ꞌLuuka 4
4
ꞌTĩmman cĩ Yeesu
(Tigiil Maatteeo 4:1-11; Maarko 1:12-13)
1Ma baa õbõda Yeesu ĩĩcĩ hidioo cĩ ꞌJõrdanĩ, baa aaĩ Lorii ꞌcĩ Ẽllẽẽmĩth hĩ ĩnõõnnõ, nĩngĩtĩ õkõõĩ Lorii ꞌcĩ Ẽllẽẽmĩth ko ĩnõõnnõ ĩĩcĩ horu ꞌcĩ õdõhõhĩĩ kak. 2Nĩngĩtĩ õkõ attĩmanĩ habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ#4:2 Habu cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ: Ĩĩn ciee habu cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ꞌcĩ haĩ ꞌthaar cĩgĩnnĩg ꞌThĩttaan. Baa ĩĩn habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ho aajĩlõ hẽẽtahujjieen ꞌcĩ baa aĩnanaak aajĩlẽẽt ũgĩ hũtũbũrĩt Nyekuc, nĩngĩtĩ iiggiaĩ Nyekuci ĩhõõggõ hẽẽtahujjieen. Tigiil ꞌBuuk cĩ Terethiitto 12:7-9. ĩnõõnnõ waathinniook hẽẽn ꞌwec horrwaa ĩtĩho. Nẽ waathinniook nicciag, baa hõllõngaa aduhi nẽẽnĩ. Ma baa edeccia thooꞌthioha cieeg vẽlẽk, ikia adak ĩnõõnnõ magĩthĩ.
3Ma ho, ĩttĩman habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ĩnõõnnõ ĩĩnnĩk, “Má ĩĩnĩ nii Ngeertĩ Nyekuci dĩdĩ, duhaak da bẽẽ icci hũtũhũĩ hĩĩ ũbũnĩ.”
4Ẽdẽcĩ Yeesu ĩnõõnnõ anneek, “Aitiõõ! Eheeddi ꞌBuuhaa cĩ Nyekuci aĩ, ‘Aitiõõ ẽẽtĩ hõllõngaa arũgĩ, hĩnĩngĩtĩ ꞌgẽẽn dioo.’ ”#Tigiil ꞌBuuk cĩ Ditoronomi 8:3
5Nĩngĩtĩ õkõõĩ habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ĩnõõnnõ muuraa ꞌcĩ uuni kĩdak. Ma hĩdĩĩkoothong, eteretheek ĩnõõnnõ habuccieeꞌnya cĩg lootu vẽlẽk. 6Nĩngĩtĩ annẽẽkĩ habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ho ĩnõõnnõ, “Haaꞌnyii hatĩ naa nganiit bulẽẽnĩt cĩ loonyin iccig hĩ makaaꞌthĩt cĩnĩĩng vẽlẽk, hĩnĩngĩtĩ baa aanytĩhoothĩhaa nganĩĩta, nẽ occa haaꞌnyihi eet ꞌcĩ haccamanaa naana. 7Haaꞌnyii hatĩ ĩhõõggõ vẽlẽk nganiita, hatĩ ĩdĩhĩthaa nganĩĩta.”
8Ẽdẽcĩ hinnia Yeesu anneek, “Eheeddi ꞌBuuhaa cĩ Nyekuci aĩ, ‘Dĩhĩth Nyekuc Makayyioohit cunni nẽ idticanoothihuu ĩnõõnnõ diooni.’ ”#Tigiil ꞌBuuk cĩ Ditoronomi 6:13
9Ma nĩngaata, ũũhĩ habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ho ĩnõõnnõ ꞌJeruꞌthalẽma nẽ ũũk õtõdĩ ꞌCieeth cĩ Nyekuci lokora ngaatĩ ĩĩn ꞌthilo nẽ ũũk ĩttĩman ĩĩnnĩk, “Má ĩĩnĩ nii Ngeertĩ Nyekuci dĩdĩ, dhuhi da ngaati! 10Hĩnĩngĩtĩ eheeddi ꞌBuuhaa cĩ Nyekuci aĩ,
“Aduhaak hatĩ Nyekuci aajĩlẽẽt cĩgĩnnĩg
huꞌthuutti nganiit jurrung;
11nẽ alaamtaii athĩnĩĩ cĩggĩĩng,
hátĩ hiittiõõ hõllõngaa aduulli bẽẽ ꞌthoo.”#Tigiil ꞌBuuk cĩ Tegellwaanu 91:1, 12
12Ẽdẽcĩ Yeesu ĩnõõnnõ anneek, “Aĩ ꞌBuuhi cĩ Nyekuci, ‘Ma hattĩmani Makayyioohit Nyekuc cunni.’ ”#Tigiil ꞌBuuk cĩ Ditoronomi 6:16
13Ma baa ẽdẽcaak habuui cĩ loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ ho ngaatĩ attĩmanĩ Yeesu ꞌgoolliohĩ vẽlẽk, ikia ũtũngeek ĩnõõnnõ hĩdĩhĩdĩĩc, ĩꞌthõng hũmmũda kõr ꞌcĩ occa hatĩ aku attĩmanĩ ĩnõõnnõ tarĩ.
Dtiic cĩ Yeesu ꞌGalileeattĩ
(Tigiil Maatteeo 4:12-17; Maarko 1:14-15)
14Nĩngĩtĩ õbõdõõꞌthĩ Yeesu õkõõĩ ꞌGalileea ꞌtirriaanaa cĩ Lori cĩ Ẽllẽẽmĩthĩ. Baa ĩꞌthanothoothĩk nyeemuut ꞌcĩ akuuni nẽẽ ho looc niccia vẽlẽk. 15Ma nĩngaata, ũũk illiman nẽẽ eet ꞌCieethini cĩg Laiittak#4:15 ꞌCieeth cĩ Laiitto: Baa gõõng aꞌnyak eeta cĩg ꞌJudeei ꞌCieethi ꞌcĩg mẽẽlĩg cĩg Laiittak ꞌtaaũnnioohĩĩ cĩggĩĩng. Baa gõõng aluttiaak nẽẽg ꞌCieeth cĩ Laiitto Kõrraa cĩ ꞌYiommaanõ halaacõ Nyekuc nẽ itigiilito Thõõth cĩnnĩ. nẽ ĩdĩhĩthĩt eeta vẽlẽk ĩnõõnnõ.
Ũtũbũrĩt eeta Yeesu Naaꞌtharẽta
(Tigiil Maatteeo 13:53-58; Maarko 6:1-6)
16Ma baa õdõlan Yeesu Naaꞌtharẽt ꞌtaaũnaa ĩbaa alĩꞌthaanĩ nẽẽ ho, ũũk illiman eet ꞌCieethaa cĩ Laiitto hĩgõõng hõdõõkõthĩ Kõrraa cĩ ꞌYiommaanõ.#4:16 Kõr cĩ ꞌYiommaanõ: Baa iyyioman eeta cĩg ꞌJudeei Kõrraa cĩ ꞌYiommaanõ halaacõ Nyekuc. Kõrraa cĩ, ammuha nẽẽg Nyekuc ngaatĩ ĩĩnnĩ Teheꞌnyioohit nẽ ĩĩ ellioohit cĩnĩĩng. Hanneek naag Kõr cĩ ꞌYiommaanõ ho, lõõcĩ tõrkõnõn, nẽẽthĩ, avvĩ eeta cĩg ꞌJudeei Kõr cĩ ꞌYiommaanõ anneek, “Thabath” ꞌcĩ baa ĩĩn Kõr cĩnĩĩng ꞌcĩ ĩĩn tũkĩramma. Tigiil ꞌBuuk cĩ Luugithõõ 20:8-11, Ditoronomi 5:12-16. Ma ho, ikia ĩtĩnga nẽẽ ũũk itigiil ꞌBuuk cĩ Nyekuci. 17Baa aaꞌnyĩhoothĩk ĩnõõnnõ ꞌBuuhi cĩ Põrõvẽtaac Iꞌthaia. Ma baa abbuuk nẽẽ ho, itigiil nĩngĩtĩ eheeddi aĩ,
18“Aaꞌnyĩhoothĩhaa nganĩĩt Lorii cĩ Makayyiookto,
hĩnĩngĩtĩ ẽbẽraawa nẽẽ nganĩĩt
hillimaneek eet ꞌcĩg ĩĩn hullaha, nyeemuut cĩnnĩ ꞌcĩ abũnnaa.
Ĩꞌthõõannaa nẽẽ hikia huduhaak baabuuthnya nyeemuut ꞌcĩ ooggianĩ nẽẽgĩ,
hĩ nyeemuut cĩ acĩnẽẽnĩ rubenniaaha,
nẽ hikia hẽẽla eet ꞌcĩg arratan ꞌgoonoggia,
19nẽ huduhaaha eet hĩĩnnĩha, ikia irkit ꞌcĩ hatĩ ẽtẽrꞌthaanĩ Makayyioohiti bũnnai cĩnnĩ.”#Tigiil ꞌBuuk cĩ Iꞌthaia 61:1-2
20Nĩngĩtĩ aꞌnyũũgĩ nẽẽ ꞌbuuk nẽ ittioonĩk eet ꞌcĩ ĩĩn dticciannioohit nĩngaata nẽ ũũk aau loota. Ma nĩngaata, akatti eeta vẽlẽk ꞌcĩg baag aattĩg ꞌCieethaa cĩ Laiitto ĩnõõnnõ hẽbẽrĩ, 21nẽ iꞌthianaaĩ uduhaak ĩhõõggõ ĩĩnnĩk, “Thõõth aa athiknu niig hagiili naa ꞌBuuhaa cĩ Nyekuci, ikia ũttũbanoothĩk kõr nicci.”
22Baa athithan eeta ĩnõõnnõ gẽrrẽẽt nẽ ubulan thõõth ꞌcĩ abũnnaa ꞌcĩ aduha nẽẽ ho ĩhõõggõ gẽrrẽẽt. Nĩngĩtĩ ajinõõnĩ nẽẽg nyaagwaana aĩnnĩ, “Hõllõngaa nooyyia ngeertĩ Yothebo cieeni?”
23Baa nẽ uduhaak Yeesu ĩhõõggõ ĩĩnnĩk, “Haga naa õthõõꞌthaangu hatĩ ainnu, ‘Akĩĩm, aꞌnyĩĩk ẽlẽ cunni hũbũna! Dĩman da thooꞌthiok baag hathĩkna aĩ adĩmani nii Kapernauma, ꞌtaaũnaa cunni ngaati buúk.’
24“Haduhaakuung dĩdĩ, aitiõõ põrõvẽtaacĩ ꞌcĩ ẽlẽmĩ eeta cĩg ꞌtaaũn cĩnĩĩng tõõ. 25Baa mẽẽlĩg ngaatĩbõyyĩꞌnya looccaa cĩ Ĩꞌthĩraẽlĩ, korrioohĩĩ baag aayyi põrõvẽtaacĩ Eliijja#4:25 Eliijja: Baa ĩĩn Eliijja põrõvẽtaac cĩ Nyekuci ꞌcĩ baa õkõõĩ Nyekuci hẽẽtahujjieen rũgẽtẽẽt. Baa arittiaa nẽẽ baa ĩĩn irkiꞌnyia ꞌmiiaꞌnya tũrkũwwec baa nga hittirria Yeesu. Tigiil thõõth cĩnnĩ ꞌBuuhaa ꞌcĩ ĩĩn 1 ĩcĩ Habueetu 17-21; 2 Habuẽẽt 1-3. loota nĩnga. Waathinnioohĩĩ baag aitiõõnnĩ tammu irkiꞌnyia iyyio hĩ nyĩlõhĩ tõrkõnõn, ikia ĩꞌthaan nyarõnĩ cobbi looc vẽlẽk. 26Nẽẽthĩ, baa hõllõngaa ĩꞌthooyyiak Eliijja ĩhõõggõ. Baa ĩꞌthooyyi nẽẽ hũũk hẽẽl ngaatĩbõyyĩ#4:26 Ngaatĩbõyyĩ: Baa hõllõngaa ĩĩn ngatĩbõyyĩ ciee Ĩꞌthĩraẽleenit. Tigiil thõõth cĩnnĩ ꞌBuuhaa ꞌcĩ ĩĩn 1 ĩcĩ Habuẽẽt 17:1-24. umwa ꞌcĩ aaĩ ꞌtaaũnaa cĩ Tharẽvvathĩ, looccaa cĩ ꞌThidõõnẽ. 27Nẽ baa mẽẽlĩg eeta ꞌcĩg adak helleggeri#4:27 Helleggeri: Baa aduha nyattalĩ cĩ Mũũꞌtha aĩ, ẽẽtĩ ꞌcĩ adak helleggeri, ĩĩn ꞌriiring nẽ aꞌngirannii ngaatĩ arũmẽẽnĩ hĩ eet cĩg ꞌJudeei. Má ikia ũbũna ẽẽtĩ cieeni, aꞌnyĩĩk heteretheek ẽlẽ paadĩr nẽ hatĩ uduha paadĩrĩ ĩĩ ũbũna nẽẽ ĩĩ tẽlla. Tigiil ꞌBuuk cĩ Levitiko 14:1-32. looccaa cĩ Ĩꞌthĩraẽlĩ korrioohĩĩ baag põrõvẽtaac Eliiꞌtha#4:27 Eliiꞌtha: Baa aku ĩĩn Eliiꞌtha põrõvẽtaac urutaa cĩ põrõvẽtaac Eliijja. Tigiil thõõth cĩnnĩ ꞌBuuhaa ꞌcĩ ĩĩn 1 ĩcĩ Habueetu 19; 2 Habuẽẽt 2-13. buúk, nẽẽthĩ, baa hiꞌthihi ꞌcĩ eelliaa. Baa eet ꞌcĩ looc ꞌcĩ ꞌrĩĩng ꞌcĩ haĩ Naaman#4:27 Naaman: Baa hõllõngaa ĩĩn Naamanĩ Ĩꞌthĩraẽleenit. Tigiil thõõth cĩnnĩ ꞌBuuhaa ꞌcĩ ĩĩn 2 ĩcĩ Habueetu 5:1-27. cĩ looc cĩ Thiiria dioo ꞌcĩ baa eelliaa.”
28Ma baa athĩhĩ eeta ꞌCieethaa cĩ Laiitto thõõth icci ho, iita ĩlĩĩllẽẽcõ gẽrrẽẽt. 29Nĩngĩtĩ ĩꞌngaannĩ nẽ utugurit Yeesu ootti ꞌtaaũna battaala, lõhẽrẽhẽrraa cĩ muur ꞌcĩ ehenytiini ꞌtaaũnĩ cĩnĩĩng ko nẽ idiimito udhuhit ꞌthilla. 30Adukna hinnia Yeesu eetinitõõ, nĩngĩtĩ õkõõĩ ꞌgõõlaa cĩnnĩ.
Itiggiaeek Yeesu lori ꞌcĩ abathĩ mõrõ
(Tigiil Maarko 1:21-28)
31Nĩngĩtĩ allũũcẽnĩ Yeesu õkõõĩ Kapernauma, ꞌtaaũn ꞌcĩ aaĩ looccaa cĩ ꞌGalileea, nẽ ũũk illiman eet Kõrraa cĩ ꞌYiommaanõ. 32Baa abulan ꞌlimmanĩ cĩnnĩ ho eet gẽrrẽẽt, hĩnĩngĩtĩ baa aꞌnyak nyeemuut cĩnnĩ ho ꞌtirriani.
33Ammũdeek baa aaĩ ẽẽtĩ umwaa ꞌcĩ aꞌnyak lori ꞌcĩ abathĩ tõõ ꞌCieethaa cĩ Laiitto ho, nĩngĩtĩ õkõlẽẽkĩ lorii ꞌcĩ abathĩ#4:33 Lori ꞌcĩ abathĩ: Baa lori umwa ciee ꞌcĩ baa arũmĩ hĩ aajĩlẽẽt baag abũrĩ Nyekuc hẽẽtahujjieen, nĩngĩtĩ iiggiaĩ Nyekuci ĩhõõggõ. Nẽ ꞌyioko iita accananit loriẽẽta cieeg eet loota nĩnga. Tigiil ꞌBuuk cĩ Terethiitto 12:7-9. ho luulu aĩnnĩ, 34“ꞌWui! Yeesu cĩ Naaꞌtharẽtĩ, ne ꞌcĩ adiimi nii hĩ ngagĩĩt ko? Akuu arukeet nii ngagĩĩt thõng? Hagayyii naa nganiita, ĩĩnĩ nii Eet ꞌcĩ Elleemi cĩ Nyekuci!”
35Ma nĩngaata, eggerenyeek Yeesu lori nicci ĩĩnnĩk, “ꞌJaahõ kim!” Nĩngĩtĩ ĩttanyĩ lorii ꞌcĩ abathĩ ho eet nicci looc hẽbẽrẽẽnnĩĩ cĩg eet vẽlẽk noho ꞌlir, nĩngĩtĩ aꞌnginõõꞌthĩ haau ẽẽtĩ lõꞌngõõc.
36Baa anyamũũtana thõõth ciee eet vẽlẽk, nĩngĩtĩ ajinõõnĩ nyaagwaana aĩnnĩ, “ꞌLimman occa gõõng ꞌcĩ aaĩ hutuno ciee, ꞌcĩ aduhaakĩ ẽẽtĩ ciee loriẽẽt ꞌtirriaana hĩ makaaꞌthĩta, nẽ uduhutta loriẽẽta eetini battaala ho?” 37Nĩngĩtĩ ĩꞌthanõõthĩkĩ nyeemuut cĩ Yeesu ho loonyin ꞌcĩg obokii nĩngaata vẽlẽk.
Aaꞌnyĩk Yeesu eet ꞌcĩg mẽẽlĩg hũbũttaathõ
(Tigiil Maatteeo 8:14-17; Maarko 1:29-34)
38Ma nĩngaata, uduhuna Yeesu ꞌCieethaa cĩ Laiitto nẽ ũũk õlõõ cĩ ꞌThimõõnẽ. Ammũdoothĩk hinnia inyitti ꞌThimõõnẽ aaburii ẽlẽ, nĩngĩtĩ alaĩ eeta Yeesu hẽẽl ĩnõõnnõ. 39Ma ho, ũũk iggiingi Yeesu ngaatĩ oongiyyi morwahit nicciee ho nẽ eggerenyeek abuurꞌthet tĩho hũtũngeek ĩnõõnnõ. Nĩngĩtĩ abũnnayyĩ morwahit nĩĩcĩ noho herehoothĩk ĩhõõggõ.
40Ma baa okoloothĩk kõrra, aꞌnyaktaak eeta Yeesu eet ꞌcĩg aꞌnyak mooriꞌthiook cũũmõ cũũmõ nẽ ataadĩk nẽẽ athĩn cĩgĩnnĩg ootinii cĩggĩĩng hõdẽĩ hõdẽĩ, nĩngĩtĩ abũnnayyĩ nẽẽg vẽlẽk. 41Baa mẽẽlĩg eeta ꞌcĩg aꞌnyak loriẽẽt ꞌcĩg abathĩ, nĩngĩtĩ aduhaakĩ Yeesu ĩhõõggõ huduhutta eleetinii cĩg eetuk battaala nẽ urruuyyiõthĩ ĩĩtõ, “Ĩĩnĩ nii Ngeertĩ Nyekuci!” Nẽẽthĩ, hĩnĩngĩtĩ baa aga nẽẽg ngaatĩ ĩĩnnĩ Yeesu Krĩstõ, ikia eggerenyeek nẽẽ ĩhõõggõ hiittiõõ hõllõngaa õthõõthĩ.
Irrioon Yeesu ꞌCieethaa cĩ Laiitto
(Tigiil Maarko 1:35-39)
42Ma baa ĩĩ lõõcĩ wataak, ũtũngeek Yeesu ꞌtaaũn nẽ ũũk ngaatĩ õkõ aayyi ẽmmẽn, nĩngĩtĩ adiimi eeta ĩnõõnnõ gẽrrẽẽt. Nẽ ma baa ammũda nẽẽg ĩnõõnnõ ho, ĩttĩmanit ngaatĩ hõllõngaa ẽlẽmaakĩ hĩnĩk tarĩ. 43Baa hinnia anneek Yeesu eet, “Hidiima naa hũũk hillimaneeha eet nyeemuut ꞌcĩ abũnnaa cĩ habuccieet cĩ Nyekuci ꞌtaaũnnioohĩ ũgẽẽgĩ buúk, hĩnĩngĩtĩ baa thõõth ꞌcĩ hĩꞌthooyyianĩĩ naa ho niccia.” 44Nĩngĩtĩ õkõ araĩ allimanĩ eet ꞌCieethini cĩg Laiittak looccaa cĩ ꞌJudeea.
© 2017, Wycliffe Bible Translators, Inc., All rights reserved.