Mateus 13

Jesu otegɨ́ yee kitíre werê'ke niî'

(Mc 4.1-9; Lc 8.4-8)

1Tii nɨmɨ́reta taha Jesu wi'ipɨ́ niî'kɨ ditâra sumútohopɨ wa'âwĩ. Wa'â, toopɨ́ duhîwĩ. 2Masá pãharã́ waro kɨ̃ɨ̂ tiropɨ nerekã́ ĩ'yâgɨ, yukɨ̂sɨpɨ mɨhâ sãha, duhîwĩ. Masá pe'e ditâra sumútohopɨ nu'kuwã́. 3Be'ró Jesu kití weeró noho niisé me'ra naâre pehé werêwĩ:

—Ni'kɨ́ masɨ́ kɨ̃ɨ yaá wesepɨ otêgɨ wa'âsami. 4Kɨ̃ɨ̂ otekã́ wẽesté wã'ka'ke, apêye otesé kape ma'âpɨ dokê ke'asa'. Mirikɨ̃hɨá a'tî, tee peérire ĩ'yâ boka, ba'â pe'okã'sama. 5Apêye ɨ̃ta paá kã'roákã di'tâ kɨoró bu'ipɨ dokê ke'asa'. Teé di'ta kã'roákã niî yuukã, asî busu maatá marâ, pĩ'rísa'. 6Be'ró muhîpũ asi mɨhátiri kura di'tâ bopô sãha yɨ'rɨa wa'ása'. Tohô weéro nɨ'kôri moó'karo niî tĩharo, maatá yãî diha wa'ása'. 7Apêye otesé kape potâ wa'teropɨ bɨrɨ̂ ke'asa'. Potâ pe'e teeré pĩ'rí yɨ'rɨa, wẽhékã'sa'. 8Apêye otesé kape di'tâ ãyurópɨ bɨrɨ̂ ke'asa'. Teé ãyuró pĩ'rí, dɨkâtisa'. Ni'kâ yõo cem peeri dɨkâtisa'. Ape yõó sessenta peeri, ape yõó trinta peeri dɨkâtisa'. 9O'mê peeri kɨorã́ noho a'teré ãyuró tɨ'oyá, niîwĩ Jesu.

Jesuré kɨ̃ɨ̂ bu'erã́ “De'ró weégɨ kití weeró noho niisé me'ra bu'êti?” niî'ke niî'

(Mc 4.10-12; Lc 8.9-10)

10Be'ró ɨ̃sâ kɨ̃ɨ̂ bu'erã́ kɨ̃ɨ̂ tiro wa'â, kɨ̃ɨ̂re sẽrí yã'awɨ:

—De'ró weégɨ masaré kití weeró noho niisé me'ra bu'êti? niîwɨ.

11Jesu ɨ̃sâre yɨ'tiwĩ́:

—Õ'âkɨ̃hɨ mɨsâre a'tîro weemí. Mɨsâre ãpêrã too dɨpóropɨ masîya marimí'kere kɨ̃ɨ̂ wiôgɨ niisére masikã́ weemí. Ãpêrã yɨ'ɨ̂re ẽho peótirã pe'ere masîtikã weemí. 12Tohô weégɨ yɨ'ɨ̂ bu'esére ẽho peórãreta Õ'âkɨ̃hɨ masisé o'ô nemogɨsami. Naâ tɨ'o masíse kɨó yɨ'rɨarãsama. Ãpêrã yɨ'ɨ̂ bu'esére ẽho peótirã pe'ere naâ kã'roákã masîmi'kere tɨ'o masítikã weegɨ́sami. 13Naâ yɨ'ɨ̂ weesére ĩ'yâmirã, ĩ'yâtirã weeró noho niîsama. Yɨ'ɨ̂ bu'esére tɨ'omírã, tɨ'o masítisama. Tohô weégɨ kití weeró noho niisé me'ra naâre werê'. 14-15Isaía Õ'âkɨ̃hɨ yee kitire werê mɨ'tagɨ kɨ̃ɨ̂ ohâ'karo nohota naâre wa'â'. A'tîro ohâkɨ niîwĩ:

Mɨsâ Õ'âkɨ̃hɨ yeekãhasere teérã, ĩ'yâ sĩ'risome. Õ'âkɨ̃hɨre ẽho peó sĩ'ritirã, diakɨ̃hɨ́kãhasere tɨ'ó sĩ'risome. Tohô ẽho peóti tĩharã, yɨ'ɨ̂re akobohóse sẽrisomé. Tohô weérã mɨsâre werekã́, tɨ'orã́sa', tɨ'órã pe'ea'. Mehô de'ró niîro weesarí? niî tɨ'o masísome. Mɨsâ ãyuró yɨ'ɨ̂ weesére ĩ'yâmirã, ĩ'yâ masisome, niî ohâkɨ niîwĩ Isaía, niîwĩ Jesu.

16Ɨ̃sâ pe'ere niîwĩ:

—Mɨsâ pũrikã yɨ'ɨ̂re ẽho peórã, e'katí'. Yɨ'ɨ̂ weesére ĩ'yârã, yɨ'ɨ̂ bu'esére tɨ'órã, ẽho peó'. 17Diakɨ̃hɨ́ mɨsâre werêgɨti. Pãharã́ Õ'âkɨ̃hɨ yee kiti werê mɨ'tarã, tohô niikã́ dɨporókãharã masá ãyurã́ niî'kãrã ni'kâroakã yɨ'ɨ̂ mɨsâre weesére ĩ'yâ sĩ'rikãrã niîmiwã. Yɨ'ɨ̂ mɨsâre weresére tɨ'ó sĩ'rikãrã niîmiwã. Tohô weé sĩ'ri'kãrã niîmirã, ĩ'yâti, tɨ'otí yɨ'rɨokã'kãrã niîwã, niîwĩ Jesu.

Jesu oterí masɨ kitire “A'tîro niî sĩ'riro weé'” niisé niî'

(Mc 4.13-20; Lc 8.11-15)

18Be'ró Jesu ɨ̃sâre a'tîro werê nemowĩ:

—Oterí masɨ yee kití a'tîro niî sĩ'riro weé'. 19Yɨ'ɨ̂ a'ti nukúkãpɨ wiôgɨ niîgɨsa' niisére tɨ'omírã, teeré tɨ'o masítirã, a'tîro weeró noho niîsama. Otesé kape ma'âpɨ bɨrɨ̂ ke'a'ke weeró noho niîsama. Wãtî a'tî, naâ tɨ'omí'kere e'mâ pe'okã'sami. 20Ãpêrã ɨ̃tâ peeri wa'teropɨ dokê ke'a'ke peeri weeró noho niîsama. Yee kitíre e'katíse me'ra tɨ'osamá. 21Tohô tɨ'omírã, nɨ'kôri marirã́ weeró noho niîsama. Naâre mehêkã wa'akã́, ou ãpêrã tee kitíre ẽho peóse bu'iri naâre tu'tikã́, maatá ẽho peó du'ukã'sama. 22Ãpêrã otesé kape potâ wa'teropɨ bɨrɨ̂ ke'a'ke weeró noho niîsama. Yee kitíre tɨ'osamá, tɨ'órã pe'ea'. A'ti ɨmɨ́kohokãhase pe'ere wãkû yɨ'rɨ nɨ'kasama. No'ó de'ró niisére ɨâri peha yɨ'rɨasama. Naâ tohô niisétikã, a'té naâre dohórẽ'kã'sa'. Naâ tɨ'ó'kere akobohó, dɨkâ marirã́ weeró noho niîsama. 23Ãpêrã di'tâ ãyurópɨ bɨrɨ̂ ke'a'ke peeri weeró noho niîma. Yee kitíre tɨ'ó, ãyuró ẽho peó, yɨ'ɨ̂ dutîro noho weesétirã, ãyuró dɨkâtirã weeró noho niîma. Cem peeri dɨkâti'karo weeró noho ãyusére weesamá. Ãpêrã sessenta peeri, ãpêrã trinta peeri dɨkâti'karo weeró noho ãyusére weesamá, niîwĩ Jesu.

Trigo wa'teropɨ apêye yã'asé kape pĩ'ri bahuá'ke niî'

24Jesu apêye kití weeró noho niisé me'ra ɨ̃sâre werê nemowĩ:

—Õ'âkɨ̃hɨ wiôgɨ niisé a'tîro weeró noho niî'. Ni'kɨ́ masɨ́ ãyusé kapere kɨ̃ɨ yaá wesepɨ otêsami. 25Be'ró niî pe'tirã kãríka be'ro teé otê'kɨre ĩ'yâ tu'tigɨ kɨ̃ɨ̂ otê'karopɨ wa'âsami. Wa'â, trigo kape wa'teropɨ yã'asé kapere otêsami. 26Trigo pĩ'ri mɨhá, teé pupirí kura yã'asé ãpí kɨ̃ɨ̂ otê'ke kẽ'ra pĩ'ri bahuása'. 27Teeré ĩ'yârã, kɨ̃ɨ̂re da'rá ko'terã naâ wiôgɨpɨre werêrã wa'âsama: “Wiôgɨ, marî otê'ke ãyusé kape di'akɨ̃ niîmiwɨto”, niîsama. “De'ró weé a'té yã'asé kape a'tîpari?” niîsama. 28Naâ wiôgɨ naâre yɨ'tisamí: “Ni'kɨ́ marîre ĩ'yâ tu'tigɨ tohô weeápĩ”, niîsami. Be'ró da'rá ko'terã naâ wiôgɨre sẽrí yã'asama taha: “Mɨ'ɨ̂ ɨ̃sâ yã'asére kurê weerã wa'akã́ ɨasarí?” niîsama. 29Kɨ̃ɨ̂ pe'e naâre niîsami: “Weetíkã'ya. Mɨsâ kurê weerã, apêye trigore du'â kõ'a boosa'. 30Tootá trigo me'ra bɨkɨâkã'ato. Trigo bɨkɨâ tu'a ehaka be'ropɨ da'rarã́re o'ôo'gɨti. Naâ yã'asé pĩ'rí'kere kurê wee mɨ'tarãsama. Kurê wee, teeré opa dotóri dɨ'té, ɨ̃hârãsama. Tu'â eha nɨ'ko, trigore naâ nɨrô wɨaropɨ nɨrôrãsama”, niîsami, niîwĩ Jesu.

Jesu mostarda wamêtise kapekãhase me'ra werê'ke niî'

(Mc 4.30-32; Lc 13.18-19)

31Jesu apêye werê nemowĩ taha:

—Õ'âkɨ̃hɨ yarã pãharã́ sãharã́sama niisé otesé mostarda kape weeró noho niî'. Teeré ni'kɨ́ kɨ̃ɨ yaá wesepɨ otêsami. 32Mostarda kape kã'a kapéroakã waro niî'. Toóka kaperoakã niîmiro, bɨkɨâropɨa pahî butia'kɨhɨ yukɨ̂gɨ pĩ'rísa'. Pahikɨhɨ́ waro wa'akã́ ĩ'yârã, mirikɨ̃hɨá a'tî, Tigɨ dɨpɨ́ripɨ naâ die peoátehe su'tire weesamá, niîwĩ. Õ'âkɨ̃hɨ wiôgɨ niisé kã'a kapéroakã weeró noho nɨ'kása'. Be'ró pahikɨhɨ́ bɨkɨâ'karo weeró noho niî pe'tiropɨ kɨ̃ɨ yeé kiti se'sâa wa'ârosa'. Tohô niikã́ pãharã́ kɨ̃ɨ yarã́ sãharã́sama niîgɨ, tohô niîwĩ.

Pãú bɨkɨakã́ weesé me'ra werê'ke niî'

(Lc 13.20-21)

33Be'ró apêye werê nemowĩ taha:

—Õ'âkɨ̃hɨ wiôgɨ niisé a'tîro weeró noho niî'. Ni'kó numiô pãú weegótigo pãú weesé trigo po'kare i'tiá paa keó, po'o sãásamo. Teé me'ra fermento pãú bɨkɨakã́ weesére moresamó. Be'ró teé niî pe'tise bɨkɨâ se'sâ pe'tia wa'ása', niîwĩ. Fermento trigo po'kare bɨkɨakã́ weé'karo weeró noho Õ'âkɨ̃hɨ wiôgɨ niisé niî pe'tiropɨ se'sârosa' niîgɨ, tohô niîwĩ.

Jesu masaré kití weeró noho niisé me'ra bu'ê'ke niî'

(Mc 4.33-34)

34Jesu masaré bu'êgɨ, kití weeró noho niisé me'ra di'akɨ̃ werêwĩ. 35Kɨ̃ɨ̂ tohô weekã́, Õ'âkɨ̃hɨ yee kitire werê mɨ'tagɨ ohâ'ke keoró wa'âwɨ. Jesu masaré wereátehere a'tîro ohâ no'okaro niîwɨ:

Kití weeró noho niisé me'ra masaré werêgɨsa'. Õ'âkɨ̃hɨ a'ti ɨmɨ́koho weekã́pɨ masî no'oya marí'kere mɨsâre werê bahurẽ'gɨti, niî ohâ no'okaro niîwɨ.

Jesu “Yã'asé kape trigo tiropɨ pĩ'ri bahuá'kere a'tîro niî sĩ'riro weé'” niisé niî'

36Be'ró Jesu masaré we'êriti, wi'ipɨ́ sãháawĩ. Ɨ̃sâ kɨ̃ɨ̂ bu'erã́ kɨ̃ɨ̂re siru tuú sãhawɨ. Toopɨ́ kɨ̃ɨ̂re sẽrí yã'awɨ:

—Mɨ'ɨ̂ mehêpɨ yã'asé kape trigo wa'teropɨ niisé kiti werê'kere werê apoya. De'ró niî sĩ'riro weeáti? niîwɨ.

37Ɨ̃sâ tohô niikã́ tɨ'ógɨ, Jesu yɨ'tiwĩ́:

—Ãyusé trigo kapere otê'kɨ yɨ'ɨ̂ Õ'âkɨ̃hɨ makɨ masɨ́ weeró noho ɨpɨtígɨ niî'. 38Tii wesé pe'e a'ti nukúkã niî sĩ'riro weé'. Ãyusé kape yɨ'ɨ̂re ẽho peórã Õ'âkɨ̃hɨ põ'ra niîma, niî sĩ'riro weé'. Yã'asé kape pĩ'rí'ke pe'e wãti yarã́ niîma, niî sĩ'riro weé'. 39Tii wesé otê'kɨre ĩ'yâ tu'tigɨ yã'asére otê'kɨ wãtî niîmi. Trigo bɨkɨâ tu'a ehaka be'ro naâ tɨ̃'resé a'ti ɨmɨ́koho pe'tiátehe niî', niî sĩ'riro weé'. Trigore tɨ̃'rerã́ Õ'âkɨ̃hɨre werê ko'terã ɨ'mɨ̂sekãharã niîma. 40Yã'asére kurê wee ɨ̃hâ kõ'asama. Naâ tohô weé'karo weeró noho a'ti ɨmɨ́koho pe'tikã́pɨre yã'arã́re kõ'ârãsama. 41Yɨ'ɨ̂ Õ'âkɨ̃hɨ makɨ masɨ́ weeró noho ɨpɨtígɨ yɨ'ɨ̂re werê ko'terãre niî pe'tiropɨ o'ôo'gɨsa'. “Niî pe'tirã yã'âro weerã́re, tohô niikã́ ãpêrãre yã'âro weekã́ weerã́re neêoya”, niîgɨsa'. 42Naâre pekâ me'epɨ kõ'ârãsama. Toopɨ́ naâ pũrî no'orã, upîkari kũ'rî wagɨa, utîrãsama. 43Tohô wa'arí kurare Õ'âkɨ̃hɨ ɨaró weerã́ pe'e a'tîro weerã́sama. Kɨ̃ɨ̂ tiropɨ wa'ârã, muhîpũ ɨmɨ̂kohokɨ̃hɨ weeró noho asistérãsama. Toopɨ́ niî nu'kukã'rãsama. O'mê peeri kɨorã́ noho a'teré ãyuró tɨ'oyá, niîwĩ.

Di'tâpɨ niyéru kuhiri yaa kũú'ke niî'

44Jesu a'tîro werê nemowĩ:

—Mɨsâre Õ'âkɨ̃hɨ wiôgɨ niisére werê nemogɨti. Kɨ̃ɨ̂ mɨsâ wiôgɨ niisé niî pe'tise yɨ'rɨóro ãyú yɨ'rɨ nɨ'ka'. Ni'kɨ́ apêye noho wapa bɨhɨ́sere ãpêrã yaá di'ta po'peapɨ nɨó'kere boká'karo weeró noho niî'. Teeré bokáka be'ro meharópɨta yaa kũúsami taha. Be'ró e'katíse me'ra wa'â, niî pe'tise kɨ̃ɨ̂ kɨosére duâ pe'okã'sami. Kɨ̃ɨ̂ duâ'ke wapa me'ra tií di'tare duu miíkã'sami, niîwĩ.

Jesu pérola wamêtiri pee, wapa bɨhɨ́ri peekãhase me'ra werê'ke niî'

45Apêye kẽ'rare Jesu werê nemowĩ:

—Õ'âkɨ̃hɨ wiôgɨ niisé ni'kɨ́ masɨ́ duú duâ turiagɨ ãyuró asistése peeri pérola wamêtisere a'mâ kusiaro weeró noho niî'. 46Kɨ̃ɨ̂ wapa bɨhɨ́ri pee, ni'kâ peere boka ehágɨ, a'tîro weesamí. Boka ehá, kɨ̃ɨ̂ kɨosére duâ pe'okã'sami. Kɨ̃ɨ̂ duâ'ke wapa me'ra tii peé wapa bɨhɨ́ri peere duu miíkã'sami. Õ'âkɨ̃hɨ mɨsâ wiôgɨ niikã́, tii peé wapa bɨhɨ́ri peere bokasé weeró noho niî'.

Jesu wẽhêkɨhɨkãhase me'ra werê'ke niî'

47Be'ropɨ́ Õ'âkɨ̃hɨ masaré beseátehere werêgɨti. Wa'î wẽherã́ ni'kâgɨ wẽhêkɨhɨ pahikɨhɨ́re diâ pahirí maapɨ doke yõósama. Tigɨpɨ́re niirã́ nɨkɨ wa'î su'rí wã'asama. 48Tigɨ́ mu'mû yɨ'rɨkã ĩ'yârã, wa'î wẽherã́ diâ sumútohopɨ wehê nɨhasama. Toopɨ́ wa'îre bese duhísama. Ãyurã́re pi'îpɨ bese sãásama. Yã'arã́re doke yõókã'sama. 49A'ti ɨmɨ́koho pe'tikã́, tohôta wa'ârosa'. Õ'âkɨ̃hɨre werê ko'terã ɨ'mɨ̂sekãharã a'tîrãsama. Ãyurã́, yã'arã́re dɨka waá nɨ'korãsama. 50Yã'arã́re pekâ me'epɨ kõ'ârãsama. Toopɨ́ naâ pũrî no'orã, upîkari kũ'rî wagɨa, utîrãsama, niîwĩ Jesu.

Jesu kɨ̃ɨ̂ bu'erã́re be'ropɨ́ naâ weeátehere werê'ke niî'

51Be'ró Jesu ɨ̃sâre niîwĩ:

—A'té yɨ'ɨ̂ niî'kere tɨ'otí mɨsa? niîwĩ.

Ɨ̃sâ “Ɨ̃ɨ̂, tɨ'ó'”, niîwɨ.

52Ɨ̃sâ tohô niikã́, kɨ̃ɨ̂ niîwĩ:

—Niî pe'tirã Moisé ohâ'kere bu'erã́ yɨ'ɨ̂ wiôgɨ niîgɨsa' niisére ẽho peórã, ni'kɨ́ wi'í kɨogɨ́ weeró noho niîma. Kɨ̃ɨ̂, kɨ̃ɨ yaá wi'ikãharãre o'oákɨhɨ, tií wi'ipɨ kɨ̃ɨ̂ apêye noho nɨrô'kere ma'maré, meharé mii wĩró masisami. Kɨ̃ɨ̂ weeró noho, Õ'âkɨ̃hɨ yee kiti werê mɨ'tarã naâ ohâ'kere werê masisama. Tohô niikã́ ma'má, yɨ'ɨ̂ bu'esé kẽ'rare werê masisama niîgɨ, tohô niîwĩ ɨ̃sâre.

Jesu kɨ̃ɨ yaá maka Nazarépɨ dahâ tohaa'ke niî'

(Mc 6.1-6; Lc 4.16-30)

53-54Jesu teeré werêka be'ro toó niî'kɨ Nazaré kɨ̃ɨ̂ masáka makapɨ wa'âwĩ. Toopɨ́ Judeu masa naâ nerê wɨari wi'ipɨ bu'ê nɨ'kawĩ. Toopɨ́ niirã́ kɨ̃ɨ̂ bu'esére tɨ'ó, ĩ'yâ maria mɨhawã. A'tîro niîwã:

—No'opɨ́ bu'êpari ã'rí toô kã'ro masigɨ́? De'ró weé a'té masá do'âtirãre yɨ'rɨóse nohore weé ĩ'yo masiti? 55Ã'rí ni'kɨ́ kapitéru makɨ niîmi. Kɨ̃ɨ̂ a'ti makákõho Maria makɨ niîmi. Kɨ̃ɨ̂ akabihírã Tiago, José, Simão, Juda niîma. 56Kɨ̃ɨ̂ akabihírã numia kẽ'ra a'topɨ́ta niîma. Tohô weégɨ no'opɨ́ masîmipari kɨ̃ɨ̂ a'teré? niîwã.

57Kɨ̃ɨ̂ tookɨ̃hɨ́ niisé bu'iri kɨ̃ɨ̂ weresére ẽho peó sĩ'ritiwã. Jesu pe'e naâre niîwĩ:

—Niî pe'tirã ni'kɨ́ Õ'âkɨ̃hɨ yee kiti werê mɨ'tagɨre tɨ'ó ẽho peósama. Kɨ̃ɨ yaá di'takãharã, kɨ̃ɨ yaá wi'ikãharã di'akɨ̃ ẽho peótisama, niîwĩ.

58Tohô weégɨ tii makápɨre naâ ẽho peótikã ĩ'yâgɨ, pehé naâre weé ĩ'yotiwĩ.

தற்சமயம் தேர்ந்தெடுக்கப்பட்டது:

Mateus 13: tuo

சிறப்புக்கூறு

பகிர்

நகல்