Mateo 13

Beleybey pasal et Menenasad

(Markus 4:1-9; Lukas 8:4-8)

1Atin negang eldew, liminiwan si Jesus et benwa pegketbes narung dut abiʼt deplakan supaya menulduꞌ. 2Rinungrupungan ne ya et mekeldam neng taaw, angkansa siminakat ne lang et gubang ampaꞌ ne narung. Mengeꞌ taaw in eset deplakaʼt dagat memegtitiyeg. 3Indyari nenulduꞌ ya et mekansang neng ginisan kedye pebiyaʼt beleybeyen.

Kwan i Jesus, “Maya sembatu na mengunguma nepanew apang menasad. 4Sasat ya penasad, maya pungu neregdag dut dalan. Diminateng mengeꞌ kebegitan pineninduk dye ginsan dut dalan. 5Maya gasi pungu neregdag dut kebetuan, baꞌ embe menipis lang lugtaꞌ. Sabab et menipis lang lugtaꞌ ye, timinuhuꞌ megtuy pungu in. 6Temed lang, ganang neblad et mebarad neng init et eldew netugan, sabab ye kaya nekegamut tantu. 7Maya mengeꞌ pungu gasi neregdag dut kerikutan, nemengapal rikut in, neternung ne pungu in. 8Temed mayang pungu na nesasad dut menungang lugtaꞌ in nemenupang. Maya tegsenggatus betuen, maya tegeenem neng puluꞌ, bekeꞌ tegtelumpulung betuen kede uheyen, na nemenguhey ne na neglebi nega eset nesasad in. 9Sebarang maya ikingeg, atin mengingeg.”

Keretian et Beleybey

(Markus 4:10-20; Lukas 8:9-10)

10Kinabiꞌ et mengeꞌ pepengenaran si Jesus na nemengingkut, kwan, “Manu angkan nega itaguꞌ mu et beleybey itueng pegsugiren mu dut mengeꞌ taaw?”

11Siminambag si Jesus, kwan, “Binggey dimyu na mesewran itueng mengeꞌ pegtaguꞌ pasal et Pengmilikaʼt Empuꞌ dut langit, temed lang diki itue ibgey kedye. 12Sabab sebarang maya ne keretian, begeyan nega kenye na meglebi-lebi. Temed sebarang kaya in, misan isek-isek mene eset kenye, isien nega kenye. 13Pegbersen ku itue kedye pebiyaʼt beleybey, sabab megsiyek dye temed lang diki dye mebiriꞌ, bekeꞌ pengingeg dye temed lang kaya pegkinggen dye etawa pegretien. 14Metuman ganaꞌ kedye itueng peneked et Empuꞌ pebiyaꞌ tarus ye si Isaias tagnaꞌ neng pegsugiren, kwan,

‘Mengingeg kew ganaꞌ neng mengingeg,

diki kew gasi mekeretiꞌ.

Indyari siyekan myu ganaꞌ neng siyekan,

diki myu gasi mebiriꞌ.

15Sabab negmendyaring mengarel itueng pikiran et mengeꞌ taaw,

meliyut mengingeg itueng kedyeng telinga,

indyari pegpereng dye kedyeng mengeꞌ mata.

Na baꞌ diki kwantin, teyen mekebiriꞌ itueng mengeꞌ mata dye,

nekekingeg itueng telinga dye, nekeretiꞌ itueng mengeꞌ pikiran dye,

indyari nengandel dye daken, pegketbes pegulinan ku dye,

kwan ku neng Empuꞌ banar dut langit.’#13:14-15 Isaias 6:9-10.

16“Mesukud kew, sabab mekebiriꞌ itueng dimyung mengeꞌ mata, indyari mekekingeg itueng dimyung mengeꞌ telinga. 17Pegsugiren ku dimyu, mekansang tarus et Empuꞌ bekeꞌ mekansang metitignaꞌ neng taaw et Empuꞌ na gay banar mekebiriꞌ et dimyung nebiriꞌ, temed diki lang nebiriꞌ, bekeꞌ mekingeg dut dimyung nekikingeg, temed kaya lang nepekingeg.”

Pineretiꞌ i Jesus itueng Beleybey pasal et Menenasad

(Markus 4:13-20; Lukas 8:11-15)

18“Tiban kinggen myu itueng reretian et beleybey pasal et pegsasad. 19Sebarang pengingeg et beres pasal et Pengmilikaʼt Empuꞌ temed diki mekeretiꞌ samat pungu na sinasad dut dalan. Memegdateng si Seytan neng Mereraat, indyari pegegewen pinebunayag in dut seled atey dye. 20Pineantang et itueng pungu na nesasad dut kebetuan, itueng mengeꞌ pengingeg et beres et Empuꞌ bekeꞌ menep megtuy itueng menerima. 21Temed lang kaya itue megdaran dut seled atey dye, sabab kaya gamut. Indyari, pegdateng et kerupukan etawa ketiksaan sabab et beres et Empuꞌ, megtuy dye lang mengrungkey. 22Pineantang gasi eset pegsasad dut kerikutan neng megkingeg et beres et Empuꞌ, temed lang megmendyaring pememikir et mengeꞌ keginisan atueʼt lungsud, indyari meiregan et mengeꞌ kementirian, enu ga itueng beres neugad ne dut seled atey dye, angkansa kaya ne nemekebuaꞌ. 23Indyari, pineantang neng nesasad dut menunga neng lugtaꞌ itueng mengeꞌ nengingeg et Beres et Empuꞌ na nemekeretiꞌ. Nememuwat dye mekeldam. Maya tegsesenggatus, maya tegeenem neng puluꞌ, bekeꞌ maya tegtetelumpuluꞌ.”

Beleybey pasal eset mengeꞌ Ilemunen dut Tiriguan

24Tinuturan gasi i Jesus kedye pebiyaꞌ itueng beleybey, kwan, “Itueng Pengmilikaʼt Empuꞌ dut langit samat itue. Maya sembatung taaw nenasad et menunungang pungu dut uma ye. 25Sembatung gebi, sasat memegigaꞌ taaw, diminateng kebanta ye, pegketbes nenasad et meyeyaat neng ilemunen lamud et pungu dut uma ye, indyari nugad. 26Ganang timinuhuꞌ itueng tirigu, nemenguhey ne, na nemenuhuꞌ ne gasi na meyeyaat neng ilemunen in. 27Angkansa nemengabiꞌ tetehagen dut begerar dye, sinugid dye ne itue, kwan, ‘Begerar, diki be takuꞌ menunungang pungu pegsasad myu dut dimyung uma? Manu segwaꞌ maya nega timinuhuꞌ ilemunen duntin?’ 28Siminambag ya, ‘Sembatung kebanta nemuwat et itue.’ Iningkut ya et mengeꞌ tetehagen, ‘Gebuten kay takuꞌ itie e?’ 29‘Endey ne,’ sambag ye, ‘Kaluꞌ megabut sampay tirigu. 30Pesariꞌ myu seked memengdeklaꞌ seꞌsaliꞌ seked na mekeyg. Pegkeyg, sugiran ku mengengeyg na timungaꞌ myu mena ilemunen, pegketbes pegbegkes-begkesen apang tutungen, indyari mengeꞌ tirigu in timungaꞌ myu ne dut legkew ku tiꞌ.’ ”

Beleybey et Elinseg et Mustasa

(Markus 4:30-32; Lukas 13:18-19)

31Sembatu gasi neng beleybey na tinuturan i Jesus kedye. Kwan ye, “Itueng Pengmilikan et Empuꞌ dut langit samat kwantin. Maya sembatung taaw nengluwak et sengelinseg et mustasa dut kenyeng uma. 32Pinekemerinek itue dut ginsan neng elinseg, segwaꞌ baꞌ itue neluwak ne bekeꞌ dimineklaꞌ, pegmendyaring pinekemereklang puun dut ginsan neng luluwaken. Itue pegmendyaring puuʼt kayu, sengmenu ye, megdateng duun mengeꞌ begit et lelengew supaya mekepugaran nega eset mengeꞌ sanga in.”

Beleybey et Pikembang

(Lukas 13:20-21)

33Nenuturan nega si Jesus et leing beleybey. Kwan ye, “Itueng Pengmilikan et Empuꞌ dut langit samat pikembang na peglamud et sembatung libun dut telung susukuran et arina, indyari kiminansang ne bekeꞌ dimineklaꞌ ginsan.”

Pegusal i Jesus et mengeꞌ Beleybey

(Markus 4:33-34)

34Pegbersen i Jesus dut mengeꞌ taaw itueng ginsan pebiyaʼt mengeꞌ beleybey, indyari kaya ye pegsugiren dut kedye baꞌ diki usalan ye et beleybey. 35Binwat ye itue apang metuman itueng pegsugiren et Empuꞌ pebiyaꞌ tarus ye, kwan,

“Menuturan ku kedye pebiyaꞌ et mengeꞌ beleybeyen. Ipebunayag ku kedye itueng mengeꞌ kebenaran ne kaya nesewran et taaw mewanan nega dut buwaten itueng kedunyaan.”#13:35 Kanta 78:2.

Retiaʼt Beleybey dut Ilemunen eset Tiriguan

36Pegketbes tinirengan ne i Jesus itueng mengeꞌ taaw ampaꞌ ne siminled dut benwa. Nepekabiꞌ kenyeng mengeꞌ pepengenaran na nengingkut kenye, kwan dye, “Iperetiaꞌ be damen itueng beleybey pasal et meyaat neng ilemunen dut uma.” 37Itue sinambag i Jesus kedye, kwan, “Ating sembatu na nenasad et menungang pungu, atin aku neng Yegang et Taaw. 38Itueng uma tuꞌ, atin ne kedunyaan. Sebarang mengeꞌ taaw na pegmilikan et Empuꞌ, atin ne menungang pungu. Indyari sebarang mengeꞌ taaw na pegmilikan i Seytan, atin ne meyeyaat neng ilemunen. 39Naꞌ ating kebanta na nenasad et kwantin, kaya ne sumaliꞌ baꞌ diki si Seytan. Itueng pegkekeyg atin ne ketimpusan et dunyaꞌ, indyari itueng mengeꞌ megpebilinaʼt Empuꞌ, atin ne mengengeyg. 40Na baꞌ enukwan pegtimungen itueng ilemunen pegketbes tutungen, megsepantun kwantin gasi meinabu dut ketimpusaʼt dunyaꞌ. 41Atin masa, tehagen ku neng Yegang et Taaw mengeꞌ dereakan ku, indyari timungen dye mewanan dut pegmilikan ku et itueng ginsan na negmendyaring sebaban et keselaan dut sebayaꞌ dye, bekeꞌ ginsan na megpemuwat et meraat. 42Indyari ipesbur dut megbebaga neng apuy. Duntin dye ne na megsiyak bekeꞌ megringetnget kedyeng mengeꞌ nipen. 43Indyari tumlang samat eldew itueng mengeꞌ metitignaꞌ na taaw dut Pengmilikaʼt kedyeng Empuꞌ. Sebarang maya ikingeg, atin mengingeg!”

Beleybey et Netagung Kementirian

44“Itueng Pegmilikaʼt Empuꞌ dut langit, antangan ye samat kementirian na limbeng dut sembatung uma. Nekali et sembatung taaw, pegketbes tinimbunan ye peuliꞌ. Dut deklaʼt enep, nanew ya, indyari pinegelen ye ginsan neng pengartaꞌ ye, pegketbes inlen ye ne atin neng uma.”

Beleybey et Mergaꞌ neng Buligaꞌ

45“Megsepantun kwantin gasi, itueng Pengmilikan et Empuꞌ dut langit, atin samat sembatung taaw megtutulus et mergang buligaꞌ. 46Ganang neketulus neʼt sembatung buligaꞌ neng pinekemergaꞌ, ya in nuliꞌ ne, pegketbes pineelen ye ginsan neng pengartaꞌ ye, indyari inlen ye ne buligaꞌ tiꞌ.”

Beleybey Pasal et Rambat

47Indyari negtuturan nega si Jesus et sembatung beleybey, kwan ye, “Itueng Pengmilikan et Empuꞌ dut langit, megsepantun gasi et sembatung melekbang neng rambat na tinaan dut dagat, indyari nekeisiꞌ et lein-leing ginisan et seraꞌ. 48Ganang nebaha ne, rinayak ne dut deplakan. Indyari nemengarung itueng mengeꞌ taaw apang tingtimungen ne itueng seraꞌ. Sinunuꞌ dye dut susunuan itueng mengeꞌ menununga, segwaꞌ sebarang meyeyaat in pinenimbag ne. 49Kwantin gasi meinabu dut ketbesan et dunyaꞌ. Dumateng mengeꞌ dereakan et Empuꞌ, seririen mengeꞌ taaw neng negkesalaꞌ bekeꞌ mengeꞌ taaw neng metitignaꞌ. 50Indyari ipesbur ne itueng mengeꞌ mekesesalaꞌ tiꞌ dut megbebaga neng apuy. Duntin memeniyak dye bekeꞌ megriringetnget kedyeng nipen.”

Lelagi bekeꞌ Bagu neng Ketulduan

51“Neretian myu ne be takuꞌ itueng ginsan?” ingkut i Jesus kedye. “Eꞌ be,” sambag dye. 52Indyari sinugid ye kedye, kwan, “Angkansa pesi, kede menunulduꞌ et Keseraan na mengandel et Empuꞌ bekeꞌ kenyeng Pegmilik dut langit, atin samat sembatung empuꞌ et benwa na pengisiꞌ et mengeꞌ menungang ginisan na bagu bekeꞌ lelagi dut kenyeng teteguan.” 53Ganang netbes ne i Jesus negtuturan et itueng mengeꞌ beleybeyen, nugad ne ya duntin.

Diki Terimanen si Jesus dut Lungsud et Nasaret

(Markus 6:1-6; Lukas 4:16-30)

54Nuliꞌ ne ya dut lungsud ye. Menulduꞌ ya dut kedyeng Pengempuan naꞌ Benwa, tingkageʼt sinagoga. Nemegliꞌliluꞌ sebarang nekekingeg kenye. Kwan dye, “Embe takuꞌ neisian ye et kesesewran neng itueng taaw tuꞌ? Enukwan takuꞌ ya mekepemuwat et mengeꞌ keliꞌliluꞌ? 55Diki be takuꞌ yegang itue et mememaal et benwa? Diki be takuꞌ si Maria kenyeng induꞌ? Bekeꞌ de Jakob, Jose, Simon, bekeꞌ si Judas na kenyeng mengeꞌ ketipusdan neng mengeꞌ kelelekian? 56Indyari ginsaʼt kenyeng mengeꞌ ketipusdang kelilibunan pegeeldengan dye atue, diki be? Embe takuꞌ nesewran ye itueng ginsan?” 57Pegketbes negkesimbakud dye dut kenye, sampay negmendinan pengandel kenye.

Angkansa sinugid i Jesus kedye, “Itueng tarus pegintetewen misan embe, luwas lang eset kenyeng diring peglulungsuran bekeꞌ dut kenyeng diring mengeꞌ binenwa.” 58Indyari, sabab et diki dye mengandel, diki ya memuwat duntin et mekansang neng keliꞌliluꞌ.

Seçili Olanlar:

Mateo 13: plw

Vurgu

Paylaş

Kopyala