Kayapo - 1996 Edition (NT) Non-Drama

Nhym kam ajte kôt ba djwỳnhmã atemã mỳjja'ã ujarẽnh jakreo tẽ. Mete Metĩndjwỳnhmã kabẽn 'ãno ãm ne kute kanga kêt'ã ne arkum arẽn arkum,
—Atemã pyka 'õkam ne memã axwe pãnh jarẽnh djwỳnh kum Metĩndjwỳnh pyma kêtkumrẽx ne mebêngôkredjwỳ mar kêtkumrẽx. Nhym pyka tãmkam me'õ ni 'uwtĩre kubê mjên tyk nhym me'õ ar o bikẽnho ba, 'uwtĩkam ar o bikẽnho ba. Nhym kam akati kunĩkôt mã 'ỳr mrãn kum arẽn kum, “On ijo angryk”, ane. “On ikurê djwỳnhmã arẽ gê on imã o pãnh”, ane.
Ne mã kum 'ã apnê. Te kum 'ã apnê nhym ate krãn ar ba. Nhym mã kum arẽ nhym kam, “Ije. Ije ba gop on 'uwtĩwão ingryk ne kute kum o pãnh kadjy kurê djwỳnhmã ikabẽn 'õ jarẽ gê gop on arek wãnh nhỹ ba ityk djà kêt. Djã nã bãm imã Metĩndjwỳnh pyman imã mebêngôkre pyma got ba o ingryk? Kati, nãm mã ikujrẽ ba gop on o ingryk gê gop on anhikrên kabẽno ikatyk ngri”, ane.
Jeju ne arek arkum ujarẽnho dja ne arkum,
—Memã axwe pãnh jarẽnh djwỳnh ja ne axwekam me'õ 'uwtĩo ngryk ne. Amijã maje ne o ngryk ne. Djãm ã Metĩndjwỳnh kute anhỹr got? Kati, Metĩndjwỳnh ta ne amijo me bapytàn kam õ me jabê ate krãn ar ba kêtkumrẽx. Nãm õ me ja mar 'ãno dja. Nhym me kum amijarẽnh ry typydji. Akamàtkammẽ a'urimẽ ne me kum amijarẽnh ry typydji.
Nhym arỳm me kuma. Djã nãm amikrà:n gormã õ me jao ngryk got. Kati, ẽ, ba ar amã arẽ. Dja õ me jao ngryk kukrà kêt ne. Ba ije amijo inhĩ gêdja ba akubyn pyka jamã bôx, ije meo ingryk kadjy akubyn bôx, djã nãm me ja akubyn ibôxmã ikamnhĩx got? Kati, dja me ate krãn ar pyka jabê ba rã'ã ba akubyn bôx, ane. Nãm ã Jeju kôt ba djwỳnhmã ane.

Ne kam ajte memã atemã mỳjja'ã ujarẽnh jakreo tẽ. Me ãm ta axwekam we katàt mrãnh ne ajkwaobit kute ar amimex jarẽnho ban kam mũm me ja'ãbit ar axwe rẽnho baja, me ja'ã ne memã mỳjja jarẽn memã,
—Me'õ ar amãnhkrut ne ar kute Metĩndjwỳnh nhõ kikretikam kum amijarẽnhmã tẽ. Nhym jabê pardjêu'õ nhym jabê bẽnjadjwỳr bajtemmã pi'ôk kaprĩo atom djwỳnh, àkĩnhĩre.
Nhym kam pardjêuja tẽn wadjàn djan kam Metĩndjwỳnhmã amijarẽnhkam amijo àmrao djan kum, “Metĩndjwỳnh, ba amã amikĩnh jarẽ, ane. Ije me uràk kêtkam ne ba ikĩnhkumrẽx. Me ne me àkĩnhĩ, axwe, abenbê prõo akĩ. Nhym bep kati, ba ne ba ajmã ikute kêtê. Ije tãwã pyràk kêtê. Ije àkĩnhĩwã, kute pi'ôk kaprĩo atom djwỳnhwã pyràk kêtê, kam ne ba ikĩnhkumrẽx. Nhym bep ba ne ba amã ikabẽn kadjy amijajburo amãnhkrut ne, pi'ôk tyk nhõkre djàkôtmẽ pi'ôk ràràrmẽkam. Ne ajte amã apỹnh inhõ mỳjja djàri kwỳ rax ne kungã. Nã bãm apỹnh inhõ mỳjja djàri kunĩ aben kadjy kryre ne amỳn o aptàn rax ne amã kungã. Tãm ne ja”, ane.
Nhym bep ate ne pi'ôk kaprĩo atom djwỳnh. Nĩjar ne dja, pijàm djàje ibôn djan kàjmã kàjkwa'ỳr krã kêt ne amititiko dja. Amijaxwekam kaprĩn pijà:m ne. Ne kam Metĩndjwỳnhmã kum, “Dja ga adjukaprĩkôt ikam adjukaprĩ, ane. Nà, mrãmri ne ba ijaxwe ga kam tu amã ikaprĩ”, ane. Nãm ã pi'ôk kaprĩo atom djwỳnh Metĩndjwỳnhmã ane.
Be, ba me amã arẽ. Mrãmri ne arỳm Metĩndjwỳnh tãmja jaxwekam ngryk kêt ne arỳm kum axwe kêt jarẽ. Nãm tu axweo aknon kum kabẽn mex jarẽ nhym arỳm umar mexkumrẽx ne mã ũrkwãmã tẽ.
Nhym bep me'õbê pardjêuja ne kute kum axwe kêt jarẽnh kêt. Mỳkam? Bir, me kute amijo rax kadjy kute ar amimex jarẽnho baja gêdja me ĩ kàtàm ne. Nhym bep me kàtàm, me akrànmã kute amijo ban pijàm ne ar baja gêdja ĩ Metĩndjwỳnh meo rax ne. Nãm ã Jeju memã arẽnho ane.


Nhym me Jeju'ỳr me prĩredjwỳo mõ, me prĩredjwỳ jamỳn 'ỳr meo mõ, kute me'ã ikra jadjwỳr ne kute meo kĩnhmã. Nhym kôt ba djwỳnh me omũn kam nêje me kajpan memã bẽn tỳx ne. Nhym bep Jeju ne amiwỳr me prĩre 'uw ne kam kôt ba djwỳnhmã kum,
—Kwãrĩk wãnh arek amrẽ me prĩre iwỳr mõ, ane. Kwãrĩk wãnh gar mebê adjàptàr kêt gê me arek amrẽ mõ. Ã me kute amijo anhỹrbit gêdja Metĩndjwỳnh me utàn me kadjy bẽnjadjwỳr ne ar meo ba. Ẽ, mrãmri ne ba ar amã katàt arẽ. Me kute me prĩre pyràk ne amijo kàtàmjabit gêdja Metĩndjwỳnh me utàn me kadjy bẽnjadjwỳr ne ar meo ba. Be, me prĩre kute ta amim imarja pumũ. Ã me kute amijo anhỹr gêdja Metĩndjwỳnh me utàn me kadjy bẽnjadjwỳr ne ar meo ba, ane. Nãm ã Jeju arkum ane.


Nhym kam me'õ, bẽnjadjwỳr ngri'õ Jejumã,
—Bẽnjadjwỳr, ga ne ga amexkumrẽx. Mã gêdja ba amijo? Itĩn rã'ã rã'ãmã, mã gêdja ba kadjy amijon? ane.
Nhym kam kum,
—Mỳkam ne ga imã imex jarẽ? Djãm mrãmri aje amim imex marmã got ga imã imex jarẽ. Me ne me mex kêt, nhym bep Metĩndjwỳnh pydji ne mex. Arỳm aje Metĩndjwỳnh kukràdjà marjakam ajte ikukij. Kute me mrãnh katàt'ã memã karõkôt kukràdjà ne ga arỳm ama. Aje mebê prõo adjàkĩnh kêt ne aje me par kêt ne adjàkĩnhĩ kêt ne ajêx ne aje me kàmex jarẽnh kêt. Ne ajte aje abãmmẽ anã ar kabẽn mar ne ar kabẽnkôt amijo abaja ne ga arỳm ama. Ja kunĩ ne ga arỳm ama, ane.
Nhym bẽnjadjwỳr ngrija kum,
—Nà, arỳm ne ba ibôktikam ja kunĩ ma. Ne kam kôt ar amijo iba rã'ã:n arỳm ijabatành ne, ane.
Nhym Jeju kabẽn ja man kum,
—Mỳjja pydji ne kute akukrà rã'ãã. On tẽn memã anhõ mỳjja wã ngràn pãnh pi'ôk kaprĩ byn me 'uwtĩ, me õ mỳjja kêtjamã angãn o me kĩnh ne kam amrẽ iwỳr tẽn mã ikôt ajkamẽ. Dja ga ã anen kam arỳm kàjkwakam anhõ mỳjja mex kumex, ane.
Nhym kam kuman kam kaprĩ:re. Õ nêkrêx kume:xkôt amak bẽn ne kam kaprĩre ne dja. Nhym kam Jeju kaprĩ pumũn kam memã,
—Nêkrêx ne kute me kukrà prãmã. Me õ nêkrêx kumex gêdja me te Metĩndjwỳnh nhõ pyka'ỳr bôxmã, te Metĩndjwỳnh kute meo baja'ỳr bôxmã. Be, ga mry jabatànhbê kameru te: kute aguja tekrax kremã ngjênhmãja pumũ. Me õ nêkrêx rũnhdjwỳ kute uràk. Nãm te Metĩndjwỳnh nhõ pyka'ỳr bôxmã, te Metĩndjwỳnh kute meo baja'ỳr bôxmã nhym nêkrêx utà: ne, ane.
Nhym me kabẽnja man kam kum,
—Ije nhym mỳj me'õ gêdja Metĩndjwỳnh amim utà? ane.
Nhym memã,
—Mebêngôkre te kute mỳjjao anhỹrja ne Metĩndjwỳnhmãbit amirĩt ne. Metĩndjwỳnh kute me õ nêkrêx kumexja kute me utàrkôt mar, ane.
Nhym kam Pedru kum,
—Ẽ, arỳm ne bar inhõbikwa kunĩmã inhiren kam mã akôt ajkamẽ, ane.
Nhym kam arkum,
—Nà. Mrãmri ne ba katàt ar amã arẽ. Godja me'õ arỳm õ mỳjjamã irer jabej, nàr õbikwamã irer jabej, õ kikre, nàr prõ, nàr kamy nàr nãmẽ bãm, nàr kramã irer jabej. Godja arỳm õ mỳjja ja 'õmã irer, ne kute memã Metĩndjwỳnh'ã ujarẽnh nhym kute me utàr ne kute meo ba kadjy kum irer jabej, ba dja ba kum o pãnh ra:x ne. Dja ba pãnh on pyka jakam kum mỳjjao akrenh mex ne kum kungã. Nhym ije pykao nykam gêdja tĩn rã'ã rã'ã ne, ane. Nãm ã Jeju arkum ane.


Ne kam kôt ba djwỳnhbê 12o aben pydjin kam aro mõn arkum,
—Ẽ, ota gwaj arỳm Djeruxarẽ'ỳr badjàbir ne kam babôxmã. Kam gêdja me ajmã ijo. Ba ije amijo inhĩ ne me awỳr ibôxja dja me ajmã ijo. Metĩndjwỳnh kabẽn jarẽnh djwỳnh kute ijã pi'ôk no'ôk tũmja kôt dja me ã ijo anhỹro tẽ:n kam inomã kumẽ. Dja gwaj bôx nhym kam me me bajtemmã ikanga nhym kam me ijã bẽno ajkẽn ijo axên ijaprỳn ikutôn ikaprêprê:k ne kam ibĩ. Nhym kam ijã akati amãnhkrut ne ikjêkêt ba kam ajte akubyn itĩn ne ikato, pi'ôk no'ôk tũmja kôt, ane.
Nãm ã Jeju kôt ba djwỳnhmã amijã karõn arkum amijarẽnho ane. Nhym ar kute kabẽn ja mar kêtkumrẽx. Kabẽn ja ne Ar kubê bipdjur nhym ar kam te kute marmã.


Nhym kam Jeju kôt ba djwỳnho mõ ne kam krĩraxbê Djeriko têpo mõ. Nhym me'õ no rãja pry jakàkam nhỹ ne à'wỳro nhỹ. Nhym me itepato 'ãnh mõ nhym kam me kanga man memã,
—Mỳkam ne ga me akanga mõ? ane.
Nhym kam me kum,
—Jeju, ane. Nadjarekam Jeju ne me ijo mõ, ane.
Nhym kam kum amijo akij ne kum,
—Ẽ, Jeju, Dawi tàmdjwỳ 'õ, gop amã ikaprĩ, ane.
Nhym me wamã mõrja kum bẽn tỳx ne kum,
—E kum anhikrê, ane.
Nhym kam tu kum àkjêro bên kum,
—Dawi tàmdjwỳ'õ, gop amã ikaprĩ, ane.
Nhym kam Jeju tẽm tỳx katikôt djan kam amiwỳr ku'uw. Nhym kam me'õ 'ỳr tẽn kum,
—Aje, onĩj arỳm amiwỳr ajuw, anen kam pa 'amỳn o tẽn 'ỳr o bôx. Nhym kam kum,
—Nãr, mỳj nã? Mã ne ba ije ajomã?
Nhym kam kum,
—Bẽnjadjwỳr, aje inoo mex ba irĩtmã.
Nhym kam kum,
—Nà, on rĩt. Tu aje amim ikamnhĩxkumrẽx kam ne ga arỳm amex, ane.
Nhym kam tebê rĩt. Ne kam Jejukôt tẽ, mekôt tẽ, ne Metĩndjwỳnhmã ukaprĩmẽ amikĩnh jarẽnho tẽ. Nhym kam me kunĩ omũn kôt Metĩndjwỳnhmã mex jarẽ.

ฟัง Ruka 18