Iinguqulelo zeBhayibhile

UNIMBƆTI NYƆƆBUNDI GBƆŊKU

Ntcham

TIBƆKILKAAL

Kugbɔŋu nee di sá Unimbɔti Nyɔɔbundi Gbɔŋku. Ku yākatì ajan ali ní: bi yíì dijampeepeekaal yii Dipooŋkpikil ní ki yíì dijanliliitiil yii Dipoompɔndi.

\ip Dipooŋkpikil gbɔŋku poonee, bi ŋmàn̄ Unimbɔti nín náań duulinya nì tiwan tin kɔkɔ bí duulinyanee puee. Bi ŋmàn̄ Unimbɔti nín náań unil puee nì unil nín ŋá tin kɔkɔee, ní ki ŋmàn̄ Unimbɔti nín nìn yíiń Abraam un sá Eebru yab àá Isirayeel yabee naanjee puee. Boonee, bi ŋmàn̄ tibɔti tin kɔkɔ Unimbɔti bɔnaatiliibi mun nìn sòon̄ee. Unimbɔti bɔnaatiliibee di nìn sòon̄ ki síiǹ yii Unimbɔti pōoǹ kí tɔ̄ń u-Jipɔɔn duulinyan.

Dipoompɔndi gbɔŋku poonee, bi sòon̄ Unimbɔti Jipɔɔn gbanti bɔti. Úǹ di sá Yeesu Kriisitoo. Bi ŋmàn̄ Yeesu Kriisitoo nín dɔ́miń duulinyan puee nì atuun ŋin u túńee nì u nín kpíì timbi binikpitib pu miŋyee, ní ki ŋmàn̄ u nín fīkitì ditaŋkpiilin puee. Bi gíti ŋmàn̄ u-kpambaliŋ nì u-boonnooliibi nín nóó u-saŋŋu ki ŋúb́ u-bɔti puee.

Unimbɔti là u-nyɔɔbundi nee ń bà isoon kamaa nib, an pu ní bi nāatì dinyɔɔbundi gbanti ncam (baasaar) sooŋyi poon, báà ŋma ń gbìl̄.

Eebru yab sooŋyin ní bi péé péé ki ŋmàn̄ Dipooŋkpikil gbɔŋku. Ama Dipoompɔndi gbɔŋkuee, Greeki yab sooŋyin ní bi péé ki ŋmàn̄ kúǹ. Bin nāatì kugbɔŋu neeyee pée dī bi nín péé péé ki ŋmàn̄ tibɔti puee ní ki nāatì-tì ncam poon. Baa kpántì tiba poon. Bin mántiǹ fransi sooŋyi àá ŋgiliisi sooŋyi dikaandee làá ká yii an kaa sá anyɔɔbun ní bi nāatì, ama tibɔti taapu nín sá puee ní bi dī ki nāatì, án nín làá ŋá pu ní ucannil ń ŋmā kí gbìl̄ Unimbɔti bɔti taapu tiŋanee. Di sá yii isoon kɔkɔ kaa pēē ní isoon kamaa nín kpáfí kpáfí anyɔɔbun pu ki sòoǹee mun kaa sá mbaantiim.

Kí tūtuǹ un làá kàaǹ kugbɔŋu nee ń gbìl̄ ku-taapu tiŋanee, bi pɔ́ɔǹ ki dū tin làá ŋmā kí tūtuǹ ukaanlee ki kútì. Tíǹ di sá:

1. Bi ŋmàn̄ kugbɔŋu kamaa BƆKILKAATI kí ŋmā kí tūtuǹ ukaanli ń béé tin u làá kàaǹee nín jítì ŋyunti ŋuŋyee nì laakin tì jéetèe nì tin pu an sòoǹee ŋwaam pu.

2. Tin bi ŋmàn̄ KUGBƆŊU FAAKU TAAPUEE:

 – Laakin yaa kaa cántì tiŋanee nì laakin pɔ̄ɔ̄ binib ń ŋmā kí gbìl̄ taapuee, bi lēekì taapu ki cántì, an kā kugbɔŋu kun a bíi kàaǹee faaku taapu.

 – Tin a bíi kàaǹee yaa fātìi kā kugbɔŋu kubɔ mun poonee, bi tí ŋmà-tì kugbɔŋu faaku taapu.

3. AYIN BƆTI: Bi kpēē bi nín yíì binib pu àá ipaan iba pu àá ntimu mubɔ pu eebru àá greeki sooŋyin puee ní ki dūu nāatì, a lì kii Asuur, Yoob, Yoowaneesi.

An yaa sá UNIMBƆTI yiŋŋi bɔtee, bi nāatì Eelooyiim yii Unimbɔti, ní ki nāatì Eel Sadaayi yii Unimbɔti Mpɔŋkɔdaan, ní ki nāatì YHWH yii ti-Dindaan, ní ki nāatì YHWH Sabawooti yii Isirayeel janjakitil Nimbɔtiu àá Unimbɔti Mpɔŋkɔdaan.

Ni yaa bíi kàaǹ kugbɔŋu nee ní ki yaa ká dinyɔɔbundi diba ŋmàn̄ yéèyee: \w Aarɔn\w*, ní kpèè laakin bi lēē Ayin taapuee. An bí kugbɔŋu nee kúntilaŋki, án làá tùkù-ni diyindi Aarɔn taapu.

Ni yaa tí ká dinyɔɔbundi diba cáá kuŋmaŋŋmabiku yilpu kii yéèyee: nyáń +  *, ní kpèè kugbɔŋu faaku kun ni bíi kàaǹee taapu, ni làá ká kun pu án là kí sòoǹee.

Laaba ni làá ká bi dū biyakatikaabi biba ki ŋá nlɔmbiyaamu mun bi lūtì kii yéèyee: [...] kansikin. An dàkà yii biyakatikaabi gbanti kaa bí tigbɔn tin bi nìn péé péé ki ŋmàn̄ Eebru yab àá Greeki yab sooŋyin doooodooooyee poon.

4. Ni yaa bíi kàaǹ kugbɔŋu nee, ni làá ká footab. Footab gbantee sá kí tūtuǹ-ni ní gbìl̄ kí cántí tibɔti taapu ní. An puee ni yaa kpēē foota kamaayee, ni làá ká bi ŋmàn̄ foota taapu nín sá puee, ní kí ká biyakatikaabi bin sòoǹ foota gbanti bɔtee kā nlɔmbiyaamu mun bi lūtì kii yéèyee: (...) kansikin.

5. Kugbɔŋu nee kúntilaŋkee, ni làá ká tifaal tin pu bi lee ntimu mun poon tibɔti nee jítèe.