Matayo 12

Yesu i'Mukulu-kulu we'Sabato

(Mar 2:23-28; Luk 6:1-5)

1Era nyuma sa suku sieke, lusuku luuma lwa Sabato*, Yesu ne'banafunzi* bai bábaa bárenga mu mahwa ma bulo. Abu banafunzi* bábaa báfa businya, echera chera kutuma bénjire báenda bápolola ebulo, na bábulya.

2eBafarisayo* bálolire bacha, bera kubura Yesu mbu: «Cho! Ulólaa kwe'bine ebanafunzi* bao báira, no'ku eMwaso wetu àtatula emérere mbu túndaa twáira bacha elusuku lwe'Sabato!»

3Yesu nai mbu: «Ewashe! Mutàfuraa kusoma kasi kute ku mwami Tauti áiraa mango ábaa áfa ebusinya ala'uma ne'bandu bai? 4Êngiriraa nabo mwa Nyumba ya Ongo.#12:4 Nyumba ya Ongo: Mwa suku sa mwami Tauti, eLuhu lunene lwa Ongo lwábaa lùtasa kuimbwa eYerusalemu. Bera kulya emikati era bandu bábaa bàtulire Ongo. Emikati ìri nge'i bábaa bàtemererwe kunde bálya'i, kureka ebakuhanyi beine. #12:4 Somaa 1 Samweri 21:3-7; Balawi 24:9.

5«Kanji munyíburaa: Mùtasa kusoma mwa Mwaso wa Musa, kwa chira lusuku lwa Sabato ebakuhanyi ba bénde bákola mwa Luhu lwa Ongo*#12:5 Somaa Muanjo 28:9-10. bénjire báisha mwa Mwaso ola wèrekere olu lusuku? Si bàtenjire báanjibwa kwa bàkolire chibi! 6Nábabura kwa anola àli mukulu-kulu ola ùrenzise eLuhu lwa Ongo*!

7«Mwabo, mùteshi ono mwasi kute ku atúla àtechire: ‹Nyisímire múnde mwáfirana bonjo, si ndàlaire kwa mitulo* yenyu.› #12:7 Somaa Oseya 6:6. Akaba mùngamenyire echera, mùtangachinjibusise ba batéte mabi. 8Bushi nyi Mwana we'Mundu nyi Ena eSabato*.»

Yesu álamya emundu elusuku lwe'Sabato

(Mar 3:1-6; Luk 6:6-11)

9Yesu era kutenga mwe'chi chisiki, era kuya kwîngirira mwa bushenge bwe'Bayuta*. 10Mwo'bu bushenge, mwábaa mùli mundu muuma ola wábaa urémere emino. Mwábaa mùli na banji bandu ba bábaa báhonda kuereka Yesu. Mwo'lu, bera kumubusa mbu: «Túburaa: eMwaso wetu àtwêmerere mbu tulámyaa mundu elusuku lwe'Sabato?»

11Yesu nai mbu: «Akaba muuma mu mwabo embuli yai ìngatowera mwa fumbi elusuku lwe'Sabato, àtangaikula'mo olu lusuku? 12Rero, si emundu iwète mufa munene kurenza embuli! Bushi no'ku, eMwaso àtwêmerere kwa twíndaa twáira emabuya elusuku lwe'Sabato*.» 13Chasinda, Yesu era kubura oyu mundu wábaa urémere emino mbu: «Nánulaa emino yao.» Nai mwa kunánanula'i, unao-unao, yera kulama na yába nga irikabo. 14Bushi no'ku, eBafarisayo* bera kutenga aola, na báya kuira elwango lwe'kwîta Yesu.

Emuanda ola wálondolibwe na Ongo

15Olu lwango lwe'Bafarisayo* mango Yesu ámenyaa'lo, era kutenga mwe'chi chisiki. Bandu banene bera kumukulikira. Ba bábaa bàli balwala mu'bo, era kubalamya boshi. 16Si era kubachichika busese mbu bàtamukanganaa kwa bandu. 17Ei myasi yábaa bacha, chasiya cha chinwa chíbe, cha Ongo átetaa kurengera murebi* Isaya mbu:

18«Mulólaa! Onola imuanda wanyi nàchilondorere,

imwana wanyi musiirwa, kanji i'utúla uyísimise!

Nyingámweresa eMuchima wanyi,

angáhubanganyisa ne'bandu be'mbaa soshi emyasi ye'kanangana.

19Atákende áira bwaka na mundu nesi kuira lwayo.

Kutali ola ukômva emurenge wai mwa nama.

20Kanji atákafune mwa lusheke lwa lùchionyire,

nesi atákasimye ekamore ka káhonda kusima.

Atákaire ebyera, kuikira émanze emyasi yoshi era ìtungenene era muhondo sa Ongo.

21Ne'sina lyai lye'bandu boshi bakálangalira.»#12:18-21 Somaa Isaya 42:1-4.

Ebandu báteta mbu Yesu i'Belisebuli

(Mar 3:20-30; Luk 11:14-23)

22Chasinda, bera kuretera Yesu mundu muuma ola wábaa usímbirwe ne'bihwasi. Ebi bihwasi, byábaa byámuirire muuta kanji musuru. Oyu mundu, Yesu era kumulamya kuikira kwa chihangi átangirisa áteta ne'kulola. 23Ei myasi, yera kushishasa ebandu boshi. Bera kutangirisa báteta mbu: «Ono mundu ànganaba Mwenyi Tauti?»

24Si mango eBafarisayo* bômvaa bacha, bera kuteta mbu: «Oyu mundu, emukulu-kulu we'bihwasi mbu i'Belisebuli #12:24 Somaa Matayo 10:25. iwénjire wámweresa ebuashi bwe'kwâmbula'bi!»

25Si Yesu bushi ábaa aményire mira emianyisa yabo, era kubabura mbu: «Akaba bandu ba bwami buuma bàngalwa beine kwa beine, eri obu bwami bwàhandukere. Na akaba bandu ba musi muuma nesi ba ngumo nguma nabo bàngalwa beine kwa beine, abu bandu kuika banáhandabane. 26Na akaba Wamusimu nai, àngachâmbula yeine, eri ebwami bwai nabo bwahàndukere. 27Mwabo mwénjire mwáteta mbu nénjire nâmbula ebihwasi kwa buashi bwa Belisebuli. Rero, ebandu bo'mwa chikembe chenyu nabo, kwa buashi bwande ku'bénjire bâmbula'bi? Abu bandu benyu beine bu bangábalosa kwa mwàuwirwe. 28Si nyono nénjire nâmbula ebihwasi kwa buashi bwe'Muchima wa Ongo. Nechi chi chilósise kwa Bwami bwa Ongo* bwaíkire mira mwa kachi-kachi kenyu!

29«Kutáli ola ùngaala kwêngirira mwa nyumba ye'mundu ola wète emisi, àmunyae ne'bindu byai, akaba àtasa kumumina. Si mwa kuba era àmuminaa, mu'mango àngamunyaa ebindu byai byoshi.

30«Ola utáli kwa lunda lwanyi, eri àli murenda wanyi. No'la utányiasa kulunda-lunda, eri kuhandabanya ku áhandabanya. 31Bushi no'ku, nábabura kwa ebandu bakábabalirwa ebibi byabo byoshi ne'ngambo sabo soshi. Si ola ukákamba eMuchima Mubuya-buya yeke, atákababalirwe chiro na hicha. 32No'la ukákamba eMwana we'Mundu, akábabalirwa. Si ola ukákamba eMuchima Mubuya-buya, atákababalirwe chiro na hicha. Atákababalirwe mwe'sine suku nesi mwa suku sa sěshire.»

Emuchi ne'bifuma byai

(Luk 6:43-45)

33«Akaba emuchi àli mubuya, énde êka na bifuma bibuya. Na akaba emuchi àli mubi, énde êka na bifuma bibi. Rero, chira muchi énde ámenyeka kurengera ebifuma byai.

34«Mwabo mùli buko bwa njoka! Kute mu'bandu babi mùngaala kuteta myasi ibuya? Bushi emundu énde áteta emyasi era yèhwire mwa muchima wai! 35Emundu mubuya énde álosa emabuya ma mátenga mwa muchima wai mubuya. Ne'mundu mubi nai énde álosa emabi ma mátenga mwa muchima wai mubi. 36Nábabura kwa elusuku lwe'buchinjibusi, ebandu bakátongana bushi na chira mwasi wabuha-buha ola bátetaa. 37Bushi chira mundu, ebinwa byai bi bikátuma ásingana nesi áchinjibusibwa.»

eBafarisayo béma Yesu echisomerano

(Mar 8:11-12; Luk 11:29-32)

38Era nyuma se'bi, Bafarisayo* na bakangirisi be'Mwaso* bauma, bera kubura Yesu mbu: «Mukangirisi! Twáhonda ùtulose chisomerano chiuma.»

39Yesu nai mbu: «Ebandu be'sine suku, bàli babi, kanji bàtatunjire Ongo! Báhonda balóle ku'chisomerano, si kutáli chisomerano chisibya cha bangálola'ko kureka cha cha'murebi* Yona. 40Rero, kwa Yona ámalaa suku ehatu, emushi ne'butufu àli mwa bula bwe'fi inene,#12:40 Somaa Yona 2:1. kuno'ku ku nanyi nyi Mwana we'Mundu, nyingámala suku ehatu, emushi ne'butufu nyìri mwa shinda. 41Elusuku lwa Ongo akáchinjibusa ebandu, besha Ninawi bàkêmanga era muhondo se'bandu be'sine suku chasiya babáchinjibuse, bushi mango Yona ábahubanganyisaa eChinwa cha Ongo, bera kubinduka bátenga mwa bibi byabo. Rero, muményereraa kwa anola àli ola ùrenzise Yona! 42Mwe'si suku se'buchinjibusi, mwamikasi we'chio che'Seba,#12:42 Somaa 1 Bami 10:1-10. nai àkêmanga era muhondo se'bandu be'sine suku chasiya abáchinjibuse, bushi átengeraa bure áya kûmvirisa kwa myasi ye'bwenge bwa mwami Solomono. Rero, muményereraa kwa anola àli ola ùrenzise Solomono!

Yesu ákangirisa era luulu se'kualuka kwe'bihwasi

(Luk 11:24-26)

43«Mango echihwasi chénde chátenga kwa mundu, chénde cháya kusungula-sungula mwa buyeye* cháhonda echisiki ala chìngatamukira. Mwa kuina'o, 44chánachitetembya mbu: ‹Nyingáfuluka mwa nyumba yanyi era nátengeraa'mo.›

«Mwa kuika'mo, chénde chábuana itáli mu'mundu, ìbisibwe, inákunganyisibwe kubuya. 45Bushi no'ku, echi chihwasi chánere cháya kureta binji bihwasi birinda bya bìbiire busese kurenza'chi. Byoshi byánêgirira mwe'i nyumba na byáchěkalira'mo. Oyu mundu ánere ába kubi busese kurenza kwa abáa àli lyebere. Ebandu besi'ne'suku nabo, ku bingánababera bacha, bushi bàli babi busese.»

Nde i'nyina wa Yesu na bande bu banyakabo

(Mar 3:31-35; Luk 8:19-21)

46Ábere Yesu anáchiri áhambala ne'luamba lwe'bandu, banyakabo na nyina bera kuika. Bera kwîmangira era butala, bushi bábaa báhonda bahámbale nai. 47Mwo'lu, mundu muuma era kumubura mbu: «Nyoko na banyakenyu babano bàli era butala, báhonda bahámbale nao.»

48Yesu nai mbu: «Nde i'mali? Na bande bu banyaketu?» 49Chasinda, era kwêrekesa emino era banafunzi* bai bábaa bàli. Era kuteta mbu: «Mulólaa! Banola bu bamali kanji bu banyaketu! 50Bushi chira mundu ola wénde wáira ekuhonda kwa Tata ola ulí kwa nguba, oyola imunyaketu na imwali wetu kanji i'mali.»

Iliyochaguliwa sasa

Matayo 12: tbt

Kuonyesha

Shirikisha

Nakili