Bag-o nga Kasugtanan

<div class="version vid2244 iso6393rol" data-vid="2244" data-iso6393="rol">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch5" data-usfm="MAT.5">
 <div class="label">5</div><div class="s">Ang mga Bulahan</div><div class="p"> 1Nang makit&#224; ni Hesus ang kadam&#242; nga tawo, nagtukad siya sa bukid. Pagkapungk&#242; niya, nagpalapit sa iya ang mga disipulo, 2kag gingtudluan niya sinda. Hambay niya:</div><div class="q1"> 3&#8220;Bulahan ang mga tawo nga nagakilaya nga maluya ang inda pagtuo;</div><div class="q2">kay makapasakop sinda sa paghahar&#236; ng Dios.</div><div class="q1"> 4Bulahan ang mga tawo nga nagakalisod sa kasal-anan;</div><div class="q2">kay pagalipayon sinda ng Dios.#Isaias 61:2</div><div class="q1"> 5Bulahan ang mga tawo nga mapainubuson;</div><div class="q2">kay sinda ang magapanubl&#236; ng kalibutan.#Salmo 37:11</div><div class="q1"> 6Bulahan ang mga tawo nga daw ginagutom kag ginauhaw nga maghuman ng kabubut-on ng Dios;</div><div class="q2">kay buligan sinda ng Dios sa pagtuman ng inda ginahandom.</div><div class="q1"> 7Bulahan ang mga tawo nga maluluy-on;</div><div class="q2">kay kaluy-an sinda ng Dios.</div><div class="q1"> 8Bulahan ang mga tawo nga malimpyo ang inda tagipusuon;</div><div class="q2">kay makikit&#224; ninda ang Dios.#Salmo 24:3-4</div><div class="q1"> 9Bulahan ang mga tawo nga nagabulig para magaayo ang relasyon ng isa kag isa;</div><div class="q2">kay pagakabigon sinda nga mga ung&#224; ng Dios.</div><div class="q1"> 10Bulahan ang mga tawo nga ginahingabot tungod sa inda pagsunod sa kabubut-on ng Dios;#1 Pedro 3:14</div><div class="q2">kay makapasakop sinda sa paghahar&#236; ng Dios.</div><div class="p"> 11&#8220;Bulahan kamo kung insultuhon kamo ng mga tawo, pasakitan kag akusahan ning tanan nga kalainan nga bukon matuod, tungod sa indo pagsunod sa akon.#1 Pedro 4:14 12Imaw da ini ang inda ginghuman sa mga propeta nang una. Ngan&#236; magkalipay gid kamo kay mababaton nindo ang kadak&#242; gid nga premyo sa langit.&#8221;#2 Cronica 36:16; Ginghuman 7:52</div><div class="s">Ang Asin kag Iwag</div><div class="r"> Marcos 9:50; Lucas 14:34-35</div><div class="p"> 13&#8220;Kamo nga nagasunod sa akon hay pareho ng asin sa kalibutan. Pero kung maduy&#224; na ang sabor ng asin, pauno pa mapabalik ang iya kaasin? Ngan&#236; ind&#236; na ini mapuslan kund&#236; ginapilak na lang kag ginatimak-timakan ng mga tawo.</div><div class="p"> 14&#8220;Pareho kamo ng iwag nga nagatao ning kahayag sa mga tawo sa kalibutan. Kag ini hay makikit&#224; gid pareho sa syudad nga gingpatindog sa ibabaw ng bukid nga ind&#236; matag&#242;. 15Way&#224; ning tawo nga nagasug&#224; ning iwagan kag ginatakyuban, kund&#236; ginabutang niya ini sa tungtungan para mahayagan ang tanan sa suyod ng bayay. 16Ngan&#236; imaw da ang indo humanon. Pasigaha nindo ang indo iwag sa mga tawo, para makit&#224; ninda ang indo maayo nga mga ginahuman kag para dayawon ninda ang indo Amay sa langit.&#8221;#1 Pedro 2:12</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Kasuguan</div><div class="p"> 17&#8220;Ayaw kamo maghunahun&#224; nga nagkari ako diri para duyaon ang Kasuguan kag ang mga gingsulat ng mga propeta. Nagkari ako diri para tumanon ini. 18Sa matuod lang ginahambay ko sa indo, maduduy&#224; ang langit kag dut&#224;, pero ang aber pinakamaisot nga litra o parte ng litra sa Kasuguan hay ind&#236; gid maduduy&#224; mintras way&#224; ini natatab&#242;. 19Ngan&#236; ang aber sin-o nga magsuway sa pinakamaisot nga sug&#242; ng Dios kag magtudl&#242; sa iban nga magsuway da, siya ang kabigon nga pinakamabab&#224; sa gingharian ng Dios. Pero ang aber sin-o nga magtuman diri kag magtudl&#242; sa iban, siya ang kabigon nga importante sa gingharian ng Dios. 20Ngan&#236; ginahambay ko sa indo, dapat gid nga ang indo pagtuman sa kabubut-on ng Dios hay mas maayo pa gid kaysa sa mga eskriba kag sa mga Pariseo. Kay kung ind&#236;, ind&#236; gid kamo makasuyod sa gingharian ng Dios.&#8221;</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Kahangit</div><div class="r"> Lucas 12:57-59</div><div class="p"> 21&#8220;Nabatian nindo ang ginghambay sa aton mga kalulo-lulohan, &#8216;Ayaw magpamatay, kay ang aber sin-o nga magpatay hay pagaparusahan.&#8217;#Exodus 20:13; Deuteronomio 5:17 22Pero niyan ginahambay ko sa indo, ang aber sin-o nga nahahangit sa iya utod hay pagaparusahan. Kag ang aber sin-o nga nagainsulto sa iya utod nga nagahambay, &#8216;Way&#224; ka ning puyos&#8217;, hay pagaday-on sa Korte. Kag ang aber sin-o nga maghambay sa iya utod, &#8216;Buang&#8217;, hay parusahan sa impyerno. 23Ngan&#236; kung yar&#224; ka na sa altar* nga nagadaya ng imo halad sa Dios kag nadumduman mo nga ang imo utod may malain nga buot sa imo tungod nga nakasal&#224; ka sa iya, 24ibilin mo anay ang imo halad malapit sa altar kag kadtuon mo nga daan siya kag magpakighusay. Pagkatapos magbalik ka sa altar kag maghalad ka sa Dios.&#8221;</div><div class="p"> 25&#8220;Kung may mag-akusar sa imo, magpakighusay ka sa iya mintras way&#224; pa kamo makaabot sa korte. Kay bas&#236; kung itugyan ka niya sa husgado kag itugyan ka naman ng husgado sa gwardya para prisuhon ka. 26Sa matuod lang ginahambay ko sa imo, ind&#236; ka gid makaluwas sa prisuhan hasta ind&#236; mo mabayaran ang tanan nga bayaran.&#8221;</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Pagpangawatan</div><div class="p"> 27&#8220;Nabatian nindo ang ginghambay nang una, &#8216;Ayaw kamo magpangawatan.&#8217;#Exodus 20:14; Deuteronomio 5:18 28Pero niyan ginahambay ko sa indo, kung ang lyaki magsir&#242; sa babayi nga may lawasnon nga handom, nakasal&#224; na siya ng pagpangawatan. 29Ngan&#236; kung ang imo tuo nga mata ang kabangdanan nga nagakasal&#224; ka, lukata in&#224; kag ipilak. Kay mas maayo pa nga maduy&#224; ang isa ka parte ng imo lawas kaysa sa kumpleto ini pero ipilak ka naman sa impyerno. 30Kag kung ang imo tuo nga kamot ang kabangdanan nga nagakasal&#224; ka, utura in&#224; kag ipilak! Kay mas maayo pa nga maduy&#224; ang isa ka parte ng imo lawas kaysa sa kumpleto ini pero ipilak ka naman sa impyerno.&#8221;</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Pagbinuyagan ng Mag-asawa</div><div class="r"> Mateo 19:9; Marcos 10:11-12; Lucas 16:18</div><div class="p"> 31&#8220;Ginghambay da nang una, &#8216;Kung ang lyaki gusto magbuyag sa iya asawa, kahinangyan taw-an niya ini ning papeles bilang katibayan ng inda pagbinuyagan.&#8217;#Deuteronomio 24:1 32Pero niyan ginahambay ko sa indo, ang aber sin-o nga lyaki nga magbuyag sa iya asawa sa aber ano nga kabangdanan puyra lang sa pagpangawatan, siya mismo ang kabangdanan nga magpangawatan ang iya asawa kung mag-asawa siya liwat. Kag ang aber sin-o nga mag-asawa sa babayi nga gingbuyagan hay nagapangawatan da.&#8221;#1 Corinto 7:10-11</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Pagpangak&#242;</div><div class="p"> 33&#8220;Nabatian da nindo nga may ginghambay nang una sa aton kalulo-lulohan, &#8216;Kung ang tawo may gingpangak&#242; kag gingsumpaan pa niya sa pangayan ng Ginoo, kahinangyan gid niya ini tumanon.&#8217;#Levitico 19:12; Mga Bilang 30:2; Deuteronomio 23:21 34Pero niyan ginahambay ko sa indo, kung magpangak&#242; kamo ayaw kamo magsump&#224;. Ayaw kamo maghambay, &#8216;Testigo ko ang langit&#8217; kay imaw ini ang trono ng Dios,#Santiago 5:12; Isaias 66:1; Mateo 23:22 35o &#8216;Testigo ko ang dut&#224;&#8217; kay imaw ini ang ginatungtungan ng iya siki. Ayaw da kamo maggamit ng pangayan ng Jerusalem sa indo pagsump&#224; kay imaw ini ang syudad ng pinakamataas nga Har&#236;.#Isaias 66:1; Salmo 48:2 36Kag ayaw da kamo maghambay, &#8216;Aber mamatay pa ako&#8217; kay ind&#236; ka makapaput&#236; o makapaitom ng aber isa nga buhok. 37Maghambay ka lang, &#8216;Huo&#8217; kung huo kag &#8216;Ind&#236;&#8217; kung ind&#236;. Kay kung magsump&#224; pa kamo halin na in&#224; kay Satanas.&#8221;</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Pagbayos sa Isigkatawo</div><div class="r"> Lucas 6:29-30</div><div class="p"> 38&#8220;Nabatian nindo ang ginghambay nang una, &#8216;Ang maglukat ng mata ng iya isigkatawo hay lukaton da ang iya mata kag ang magbingaw ng ngipon ng iya isigkatawo hay pagabingawon da.&#8217;#Exodus 21:24; Levitico 24:20; Deuteronomio 19:21 39Pero niyan ginahambay ko sa indo, ayaw kamo magbayos ning malain sa nagahuman ning malain sa indo. Kung tampaon ka sa tuo nga pisngi, ipatamp&#224; mo pa ang kabuak. 40Kung may magkiha sa imo kag buy-on ang imo kamisita, taw-an pa sa iya aber ang imo pangsuy-ob. 41Kag kung may sundalo nga magpilit sa imo magpas-an ng iya daya ng isa ka kilometro, pas-ana ini ning duha ka kilometro. 42Taw-i ang nagapangay&#242; sa imo; kag kung may manghuyam sa imo, pahuyama.&#8221;</div><div class="s">Ang Pagpanudl&#242; parti sa Paghigugm&#224; sa Kaaway</div><div class="r">Lucas 6:27-28, 32-36</div><div class="p"> 43&#8220;Nabatian nindo ang ginahambay nang una, &#8216;Higugmaon nindo ang indo isigkatawo kag hangiti ang indo kaaway.&#8217;#Levitico 19:18 44Pero niyan ginahambay ko sa indo, higugmaon nindo ang indo mga kaaway kag ipangamuy&#242; ang mga nagahingabot sa indo. 45Kag kung humanon nindo ini, magiging matuod kamo nga mga ung&#224; ng indo Amay sa langit. Kay pareho kamo sa iya nga maayo ang pagtratar sa tanan. Kay ginapasilak niya ang adlaw sa mga maayo kag sa malain nga mga tawo. Kag ginapauyan niya bukon lang sa mga matarong kund&#236; imaw da sa mga bukon matarong. 46Kung ang ginahigugm&#224; lang nindo hay ang nagahigugm&#224; sa indo, mababaton ba nindo ang premyo halin sa Dios? Ind&#236;! Kay d&#236; ba imaw da in&#224; ang ginahuman ng miyugsukot ning buhis? 47Kag kung ang ginalihok nindo hay ang indo lang mga amigo, ano ang kaibahan nindo sa iban? D&#236; ba imaw da in&#224; ang ginahuman ng mga tawo nga way&#224; nagakilaya sa Dios? 48Ngan&#236; dapat maayo ang indo pagtratar sa indo isigkatawo pareho ng ginahuman ng indo Amay sa langit.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

Nang makità ni Hesus ang kadamò nga tawo, nagtukad siya sa bukid. Pagkapungkò niya, nagpalapit sa iya ang mga disipulo, kag gingtudluan niya sinda. Hambay niya:
“Bulahan ang mga tawo nga nagakilaya nga maluya ang inda pagtuo;
kay makapasakop sinda sa paghaharì ng Dios.
Bulahan ang mga tawo nga nagakalisod sa kasal-anan;
kay pagalipayon sinda ng Dios.
Bulahan ang mga tawo nga mapainubuson;
kay sinda ang magapanublì ng kalibutan.
Bulahan ang mga tawo nga daw ginagutom kag ginauhaw nga maghuman ng kabubut-on ng Dios;
kay buligan sinda ng Dios sa pagtuman ng inda ginahandom.
Bulahan ang mga tawo nga maluluy-on;
kay kaluy-an sinda ng Dios.
Bulahan ang mga tawo nga malimpyo ang inda tagipusuon;
kay makikità ninda ang Dios.
Bulahan ang mga tawo nga nagabulig para magaayo ang relasyon ng isa kag isa;
kay pagakabigon sinda nga mga ungà ng Dios.
Bulahan ang mga tawo nga ginahingabot tungod sa inda pagsunod sa kabubut-on ng Dios;
kay makapasakop sinda sa paghaharì ng Dios.
“Bulahan kamo kung insultuhon kamo ng mga tawo, pasakitan kag akusahan ning tanan nga kalainan nga bukon matuod, tungod sa indo pagsunod sa akon. Imaw da ini ang inda ginghuman sa mga propeta nang una. Nganì magkalipay gid kamo kay mababaton nindo ang kadakò gid nga premyo sa langit.”


“Kamo nga nagasunod sa akon hay pareho ng asin sa kalibutan. Pero kung maduyà na ang sabor ng asin, pauno pa mapabalik ang iya kaasin? Nganì indì na ini mapuslan kundì ginapilak na lang kag ginatimak-timakan ng mga tawo.
“Pareho kamo ng iwag nga nagatao ning kahayag sa mga tawo sa kalibutan. Kag ini hay makikità gid pareho sa syudad nga gingpatindog sa ibabaw ng bukid nga indì matagò. Wayà ning tawo nga nagasugà ning iwagan kag ginatakyuban, kundì ginabutang niya ini sa tungtungan para mahayagan ang tanan sa suyod ng bayay. Nganì imaw da ang indo humanon. Pasigaha nindo ang indo iwag sa mga tawo, para makità ninda ang indo maayo nga mga ginahuman kag para dayawon ninda ang indo Amay sa langit.”

“Ayaw kamo maghunahunà nga nagkari ako diri para duyaon ang Kasuguan kag ang mga gingsulat ng mga propeta. Nagkari ako diri para tumanon ini. Sa matuod lang ginahambay ko sa indo, maduduyà ang langit kag dutà, pero ang aber pinakamaisot nga litra o parte ng litra sa Kasuguan hay indì gid maduduyà mintras wayà ini natatabò. Nganì ang aber sin-o nga magsuway sa pinakamaisot nga sugò ng Dios kag magtudlò sa iban nga magsuway da, siya ang kabigon nga pinakamababà sa gingharian ng Dios. Pero ang aber sin-o nga magtuman diri kag magtudlò sa iban, siya ang kabigon nga importante sa gingharian ng Dios. Nganì ginahambay ko sa indo, dapat gid nga ang indo pagtuman sa kabubut-on ng Dios hay mas maayo pa gid kaysa sa mga eskriba kag sa mga Pariseo. Kay kung indì, indì gid kamo makasuyod sa gingharian ng Dios.”


“Nabatian nindo ang ginghambay sa aton mga kalulo-lulohan, ‘Ayaw magpamatay, kay ang aber sin-o nga magpatay hay pagaparusahan.’ Pero niyan ginahambay ko sa indo, ang aber sin-o nga nahahangit sa iya utod hay pagaparusahan. Kag ang aber sin-o nga nagainsulto sa iya utod nga nagahambay, ‘Wayà ka ning puyos’, hay pagaday-on sa Korte. Kag ang aber sin-o nga maghambay sa iya utod, ‘Buang’, hay parusahan sa impyerno. Nganì kung yarà ka na sa altar* nga nagadaya ng imo halad sa Dios kag nadumduman mo nga ang imo utod may malain nga buot sa imo tungod nga nakasalà ka sa iya, ibilin mo anay ang imo halad malapit sa altar kag kadtuon mo nga daan siya kag magpakighusay. Pagkatapos magbalik ka sa altar kag maghalad ka sa Dios.”
“Kung may mag-akusar sa imo, magpakighusay ka sa iya mintras wayà pa kamo makaabot sa korte. Kay basì kung itugyan ka niya sa husgado kag itugyan ka naman ng husgado sa gwardya para prisuhon ka. Sa matuod lang ginahambay ko sa imo, indì ka gid makaluwas sa prisuhan hasta indì mo mabayaran ang tanan nga bayaran.”

“Nabatian nindo ang ginghambay nang una, ‘Ayaw kamo magpangawatan.’ Pero niyan ginahambay ko sa indo, kung ang lyaki magsirò sa babayi nga may lawasnon nga handom, nakasalà na siya ng pagpangawatan. Nganì kung ang imo tuo nga mata ang kabangdanan nga nagakasalà ka, lukata inà kag ipilak. Kay mas maayo pa nga maduyà ang isa ka parte ng imo lawas kaysa sa kumpleto ini pero ipilak ka naman sa impyerno. Kag kung ang imo tuo nga kamot ang kabangdanan nga nagakasalà ka, utura inà kag ipilak! Kay mas maayo pa nga maduyà ang isa ka parte ng imo lawas kaysa sa kumpleto ini pero ipilak ka naman sa impyerno.”


“Ginghambay da nang una, ‘Kung ang lyaki gusto magbuyag sa iya asawa, kahinangyan taw-an niya ini ning papeles bilang katibayan ng inda pagbinuyagan.’ Pero niyan ginahambay ko sa indo, ang aber sin-o nga lyaki nga magbuyag sa iya asawa sa aber ano nga kabangdanan puyra lang sa pagpangawatan, siya mismo ang kabangdanan nga magpangawatan ang iya asawa kung mag-asawa siya liwat. Kag ang aber sin-o nga mag-asawa sa babayi nga gingbuyagan hay nagapangawatan da.”

“Nabatian da nindo nga may ginghambay nang una sa aton kalulo-lulohan, ‘Kung ang tawo may gingpangakò kag gingsumpaan pa niya sa pangayan ng Ginoo, kahinangyan gid niya ini tumanon.’ Pero niyan ginahambay ko sa indo, kung magpangakò kamo ayaw kamo magsumpà. Ayaw kamo maghambay, ‘Testigo ko ang langit’ kay imaw ini ang trono ng Dios, o ‘Testigo ko ang dutà’ kay imaw ini ang ginatungtungan ng iya siki. Ayaw da kamo maggamit ng pangayan ng Jerusalem sa indo pagsumpà kay imaw ini ang syudad ng pinakamataas nga Harì. Kag ayaw da kamo maghambay, ‘Aber mamatay pa ako’ kay indì ka makapaputì o makapaitom ng aber isa nga buhok. Maghambay ka lang, ‘Huo’ kung huo kag ‘Indì’ kung indì. Kay kung magsumpà pa kamo halin na inà kay Satanas.”


“Nabatian nindo ang ginghambay nang una, ‘Ang maglukat ng mata ng iya isigkatawo hay lukaton da ang iya mata kag ang magbingaw ng ngipon ng iya isigkatawo hay pagabingawon da.’ Pero niyan ginahambay ko sa indo, ayaw kamo magbayos ning malain sa nagahuman ning malain sa indo. Kung tampaon ka sa tuo nga pisngi, ipatampà mo pa ang kabuak. Kung may magkiha sa imo kag buy-on ang imo kamisita, taw-an pa sa iya aber ang imo pangsuy-ob. Kag kung may sundalo nga magpilit sa imo magpas-an ng iya daya ng isa ka kilometro, pas-ana ini ning duha ka kilometro. Taw-i ang nagapangayò sa imo; kag kung may manghuyam sa imo, pahuyama.”


“Nabatian nindo ang ginahambay nang una, ‘Higugmaon nindo ang indo isigkatawo kag hangiti ang indo kaaway.’ Pero niyan ginahambay ko sa indo, higugmaon nindo ang indo mga kaaway kag ipangamuyò ang mga nagahingabot sa indo. Kag kung humanon nindo ini, magiging matuod kamo nga mga ungà ng indo Amay sa langit. Kay pareho kamo sa iya nga maayo ang pagtratar sa tanan. Kay ginapasilak niya ang adlaw sa mga maayo kag sa malain nga mga tawo. Kag ginapauyan niya bukon lang sa mga matarong kundì imaw da sa mga bukon matarong. Kung ang ginahigugmà lang nindo hay ang nagahigugmà sa indo, mababaton ba nindo ang premyo halin sa Dios? Indì! Kay dì ba imaw da inà ang ginahuman ng miyugsukot ning buhis? Kag kung ang ginalihok nindo hay ang indo lang mga amigo, ano ang kaibahan nindo sa iban? Dì ba imaw da inà ang ginahuman ng mga tawo nga wayà nagakilaya sa Dios? Nganì dapat maayo ang indo pagtratar sa indo isigkatawo pareho ng ginahuman ng indo Amay sa langit.”

Poslušaj Mateo 5