ cato quëaji, Maija'quë coca asani je̱oma'pë tuicohua'ini, de'oyerepa quë̱icohua'ini. Ja̱je pa'ina, yecohua'ipi cien ca̱, yecohua'ipi sesenta ca̱ cui'ne yecohua'ipi treinta ca̱ quë̱icohua'i pa'iyë.”
Co'a Taya Ayere Quëaye
24Ja̱'në quëase'eje̱ pa'ye neni i̱ñoquë Jesús quëapi, ñeje:
“Trigo ca̱re pare ta̱quëpi yejana ta̱se'eje̱ pa'ye a'ë, ma'tëmo pa'i te̱'te aye. 25Ta̱siquëta'are i̱te sa̱ñope yo'oquëpi si'aohua'i ca̱isi maca dani co'a ca̱re ta̱ni saji'i. 26Saquëna, trigopi ai de'oni i̱ti tsa̱'ña ne maca te'e co'a tayaje̱ etapi. 27Ja̱ maca jo'yaohua'ipi i̱ti tse̱ aquëre sani cahuë: ‘Ëjaë, më'ë tsio de'o ca̱se'e ta̱sicohua'ita'a ¿jero ayepi iye co'a taya co̱ni mëaë'ni?’ 28Cajëna, i̱ti tse̱ aquëpi capi, ja̱ohua'ire: ‘Yequë co'aquëpi yo'opi yë'ëre sa̱ñope yo'oquëpi.’ Caquëna, i̱ jo'yapi cahuë, i̱te: ‘¿Yëquëpi ja̱ co'a taya du'te je̱ocaiye yëma'quë?’ 29Cajëna, i̱pi capi, ja̱ohua'ire: ‘Pa̱ni, co'a tayare dutajë trigoje̱ duta je̱oma'cohua'ipi yo'oye'ni. 30I̱ose'e mëajaco tëa mu'se ti̱'aëna, nejo ja̱'ñepi, ja̱ macata'a co'amaña necohua'ire jëjo saosi'i, co'a tayare ti pë̱a hue̱ni toana ëo je̱oja'cohua'ire, ja̱ jeteyo'je trigo ca̱re pase'e yë'ë de'hua hue̱'ñana de'huacaija̱jë.’ ”
Mostaza Ca̱ Ayere Ye'yaye
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19)
31Quëaye neni Jesús quëapi, ñeje:
“Ma'tëmo pa'i te̱'te cato mostaza ca̱re yejana pa̱ipi ta̱se'eje̱ pa'ye a'ë. 32Mostaza cato nuñerepa a'ri ca̱'ë. Ja̱je pa'isicota'a ai de'oco jai so̱quë yë de'ona pi̱'api i̱ona daijë capë̱ana tsianoa necohua'i a'ë.”
Pan Ne Pore Ayere Ye'yase'e
(Lc 13.20-21)
33Yeque cui'ne quëaye neni quëapi, ñeje:
“Ma'tëmo pa'i te̱'te cato pan ne poreje̱ pa'ye a'ë. Ja̱je pa'yere nomiopi tres jai ji̱'so harina neona, si'a së̱pë o'saco jujucoa.”
34Jesús si'aye pa̱ire quëapi, i̱ohua'i ñañe ayepi caquë. Co'arepa ña ma'ñepi caquë quëama'ë paji'i. 35Iye cato yo'ose'e pa'iji, Maija'quëre quëacaiquë toyaquë pa'ise'epi ti̱'ajaquë caquë i̱ toyaquë pa'ise'epi caji:
“Caja̱'quë a'ë, i̱ohua'i ñañe ayepi co̱ni.”
Caja̱'quë a'ë, yahuesi co'amaña pa'ise'ere yeja de'huanë ayere.
Co'a Taya Ayere Ye'yaye
36Ja̱ maca Jesús pa̱ire ca tëjini huë'ena cacapi. Cacaëna, ja̱rona i̱te ye'yecohua'i tsioja̱ni cahuë:
“Quëajë̱'ë, co'a tayapi tsiona mëase'e ayere.”
37Cajëna, Jesupi capi, ja̱ohua'ire:
“De'o ca̱ ta̱quë cato Pa̱i Mamaquë api. 38Cui'ne tsio cato si'a yeja'ë. De'o ca̱ cato Maija'quë te̱'te acohua'ini quëaji, cui'ne taya cato quëaji, huati te̱'te acohua'ini. 39Sa̱ñope yo'oquëpi co'a taya ta̱caisiquë cato huati ëjaëpi. Tëaye cato quëaji, yeja caraja̱i ja̱'ñere, cui'ne i̱ti ca̱ tëacohua'i cato hui̱ñaohua'i a'ë. 40Co'a taya tsi'soni toana ëo je̱oñeje pa'ye cui'ne yeja caraja̱i maca yo'oye pa'ija̱'coa. 41Pa̱i Mamaquëpi jëjo daoja̱'quë api, hui̱ñaohua'ire i̱ cua̱ñe te̱'tere pa'ijë tayo yo'oye yecohua'ire necohua'ire, cui'ne co'acohua'ire tsi'soja̱'cohua'ire. 42Tsi'soni toana ëo je̱oja'cohua'i a'ë. Ja̱ropi yureta'a oijë cui'ne cu̱ji qui̱'coja̱'hua'i a'ë. 43Ja̱ maca Maija'quë yëye yo'ocohua'ipi ë̱së miañeje miaja'cohua'i a'ë, i̱ohua'i pëca ja'quë te̱'tere pa'ijë. Ja̱je pa'ina, mësarupi ca̱jonoa hue'ecohua'i pani ¡asajë̱'ë!
Curi Mahuë Ayere Ye'yaye
44Ma'tëmo pa'i te̱'te cato curi mahuë yejana quë̱ni yahue o̱ase'eje̱ pa'io. Ja̱je pa'ioni te'i pa̱ipi curi mahuëre ti̱'ani cui'naoni i̱ti macana se yahue o̱ani ai sihuaquë sani si'aye i̱ paye i̱si saoni curi quë'i yejare huerose'eje̱ pa'ye a'ë.
Jai Do'i Quë̱nare Pare Ye'yaye
45Ma'tëmo pa'i te̱'te cato co'amaña i̱siquëpi jai do'i quë̱nare pare perla hue'yosi quë̱na përe, co'equë cu'iyeje̱ pa'ye a'ë. 46Ja̱je co'equë jai do'ire ti̱'ani si'aye i̱ pase'e i̱si je̱ani, jai do'i quë̱nare pare hueroyeje̱ pa'ye a'ë.
Hua'i Yo'eco Ayere Ye'yaye
47Ma'tëmo pa'i te̱'te cato hua'i yo'econi jai tsiayana je̱o dëoni coa si'a hua'ire neñeje pa'ye a'ë. 48Hua'i yo'eco ti̱mësi maca hua'i yo'ecohua'ipi mejahuëna naë mani ja̱ropi ñu'ijë sahuajë de'o hua'ise'ere do'rohuëna ayajë co'acohua'ise'ere je̱ococohua'i a'ë. 49Ja̱je yeja caraja̱isi maca hui̱ñaohua'ipi etani co'acohua'ire cui'ne de'o hua'ire sahuajë huahueja̱'cohua'i a'ë. 50Ja̱ maca co'acohua'ire cato toa cojena je̱o dëorena, ja̱ropi cu̱ji qui̱'cojë oija̱'cohua'i a'ë.”
Ye'yacohua'ipi Asaye
51Ja̱ maca Jesús se̱ji'i, ja̱ohua'ire:
“¿Asaye mësaru si'aye iye?”
Se̱ina, sehuohuë:
“Ja̱je pa'ijë̱'ë asayë, Ëjaë.”
52Cajëna, Jesupi capi:
“Cua̱ñese'e ye'yaquëpi Maija'quë cua̱ñe te̱'te ayere ai ye'yequë pani huë'e paquëje̱ pa'i po̱nëji, i̱ de'huase'ere co'amaña cui'ne ai co'amaña etoquë i̱siyeje̱ pa'irepa.”
Jesús Nazaretre Pa'iye
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53Ja̱ maca Jesús ja̱je quëaquë ye'ya tëjini saji'i, yequë hue̱'ñana. 54Sai ti̱'api, i̱ yejana i̱ ai de'o sitona. Ja̱rona ti̱'asiquëpi pa̱i tsi'si hue̱'ñana ye'yapi. Ye'yaquëna, pa̱ipi ai cuasajë ñajë cahuë:
“¿Jerona iquë ye'yei'ni, jerepa ta̱'ñe caye? ¿Merepa cui'ne pa̱i yo'o ti̱'a ma'ñe yo'oquë'ni? 55Carpintero mamaquëta'a cui'ne i̱ñore pa'iyë, i̱ pëca ja'co María. Cui'ne Jacobo, José, Simón, Judas pa'iyë, i̱ yo'je tsi̱je. 56I̱ñore i̱ yo'je tsi̱ nomiohua'ije̱ pa'iyë. ¿Ja̱je pa'ito jerona iye si'aye ye'yei'ni?”
57Ja̱je cajë coejë asaye pa̱huë, i̱ caye. Ja̱je coejëta'are Jesupi capi, ja̱ohua'ire:
“Si'aohua'i yëyë, Maija'quë jëjo daoquëre. Ja̱je pa'iquëta'are i̱ ai de'osi yeja acohua'i cui'ne huë'e acohua'irepa coeyë, i̱te.”
58I̱te i̱re papi cajë asama' do'ire ñaquë ja̱ro cato jaiye pa̱i yo'o ti̱'a ma'ñe neñe pa̱pi.
© 2012, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.