Génesis 4
4
Caín yic'ot Abel
1Adán tsi' pi'le Eva i yijñam, tsa' caji i cʌntan i yalobil, tsi' yʌc'ʌ Caín ti pañimil, tsi' yʌlʌ: “Cha'añ che' yom lac Yum tsi' coltayon cha'añ mi cʌc' ti pañimil juntiquil ch'itoñ”. 2Ti wi'il tsi' yʌc'ʌ ti pañimil Abel i yijts'in Caín. Abel tsi' cʌnta tʌñʌme', Caín tsi' cha'le e'tel ti lum.
3Che' ñuquix Caín tsi' ch'ʌmʌ tilel i wut i pʌc'ʌb cha'añ mi' yʌq'ueñ i majtañ lac Yum. 4Che' ja'el Abel tsi' ch'ʌmʌ tilel ñaxan bʌ i yal tac i tʌñʌme' wen jujp'em tac bʌ, tsi' tsʌnsʌbe i majtañ Dios. Lac Yum tsi' q'uele ti uts'at Abel yic'ot i majtañ; 5pero mach uts'atic tsi' q'uele Caín yic'ot i majtañ. Caín tsa' wen mich'a, mich'icña jax i wut.#4.4-5 Ti ili versículo tac, ma'añic mi' su'beñonla chucoch Dios ma'añic tsi' ch'ʌmbe i yofrenda Caín yic'ot chucoch tsi' bajñel ch'ʌmbe i cha'añ Abel. Ti (Heb 11.4) mi yʌl cha'añ ti' caj Abel tsi' ñopo Dios jiñi cha'añ tsi' ch'ʌmbe i yofrenda. Dios mi' ña'tan majqui yom i yajcan (Ex 33.19; Dt 7.7-8; Rm 9.15). 6Jiñi cha'añ lac Yum tsi' su'be Caín:
—¿Chucoch mich'et? ¿Chucoch tsa' jili a tijicñʌyel? 7Mi uts'at chuqui ma' mel, ¿mach ba uts'atic mi caj a q'uejlel? Pero mi mach uts'atic chuqui ma' mel, jiñi mulil lʌc'ʌl añ ti a tojlel, woli' chijtañet.#1 P 5.8; Rm 6.12 Wersa yom i tajet mulil pero yom mi' mʌjlel a cha'añ.
8Caín tsi' su'be i yijts'in Abel: [Conla ti jamil].#4.8 Conla ti jamil: Ili t'añ ma'añic mi' tajtʌl ti yan tac bʌ Biblia. Che' ya' añob ti jamil, Caín tsi' jats'ʌ i yijts'in Abel, tsi' tsʌnsa.#Mt 23.35; Lc 11.51; 1 Jn 3.12 9Jiñi cha'añ lac Yum tsi' pejca Caín:
—¿Baqui añ a wijts'in Abel?#4.9 ¿Baqui añ a wijts'in Abel?: Ili c'ajtibal tsa' bʌ i mele lac Yum, yoma lajal jach che' bajche' tsa' bʌ i melbe Adán (Gn 3.9), pero ti' cha'ticlelob tsi' ñopo i mucob i bʌ. Q'uele Ex 32.22-24.
Caín tsi' jac'ʌ:
—Mach cujilic. ¿C wenta ba cha'añ mij cʌntan quijts'in?
10Lac Yum tsi' su'be:
—¿Chuqui tsa' mele?#4.10 Gn 3.13. I ch'ich'el a wijts'in tsa' bʌ a tsʌnsa woli' c'ajtibeñon yu'bil cha'añ mi cʌq'ueñet a toj a mul.#Sal 9.12; Ez 24.7-8; Heb 12.24 11Jiñi cha'añ wocol mi caj a taj i bʌl a ñʌc' ti pañimil come jiñi lum tsi' cawa i yej yilal cha'añ mi' japben i ch'ich'el a wijts'in tsa' bʌ a tsʌnsa. 12Che' ma' cha'len e'tel ti jiñi lum, ma'añix chuqui mi caj a taj, xputs'elet ti pejtelel ora, xtsuctsucñʌyelet ti pañimil.
13Che' jiñi Caín tsi' su'be lac Yum:
—Mach cujchic c cha'añ jiñi wocol.#4.13 Ti ili texto mi laj q'uel cha'añ Caín ma'añic tsi' c'ajti i ñusʌntel i mul; tsa' jach i ña'ta cha'añ jiñi jontolil tsa' bʌ i mele tsi' yʌq'ue i t'ox i bʌ ti Dios yic'ot ti' tojlel wiñicob x'ixicob ti pañimil; tsi' wen mele i pusic'al cha'añ wen wocol jax mi caj i yu'bin, come ma'añic majqui mi caj i coltañ. 14Wʌle tsa' chocoyon loq'uel ti lum, tsa'ix a cʌyʌyon, xputs'elon ti pejtelel ora, xtsuctsucñʌyelon ti pañimil; che' añ majqui mi' tajon mi caj i tsʌnsañon.
15Lac Yum tsi' su'be:
—Isujm mi añ majqui mi' tsʌnsan Caín, wucyajl mi caj j q'uextʌben i mul.#Gn 4.23-24
Jiñi cha'añ lac Yum tsi' yʌq'ue Caín i yejtal#4.15 Yejtal: Jiñi texto ma'añic mi yʌl bajche' yilal yic'ot baqui tsa' aq'uenti i yejtal jiñi Caín. Isujmlel iliyi jiñʌch i yejtal i cʌntʌntel ti Dios cha'añ cuxul mi yajñel (Gn 3.21; Ez 9.4-6; Ap 7.3). Come cojach Dios mi' mejlel i yʌq'ueñ i toj i mul jiñi xmulil (Rm 12.19; Heb 10.30). cha'añ ma'añic majqui mi' tsʌnsan che' mi' taj.
16Caín tsa' loq'ui majlel ti' tojlel lac Yum, tsa' chumle ti lum i c'aba' Nod#4.16 Nod: Ili t'añ tilem ti hebreo “Nad”, añ isujmlel ti lac t'añ: Xtsuctsucñʌyel ti pañimil; q'uele v. 12,14. am bʌ ti' tojel Edén ba' mi' pasel q'uiñ.
I p'olbal Caín
17Caín tsi' pi'le i yijñam, tsi' cʌnta i yalobil, tsi' yʌc'ʌ ti pañimil Enoc;#4.17 Enoc: Ili c'aba'ʌl mach jiñic jiñi mu' bʌ i yʌl ti (Gn 5.18-24). Caín tsi' wa'choco jump'ejl tejclum, tsi' yotsʌbe i c'aba' jiñi tejclum ti Enoc che' bajche' i c'aba' i yalobil. 18Enoc i tatʌch Irad, jiñi Irad i tatʌch Mehujael; Mehujael i tatʌch Metusael, jiñi Metusael i tatʌch Lamec.#4.18 Ti ili texto mi' tsictesan che' bajche' tsa' tili i p'olbalob, añ wuclajm i p'olbalob mi' tejchel ti Adán c'ʌlʌl ti Lamec. Ili t'añ wucp'ejl, jiñʌch i yejtal cha'añ ts'ʌcʌlʌch ti pejtelel, come che'ʌch añ isujmlel ti' tojlel jiñi israelob yic'ot ti' tojlel jiñi ñaxaño' bʌ ya' bʌ añob ti' pasibal q'uiñ (Gn 4.23-24; Sal 79.12). 19Lamec tsi' pʌyʌ cha'tiquil i yijñam: I c'aba' juntiquil jiñʌch Ada, i c'aba' jiñi yam bʌ jiñʌch Zila. 20Ada tsi' yʌc'ʌ ti pañimil Jabal, jiñi Jabal i tatʌch jiñi mu' bʌ i chumtʌlob ti pisil bʌ otot, yic'ot jiñobʌch tsa' bʌ i p'oloyob wacax. 21I c'aba' i yijts'in jiñʌch Jubal, jiñi Jubal i tatʌch pejtelel mu' bʌ i ñijcañob arpa yic'ot flauta. 22Zila tsi' yʌc'ʌ ti pañimil Tubal-caín, jiñʌch tsa' bʌ i mele e'tijibʌl ti c'ʌnc'ʌn taq'uiñ yic'ot ti tsucul taq'uiñ. Naama jiñʌch xch'oc bʌ i yijts'in Tubal-caín.
23Jump'ejl bʌ q'uiñ Lamec tsi' su'be i yijñamob:
“Ada yic'ot Zila, u'bibeñonla c t'añ,
jatetla quijñamet bʌ la:
Tsa' c tsʌnsa juntiquil wiñic cha'añ ti' caj tsi' lowoyon
yic'ot juntiquil ch'itoñ wiñic cha'añ ti' caj tsi' jats'ʌyon.
24Mi wucyajl#Gn 4.15 mi' q'uextʌbentel i mul majqui jach mi' tsʌnsan Caín,
isujm wucyajl che' ti lujunyajl i chʌnc'al#4.24 Wucyajl che' ti lujunyajl i chʌnc'al: Ili t'añ yom mi yʌl cha'añ ma'añic i yujtibal i tsicol (Mt 18.22). Mi' tsictesan cha'añ jiñi jontolil woli ti wen p'ojlel majlel cha'añ ti' caj ma'añic mi' ñopob Dios. Ti yan tac bʌ Biblia mi yʌl: Wuclujunyajl i chʌnc'al (77). mi caj i q'uextʌbentel i mul jiñi mu' bʌ i tsʌnsan Lamec”.
I yuxticlel bʌ i yalobil Adán yic'ot Eva
25Adán tsi' cha' pi'le i yijñam, tsa' cha' caji i cʌntan ch'itoñ bʌ yalobil, tsi' yotsʌbe i c'aba' ti Set, tsi' yʌlʌ: “Dios tsi' yʌq'ueyon yam bʌ ch'itoñ bʌ calobil cha'añ i q'uexol Abel, tsa' bʌ i tsʌnsa Caín”. 26Tsi' yila pañimil ja'el ch'itoñ bʌ i yalobil Set, tsi' yotsʌbe i c'aba' ti Enós. Ti jim bʌ ora wiñicob x'ixicob tsa' caji i ch'ujutesañob i c'aba' lac Yum.
Biblia de Estudio en Ch´ol de Tumbalá, Chiapas, México © Sociedad Bíblica de México A.C. Active Translation in Process