Matie 5
5
-Zezu -slolua nyɩma gbʋ
(Lk 6.20-23)
1Da -Zezu 'yɩa nyɩmaa -zlo -yɔ, ɔ -gblaa -gɔgɔ yabhlo 'wlu, 'ɩn ɔ yia -mɔ ladɩ. Ɔ 'bɩnɔnya gbelia ɔ, 2'ɩn ɔ yia wa slolue bhli, ɔ nɛɛ:
3«Nyɩma -wa'a laa wa 'dɛ nyɩma -Lagɔ 'yu,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, -Lagɔ pɩlɩ wa 'wlu la.
4-Wa mɩa wida,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, -Lagɔ yia wa 'kʋayli 'paa.
5Nyɩma -wa mɩa sa bhe,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, ma yia dʋdʋ 'wʋbhua 'bɩ -liliee saa.
6Nyɩma -wa nyɩma tɩklɩɩ -zɛzɛ tʋ mɩa 'bhada ŋwɔ 'bhisa,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, lʋa wa yia.
7Nyɩma -wa yɩlɩa wa -lima nyazɩ,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, -Lagɔ yia wa nyazɩ 'yɩlɩa.
8Nyɩma -wa ka dlɩ mɩa tɩklɩɩ,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, -Lagɔ wa yia 'yɩa.
9Nyɩma -wa bɩbɛlɩa nyɩma -yɔ,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, -Lagɔ yia wa laa ɔ 'yua.
10Nyɩma -wa wa palɩa 'klɩyɩe 'wʋ,
wa mɩ nyɩma tɩklɩɩ nyaa 'gbʋ,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, -Lagɔ pɩlɩ wa 'wlu la.
11«Nɩɩ, wa -ka amɩaa 'ŋnɩ -nyumɔ, wa -ka aɩn 'klɩyɩe 'wʋpalɩ, wa -ka aɩn yoyo gbʋ -gʋ la zʋlʋ na 'gbʋ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ amɩaa -nʋ nya. 12A li 'mʋna sa duun, -we ka gbʋ -wa, -tnʋʋ 'kadɩ a yia 'yɩa -Lagɔɔ -gbɛ. Nɩɩ, 'sa -bhlokpadɛ wa 'palɩa -Lagɔgbʋʋ -falɩpanya, -wa -galɩa aɩn 'yu, 'klɩyɩe 'wʋ.
-Zezu nɛɛ ɔ 'bɩnɔnya mɩ zlɩ -yɔ gumu 'bhisa
(Mk 4.21, 9.50; Lk 8.16, 14.34-35)
13«Nɩɩ, amɩa, dʋdʋgʋ -nyɩmaa gumu 'bhisa a mɩa. Nɩɩ, gumu -ka 'nʋŋwɛ 'bhʋ, sa wa 'ka we namanɩa? We 'nɩ 'maslɛɛn -lu yabhlogbɔɔ 'wʋkʋ. Nɩɩ, 'pipee wa vitelia we, 'ɩn nyɩma nɔa we -gʋ.
14«Nɩɩ, amɩa, dʋdʋgʋ -nyɩmaa zlɩ 'bhisa a mɩa. 'Gbe wa zʋa -gɔgɔ 'wlu, wa 'nɩ mneni wa 'ka we zize. 15'Ɩn wa -yɔ 'napɛ -ka yi, wa'a dɩ we -solu zɔ la. Yalɩ wa dɩa we la, 'ɩn we yɩa nyɩma weee -gʋ la, we 'nɩ mʋʋ? 16'Sa -bhlokpadɛ, amɩaa zlɩ 'kaa nyɩma 'yu lɩ, 'ɩn wa 'ka amɩaa lɛnʋgbʋ -zɔnʋ -yɔyɩ, 'ɩn wa 'ka amɩaa Dide -ɔ mɩa yalɩɩ 'ŋnɩ -mnɩnɩ.
-Zezu -yɔ -Lagɔɔ tite
17«A 'na pʋpalɩ dlɩ zɔ la -nɩ, nɩɩ, *Moizɩɩ tite -yɔ -Lagɔgbʋʋ -falɩpanyaa wɛlɩ ɩn yia lasaa -nɩ. Ɩn 'nɩ we lasasɩee 'gbʋ yi. Yi ɩn yia, 'ɩn we 'ka gbʋzɔnʋ -zɛ.
18«Ɩn nɛɛ aɩn -yla gbʋzɔnʋ sa nɩɩ, dʋdʋ -yɔ yalɩ 'nɩ -slɔ labhʋ, -Lagɔɔ titee cɛlɩlɩɩ 'ya 'kienyi -lɛ 'na 'ka labhʋ, 'ɩn dʋdʋ 'kaa bhɩa. 19We 'dɛɛ 'gbʋ, nyɩmɛ -ɔ mɩa 'kienyi -lɛ, -wa -Lagɔ pɩlɩa 'wlu la glaa, mɔ -wa nyɩmɛ -ɔ'ɔ zʋa -Lagɔɔ tite 'kienyi -lɛ 'nʋŋwɛ, 'ɩn ɔ slolua ɔ -lima sa wa'a zʋa we 'nʋŋwɛ. Nɩɩ, -ɔ slolua ɔ -lima -Lagɔɔ tite 'nʋŋwɛzʋzʋe, mɔ -wa kpasa, nyɩma -wa -Lagɔ pɩlɩa 'wlu la glaa. 20Ɩn nɛɛ aɩn -yla: a zʋ -Lagɔɔ tite 'nʋŋwɛ. A -zi -Lagɔɔ titee gwesanya -yɔ Falizɩnyɩma, we 'nɩ -mʋʋʋ, nyɩma -wa -Lagɔ pɩlɩa 'wlu la, a 'na 'ka wa glaa -mɩ.
A -yɔ amɩaa bhelia suslolu 'wʋ
21«A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ amɩaa dʋkpasɩ -ylaɛ: ‹A 'na 'bhalɩ nyɩmɛ -nɩ. Nɩɩ, -ɔ ka ɔ bheli 'bha, gbʋwʋbhunya 'yu wa yia ɔ kwaa.› 22Nɩɩ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: -ɔ -ka ɔ bheli -yɔ 'cɛpalɩ, gbʋwʋbhunya 'yu wa kwaa ɔ. -Ɔ -ka gba ɔ bheli -yla, -mɔɔ mɩ nyɩmɛ -kpʋa nya, nyɩma kpasɩ 'yu wa kwaa ɔ, 'ɩn wa bhua ɔ -yɔgbʋ 'wʋ. -Ɔ -ka ɔ bheli -yla gba: ‹Nyɔgʋgʋ›, ɔ ka we 'klʋ wa 'ka ɔ -kosu -we'e nyumoa 'wʋ kwa. 23We -ka nɩɩ, -na wlawlalu -ɩn mɩ -Lagɔ kwada 'slakagʋsalɩlu 'yu, 'ɩn -ɩn yi ligbe nɩɩ, -ɩn -yɔ -na bheli 'sɔ ka gbʋ, 24-ɩn tɩ -bha wee wlawlalu 'slakagʋsalɩlu 'yu, -ɩn mnɩ, -ɩn -yɔ -na bheli 'ka gbʋ -bhɩa, 'bhie, -ɩn 'ka wee wlawlalu -Lagɔ -la.
25«Nɩɩ, nyɩmɛ -ka -mɩ gbʋ 'wluladɩlɩ, 'ɩn -ɩn -yɔ ɔ 'sɔ 'ka gbʋwʋbhunya 'yu mnɩda -mɩ, -ɩn -yɔ ɔ 'sɔ -bhɩa gbʋ slʋɩ, da a mɩa -slɔ 'yloogblʋ. Nɩɩ, we 'nɩ -mʋʋ, 'ɩn ɔ kwaa -mɩ gbʋwʋbhunya 'yu, 'ɩn gbʋwʋbhunya nyɛa -mɩ 'slʋja yoo, 'ɩn wa paa -mɩ -kaslʋ 'wʋ. 26Ɩn nɛɛ aɩn -yla gbʋzɔnʋ sa: -ɩn 'nɩ -slɔ ɔ tama 'wʋbhlolu -nʋ wla, -ɩn 'na 'ka -mɔ 'tla.
-Ɩn -yɔ nyɩmɛ -putuu 'ŋwnɔ 'na -dɩlɩ -budu 'wʋ -nɩ
27«A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ: ‹-Ɩn -yɔ 'ŋwnɔ -putu 'na -dɩlɩ -budu 'wʋ -nɩ›.#5.27 Glɛkɩwɛlɩ 'wʋ, we ji -wa nɩɩ, -wa kʋkwalɩa, wa -yɔ nyɩma -putu 'na -dɩlɩ -budu 'wʋ -nɩ. 28Nɩɩ, -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -yla: nyɩmɛ -ka ɔ -libheyii 'ŋwnɔ yla, 'ɩn ɔ -budu 'wʋdɩ tʋ -ka ɔ 'bha, ɔ -yɔ ɔ ka -budu 'wʋdɩ ɔ dlɩ zɔ.
29«We -ka nɩɩ, -na lilikwɛ -yliya kwa -mɩ gbʋnyuu lʋ, -sa -bha we, viteli we 'pɩpɩ. We nanɩ 'yli -ɩn 'ka -na kuu kibhe mnɔnʋ, we -zi wa 'ka -na ku weee viteli -kosu -we'e nyumoa 'wʋ. 30We -ka nɩɩ, -na lilikwɛ -sɔ kwa -mɩ gbʋnyuu lʋ, dɩ -bha we, viteli we 'pɩpɩ. We nanɩ 'yli -ɩn 'ka -na 'lali yabhlo mnɔnʋ, we -zi -ɩn 'ka -kosu -we'e nyumoa 'wʋpla -na -kpabhie nya.
A 'na -salɩ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -nɩ
(Mt 9.9; Mk 10.11-12; Lk 6.18)
31«Wa nɛɛ 'ya aɩn -ylaɛ: ‹Nyɩmɛ -ɔ -ka ɔ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -sa, ɔ 'nyɛ ɔ 'kwnɛ -sa -sɛbhɛ yoo.› 32'Ɩn -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: nyɩmɛ 'nɩ mneni ɔ 'ka ɔ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -sa, 'mʋ we 'nɩ ɔ mʋtnɩ kwɛ -kakɩe 'wʋbhʋ. Nɩɩ, nyɩmɛ -ka ɔ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -sa, ɔ gbʋnyuu lʋ -sulue -wa, -we ka gbʋ -wa, nʋkpasu -putu ɔ yia kwaa. 'Ɩn nyɩmɛ -mɔmɔ -ka 'kwnɛ -sa ŋwnɔ kwa, gbʋnyuu ɔ nʋa lɛ.
A 'na bili -nɩ
33«A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ amɩaa dʋkpasɩ -ylaɛ: ‹-Ɩn 'na bili yoyo sa -nɩ. -We -ɩn bia -Lagɔ 'yu, -ɩn nʋ we lɛ.› 34Nɩɩ, -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: a 'na bili 'mnumnu -nɩ. A 'na bili yalɩ -nɩ, nɩɩ, mʋ -wa -Lagɔɔ 'ŋnɩmnɩkpe. 35A 'na bili dʋdʋ -nɩ, mʋ -gʋ ɔ dɩa bhʋ la. A 'na bili -Zeluzalɛmʋ -nɩ, nɩɩ, mʋ -wa -Lagɔnyɩma weee 'wlulapɩlɩnyɔɔ gbe. 36-Ɩn 'na bili -na 'wlu -nɩ, nɩɩ, -ɩn 'nɩ mneni -ɩn 'ka -na 'wluo nyi -bhlogbɔɔ 'bhiti, we 'ka 'pʋpa -zɛ, we 'ka 'ylukpa -zɛ. 37We -ka ‹ɩɩn›, a gba ‹ɩɩn›, we -ka ‹-ɩnnya›, a gba ‹-ɩnnya›. -We -na yia we 'bɩgʋ zʋa, gbʋnyuuu didee -gbɛ we bhʋa.
A 'na nʋnʋ gbʋʋ 'lɛɛji lɛ -nɩ
(Lk 6.29-30)
38«A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ: ‹'Ylii 'lɛɛji -wa yli, 'ɩn glaa 'lɛɛji -wa gla.› 39Nɩɩ, -amɩ nɛɛ aɩn -yla: -ɔ nʋa -mɩ -yla gbʋ lɛ, -ɩn 'na nʋnʋ we 'lɛɛji lɛ -nɩ. Nɩɩ, nyɩmɛ -ka -na lilikwɛ -yukwli 'kpa 'wʋsʋbha, -ɩn 'bhiti we -gʋdʋ, ɔ 'ka -bha yabhlo 'pa. 40Nyɩmɛ -ka -mɩ gbʋwʋbhunya 'yu kwa, ɔ 'ka -na -bana 'wʋbhu, 'nyɛ ɔ 'yoo, ɔ 'ka -na -gʋslunaa 'wʋbhu. 41-Laide -ka -mɩ 'gba 'wludɩ -ɩn 'ka kilo -bhlo lɛnʋ, -ɩn nʋ kilo 'sɔ lɛ. 42Nyɩmɛ -ka -mɩ -lu -zlalɩ, 'nyɛ we ɔ. Nyɩmɛ -ka -na -lu -bhoa yi, -ɩn 'na palɩ ɔ -blɩgʋ -nɩ.
A -kalɩ amɩaa tʋnyɩmaa zɛ
(Lk 6.27-28,32-36)
43«A ka 'nʋ nɩɩ: ‹-Ɩn -kalɩ -na -libheyii zɛ, 'ɩn -na tʋnyɩmɛ mɩa, -ɩn 'ka -mɔɔ 'wʋnyɛ.› 44Nɩɩ, -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -yla: a -kalɩ amɩaa tʋnyɩmaa zɛ, 'ɩn -wa palɩa aɩn 'klɩyɩe 'wʋ, a bhubhoe -Lagɔ wa 'ŋnɩ nya. 45'Bhie, a 'ka amɩaa Dide, -ɔ mɩa yalɩɩ 'yua -zɛ. Nɩɩ, -Lagɔ sɔlʋa ɔ 'ylʋ 'wʋ nyɩma -zɔnʋ -yɔ nyɩma 'nyii -gʋ, 'ɩn -wa nʋa gbʋzɔnʋ lɛ, we -yɔ -wa nʋa gbʋnyuu lɛ, 'ɩn ɔ lʋalɩa wa -gʋ 'nyu.
46«-Wa -kalɩa amɩaa zɛ, we -ka -maa -bhloo 'dɛɛ zɛ a -kalɩ, a 'nɩ -lu yabhlogbɔɔ 'klʋ -ka -Lagɔ 'yu. Nɩɩ, *nisʋn -gwɛzisanyaa 'dɛbhie -gbolu, 'sa -bhlokpadɛ wa nʋa. 47A -ka amɩaa bheliaa 'dɛkpʋa fʋsa nɩ, gbʋ 'kadʋ a nʋa -bha lɛ yɩ? Nɩɩ, -wa 'nɩa -Lagɔ -yi, 'sa -bhlokpadɛ wa nʋa, we 'nɩ mʋʋ? 48We 'dɛɛ 'gbʋ, amɩa, a -mɩ tɩklɩɩ sa amɩaa Dide -ɔ mɩa yalɩ mɩa tɩklɩɩɩ 'bhisa.
© 2002, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.