Matie 12

Saba ya daali ya gbɛr

(Mark 2:23-28; Luk 6:1-5)

1*Saba uba ya daali, *Yesu nin uʼpanpaankaab gɛ̀breh ikpàan iba ni. Mikònm cuo' uʼpanpaankaab, nɛ bi cin' ki coh ijifen#12:1 Bi yin' nà ijifen migbiirm miɛ ni nnɔ yé *Sufmbɛ donbó ya jier tuba nɛ bi yih tù ble. ki cienh ki nukeh ki ŋmɔnh. 2*Farisiɛnmbɛ laa' bi teh nnɔ ma nnɔ, nɛ bi tɔke' *Yesu ki ye: «Liike aʼpanpaankaab teh yiko ye bi la teh nà *Saba ya daali ma.» 3Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Na kaan' *Uwien ya gbɔnku ni *Dafid là tien' ma bo nɛ-ɛɛ? Mikònm là cuo' wɔn nin uʼnib, 4nɛ u kɔn' Uwien ya ninbonl ni, ki taa' kpɔnɔ wà bi taa' ki de' Uwien nnɔ wɔn nin bɛn ŋmɔn'. Ama bitɔtuɔrkaab baba ŋa ñí la, wɔn nin uʼnib ŋa ŋmɔbe sɛn bɛ ń ŋmɔn kpɔnɔ nnɔ. 5Bii na kaan' nà kɛle' yiko ya gbɔnku ni nɛ? Nì kɛle' ki ye *Saba ya daali la, bitɔtuɔrkaab kɛndeh *Saba ya daali ya yiko bo nɛ Uwien ya duku#12:5 Migbiirm miɛ ni bi ye Uwien ya duku la, ba niireh kuduku nnɔ ya benku ni baba, bi niireh iluo mɔ nɛ. Nà saan kɛ bi ye Uwien ya duku la, bi sɔbe ki niireh iluo nnɔ nɛ. ni, ama uba ŋa biindeh bɛ. 6N tɔkeh nɛ nɛ, unil te niɛ saan nɔ ki cɛn' Uwien ya duku#12:6 Bi li fre kí lɛbre Unil te niɛ saan nɔ ki cɛn' Uwien ya duku kí ye nà cɛn' Uwien ya duku te niɛ saan nɔ mɔ.. 7Nì kɛle' *Uwien ya gbɔnku ni ki ye: ‹Uwien ŋa yíe bɛ ń li teh tuɔrɛ ki dienh wɔ ama u yíe bɛ ń li muɔh tɔb micɛcɛkm nɛ.› Ni bi bɛn iñɔbon nnɔ ya tingi la, na bi li biindeh binib bà ŋa ŋmɔbe biil nɔ. 8Tɔ, *Unil ya Bijɛ nɛ ŋmɔbe usɛn wɔ ń wuɔn bi li tien nà *Saba ya daali.»

Ujɛ uba ya nuɔ faan', Yesu cère u faake' Saba ya daali

(Mark 3:1-6; Luk 6:6-11)

9Tɔ, *Yesu siere' niʼsaan, nɛ ki kɔn' biʼtaanl ya duku ni. 10Ujɛ uba mɔ te len uʼnuɔ uba faan'. Nɛ bi niire' Yesu ki ye: «Unil ŋmɔbe usɛn wɔ ń buu uwiɛn Saba ya daali-ii?» Kimɛ bi là nuunh bi li dule nà bo kí biin wɔ nɛ. 11Nɛ u ye: «Niʼni ŋmɛ nɛ ŋmɔbe upebaab, nɛ upe nnɔ lu' kubùoku ni *Saba ya daali la, wa ń ñɛn wɔ? 12Unil ŋa cɛn' upe-ee? Nɛn nɛ wuɔn' ki ye tiʼyiko ye unil ŋmɔbe usɛn wɔ ń tien nà mɔn *Saba ya daali.» 13Nɛ ki tɔke' ujɛ wà ya nuɔ faan' nnɔ ki ye: «Tɛnde aʼnuɔ.» U tɛnde' uʼnuɔ nɛ u jire' uʼciɛm tɛn uʼtɔ. 14Nɛn saan nɛ *Farisiɛnmbɛ nnɔ ñɛn' ki taan' ki kɛle' bɛ ń gbiere kí liike bi li tien ma kí ku Yesu.

Yesu yé Uwien ya tonsɔnl nɛ

15*Yesu cii' ma nnɔ nɛ ki siere' niʼsaan. Linigociɛnl paan' uʼbo, nɛ u buu' biʼni biwiɛnb kɛ, 16ki kpɛkpɛ' biʼbo ki ye bi la cère bɛ ń bɛnde wɔ. 17U tien' nnɔ ŋɔ *Uwien ya ñɔbonsɔknl Esayi là len' nà nnɔ nɛ̀ ń tien nɛ. U là len' ki ye Uwien ye:

18«Nʼtonsɔnl sɔ nɔ,

N yíe wɔ,

Nʼyɛnm sɔnge uʼbo,

nɛ n gɛ̀nde' wɔ.

N li jiin nʼFuoñaanm uʼbo,

ŋɔ wɔ ń li tɔkeh inibol kɛ n li bu binib tibuur ma bo.

19Wa ń li nuunh gbɛr, ka ń li wuureh,

ba ń cii uʼwaaku bó isɛnjɛ ni.

20Wa ń tonde limuɔnl là kuɔ' ki gbàabe,

ka ń kpiin lifrl là benh lɛ̀ ń kpiin,

u li te nnɔ nɛ kí tì baa uyo wà

u li cère nibonmɔ̀nn ń liere usɛn.

21«Wɔn bo nɛ inibol kɛ li ŋmɔbe lidɛndɛnl.»

Biba ye Yesu ŋmɔbe Bɛlsebul ya tuɔm nɛ

(Mark 3:20-30; Luk 11:14-23)

22U ya yo nɛ bi tuke' ní ujɛ uba ki baa' *Yesu saan. Usɛnpol nɛ cère' u yé ujuɔn, uʼlɛnl mɔ tɛbe'. *Yesu buu' wɔ, nɛ u ji freh ki lienh, ki lɛnh mɔ. 23Nì cuo' linigol nnɔ kɛ miyɔkm, nɛ bi lienh ki teh: «Ujɛ wuɔ ŋa lii yé *Dafid ya yaabil-ii?»

24Ama *Farisiɛnmbɛ cii' nnɔ ma nnɔ, nɛ ki lienh ki teh isɛnpol ya ciɛn Bɛlsebul nɛ dienh wɔ mituɔm u ŋuɔh isɛnpol binib saan. 25*Yesu bɛn biʼyɛnmaale ma nnɔ, nɛ ki tɔke' bɛ ki ye: «Libɛl là kɛ ya nib bore' tɔb ki kɔnh biʼŋmiɛl ni la, libɛl nnɔ li juore fɛnm nɛ. Udu uba ya nib bii iden iba ya nib mɔ bore' tɔb, ki kɔnh biʼŋmiɛl ni la, udu nnɔ bii iden nnɔ mɔ li juore fɛnm nɛ. 26Nɛn bo, Satan liɛbe' ki ŋuɔh wɔn Satan binib saan la, u kɔnh nin uʼba nɛ, nɛ uʼbɛl li tien mila ka ń juore fɛnm-i? 27Ni len' ki ye isɛnpol ya ciɛn *Bɛlsebul nɛ de' nni mituɔm n ŋuɔh isɛnpol binib saan. Tɔ, ŋmɛ nín de' niʼpanpaankaab mɔ mituɔm bi ŋuɔh isɛnpol binib saan-i? Niʼpanpaankaab teh ma bo nɛ li wuɔn kí ye ni ŋmɔbe imɔ̀n bii na ŋmɔbe. 28Ama *Uwien ya Fuoñaanm nɛ dienh nni mituɔm n ŋuɔh isɛnpol. Nɛn nɛ wuɔn' ki ye Uwien ya bɛl baa' ní niʼsaan. 29Mitɔm la, uba ŋa ń fre kí kɔ ufɛfaa den, kí fie uʼbont, ka ŋmɔbe tuɔm mà u li kpiɛ kí lòle wɔ kí yaan. U lòle' wɔ la, u ya yo nɛ u li fre kí kɔ uʼden kí fie uʼbont.

30«Wà kɛ ŋa se nʼciɛk bó la, u nɛn nni nɛ. Wà kɛ ŋa taakeh ki toreh nni la, u kpiɛndeh nɛ. 31Nɛn bo, n tɔkeh nɛ nɛ, Uwien li fère binib biʼbiɛre kɛ, kí fère bɛ bi sukreh wɔ isuk yà kɛ. Ama unil suke' *Mifuoñaanm mɛn la, Uwien ŋa ń fère wɔ. 32Unil len' *Unil ya Bijɛ bo fɛnfɛnm la, Uwien li fère wɔ. Ama unil len' *Mifuoñanm mɛn bo fɛnfɛnm la, Uwien ŋa ń fère wɔ kitink kiɛ bo, ka ń fère wɔ paaki bó mɔ.»

Busubu nin buʼbii ya gbɛr

(Luk 6:43-45)

33«Ní li bɛn kí ye busubu mɔn la, buʼbii mɔ li mɔn nɛ. Bù bre la, buʼbii mɔ li bre nɛ. Busubu ya bii nɛ li cère bɛ ń bɛnde bù yé busubu bùa ya bol. 34Iwaalɛb ninbi, ni bre ma nnɔ, ni li tien mila kí len iñɔbon yà mɔn-i? Kimɛ unil kɛ len' ki kun' nà bó la, nì ñɛn' iyɛnmaale yà te uʼfɛ̀l bo nɛ. 35Unimɔ̀n ya yɛnmaalmɔnmɔn nɛ cèreh u teh nà mɔn, nɛ ubiɛrdaan ya yɛnmaalbiɛre cèreh u teh nà bre.

36«N tɔkeh nɛ nɛ, lidaali là Uwien li bu binib tibuur nnɔ, nɛn daali nɛ u li niire bɛ bi là len' ñɔbonfɛnfɛnm wà kɛ nnɔ ya gbɛr. 37Aʼlenm bo, nɛ Uwien li bù ŋɛ ugbɛmɔ̀ndaan bii u li biin ŋɛ.»

Bi yíe Yesu ń tien miyɔkm ya bonn

(Mark 8:11-12; Luk 11:29-32)

38U ya yo nɛ *Yiko ya wɔnwɔknb biba nin *Farisiɛnmbɛ biba tɔke' *Yesu ki ye: «Cɛnbaa, ti yíe á tien miyɔkm ya bonn niba nɛ tí lɛ.» 39Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Ninbi fɛnfɛnnɔ ya nibɛ, ni yé binibiɛrb nɛ, ka cuube Uwien saan, nɛ ki nuunh ní lɛ miyɔkm ya bonn. *Uwien ya ñɔbonsɔknl *Sonas ya yɔkm ya bonn baba ŋa ñí la, na ji li lɛ yɔkm ya bontɔnn niba. 40Sonas là tien' ujɛnciɛn ya benku ni iwien ita nin tiñɔnt tuta ma nnɔ, nnɔ nɛ *Unil ya Bijɛ mɔ li tien kitink ni iwien ita nin tiñɔnt tuta. 41Uwien li bu binib tibuur lidaali là nnɔ, Ninif yaab li fii kí sere fɛnfɛnnɔ ya nib ya nun bó kí biin bɛ. Kimɛ *Sonas là kpaande' Ninif ya du ni Uwien ya gbɛr ma nnɔ, bi là cii' nɛ ki lèbre' biʼtetem. Ama unil te niɛ saan nɔ ki cɛn' *Sonas.#12:41 Liike 12:6. 42Uwien li bu binib tibuur lidaali là nnɔ, *Seba ya piibɛr li fii kí biin fɛnfɛnnɔ ya nib, kimɛ u là ñɛn' ní fɔnfɔkm nɛ wɔ ń lá cenge Salomɔn ya yɛnfogbɛr. Ama unil te niɛ saan nɔ ki cɛn' Salomɔn.»#12:42 Liike 12:6.

Isɛnpol liɛbe' unil bo la, nì bre uʼbo ma bo

(Luk 11:24-26)

43«Usɛnpol siere' unil saan la, u cuonh ki lindeh kupenpelku ni nɛ, ki nuunh u li kɛ̀le nà saan kí fuore. U tì luo' la, 44nɛ wɔ ń ye u li liɛbe ki tì kɔ u là ñɛn' nà saan nnɔ nɛ. U li liɛbe ní kí lɛ niba ŋa te uʼkɔnkuɔn nnɔ ni, bi tùɔre' ki ŋɛ̀re' wù, ki tien' tibonmɔnmɔnt len. 45Nɛn saan nɛ u li jo kí tì taa ní isɛnpol ilole yà bre ki cɛn' wɔn, iʼkɛ ń lá li ŋaake unil nnɔ bo, kí cère wɔ ń juore fɛnm kí cɛn u là te mikpiɛkm ma bo. Nì li te nnɔ nɛ fɛnfɛnnɔ ya nibiɛrb mɔ bo.»

Yesu ya naa nin uʼninjiɛb

(Mark 3:31-35; Luk 8:19-21)

46*Yesu laan biɛ ki lienh nin linigol nnɔ, nɛ uʼnaa nin uʼninjiɛb baa' ki lá se saali ki nuunh bɛ ń tɔke wɔ tigbɛr. 47[Nɛ linigol nnɔ ni uba tɔke' wɔ ki ye: «Aʼnaa nin aʼninjiɛb se saali ki nuunh bɛ ń tɔke ŋɛ tigbɛr.»] 48Nɛ *Yesu jiin' wɔ ki ye: «Ŋmɛ yé nʼnaa? Bi lɛ yé nʼninjiɛb-i?» 49Nɛ ki tɛnde' uʼnuɔ ki wuɔn' uʼpanpaankaab ki ye: «Liike mɛn, nʼnaa nin nʼninjiɛb sɔ. 50Unil wà kɛ teh nʼBaa wà te paaki bó yíe ma la, wɔn nɛ yé nʼninjɛ, ki yé nʼninsɛ, ki yé nʼnaa.»

Kasalukuyang Napili:

Matie 12: gngNT

Haylayt

Ibahagi

Kopyahin