The New Testament in the Fataleka language of the Solomon Islands

Farongoe Lea Ana Fataleka

<div class="version vid1902 iso6393far" data-vid="1902" data-iso6393="far">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch9" data-usfm="MAT.9">
 <div class="label">9</div><div class="s">Sa Jesus gura te wane nonina mae</div><div class="r">(Mak 2:1-12; Luk 5:17-26)</div><div class="p"> 1Aia, sa Jesus fainia na fafurongo nia ki, kera ra laona baru, ma kera ka tofolo lau ana 'osi baita nai 'i Galili. Ma kada kera dao na ana fere nia 'i Kapaneam, 2tani wane kera ka ngalia mai te wane ne nonina mae 'i fafona 'ifitai siana sa Jesus, fua nia ka gura. Ma kada sa Jesus nia ada saitamana na famamanae kera, nia ka fata 'uri fuana wane nonina mae nai, &#8220;Nao 'oe si mau lau wele nau. Nau ku manatalugea na ta'alae 'oe ki.&#8221;</div><div class="p"> 3Ana kada nai, tani wane famanata ana taki ki kera manata 'uri, &#8220;Taifilia God go ne saitamana manatalugea ta'alae ki. Nia fabolotania fainia God.&#8221;</div><div class="p"> 4Ma sa Jesus nia saitamana go ana manatairu kera ki laona lioda, ma nia ka fata 'uri fuada, &#8220;Mulu si manata ta'a lau 'urinai.&#8221;#9:4 Sa Jesus ka saitamana kera ka famamana taifilia go God ne ka gura wane ki.</div><div class="p"> 5'Urinai nia ka fata 'uri, &#8220;Dia nau ku fata 'uri fuana wane nonina mae ne, &#8216;Ta'alae 'oe ki, nau ku manatalugea na,&#8217; nao mulu si ada to'ona go ne nia fuli. Boroi ma dia nau ku fata 'uri, &#8216;Tatae, ma 'oe fali,&#8217; senai kamulu ka fi ada to'ona ne nikilalae 'e nia aku fuana guralae. 6Kada nau gura wane ne, nau fatainia fua mulu ne nau, na Wele nia Wane, nau ku too ana nikilalae fua manatalugelana na ta'alae ki.&#8221;</div><div class="p">Sui sa Jesus ka fata 'uri fuana wane nonina mae nai, &#8220;'Oe tatae, ngalia 'ifitai 'oe, ma 'oko leka na fere 'oe.&#8221;</div><div class="p"> 7Ana kada nai go, wane nai ka tatae, ma ka oli na 'uria fere nia. 8Ana kada ne wane ki kera ada to'ona te ne sa Jesus nia fulia, kera kwele, ma kera mau. Ma kera ka tangoa God sulia nia kwatea na nikilalae 'urinai fuana wane ki.</div><div class="s">Sa Jesus riisia sa Matiu</div><div class="r">(Mak 2:13-17; Luk 5:27-32)</div><div class="p"> 9Ma kada sa Jesus nia leka na fasia kula nai, nia ka ada to'ona sa Matiu. Nia gouru ga 'ana ana kula fuana konilana malefo ana takisi, sulia ne nia rao senai. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuana, &#8220;'Oe leka mai fai nau.&#8221; Ma sa Matiu tatae, ma ka leka na fainia.</div><div class="p"> 10Ma burina ne sa Jesus nia talaia sa Matiu fuana fafurongo nia, nia ka leka fanga na 'i lume nia. Ma na tooa ni koni malefo ana takisi ki to laugo senai. Ma tani wane aburongo, kera fanga laugo fainia sa Jesus ma na fafurongo nia ki. 11Ma kada Farasi ki kera ada to'ona ru nai, kera ka fata fuana fafurongo nia ki kera 'uri, &#8220;Nia bobola fuana nia si fanga lau fainia wane aburongo ki.&#8221;</div><div class="p"> 12Sa Jesus ka rongoa ru nai, ma ka fata 'uri, &#8220;Wane ne nao kera si matai ki, kera si doria go ta wane kwaigurai, boroi ma wane ne kera matai ki, kera ka bobo 'uria wane kwaigurai. 13Mulu manata basi sulia fadalana Kekedee Abu be 'uri, &#8216;Nau dori kamulu kai kwaimanatai fuana wane ki, ma nao lau na afafue kamulu ki.&#8217;#Hosea 6:6 Nau kusi leka lau mai fuana riilae 'uria wane 'o'olo ki fua kera kai kari abulo, boroi ma na wane ne abulolada ta'a ki lalau ne, nau ku leka mai fuana riilae 'uria tatala manatalae.&#8221;</div><div class="s">Na ledilae sulia na abu fangalae</div><div class="r">(Mak 2:18-22; Luk 5:33-39)</div><div class="p"> 14Burina ru nai ki, na fafurongo sa Jon wane ni Siuabu ki, kera leka mai siana sa Jesus, kera ka fata 'uri, &#8220;Kalu fainia na Farasi ki, kalu saitamana kalu ka abu fanga. Ma 'uta mone ne fafurongo 'oe ki nao si sasi 'urinai?&#8221;</div><div class="p"> 15Ma sa Jesus ka olisida ka 'uri, &#8220;Nia si bobola fua tooa ne kera too ana fafanga ana araie ne kera kwaimanatai. Sulia ne, kada arai falu nia ga 'ana 'ua faida, wane ki kera eele. Boroi ma kada kai dao mai kada ne kera kai talaia na arai falu fasida. 'Urinai, kera fi abu fanga, sulia ne kera kwaimanatai. Nia ne nao si bobola fua fafurongo nau ki kera ka abu fanga kada nau ku to 'ua ga 'aku faida.&#8221;</div><div class="p"> 16Sui sa Jesus ka fata lau 'uri, &#8220;Nao ta wane si modea ta maku ne nia muu ana ta ngingisi maku falu. Sulia dia nia sasi 'urinai, na ngingisi maku falu nai ka musia na maku 'ua nai sulia maku falu nia lukuluku burina taufilana, ma nia ka sasia mae kwakwa ne 'e baita 'asiana.</div><div class="p"> 17&#8220;Ma mulu saitamana laugo, nia nao si bobola fuana ta wane ka alua waeni falu laona ngwai 'ua ana 'ungana nanigot, sulia ngwai 'ua nai si bose. Dia nia sasi 'urinai, kada na waeni nai kai torotoro go mai, nia ka musia na ngwai 'ua nai, ma na waeni nai ka 'igitai, ma na ngwai nai ka ta'a na. Nia ne wane kai alua waeni falu 'i laona ngwai falu ne nia saitamana kai bose fua ro ru nai ki nao si ta'a.&#8221;</div><div class="s">Sa Jesus nia gura ro keni ki</div><div class="r">(Mak 5:21-43; Luk 8:40-56)</div><div class="p"> 18Kada sa Jesus nia fatae 'ua, te wane fanaonao ana wane Jiu ki 'e leka mai. Ma nia ka boruru 'i naona sa Jesus, ma ka fata 'uri, &#8220;Na wele keni nau fi mae go. Nau ku doria 'oe leka mai fua 'oe alua 'abamu fafia fua nia ka mauri lau.&#8221;</div><div class="p"> 19Ma sa Jesus fainia na fafurongo nia ki kera ka leka fainia wane nai. 20Ma ana kada kera leka 'ua ga 'ada, te 'afe ne gwa 'abu tafangia, ma nia ka matai ana sulia akwala ma ro fangali ki, nia ka leka mai burina sa Jesus, ma ka samo to'ona kakamuna maku gwala nia. 21Sulia na keni ne nia manata 'uri, &#8220;Sui boroi 'ana dia nau ku samo to'ona na kakamuna maku sa Jesus, nau ku 'akwa na.&#8221;</div><div class="p"> 22Kada nia samo to'ona na kakamuna maku nia, sa Jesus ka abulo, ma ka ada to'ona na keni nai, ma ka fata 'uri fuana, &#8220;'Oe si manata 'abero lau. 'Oe 'akwa na, sulia 'oe famamana nau.&#8221; Ma ana kada nai go, na mataie nai ka suina fasia.</div><div class="p"> 23Ma kada sa Jesus fainia na fafurongo nia ki kera dao, kera ru 'i lume wane fanaonao nai, kera ka ada to'ona na wane ki kera ufia na 'au ana maea, ma na wane 'oro ki lau go kera oku senai, ma kera ka angi. 24Ma sa Jesus ka fata 'uri fuana wane nai ki, &#8220;Kamulu tafau go mulu ru 'i maa. Wele keni ne nao si mae go, boroi ma nia maleu ga 'ana.&#8221; Kada kera rongoa sa Jesus nia fata 'urinai, kera ka waelasia lalau. 25Ma 'i burina na wane ki kera ka leka fasia, sa Jesus ka ru kau laona mae lume ne wele keni nai tio ana, ma ka samo 'i maana 'abana wele keni nai, ma nia ka tatae. 26Burina ru ne sa Jesus nia sasia, na faoraie sulia talofia na lofaa nai tafau.</div><div class="s">Sa Jesus gura ro wane maada rodo ki</div><div class="p"> 27Burina sa Jesus nia leka kau fasia kula nai, na ro wane maada rodo ki keroa leka burina sa Jesus, keroa ka akwa, ma keroa ka fata 'uri, &#8220;'Oe Wele ana kwalafa sa Deved, 'oe manatai karo!&#8221;</div><div class="p"> 28Ma ana kada sa Jesus nia ru 'i laona te lume, ro wane maada rodo nai ki keroa ka ru laugo 'i burina. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuadaro, &#8220;'Uri ma kamoro famamana ne nau bobola fuana guralana maamoro?&#8221;</div><div class="p">Ma keroa ka olisia ka fata 'uri, &#8220;Iu, 'Aofia.&#8221;</div><div class="p"> 29Ma sa Jesus ka samo to'ona na maadoro, ka fata 'uri, &#8220;Sulia ne kamoro famamana, ru nai ka fuli mamana na fuamoro.&#8221; 30Ma na maadoro ka ada na, ma sa Jesus ka fata nikila fuadaro nao keroa si farongoa ana ta wane.</div><div class="p"> 31Boroi ma kada keroa ru na kau, keroa fi fata na 'adaro sulia sa Jesus siana sa tifaida ne keroa dao to'ona laona lofaa nai.</div><div class="s">Sa Jesus gura te wane ngiduna ato</div><div class="p"> 32Aia, ma kada ro wane be ki keroa ru kau, tani wane kera ngalia lau mai te wane siana sa Jesus. Na ngiduna wane nai ato, sulia te anoeru ta'a ne rufia. 33Ma sa Jesus ka ifulangainia anoeru ta'a nai fasia wane nai. Sui, na wane ne ka fata laugo 'ana. Ma na wane ne kera oku ana kada nai, kera ka kwele 'asiana ana, ma kera ka fata 'uri, &#8220;Nao kulu si ada to'ona 'ua mai ta ru 'uri 'i Israel!&#8221;</div><div class="p"> 34Boroi ma na Farasi ki, kera ka ngengea sa Jesus, kera 'uri 'ada, &#8220;Wane gwaungai ana anoeru ta'a ki ne kwatea nikilalae fuana wane ne ka ifulangainia ana anoeru ta'a ki.&#8221;</div><div class="s">Sa Jesus nia kwaimanatai fuana Jiu ki</div><div class="p"> 35Ma kada sa Jesus nia liu ana fere baita ki ma na mae fere tu'u ki, nia ka famanata laona beu fuana folae kera ki, ma ka fulangainia na Farongoe Lea sulia 'Initoe God, ma ka gura wane ne kera matai ana mataie 'e'ete ki tafau. 36Ma sa Jesus nia ada to'ona na konie nai, ma ka kwaimanatai 'asiana fuada sulia kera ka manata 'abero, ma kera si bobola fua 'afilada talada. Kera dia sipsip#9:36 sipsip: Ada to'ona ana Diksonari ki ne nao ta wane fuana adalae sulida. 37Ma nia ne sa Jesus ka fata 'uri fuana fafurongo nia ki, &#8220;Na wane ne kera sasi akau na fuana famamanalae ana God ki, kera dia na ru 'oro ki 'i laona oole fuana konilada. Boroi ma, wane fuana konilana na ru nai ki, kera si 'oro. 38Nia ne, mulu fosia God fua nia kwatea mai wane ni rao ki fai kamulu.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

Aia, sa Jesus fainia na fafurongo nia ki, kera ra laona baru, ma kera ka tofolo lau ana 'osi baita nai 'i Galili. Ma kada kera dao na ana fere nia 'i Kapaneam, tani wane kera ka ngalia mai te wane ne nonina mae 'i fafona 'ifitai siana sa Jesus, fua nia ka gura. Ma kada sa Jesus nia ada saitamana na famamanae kera, nia ka fata 'uri fuana wane nonina mae nai, “Nao 'oe si mau lau wele nau. Nau ku manatalugea na ta'alae 'oe ki.”
Ana kada nai, tani wane famanata ana taki ki kera manata 'uri, “Taifilia God go ne saitamana manatalugea ta'alae ki. Nia fabolotania fainia God.”
Ma sa Jesus nia saitamana go ana manatairu kera ki laona lioda, ma nia ka fata 'uri fuada, “Mulu si manata ta'a lau 'urinai.”
'Urinai nia ka fata 'uri, “Dia nau ku fata 'uri fuana wane nonina mae ne, ‘Ta'alae 'oe ki, nau ku manatalugea na,’ nao mulu si ada to'ona go ne nia fuli. Boroi ma dia nau ku fata 'uri, ‘Tatae, ma 'oe fali,’ senai kamulu ka fi ada to'ona ne nikilalae 'e nia aku fuana guralae. Kada nau gura wane ne, nau fatainia fua mulu ne nau, na Wele nia Wane, nau ku too ana nikilalae fua manatalugelana na ta'alae ki.”
Sui sa Jesus ka fata 'uri fuana wane nonina mae nai, “'Oe tatae, ngalia 'ifitai 'oe, ma 'oko leka na fere 'oe.”
Ana kada nai go, wane nai ka tatae, ma ka oli na 'uria fere nia. Ana kada ne wane ki kera ada to'ona te ne sa Jesus nia fulia, kera kwele, ma kera mau. Ma kera ka tangoa God sulia nia kwatea na nikilalae 'urinai fuana wane ki.


Ma kada sa Jesus nia leka na fasia kula nai, nia ka ada to'ona sa Matiu. Nia gouru ga 'ana ana kula fuana konilana malefo ana takisi, sulia ne nia rao senai. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuana, “'Oe leka mai fai nau.” Ma sa Matiu tatae, ma ka leka na fainia.
Ma burina ne sa Jesus nia talaia sa Matiu fuana fafurongo nia, nia ka leka fanga na 'i lume nia. Ma na tooa ni koni malefo ana takisi ki to laugo senai. Ma tani wane aburongo, kera fanga laugo fainia sa Jesus ma na fafurongo nia ki. Ma kada Farasi ki kera ada to'ona ru nai, kera ka fata fuana fafurongo nia ki kera 'uri, “Nia bobola fuana nia si fanga lau fainia wane aburongo ki.”
Sa Jesus ka rongoa ru nai, ma ka fata 'uri, “Wane ne nao kera si matai ki, kera si doria go ta wane kwaigurai, boroi ma wane ne kera matai ki, kera ka bobo 'uria wane kwaigurai. Mulu manata basi sulia fadalana Kekedee Abu be 'uri, ‘Nau dori kamulu kai kwaimanatai fuana wane ki, ma nao lau na afafue kamulu ki.’ Nau kusi leka lau mai fuana riilae 'uria wane 'o'olo ki fua kera kai kari abulo, boroi ma na wane ne abulolada ta'a ki lalau ne, nau ku leka mai fuana riilae 'uria tatala manatalae.”


Burina ru nai ki, na fafurongo sa Jon wane ni Siuabu ki, kera leka mai siana sa Jesus, kera ka fata 'uri, “Kalu fainia na Farasi ki, kalu saitamana kalu ka abu fanga. Ma 'uta mone ne fafurongo 'oe ki nao si sasi 'urinai?”
Ma sa Jesus ka olisida ka 'uri, “Nia si bobola fua tooa ne kera too ana fafanga ana araie ne kera kwaimanatai. Sulia ne, kada arai falu nia ga 'ana 'ua faida, wane ki kera eele. Boroi ma kada kai dao mai kada ne kera kai talaia na arai falu fasida. 'Urinai, kera fi abu fanga, sulia ne kera kwaimanatai. Nia ne nao si bobola fua fafurongo nau ki kera ka abu fanga kada nau ku to 'ua ga 'aku faida.”
Sui sa Jesus ka fata lau 'uri, “Nao ta wane si modea ta maku ne nia muu ana ta ngingisi maku falu. Sulia dia nia sasi 'urinai, na ngingisi maku falu nai ka musia na maku 'ua nai sulia maku falu nia lukuluku burina taufilana, ma nia ka sasia mae kwakwa ne 'e baita 'asiana.
“Ma mulu saitamana laugo, nia nao si bobola fuana ta wane ka alua waeni falu laona ngwai 'ua ana 'ungana nanigot, sulia ngwai 'ua nai si bose. Dia nia sasi 'urinai, kada na waeni nai kai torotoro go mai, nia ka musia na ngwai 'ua nai, ma na waeni nai ka 'igitai, ma na ngwai nai ka ta'a na. Nia ne wane kai alua waeni falu 'i laona ngwai falu ne nia saitamana kai bose fua ro ru nai ki nao si ta'a.”


Kada sa Jesus nia fatae 'ua, te wane fanaonao ana wane Jiu ki 'e leka mai. Ma nia ka boruru 'i naona sa Jesus, ma ka fata 'uri, “Na wele keni nau fi mae go. Nau ku doria 'oe leka mai fua 'oe alua 'abamu fafia fua nia ka mauri lau.”
Ma sa Jesus fainia na fafurongo nia ki kera ka leka fainia wane nai. Ma ana kada kera leka 'ua ga 'ada, te 'afe ne gwa 'abu tafangia, ma nia ka matai ana sulia akwala ma ro fangali ki, nia ka leka mai burina sa Jesus, ma ka samo to'ona kakamuna maku gwala nia. Sulia na keni ne nia manata 'uri, “Sui boroi 'ana dia nau ku samo to'ona na kakamuna maku sa Jesus, nau ku 'akwa na.”
Kada nia samo to'ona na kakamuna maku nia, sa Jesus ka abulo, ma ka ada to'ona na keni nai, ma ka fata 'uri fuana, “'Oe si manata 'abero lau. 'Oe 'akwa na, sulia 'oe famamana nau.” Ma ana kada nai go, na mataie nai ka suina fasia.
Ma kada sa Jesus fainia na fafurongo nia ki kera dao, kera ru 'i lume wane fanaonao nai, kera ka ada to'ona na wane ki kera ufia na 'au ana maea, ma na wane 'oro ki lau go kera oku senai, ma kera ka angi. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuana wane nai ki, “Kamulu tafau go mulu ru 'i maa. Wele keni ne nao si mae go, boroi ma nia maleu ga 'ana.” Kada kera rongoa sa Jesus nia fata 'urinai, kera ka waelasia lalau. Ma 'i burina na wane ki kera ka leka fasia, sa Jesus ka ru kau laona mae lume ne wele keni nai tio ana, ma ka samo 'i maana 'abana wele keni nai, ma nia ka tatae. Burina ru ne sa Jesus nia sasia, na faoraie sulia talofia na lofaa nai tafau.

Burina sa Jesus nia leka kau fasia kula nai, na ro wane maada rodo ki keroa leka burina sa Jesus, keroa ka akwa, ma keroa ka fata 'uri, “'Oe Wele ana kwalafa sa Deved, 'oe manatai karo!”
Ma ana kada sa Jesus nia ru 'i laona te lume, ro wane maada rodo nai ki keroa ka ru laugo 'i burina. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuadaro, “'Uri ma kamoro famamana ne nau bobola fuana guralana maamoro?”
Ma keroa ka olisia ka fata 'uri, “Iu, 'Aofia.”
Ma sa Jesus ka samo to'ona na maadoro, ka fata 'uri, “Sulia ne kamoro famamana, ru nai ka fuli mamana na fuamoro.” Ma na maadoro ka ada na, ma sa Jesus ka fata nikila fuadaro nao keroa si farongoa ana ta wane.
Boroi ma kada keroa ru na kau, keroa fi fata na 'adaro sulia sa Jesus siana sa tifaida ne keroa dao to'ona laona lofaa nai.

Aia, ma kada ro wane be ki keroa ru kau, tani wane kera ngalia lau mai te wane siana sa Jesus. Na ngiduna wane nai ato, sulia te anoeru ta'a ne rufia. Ma sa Jesus ka ifulangainia anoeru ta'a nai fasia wane nai. Sui, na wane ne ka fata laugo 'ana. Ma na wane ne kera oku ana kada nai, kera ka kwele 'asiana ana, ma kera ka fata 'uri, “Nao kulu si ada to'ona 'ua mai ta ru 'uri 'i Israel!”
Boroi ma na Farasi ki, kera ka ngengea sa Jesus, kera 'uri 'ada, “Wane gwaungai ana anoeru ta'a ki ne kwatea nikilalae fuana wane ne ka ifulangainia ana anoeru ta'a ki.”

Ma kada sa Jesus nia liu ana fere baita ki ma na mae fere tu'u ki, nia ka famanata laona beu fuana folae kera ki, ma ka fulangainia na Farongoe Lea sulia 'Initoe God, ma ka gura wane ne kera matai ana mataie 'e'ete ki tafau. Ma sa Jesus nia ada to'ona na konie nai, ma ka kwaimanatai 'asiana fuada sulia kera ka manata 'abero, ma kera si bobola fua 'afilada talada. Kera dia sipsip ki ne nao ta wane fuana adalae sulida. Ma nia ne sa Jesus ka fata 'uri fuana fafurongo nia ki, “Na wane ne kera sasi akau na fuana famamanalae ana God ki, kera dia na ru 'oro ki 'i laona oole fuana konilada. Boroi ma, wane fuana konilana na ru nai ki, kera si 'oro. Nia ne, mulu fosia God fua nia kwatea mai wane ni rao ki fai kamulu.”

Dinleyin Matiu 9