Матфей 13
13
Аш ӱрендеечи керегинде укаа сӧс
(Мк. 4:1-9; Лк. 8:4-8)
1Ол кӱн Иисус ӱйдеҥ чыгып, талайдыҥ јаказына барып, анда отурган. 2Ого кӧп улус јуулыжып келерде, кемеге кирип, отурды, улус дезе ончозы јаратта тура калды. 3Кӧп немелер керегинде олорго укаа сӧстӧр айтты.
– Бат, ӱрендеечи ӱрендеерге чыккан – деди. – 4Ол ӱрендеп турарда, ӱренниҥ кезиги јолдыҥ кырына тӱшкен. Куштар учуп келеле, олорды чокып салган.
5Кезиги тобрагы ас ташту јерге тӱшкен. Тобрагы калыҥ эмес болгондо, саадабай кылгазы ӧзӱп чыккан. 6Кӱн чыгарда, оҥуп, тазыл јок болгон учун кургап калган.
7Кезиги тегенектӱ јерге тӱшкен. Тегенек ӧзӱп, оны туй базып койгон.
8Кезиги јакшы јерге тӱжӱп, ӱренделгенине кӧрӧ, бирӱзи јӱс, кажызы алтан, кезиги дезе одус катап кӧп тӱжӱм берген.
9Кулакту кижи уксын!
Иисус нениҥ учун укаалап айдат?
(Мк. 4:10-12; Лк. 8:9-10)
10Ӱренчиктер базып келеле, Иисустаҥ сурадылар:
– Олорго не керек укаалап айдадыҥ?
11– Слерге Теҥери Каандыгыныҥ јажыттарын билери берилген, олорго дезе берилбеген учун – деп, Ол каруу јандырды. – 12Кемде бар, ого берилер, ӱзеери кожулар; кемде дезе јок, оныҥ бар болгоны да айрылар. 13Олор кӧрзӧ дӧ, кӧрбӧйдилер, укса да, укпайдылар, аайлабайдылар. Оныҥ учун олорго укаалап айдып турганым ол. 14Анайып, олор керегинде Исаия деген јарлыкчыныҥ айтканы бӱдӱп јат. Ол айткан:
«Кулактараарла угарыгар, је аайлабазыгар;
кӧстӧрӧӧрлӧ кӧрӧригер, је кӧрбӧй каларыгар.
15 Бу улустыҥ јӱреги јууга туттурган,
кулактарыла јӱк арайдаҥ угат,
кӧстӧрин де јумуп алган,
оныҥ учун кӧстӧриле кӧрбӧйт,
кулактарыла укпайт,
кӧгӱстериле аайлабайт,
Меге де баштанбайт,
Мен олорды јазар эдим».
16Кӧстӧригер кӧрӱп турган учун кежиктӱ, кулактарыгар угуп турган учун кежиктӱ. 17Чынын айдадым слерге: кӧп јарлыкчылар ла актулар кӧрӱп јӱргенеерди кӧрӧйин дейле, кӧрбӧгӧн, угуп јӱргенеерди угайын дейле, угуп болбогон.
Ӱрендеечи керегинде укааныҥ учуры
(Мк. 4:13-20; Лк. 8:11-15)
18Анайдарда, ӱрендеечи керегинде укаа сӧстиҥ учурын угугар.
19Каандык керегинде сӧсти угарын угуп, је оны аайлабай турган кижиге кӧрмӧс келип, кӧксинде ӱренделгенди айрып апарар. Јол кырына ӱренделген дегени бу болор.
20Ташту јерге ӱренделген дегени, мындый кижи керегинде айтканы: ол айткан сӧсти угуп, бу тарый сӱӱнип, кӧксине алынат. 21Је ол бойында тазыл јок, турумкай эмес. Сӧс учун ачу келгежин эмезе истежӱ болгожын, бу тарый јана тӱжет.
22Тегенектӱ јерге ӱренделген дегени, сӧсти уккан кижи керегинде айтканы. Је јадынды кичеейтени, јӧӧжӧгӧ тартылатаны уккан сӧсти туй базып койот, ол сӧс тӱжӱм јок артып калат.
23Јакшы јерге ӱренделген дегени, сӧсти угуп, аайлап турган кижи керегинде айтканы. Андый кижиниҥ ӱрени тӱжӱмдӱ болуп, ӱренделгенине кӧрӧ бирӱзи јӱс, кажызы алтан, кезиги дезе одус катап кӧп тӱжӱм берет.
Теҥери Каандыгы керегинде укаа сӧстӧр
(Мк. 4:30-34; Лк. 13:18-21)
24Иисус олорго база бир укаа сӧс айтты:
– Теҥери Каандыгы бого тӱҥей: бир кижи кыразына јакшы ӱрен ӱрендеген. 25Улус уйуктап јадарда, оныҥ ӧштӱзи келип, буудайга от ӧлӧҥ колыштыра ӱрендейле, јӱре берген. 26Аштыҥ кылгазы чыгып, аш быжарда, от ӧлӧҥ дӧ кӧрӱнип келген. 27Ээзиниҥ кулдары ого келип, айткан: «Бийибис, кырага јакшы ӱрен салган јокпоҥ, анда от ӧлӧҥ кайдаҥ келди?» 28«Оны ӧштӱ эткен» – деп, ээзи каруу јандырган. Айдарда, кулдары: «Барып, оны одойлы ба?» – дегендер. 29Је ээзи айткан: «Бойсын, одоп турзагар, кожо буудайы јулулбазын. 30Аш кезер ӧйгӧ јетире кажызы ла кожо ӧзӱп тургай. Аш кезер ӧйинде ишчилериме айдарым: „Озо баштап от ӧлӧҥди јууп, ӧртӧӧргӧ буулам эдип буулагар, буудайын дезе алмарыма јууп салыгар“».
31Иисус олорго база бир укаа сӧс айтты:
– Теҥери Каандыгы горчицаныҥ ӱренине тӱҥей. Оны кижи алып, кыразына ӱрендеп койгон. 32Ол ончо ӱрендердеҥ оок то болзо, је ӧзӱп, бӱткен тужында, кандый ла маала ажынаҥ бийиктеп, агашка теҥ болот, теҥериниҥ куштары учуп келип, будактарына уйа тартат.
33Иисус олорго база бир укаа сӧс айтты:
– Теҥери Каандыгы ачыткыга тӱҥей. Оны ӱй кижи алып, ӱч кемјӱ кулурга саларда, ончо тесте кӧдӱрилип калган.
34Иисус мыны ончозын улуска укаалап айткан, укаалабай неме айтпас болгон. 35Јарлыкчы ажыра айдылганы бӱтсин деп, мынайда болгоны бу. Ол айткан:
«Оозым ачып, укаалап айдарым,
телекей јайалганынаҥ ала јажыт болгонды јарлаарым».
36Иисус улусты божодып ийеле, ӱйге кирди. Ӱренчиктери Ого базып келеле, айттылар:
– Кырадагы от ӧлӧҥ керегинде укаа сӧсти биске јартап берзеҥ.
37Иисус каруу јандырды:
– Јакшы ӱрен ӱрендеп турганы – Кижи Уулы. 38Кыра – бу телекей. Јакшы ӱрен – Каандыктыҥ уулдары. От ӧлӧҥ – кӧрмӧстиҥ уулдары, 39оны ӱрендеген ӧштӱ дезе – кӧрмӧс. Аш кезер ӧй – калганчы чак, аш кезеечилер дезе – ангелдер. 40Оныҥ учун от ӧлӧҥди јууп алып, отко ӧртӧгӧндий, калганчы чакта андый болор. 41Кижи Уулы ангелдерин ийер, олор Оныҥ Каандыгынаҥ кинчекке тартар кандый ла немелерди, јаман кылынып јӱргендерди јууп алып, 42отту печкеге таштаар. Анда ый ла тиш кыјырты болор. 43Ол тушта актулар Адазыныҥ Каандыгында кӱн кептӱ јаркындалар. Кулакту кижи уксын!
44Теҥери Каандыгы јалаҥда сугуп койгон јӧӧжӧгӧ тӱҥей. Оны кижи табала, кӧмӱп койгон, сӱӱнген бойынча барып, не барын садып ийип, байагы јалаҥды садып алган.
45Анайда ок Теҥери Каандыгы јакшы эрјине бедиреп јӱрген којойымга тӱҥей. 46Ол бир баалу эрјине табала, барып, не барын садып ийип, байагы эрјинени садып алган.
47Теҥери Каандыгы шӱӱнге база тӱҥей. Ол шӱӱн талайга ташталарда, јӱзӱн-јӱӱр балык тудылган. 48Шӱӱнге балык толордо, оны јаратка чыгарып, отурып алып, балыктыҥ јакшызын каламага салгандар, јаманын дезе кеде таштап ийгендер. 49Калганчы чакта андый ок болор: ангелдер чыгып, јаман улусты актулардаҥ айрып, 50отту печкеге таштаар. Анда ый ла тиш кыјырты болор. 51Мыныҥ ончозын аайладаар ба?
Олор:
– Эйе, – дедилер.
52Иисус олорго айтты:
– Оныҥ учун Теҥери Каандыгыныҥ ӱренчиги боло берген кажы ла бичикчи кижи јӧӧжӧлӱ јеринеҥ јаҥызын да, эскизин де чыгарып турган айыл ээзине тӱҥей.
Назареттиҥ улузы Иисусты јектегени
(Мк. 6:1-6; Лк. 4:16-30)
53Иисус бу укаа сӧстӧрин айдып божойло, оноортынаҥ јӱре берди. 54Бойыныҥ алтайына келеле, синагогада улус ӱретти. Олор кайкажып, айдыжып турдылар:
– Оныҥ мындый ойгор санаазы ла кӱчи кайдаҥ келген болотон? 55Ол агашла узанардыҥ уулы эмес беди? Энезиниҥ ады Мария дезеер? Иаков ло Иосий, Симон ло Иуда оныҥ карындаштары беди? 56Оныҥ ончо эје-сыйындары ортобыста јок беди? Бу ончозы Ого кайдаҥ келген?
57Анайып Ого бӱтпей, Оны јуутпай тургандар.
Иисус дезе олорго айтты:
– Јарлыкчы кӱндӱзи јок болбойтон, оны јаҥыс алтайында ла айлындагы улузы тообойтон.
58Олордыҥ бӱтпей турганынаҥ улам анда кӧп кайкал этпеди.
© Институт перевода Библии, 2017