Matyu 5
5
Yesu kamin kuul mile ibal ka nil si tongwa
(Mat 5:1–7:29)
1Ena Yesu ibal taminin bil wen kanere, maa pi kuul ta pirere amin di milungwa. 2Milungure gawlima kobe u Yesu yobile i suna erungure, ena kawn kule ka nil si tere iru dungwa.
Ibal miriin painama dire Yesu ka nil si tongwa
(Luk 6:20-23)
3“Ibal kobe mile, ‘Na inan kuunin erekiwa,’ dire ibalin kobe miriin paimua. Paire God kenin ere ke milungwa gul pi suna milemua. 4Ibal kobe kay miire miriin giil sire, ena ibalin kobe miriin paamua. Paangure God den miriin a ura di tenamua. 5Ibal kobe maan ta sikire kabin sire wai wen milere, miriin paamua. Paangure God gariba para muru tenangwa inamua. 6Ibal kobe God ka main konagi erala di pirungure maa yebe ongure, ibalin kobe miriin paamua. Paangure God kwi aine dinangure inangwa kuunin biinamua. 7Ibal kobe miriin wen pire ibal taw kobe terere, miriin paamua. Paangure God ibalin kobe miriin wen pire tenamua. 8Ibal kobe den miriin wai yere milere, miriin paamua. Paangure ibalin kobe God i maribe erangure kanamua. 9Ibal kobe den miriin suna yaa ime sire mone di milama dire konagi erere, miriin paamua. Paangure God mile ‘Wanane,’ di yalini tenamua. 10Ibal kobe God ka main konagi erungwa ibal taw kobe, gain giil pire tongure, miriin paamua. Paire God kenin ere ke milungwa gul pi suna milamua. 11I ibal kobe na mun kol duulin bile waringa, ibal taw kobe gain ka si i tere, te gain giil pire i tere, ka geray di i tere, iru ere i tongure 12God kamin mina tobe bil ta eme tenamia, i wai wen pire miinin mayo. Gain giil pire i tongwa mere, goma ka kebe yal kobe pire tomua.
Pirin te aw dungwa mere ibal milemua, dungwa
(Mak 9:50; Luk 14:34-35)
13“Ibal kobe suna milinga komina pirin erungwa mere, i ibal kobe iru milinwa. Pirin kal para wai dimba, daan kiikinangwa kwi u wai ta pekenamua. Ta pikire pusi mena erungure ibal egilamua.
14“Ena are dere gariba gul para aw dungwa mere, i ibal kobe si bilungwa ai iru milinwa. Te ogu ai bil kamin kul mina ki paangwa, aal kule dikinangwa mere, i kalkan eringa para aal kule ta dekinamua. 15Enderin derin gale i ogu ala pirere, bale bilkaw main ali ta yekire, bol bolimina yongwa ibal kobe ala milere kal para kanemua. 16Enderin derin dongwa mere i ibal kobe ama iru milere kal wai ero. Eranga ibal kobe kanere deminin si Kamin Abe tenamua.
Kile kaman ka main Yesu di maribe erungwa
17“Na ure Mose kile kaman ka, te ka kebe yal nil si tongwa manaa di terala digire, i iru nomanin si pirekio. Ka dungwa i, manaa di terala dire ukire, ka dungwa i milin u maribe nama dire wiwa. 18Ka ta dirala nomanin si suna yeyo. Mose kile kaman ka dungwa para muru imo di painangwal painangwa, ena minin ganin taran wen ta yaa ime ta sekenangwa. Kalkan para wen wei sinamia ka i para wei sinamua. 19Ena iru paamia. Yal ta kile kaman ka i minin ganin taran wen wiina erekire, te ama iru nil si ibal kobe tenangwa, ena yal ta i God gawlima kobe suna muna kol namua. Dibinba Mose kile kaman ka yal ta wiina erere, te ama iru nil si ibal kobe tenangwa, ena yal ta i God gawlima kobe suna u guman kol namua. 20Yuda ka main ka nil si tongwa yal kobe, te Parasi kobe God ka dungwa wiina erungwa mere i iru eranga, tamama. I wiina wen ere tenanga ena God kenin ere ke milungwa ai suna nanwa.
Ibal den miriin ki yongwa ka dungwa
21“Sanamoi si aine aine ka iru di tongwa, ‘Ibal si gulekio, te ibal ta si gulangwa ena ka kol ere tenamua,’ di kile kaman iru dungwa pirinwa. 22Pirinba na di i terala piro. Yal ta den miriin ki ye enin taw kobe ta tenangwa, awli pi ka kol ere tenamua. Te yal ta gain ka si enin taw kobe ta tenangwa, awli pi yal singaba milungwa gul pire, ka kol ere tenamua. Te yal ta mile, ‘I yal du milinwa,’ di enin taw kobe ta tenangwa, kol gaul ai enderin de paangwa gul nangwa kuunin eramua.
23“Ena i ibal kobe God ka main ogu bol mina kalkan terala di eridena, iru nomanin si piranga, ‘Aya, na enan ta den ki yere milebilgayawa.’ 24Direre kalkan tenanga ka main ogu bol main ye paale, enan ta bole ka di wiige sire po. Ka di wiige si piseranga i ure, kalkan God to.
25“Ena yal ta ka kol ere i tenangwa, awli pire ka kol pirungwa gul u bawa dikinangwa, ka wai di tere pena galo. Iru ta erekinangure kaya u bawa dinangwa, yalini i awli ka kol pirungwa yal tenangure, te yal ta i awli simil nen tenangure, te simil nen i kanin sinangure painanwa. 26I pirin paangwa tobe te i nanga nanga, tawle ta imo dungwa kirara te wei sinanga, kanin paangwa ogu i ere mena unanwa. Na kawen di i teiwa.
Win ebin kunibe nongwa ka dungwa
27“Si aine aine ka iru di tongwa, ‘Win ta pi abal ta kunibe nekio, te ebin ta pi yal ta kunibe nekio.’ 28Di i tomba na malia di terala i piro. Yal ta abal kane irala di miriin kabin paangwa, ena yalini kaya nomanin suna kunibe nere ebinbi piserungwa mere eremua.
29“I omilin wen kol kanina kal digan ere taalime eringa ena i omilin wole eranga mere, kal digan i pisero. I gain kal para wai imo dungwa enderin gaul ai nanga ta paikinamba, i gaynin kal ta u nangwa kal digan ere taalime erekinanga, ena wai painamua. 30I anin wen kol erina kal digan ere taalime eringa, ena anin de keli sire piseranga mere, i kal digan i pisero. I gain kal para wai imo dungwa enderin gaul ai nanga ta paikinamba, i gaynin kal ta u ongwa kal digan ere taalime erekinanga, ena wai painamua.
Yal ebinbi de erungwa ka dungwa
(Mat 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)
31“Si aine aine para iru dungwa, ‘Yal ta abal de erangwa yalini piapa bile abalini tenamua.’ 32Dimba na di i terala i piro. Abal pi yal ta kunibe nekimba winbi abalini de erangwa, abalini kwi yal ta pire yal kunibe ingwa mere eramua. Te abalini inangwa yal i para abalini kunibe ingwa mere inamua. Winbi goma ingwa de erungwa kalkan i u maribe namua.
Kawo kirara dire maabinin mina aa taw sungwa ka dungwa
33“Sanamoi si aine aine ka pore iru di tongwa, ‘Iru eralwa,’ dingi ka susu dikio. God Singaba milungwa gul i maabinin mina aa taw sire kawo kirara niminin mile dingi, ena iru ero. 34Dimba malia di terala i piro. I kawo kirara niminin mile dinanga, maabinin mina aa taw sikio. 35Gariba gul God kawn egile gi dimia gariba gul kanere maabinin mina aa taw sinanga, pisero. Yerusalem yal bil wen ain dimia ai i kanere maabinin mina aa taw sinangi, pisero. 36Gibiliigin kama sinam mo, tobe bilam mo, i yal kobe ta kanekinana, i gibilin mina aa tere maabin mina aa taw sikio. 37I ka dinanga ena imore ‘Paimua,’ dire, te ‘Paikimua,’ dire iru tawle do. Ka ta para dinanba ka ta i kal ki erungwa yal dinangwa mere dinanwa.
Kal ki ere tongure maan ta sikungwa ka dungwa
(Luk 6:29-30)
38“Si aine aine ka iru di tongwa, ‘Yal ta i omilin ta sigi dinangwi i omilin ta maan sigi do. Te yal ta i sigin ta si pi dinangwi, i sigin ta maan si pi do.’ 39Dimba na di i terala piro. Yal ta kal ki ere i tenangwa i maan ta sikio. Yal ta i pawnin wen kol sinangwa, ena i pawnin kora kol maa di to. 40Te yal ta i awli ka kol ere tere, ‘Galsuna iralwa,’ dinangwa ena i gwi gal para yalini to. 41Te simil nen ta mile, ‘Na bona gana baan ta imore kawi ire po,’ dinangwa ena baan ta i ama kawi ire po. 42Yal ta, ‘Kalkan na to,’ dinangwa ena i wiina ere to. Te yal ta mile ‘Kalkan na tere eme maan teralwa,’ dinangwa ena i wiina ere to.
Kaymin den miriin tenangwa ka dungwa
(Luk 6:27-28, 32-36)
43“Si aine aine ka iru di tongwa i piringi, ‘I ye nenga ibal kobe den miriin to. Te kayminin ibal kobe nigi de pire to.’ 44Dimba, na malia di terala piro. I kayminin den miriin tere, te ibal kobe i gaynin giil pire i tongwa, ibalin kobe kaan gale pile dire ana di God to. 45Iru eranga Kamin Abe wan abilin wen milanwa. Are si ime erungwa ibal wai milungwa te digan milungwa para si tomua, te nimin sungwa ibal kobe kal wai erungwa te ibal kal ki erungwa para, gogo si tomua. God iru erungwa mere i kayminin ibal den miriin tenanga, ena yalini wan abilin i milanwa. 46I ye nenga tawle den miriin tenanga, God i wai pire tenamo? Tamama. Aya, kobile moni takis ingwa yal kobe para iru erungwiwe. 47Te i ye nenga tawle ‘Aya maya,’ dire kaalanga, wai painamo? Ta paikinamia. Aya, Yuda milekungwa ibal kobe para iru erungwiwe. 48I Kamin Abe wai wen milungwa mere, i iru milanga paamua.
Seçili Olanlar:
Matyu 5: gvf
Vurgu
Paylaş
Kopyala
Önemli anlarınızın tüm cihazlarınıza kaydedilmesini mi istiyorsunuz? Kayıt olun ya da giriş yapın
© 2013, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
