Lezgi - 2018 IBT (NT) Non Drama

Lezgi - 2018 IBT (NT) Drama

Гуьгъуьнлай Иса, Аллагьдин Пачагьлугъдикай Шад Хабар агакьариз ва вязер ийиз, шегьеррани хуьрера къекъвез хьана. Адахъ галаз Вичин цӀикьвед илчи, Вичи чӀуру жинеррикайни тӀалрикай сагъар хъувур са шумуд паб, вичикай ирид жин хкатай Маждалдай тир Майрам, Гьирудан гъилибан Хузан паб Ягьна, Сусанна ва гзаф масабур авай. Абуру чпин такьатралди Исадизни тилмизриз куьмекар гузвай.


Садра Исадин патав гзаф чкайрай инсанар атана кӀватӀ хьана, Иса абуруз кьиса ахъайиз эгечӀна:
– Са гъилера лежбер никӀиз тум вегьиз фена: вегьей са бязи тварар рекьин къерехдиз аватна, абур рекье авайбурун кӀвачерикни акатна, къушарини тӀуьна. Са бязи тварар къван квай чкайриз аватна, экъечӀна алакьдалди кьурана, абуруз кьеж бес хьанач. Са бязибур къалгъанрин арайриз аватна. Къалгъанар чӀехи хьана, абуру акьалтзавай къацар пӀуьрчӀуькьарна. Са бязибур мублагь чилел аватна. ЭкъечӀайла, абуру вишра артух майваяр гъана.
Ахпа Исади ван алаз давамарна:
– Нихъ ван къведай япар аватӀа, гьадаз ван атурай!


Исадин тилмизри Адавай хабар кьуна:
– И кьисадин мана вуч хьурай?
– Аллагьдин пачагьвилин сирерай кьил акъуддай алакьунар квез ганва, – жаваб гана Исади, – амайбуруз ибур мана авачир кьисаяр яз амукьзава, вучиз лагьайтӀа абур килигзава – аквазвач, яб гузва – ван къвезвач. Гила кьиса куькай ятӀа килиг: тумунин твар – Аллагьдин Гаф я. Рекьин къерехдиз аватай тварар – гаф ван хьайибур я. Ахпа абурун патав атана иблисди, абур имандал татун ва хилас тахьун патал, абурун рикӀяй а гаф акъудзава. Къван квай чкайриз аватай тварар – гаф ван хьанмазни шадвилелди кьабулдай, амма чпихъ дувул авачирбур я: гьавиляй са кьадар вахтуналди Аллагьдихъ иман ийида, амма синагъдин йикъара абур кьулухъ жеда. Цацарин арайриз аватай тварар – абур гафуниз яб гудай, амма къвердавай чеб, эчӀелри хьиз, къайгъуйри, девлетрини лезетри буьркьуь авуна, цӀир гъана куьтягь тахьанмаз, Аллагьдин Гаф рикӀелай алуддайбур я. Абуру бегьерни гъидач. Миян чилел аватай тварар – абур ван хьайи гаф милайим ва михьи рикӀе хуьзвай ксар я. Бегьерни абуру сабур хуьналди гъида.
Гьич садани, шем куькӀуьрна, адан винел къаб гьалддач, я тахьайтӀа, ам чарпайдин кӀаник эцигдач; кӀвализ гьахьзавайбуруз экв акун патал, ам шемерганда твада. Я винел акъат тийидай сирни авайди туш, я малум тахьана амукьдай чинебан карни. Гьа икӀ, куьне хъсандиз яб це: нихъ аватӀа, адаз хгунни хъийида; вичихъ са вуч ятӀани авайди хьиз жезвайдавай гьа авайдини къахкъудда.


Садра Исадин патав Адан дидени стхаяр атана; абурувай, кӀвале гзаф инсанар хьуниз килигна, Адан мукьув къвез жезвачир. Исадиз: «Ви дидени стхаяр Вун акваз кӀанз къецел акъвазнава», – лагьана, хабар гана.
– Зи дидени стхаяр-вахар Аллагьдин Гафуниз яб гузвай ва а Гафунал амал ийизвайбур я, – жаваб яз лагьана Ада.


Са юкъуз Иса Вичин тилмизарни галаз луьткведа акьахайла, Ада абуруз лагьана:
– Ша чун вирин а патаз экъечӀин.
Абуру луьткве гьална. Рекье Иса ахварал фена. Вирел къати гар акьалтна, луьткве цяй ацӀуз эгечӀна. Абур кӀеве гьатна. Тилмизри Иса ахварай авудна, лагьана:
– Устаз! Устаз! Чун цин кӀаниз язава.
Ада къарагъна гарни гур лепеяр секинарна. ТӀурфан акъвазна, кьуд пата секинвал гьатна.
– Куь иман гьиниз фена? – хабар кьуна Ада.
КичӀевал акатнавай ва мягьтел хьанвай тилмизри чпи чпиз лагьана:
– Гарни яд Вичиз кӀандайвал муьтӀуьгъарзавай Им Вуж хьурай?


Исани тилмизар Галилейдин къаншарда авай Герасин вилаятдиз атана акъатна. Иса вирин къерехдал эвичӀайла, Адан вилик фадлай жинерар квай, пекерни алукӀ тийизвай, вични кӀвале ваъ, кьейибур твадай кьветӀера уьмуьр тухузвай са инсан экъечӀна. Иса акурла, ам Адан вилик ярх хьана ва ван алаз гьарайна:
– Ваз завай вуч кӀанзава, я виридалайни виневай Аллагьдин Хва Иса? Ваз минет хьурай, Вуна зун азабрик кутамир!
Ада акӀ лугьунин метлеб ам тир хьи, Исади чӀуру жинжиз и инсандикай хкечӀун эмирнай. Жинжи са шумудра и инсан кьуна чандивай авурди тир. Шумудни садра ам зунжурралди кутӀунна хуьз хьанатӀани, абур кьатӀ-кьатӀ ийиз, жинжин таъсирдик кваз, ам кьурумриз катдай.
Исади адавай жузуна:
– Ви тӀвар вуж я?
– Кьушун я, – жаваб гана касди, вучиз лагьайтӀа адак гзаф жинерар квай. Жинерри Исадиз, чеб гургусдиз ракъурмир лугьуз, минетна. Патав гвай пелел вакӀарин са чӀехи суьруь алай. Жинерри вакӀарик акахьдай ихтияр це лугьуз Исадиз дад-бидадна. Ада абуруз ихтияр гана. Жинерар инсандикай хкатна вакӀарик акахьна; вакӀарини чукурна фена са чархалай вириз хкадарна ва ана абур вири цин кӀаниз яна.
Хьайи кар акур вакӀарбанри, чукурна фена, чпиз акурдакай шегьеррани хуьрера ахъайна. Инсанар вуч хьанватӀа килигиз рекье гьатна. Исадин патав атайла, абуруз жинерар хкатнавай кас вич вичел хтанваз, пекерни алаз Исадин патав ацукьнаваз акуна; абурук кичӀ акатна. И крар акурбуру жинерар квайди гьикӀ сагъарнатӀа, атайбуруз ахъайна. Герасин вилаятда авай халкьди Исадивай чпин сергьятрай хъфин тӀалабна, абурук лап зурба кичӀ акатнавай. Исани луьткведа акьахна Галилейдиз хъфена. Жинерар хкатай касдини, Исадихъ галаз амукьиз кӀанз, Адаз минетна, амма Исади лагьана:
– Жуван кӀвализ ахлад. Аллагьди ваз авур зурба куьмекдикай вун хъфена виридахъ галаз рахух.
Адани Исади вичиз авурдакай фена шегьер тирвал ихтилат ийиз хьана.


Иса элкъвена Галилейдиз хтана. Халкьди Ам шадвилелди кьабулна, вучиз лагьайтӀа Адал виридан вил алай. Ингье, синагугдин кьиле авай Яир лугьудай кас атана Исадин кӀвачерик ярх хьана. Ада Исадиз вичин кӀвализ ша лагьана, минетна: адан цӀикьвед йис хьанвай авай-авачир са руш рекьидай гьалдал атанвай. Иса аниз рекье гьатна, инсанри гьар патахъай Ам юкьва туна. Абурухъ цӀикьвед йисуз къеняй иви физ азиятдик квай са пабни галай. Вичихъ авай-авачир вири эменни лукьманриз серфнатӀани, садавайни ам сагъариз хъхьаначир. И папа, кьулухъай атана, Исадин парталдин ценцик гъил кяна. А папай физвай иви гьасятда акъваз хьана.
– Зак ни гъил кяна? – жузуна Исади.
Садани хиве кьун тавурла, адахъ галайбуру ва Петруди лагьана:
– Устаз, халкьди Вун элкъуьрна юкьва тунва.
Амма Исади лагьана:
– Са ни ятӀани Зак гъил кяна. За Жувай къуват фейиди гьисс авуна.
А паб, вичи авур кар чуьнуьхиз тахьана, зурзун кваз атана, Исадин кӀвачерик ярх хьана. Исадик гъил кягъуникди вичиз регьят хьайиди ада вири халкьдиз малумарна. Исади адаз лагьана:
– Чан руш! Ви иманди вун хиласна! Ахлад, саламат хьурай вун.
Адан гаф мецел аламаз синагугдин кьиле авайдаз атана сада лагьана:
– Ви руш кьена, вуна мад Муаллим икрагь хъийимир.
И гафар ван хьайила, Исади Яираз лагьана:
– КичӀе жемир, анжах Зи чӀалахъ хьухь. Ви руш хилас жеда.
Петрудилай, Ягьядилай, Якьубалай ва рушан диде-бубадилай гъейри, Ада садазни руш авай кӀвализ гьахьдай ихтияр ганач. А рушахъ вири шехьзавай. Амма Исади лагьана:
– Шехьмир, руш кьенвач, ам ксанва.
Анал алай инсанар адал хъуьрена, абуруз руш кьенвайди чизвай. Исади, рушан гъил кьуна, гьарайна:
– Къарагъ, я руш!
Рушал гьасятда чан ахкьалтна, ам къарагъна. Исади рушаз тӀуьн гун эмирна. Рушан диде-буба мягьтел хьана амукьна. Исади абуруз хьайи кардикай садазни талгьун эмирна.

Poslušaj ЛукӀа 8