Matiu 12

Iərəmərə rəha Sapat

(Mak 2:23–3:6; Luk 6:1-11)

1Kən e nian əh e Sapat kit, Iesu ne rəhan mɨn netəmim kəmotaliwək motuwɨn-pən e nasumən rəha wit, nat kit tahmen e rais, kən rəhan netəmim nəumɨs təmus ilat, kən kəmotəhl noa wit kən motun.#Dut 23:25 2Məto nian Farisi mɨn kəmotəplan ilat, kən kəmotən-ipən kəm Iesu məmə, “!Ei, əplan-tu! Rəham netəmim koatol nat kit itəm koatətgəhl Lou rəha Sapat.”#Eks 20:10

3Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Nəmotafin o kəp, nat naka itəm Kig Tefɨt təmol aupən, nian in ne rəhan mɨn netəmim nəumɨs təmus ilat? 4In təmuwɨn imə e Nimə Tapolen Rəha Uhgɨn, kən mos pɨret mun itəm pris mɨn kɨnotos-ipən rəkɨs kəm Uhgɨn. Kən nolən əh tatətgəhl Lou, məto-inu pɨret əh, Lou tatən məmə pris mɨn əm kotɨtun nunən.#1 Saml 21:1-6 #Lev 24:5-9 5?Kən nəmotafin e Lou o kəp, məmə nian rafin e Sapat, pris mɨn əpəh e Nimə Rəha Uhgɨn, ilat koatol wək rəhalat itəm tatətgəhl Lou rəha Sapat? Məto Uhgɨn tatəplan məmə nat əh in tətuatɨp əm.#Nam 28:9-10 6Məto iatən kəm itəmat məmə suah kit u ikɨn-u in ilɨs taprəkɨs-in Nimə Rəha Uhgɨn.#Mat 12:41-42 7E Naoa Rəha Uhgɨn, in tatən məmə,

‘Nat kit tatol nɨkik tətagien, inu məmə onəkotasəkitun netəmim, məto sənəmə rəhatəmat sakrifais mɨn itəm nəkoatol moatos-ipa kəm io itəm tatol nɨkik tətagien.’#Hos 6:6; Mat 9:13

Okəmə nəkotɨtun nɨpətɨ nəghatən u, kən netəm mɨn u itəm kotətuatɨp, okol nəsotakilən ilat motən məmə ilat koatol nolən rat. 8Iatən nəhlan məto-inu io, Nətɨ Etəmim, io Iərəmərə rəha Sapat.”

9Kən Iesu təmiet ikɨn əh, maliwək matuwɨn əpəh imə e nimə rəha nuəfɨmɨnən rəhalat. 10Kən əmun ikɨn əh, suah kit əh-ikɨn nelmɨn təmɨmɨs, təsəg-ətuatɨp-inən. Kən kəmotətapəh o Iesu məmə, “?Tahro? ?In tətuatɨp e Lou məmə e Sapat, etəmim tɨtun nol-wɨrən etəmim itəm tatɨmɨs?” Ilat kəmotətapəh ron məto-inu koategəs-in nat tərat kit rəha Iesu itəm ilat okotɨləs-ipən in e kot ron.#Luk 14:3

11Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Okəmə itəmat kit rəhan kit sipsip, kən sipsip un tiwɨg-pən e noakɨmɨl e Sapat, nɨkitəmat təht məmə suah əh otuwɨn miuw-pər-pa mɨn? !Əwəh! Otəkəike muwɨn miuw-pər. 12!Məto etəmim, in nat keike taprəkɨs-in sipsip! Kənu, in tətuatɨp əm e Lou məmə natol nat itəm təwɨr e Sapat.”#Luk 14:5

13Kən təmən-ipən kəm etəm nelmɨn təmɨmɨs məmə, “Əg-ətuatɨp-in-tu nelməm.” Kən təməg-ətuatɨp-in nelmɨn, kən nelmɨn tɨnuwa mɨnəwɨr agɨn mɨn, tɨnahmen e nelmɨn kit mɨn. 14Məto Farisi mɨn kəmotiet motuwɨn ihluə mɨnoatəte noa ron məmə okotohamnu Iesu.#Jon 5:16

Iolwək itəm Uhgɨn təmɨtəpun

15Kən Iesu təmɨtun nətəlɨgən rəhalat, kən təmiet ikɨn əh. Kən netəmim tepət kəmotuarisɨg in. Kən in təmol-wɨr nɨmɨsən rafin rəhalat kotuwa motəwɨr mɨn. 16Kən təmən-iəhau ilat məmə okəsotən-iarəpən in kəm netəmim mɨn.#Mat 8:4; Mak 3:12 17Natɨmnat mɨn əh kəmotiet məmə nəghatən rəha Naoa Rəha Uhgɨn otuwa mol nɨpahrienən lan. Uhgɨn təmos-ipən kəm ien Aesea u aupən o nən-iarəpən məmə,

18“Inu iolwək rəhak itəm io enɨtəpun rəkɨs,

iakolkeike pɨk in, kən nɨkik tagien pɨk ron.

Kən io oekol məmə Narmɨn Rəhak otuwa mərioah lan.

Kən in otən-iarəp nolən ətuatɨp rəhak ne nosmegəhən rəhak e nɨganəmtɨ netəmim e nəptən pɨsɨn pɨsɨn mɨn.#Mat 3:17

19Okol in təsərgəhəuən kən məsagət əfəməhən,

məsəghat pɨkən ikɨn netəmim kotargəfɨmən ilat mɨn ikɨn.

20In etəm mətɨg,

kən in otol təwɨr kəm netəmim itəm koatəpou kən rəhalat nəsanənən tɨkə.#12:20 Nəghatən Kris ətuatɨp rəha ves 20 tatən məmə, “Okol təsatgəhlən nuwig kit itəm təmeko, kən okol təsəmkəmɨs agɨn-əhən wik rəha lait itəm tatəhaniəm əm.”

In otol nəhlan mətoarus-pa nolən itəm in tətuatɨp, otol win e nolən itəm tərat.

21Kən netəm u sənəmə noanol mɨn rəha Isrel,

ilat okotələhəu-pən əskasɨk rəhalat nətəlɨgən tətatɨg lan,

məmə in otosmegəh ilat.”#Aes 42:1-4

Iesu ne Pielsepul

(Mak 3:20-30; Luk 11:14-23; 12:10)

22Kən netəmim kəmotɨləs suah kit motuwa kəm Iesu itəm nɨganəmtɨn təpɨs kən təsəghatən məto-inu narmɨn rat kit tətatɨg lan. Kən Iesu təmol-wɨr mɨn, kən suah əh tənatəplan nat kən mɨnatəghat. 23Kən netəmim rafin narmɨlat təmiwɨg motən məmə, “?Okəmə naka suah u in Mipɨ Kig Tefɨt itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa?”

24Kən nian Farisi mɨn kəmotəto nat əh ne nəghatən lan, kən kəmotən məmə, “Suah əh tatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nəsanənən əm rəha Pielsepul u etəm-iasol rəha narmɨn rat mɨn.”#Mat 9:34; 10:25

25Məto Iesu tɨtun nətəlɨgən rəhalat, kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “Okəmə netəmim e kantri kit koatoor ilat mɨn, kən okotərəkɨn rəhalat kantri. Kən tahmen-pən əm e taon kit o latuənu kit, okəmə netəmim kotoor ilat mɨn, kən okotərəkɨn taon un o latuənu un.

26“Kən okəmə Setan tatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn rəhan e netəmim, kən tatol atɨp əm tɨkɨmɨr kəm in. ?Kən otahro nulan, rəhan nərəmərəən otətul? 27?Kən okəmə io iatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nəsanənən rəha Pielsepul, kən tahro e rəhatəmat mɨn netəmim? ?Ilat koatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nəsanənən rəha pah? ?Rəha Setan? Kəp. Kən tərat məmə nakoatən məmə io iatol nəhlan. Tol nəhlan, rəhatəmat netəmim okotakil nəghatən mɨn rəhatəmat, motən məmə in neiueiuəən. 28Məto okəmə iatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nəsanənən rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn, kən nərəmərəən rəha Uhgɨn tɨnuwa rəkɨs otəmat.#Wək 10:38; 1 Jon 3:8

29“Kən ekən e suatɨp kit mɨn tol nulan məmə, etəmim kit tɨkə məmə tɨtun nuwɨnən e nimə rəha etəmim kit itəm təsanən məmə otəmɨk rəhan natɨmnat. Məto otaupən məlis ətain etəm u itəm təsanən, uarisɨg təpanuwɨn imə məmki-rəkɨs rəhan natɨmnat.

30“Etəm u itəm təsuarisɨg-inən io, in rəhak tɨkɨmɨr. Kən etəm u itəm təsargətainən sipsip mɨn, in tatoor ilat kotagɨm atit.#Mak 9:40; Luk 9:50 31Tol nəhlan iatən kəm itəmat məmə, Uhgɨn otafəl rəkɨs nolən rat mɨn rafin pɨsɨn pɨsɨn,#12:31-32 Uhgɨn tətafəl rəkɨs nolən rat mɨn nian netəmim kotəuhlin rəhalat nətəlɨgən kən moatətapəh-in məmə in otaluin məsalpɨnən rəhalat nolən rat mɨn. ne nəghatən rat mɨn rafin pɨsɨn pɨsɨn itəm netəmim koatən lan, məto otol nalpɨnən kən məsaluinən nəghatən rat mɨn itəm netəmim koatən e Narmɨn Rəhan.#Hip 6:4-6 32Kən okəmə etəmim tatən rat io, Nətɨ Etəmim, kən Uhgɨn otaluin kən məsalpɨnən. Məto etəmim itəm tatən rat Narmɨn Rəha Uhgɨn, Uhgɨn okol təsaluinən nian kit, e nətueintən u, ne e nian itəm tatuwa.#12:32 Netəmim neen kotən məmə nəghatən u tatəghat-in netəm mɨn u itəm kəmoatən məmə Iesu tatol-wɨr netəmim e nəsanənən rəha Setan. Tahmen əm məmə ilat kotaun-in məmə Narmɨn Rəha Uhgɨn in Setan. Netəmim neen mɨn kotən məmə nəghatən u tatəghat-in netəmim itəm kəsotahatətəən əh e Iesu, kən motapəs wək rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn.

33“Okəmə nɨg in təwɨr, kən noan in təwɨr, okəmə nɨg in tərat, kən noan in tərat. Tol nəhlan məto-inu itəmat nəkotəplan əm e noa nɨg məmə nɨg in təwɨr o nɨg in tərat.#12:33 Nɨpətɨ nəghatən rəha Iesu məmə in etəm təwɨr məto-inu tatol əm natɨmnat wɨr mɨn. #Mat 7:16-20 34!Itəmat nəkotahmen e sɨnek! Itəmat noatol nolən eko-eko, kən itəmat netəm nakotərat. Okol nəsotənən nat təwɨr kit, məto-inu nian etəmim tatəghat, tatən əm nat naka itəm tərioah e nɨkin.#Mat 3:7; 15:18; Luk 3:7; 6:43-45 35Etəmim itəm nətəlɨgən təwɨr tərioah e nɨkin, nian rafin in tatən nat itəm in təwɨr. Kən etəmim itəm nətəlɨgən rat tərioah e nɨkin, nian rafin in tatən nat itəm tərat. 36Iatən kəm itəmat məmə e nian Uhgɨn otakil netəmim lan, netəmim okotəkəike kən-iarəp kəm in məmə tahro ilat kəmoatən nəghatən rat əpnapɨn mɨn rafin rəhalat. 37Tol nəhlan, in otakil rafin nəghatən pɨsɨn mɨn rəhatəmat, məmə itəmat netəm kotətuatɨp o netəm kotərat.”

Nəmtətin rəha Jona

(Mak 8:12; Luk 11:29-32)

38Kən iəgətun mɨn neen rəha Lou ne Farisi mɨn kəmotən-ipən kəm in məmə, “Iəgətun. Ekotolkeike məmə ekotəplan nəmtətin kit itəm tapɨspɨs itəm ik onəkol.”#Mat 16:1; Luk 11:16; Jon 6:30;

39Məto təmən-ipən kəm ilat məmə, “Itəmat netəm roiu ne, nakotərat, nəmotapəs rəhatəmat nahatətəən o Uhgɨn, tahmen e pətan kit tapəs rəhan iərman matətəu-pən suah pɨsɨn. Kən roiu nakotolkeike məmə ekol nəmtətin kit itəm otəgətun məmə emɨsɨ-pən o Uhgɨn. Məto Uhgɨn otos-ipən əm nəmtətin kitiəh əm, kən inəh nəmtətin rəha ien əh Jona.#Jona 1:17; Mat 16:4; Mak 8:12 40Tahmen əm məmə Jona təməməhl e nian kɨsɨl lapɨn ne nərauiəgən e nərpɨ nəm asol, kən Nətɨ Etəmim, in otəməhl nian kɨsɨl lapɨn ne nərauiəgən əpəh e nɨki nəptən.#Jona 1:17

41“E nian əh itəm Uhgɨn otakil netəmim rafin, kən netəm Nineva aupən, ilat okotətul motən-iarəp məmə itəmat noanol rəha Isrel nakotərat. Okotɨtun nənən nəhlan məto-inu nian ilat kəmotəto nəghatən rəha ien əh Jona, ilat kəmotəuhlin rəhalat nətəlɨgən o rəhalat nolən rat mɨn. Kən otəplan-tu, suah kit itəm ilɨs taprəkɨs-in Jona tɨnuwa.#Jona 3:5 42Kən e nian əh itəm Uhgɨn otakil netəmim rafin, kən kwin rəha nəptən pis ikɨn,#1 King 10:1; 2 Kron 9:1 in otətul mən-iarəp məmə itəmat netəm nakotərat. Otɨtun nənən nəhlan məto-inu, in təmiet e nɨkalɨn nəptən əpəh isəu agɨn, kən maliwək muwa məmə otəto nəghatən rəha Kig Solomon itəm tenatɨg wɨr. Kən otəplan-tu, suah kit itəm ilɨs taprəkɨs-in Kig Solomon tɨnuwa.

43“Nian narmɨn rat tiet e etəmim, kən in otuwɨn maliwək mətan əpəh ikɨn nɨg ne niamɨtə tɨkə ikɨn, kən nəhau tɨkə ikɨn, mategəs-in ikɨn otatɨg mameg ikɨn, məto təsəplanən. 44Kən tən atɨp əm kəm in məmə, ‘Ekɨtəlɨg-pən e rəhak nimə itəm emɨsɨ-pən ikɨn.’ Kən nian tuwa məplan nimə, etəmim tɨkə ikɨn, kən kəmafəl, kən məlɨn wɨr natɨmnat. 45Kən tuwɨn mit narmɨn rat sepɨn mɨn itəm kotərat pɨk taprəkɨs-in in, kən motuwɨn imə motatɨg, kən natɨgən rəha suah əh roiu tərat pɨk taprəkɨs-in rəhan natɨgən itəm aupən. Kən kotahmen əm e itəmat netəm kotərat itəm nəkotatɨg roiu.”#Luk 11:24-26; 2 Pita 2:20

Mama rəha Iesu ne pian mɨn

(Mak 3:31-35; Luk 8:19-21)

46Nian Iesu tatəghat əh kəm netəmim, kən rəhan mama ne pian mɨn koatətul əpəh ihluə moatətapəh-in məmə okotəghat kəm in. 47Kən etəmim kit təmən-ipən kəm Iesu məmə, “Rəham mama ne piam mɨn əpəh ihluə koatətul. Ilat kotolkeike məmə okotəghat kəm ik.”#12:47 E kopi oas mɨn neen rəha Niutesteman itəm kəməte e nəghtən Kris aupən, ves 47 tɨkə. 48Kən Iesu təmən-ipən kəm suah əh itəm təmən-iarəp məmə, “?Pah u rəhak mama, kən pah u piak mɨn?” 49Kən məg-ətuatɨp-in-pən nelmɨn məgətun-pən rəhan netəmim, kən mən məmə, “!Inu rəhak mama ne piak mɨn! 50Iatən nəhlan məto-inu pah u tatol nəwia rəhak Tata əpəh ilɨs e nego e neai, in piak, ne wɨnɨk, ne rəhak mama.”#Rom 8:29

Iliyochaguliwa sasa

Matiu 12: tnn

Kuonyesha

Shirikisha

Nakili