Wala

<div class="version vid1905 iso6393lgl" data-vid="1905" data-iso6393="lgl">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch6" data-usfm="MAT.6">
 <div class="label">6</div><div class="s">Falalauna sulia taunala 'are 'oka gi li</div><div class="p"> 1Ma Jesus ka sae lou 'uri 'e, &#8220;'Amu madafi 'amiu, taufasia 'amu tau 'are 'oka mola 'i maala ioli, 'ali gera lesida, ma geraka 'aurae 'amiu fafida. Ala 'amu tau 'urifo, 'ato 'ali 'amu sakea ta kwaiara faasia Mama 'amiu 'i nali. 2Ala 'o kwatea kwakwatena fala rananala ioli siofa gi li, ikoso akwatailia fala ioli gi 'uri 'ali gera batafe 'o fafia. Sulia falafala ioli 'asa gi li lo 'e 'urifo. Gera kwairanai ala ioli siofa gi 'i laola luma fala foana gi li ma sulia tala ba'ela gi lou, 'uri 'ali ioli gi sui gera ka batafeda. Ma lakae ilia famoulu, God ikoso kwatea ta kwaiara fada, sulia gera sakea sui lo kwaiarana gera gi. 3Ma talasi 'o kwatea me 'are fala kwairanaina li, ikoso fatailia fala ta ioli, ta kwaima 'o wasua ikoso sai lou ai. 4Talasi 'o kwatea ta 'are fala ta ioli, 'o faagwaa faasia ta ioli lou faasia lesinai 'o ma saina ai. Wasua ko kwate agwaagwa ai, Mama 'o 'i nali 'e lesia taa gi 'o tauda, ma kae kwatea kwaiarana famu.&#8221;</div><div class="s">Falalauna sulia foana li</div><div class="r">(Luke 11:2-4)</div><div class="p"> 5Jesus ka sae lou 'uri 'e, &#8220;Talasi 'amu kae foa, ikoso 'ali 'amu malaa ioli 'asa gera foa mola 'ada 'ali ioli 'ali lesida. Sulia ala talasi gera foa, gera oga rasua ala urana 'i laola luma fala foana gi li, 'o ma sulia tala ba'ela gi, 'uri 'ali ioli gi gera ka lesida, ma geraka 'auraeda. Ma lakae ilia famoulu, gera sakea sui lo kwaiarana gera gi faasia ioli 'e gera 'auraeda gi. 6Ma talasi koe foa, 'o la ala ta lifi 'e io raefuli, ma ko io 'i lifila ko foosia God, ma iko ta ioli 'ali lesia 'o. Wasua iko ta ioli 'ali'e leesi 'o ala talasi koe foa, Mama 'o 'i nali 'e lesi'o. Ma 'i lia lou kae kwaiara 'o fala 'are 'o tauda gi.</div><div class="p"> 7&#8220;Ala talasi 'amu foa, ikoso 'ali amu malaa lou ioli 'e raria God gi. Sulia talasi gera kae foa, gera sae tekwa rasua, ma iko 'ali gera sai madakwa ala taa gi 'e gera ilida. Malatada 'e fia 'uria ala gera foa tekwa 'urifo God kae ronoda. 8Ma ikoso 'ali 'amu tau lou malaa ioli fo gi, sulia Mama 'amiu 'i nali 'e etae sai sui lo ala taa gi 'amu boboo fali, 'amu ka bi sugaada.</div><div class="p"> 9&#8220;Ala talasi 'amu kae foa, 'amu ka sae 'uri 'e,</div><div class="q">&#8216;Mama 'ami 'i nali,</div><div class="q">'Ami oga ioli gi sui geraka fabaelaa ratamu, sulia 'e abu rasua.</div><div class="q"> 10Dao mae 'alia 'ilitoana 'o fafia maurinala ioli gi sui.</div><div class="q">Ma liomu 'ami ka tau sulia 'i wado malaa lou 'i nali.</div><div class="q"> 11'O kwatea mae famami fana 'e totolia fe atoa 'e li.</div><div class="q"> 12'O kwailufa 'alia ta'ana 'amami gi, malaa lou 'ami kwailufa 'alia ta'ana ioli 'e fulida amaami gi.</div><div class="q"> 13'O ala lugatae na mami fala ilitoona gi fala liufi namami.</div><div class="q">Ma ko lau 'ali 'ami faasia Saetan.&#8217; #6:13 'o ma, lau 'ali 'ami faasia ta'ana.</div><div class="p"> 14&#8220;Ala 'amu kwailufa 'alia ta'ana ta ioli 'e fulia amiu gi, Mama 'amiu 'i nali kae kwailufa lou 'alia ta'ana 'amiu gi. 15Ma ala iko 'ali 'amu kwailufa ala ioli 'e fulia 'are ta'a amiu, Mama 'amiu 'i nali wasua ikoso kwailufa lou amiu.&#8221;</div><div class="s">Falalauna sulia abu fana na li</div><div class="p"> 16Jesus ka sae lou 'uri 'e, &#8220;Ala talasi 'amu abu fana fala foa nanata na li, ikoso 'ali 'amu malaa ioli 'asa gi. Sulia talasi gera abu fana, gera lio malaa ioli gera kwaimalatai gi, 'uri 'ali ioli ka leesia lia 'e gera abu fana, ma geraka 'auraeda. Ma lakae ilia famoulu, ioli fo gi 'ato 'ali gera sakea ta kwaiara, sulia ioli 'e kwatea lo kwaiara fada 'alia tafenada. Ma God ikoso 'ali kwatea lo ta kwaiara fada. 17Wasua ma ala talasi koe abu fana, ko sisiu 'amua, ma ko usuri ifu 'amua malaa lia 'e koe tautaua ala atoa gi li sui, 18'ali ioli ikoso lio raea lia 'e 'o abu fana. Ma wasua 'ala ioli ikoso lio rae 'o, Mama 'o 'i nali 'e leesi 'o, ma kae kwatea kwaiara famu fala 'are 'o tauda gi. 'I lia 'e leesi 'o ala atoa gi sui, wasua 'i'o iko 'ali 'o lesia.&#8221;</div><div class="s">Falalauna sulia too 'arena li</div><div class="r">(Luke 12:33-36)</div><div class="p"> 19Sui, Jesus ka sae lou 'uri 'e, &#8220;'Amu ala goli nala too 'arena 'amiu gi 'i laola molagali lifi 'e sulaa failia furafurana kae fafuta'a, failia ioli belibeli kae belida. 20'Amu golia too 'arena 'amiu gi 'i nali, lifi sulaa ma furafurana 'ato 'alia 'e fafuta'a, failia ioli belibeli 'ato 'ali belia. 21Sulia talasi too 'arena 'amiu gi 'e io 'i nali, manomiu ka lio 'alaa sui lo fala 'i nali. Ma talasi too 'arena 'amiu gi 'e io 'i laola molagali li, manomiu ka toli tegula sui lo fala 'are 'i laola molagali gi li. Sulia 'i fe too 'arena 'o 'e io ai, 'i lifila lou manomu 'e io ai.</div><div class="p"> 22&#8220;Suli ala maamu 'e 'oka, ko io 'i laola madakwana ala falalauna God, sulia maamu 'e dau talaia mae madakwana 'i laola rabemu. 23Ala iko 'ali 'o lesia madakwa na 'e, maamu 'e ta'a, ma ko io mola 'amua 'i laola maerodo. 'Amu madafi 'amiu, ala 'amu tafisia madakwana God, 'i laola manomiu 'e rodo rasua.&#8221;</div><div class="s">Jesus 'e falalau sulia God failia too 'arena</div><div class="r">(Luke 16:13; 12:22-31)</div><div class="p"> 24Jesus ka sae lou 'uri 'e, &#8220;'Ato 'ali ta ioli 'ali ka galo 'ala ta rua wale ba'ela atale. Ala 'e 'urifo, 'i lia kae malimae ala ta ai, ma ka kwaima ala ta ai. Ma kae galo 'oka 'ala ta wale, ma kae 'ailuga 'ali ta wale. Lia fo, 'e 'ato rasua 'ali ta ioli 'ali galo 'ala God ma bata ala teke me talasi.</div><div class="p"> 25&#8220;'Are la 'e laka ilia famoulu, ikoso 'ali 'amu fiitala sulia ta 'amu kae 'ania, ma 'amu kae goufia, ma ta 'amu kae toro 'alia fafia rabemiu. Sulia maurina 'e 'oka ka tasa liufia fana, ma rabe 'e 'oka ka tasa liufia toro. 26Lesia fe malu gi 'i laola raloo, iko 'ali gera 'abero mola sulia galona ala ta raku. Ma iko 'ali gera fisua mola ta fana, ma iko 'ali gera raunailia mola ta gwaurau fala alu fana na. Wasua ma Mama 'amiu 'i nali ranolida mola 'ala. God 'e lio ba'ela rasua amiu ka liufia fe malu fo gi. God kae ranoli 'amiu mola 'ala. 27Wasua 'amu ka fiitala sulia maurina 'amiu gi, 'e 'ato rasua 'ali 'amu taua manomiu ka ke tekwa wawade lou.</div><div class="p"> 28&#8220;Ma 'utaa bui 'e 'amu ka fiitala sulia 'afinamiu? 'Amu lesia ga taganala 'ai 'e gera afola gi. 'E iko 'ali gera galo mola, ma iko 'ali gera raunailia mola ta toro 'ada. 29Ma lakae ilia famoulu, gera lio sinosino ka tasa liufia toro ba Solomon walelitalona 'e ruufida gi. 30Ma taganala 'ai gi, gera io mola sulia keme talasi dodoko, ma gera ka taasida lou 'i laola dunaa. Ka 'urifo wasua 'ala, God 'e faaruufida 'alia 'are 'oka gi. 'Amu fiitala 'e, 'uri fasia God ikosoe bi faatoro 'amiu? Fitoona 'amiu gi 'e wawade.</div><div class="p"> 31&#8220;Lia fo, 'o ala fiitalana 'uri 'e, &#8216;Fana, failia 'are li goufia, 'o ma toro lau gi kae la mae faasia 'i fe?&#8217; 32'Eo, ioli gera io tatau faasia God gi, gera saiala fiitalana sulia 'are fo gi li. Ma 'i 'amiu, Mama 'amiu 'i nali 'e saiai ka sui lo lia 'e 'amu boboo fala 'are fo gi li. 33'Amu silia maurina 'e God 'e 'ilitoa fafia failia tau 'are rada na ka liufia 'are gi sui, ma 'i lia kae kwatea 'are 'amu booboo fai gi famiu. 34Lia fo, ikoso 'ali 'amu fiitala sulia booboona fala 'i danii gi. Alua fala 'i dani. Iko 'ali'e totolia 'ali 'amu logosia fiitalana 'i dani gi failia fiitalana ala fe atoa 'e tara'ela gi li lou. Sulia fe atoa 'e tara'ela 'e too ala fiitalana 'e totolia lo tara'ela gi.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

Ma Jesus ka sae lou 'uri 'e, “'Amu madafi 'amiu, taufasia 'amu tau 'are 'oka mola 'i maala ioli, 'ali gera lesida, ma geraka 'aurae 'amiu fafida. Ala 'amu tau 'urifo, 'ato 'ali 'amu sakea ta kwaiara faasia Mama 'amiu 'i nali. Ala 'o kwatea kwakwatena fala rananala ioli siofa gi li, ikoso akwatailia fala ioli gi 'uri 'ali gera batafe 'o fafia. Sulia falafala ioli 'asa gi li lo 'e 'urifo. Gera kwairanai ala ioli siofa gi 'i laola luma fala foana gi li ma sulia tala ba'ela gi lou, 'uri 'ali ioli gi sui gera ka batafeda. Ma lakae ilia famoulu, God ikoso kwatea ta kwaiara fada, sulia gera sakea sui lo kwaiarana gera gi. Ma talasi 'o kwatea me 'are fala kwairanaina li, ikoso fatailia fala ta ioli, ta kwaima 'o wasua ikoso sai lou ai. Talasi 'o kwatea ta 'are fala ta ioli, 'o faagwaa faasia ta ioli lou faasia lesinai 'o ma saina ai. Wasua ko kwate agwaagwa ai, Mama 'o 'i nali 'e lesia taa gi 'o tauda, ma kae kwatea kwaiarana famu.”


Jesus ka sae lou 'uri 'e, “Talasi 'amu kae foa, ikoso 'ali 'amu malaa ioli 'asa gera foa mola 'ada 'ali ioli 'ali lesida. Sulia ala talasi gera foa, gera oga rasua ala urana 'i laola luma fala foana gi li, 'o ma sulia tala ba'ela gi, 'uri 'ali ioli gi gera ka lesida, ma geraka 'auraeda. Ma lakae ilia famoulu, gera sakea sui lo kwaiarana gera gi faasia ioli 'e gera 'auraeda gi. Ma talasi koe foa, 'o la ala ta lifi 'e io raefuli, ma ko io 'i lifila ko foosia God, ma iko ta ioli 'ali lesia 'o. Wasua iko ta ioli 'ali'e leesi 'o ala talasi koe foa, Mama 'o 'i nali 'e lesi'o. Ma 'i lia lou kae kwaiara 'o fala 'are 'o tauda gi.
“Ala talasi 'amu foa, ikoso 'ali amu malaa lou ioli 'e raria God gi. Sulia talasi gera kae foa, gera sae tekwa rasua, ma iko 'ali gera sai madakwa ala taa gi 'e gera ilida. Malatada 'e fia 'uria ala gera foa tekwa 'urifo God kae ronoda. Ma ikoso 'ali 'amu tau lou malaa ioli fo gi, sulia Mama 'amiu 'i nali 'e etae sai sui lo ala taa gi 'amu boboo fali, 'amu ka bi sugaada.
“Ala talasi 'amu kae foa, 'amu ka sae 'uri 'e,
‘Mama 'ami 'i nali,
'Ami oga ioli gi sui geraka fabaelaa ratamu, sulia 'e abu rasua.
Dao mae 'alia 'ilitoana 'o fafia maurinala ioli gi sui.
Ma liomu 'ami ka tau sulia 'i wado malaa lou 'i nali.
'O kwatea mae famami fana 'e totolia fe atoa 'e li.
'O kwailufa 'alia ta'ana 'amami gi, malaa lou 'ami kwailufa 'alia ta'ana ioli 'e fulida amaami gi.
'O ala lugatae na mami fala ilitoona gi fala liufi namami.
Ma ko lau 'ali 'ami faasia Saetan.’
“Ala 'amu kwailufa 'alia ta'ana ta ioli 'e fulia amiu gi, Mama 'amiu 'i nali kae kwailufa lou 'alia ta'ana 'amiu gi. Ma ala iko 'ali 'amu kwailufa ala ioli 'e fulia 'are ta'a amiu, Mama 'amiu 'i nali wasua ikoso kwailufa lou amiu.”

Jesus ka sae lou 'uri 'e, “Ala talasi 'amu abu fana fala foa nanata na li, ikoso 'ali 'amu malaa ioli 'asa gi. Sulia talasi gera abu fana, gera lio malaa ioli gera kwaimalatai gi, 'uri 'ali ioli ka leesia lia 'e gera abu fana, ma geraka 'auraeda. Ma lakae ilia famoulu, ioli fo gi 'ato 'ali gera sakea ta kwaiara, sulia ioli 'e kwatea lo kwaiara fada 'alia tafenada. Ma God ikoso 'ali kwatea lo ta kwaiara fada. Wasua ma ala talasi koe abu fana, ko sisiu 'amua, ma ko usuri ifu 'amua malaa lia 'e koe tautaua ala atoa gi li sui, 'ali ioli ikoso lio raea lia 'e 'o abu fana. Ma wasua 'ala ioli ikoso lio rae 'o, Mama 'o 'i nali 'e leesi 'o, ma kae kwatea kwaiara famu fala 'are 'o tauda gi. 'I lia 'e leesi 'o ala atoa gi sui, wasua 'i'o iko 'ali 'o lesia.”


Sui, Jesus ka sae lou 'uri 'e, “'Amu ala goli nala too 'arena 'amiu gi 'i laola molagali lifi 'e sulaa failia furafurana kae fafuta'a, failia ioli belibeli kae belida. 'Amu golia too 'arena 'amiu gi 'i nali, lifi sulaa ma furafurana 'ato 'alia 'e fafuta'a, failia ioli belibeli 'ato 'ali belia. Sulia talasi too 'arena 'amiu gi 'e io 'i nali, manomiu ka lio 'alaa sui lo fala 'i nali. Ma talasi too 'arena 'amiu gi 'e io 'i laola molagali li, manomiu ka toli tegula sui lo fala 'are 'i laola molagali gi li. Sulia 'i fe too 'arena 'o 'e io ai, 'i lifila lou manomu 'e io ai.
“Suli ala maamu 'e 'oka, ko io 'i laola madakwana ala falalauna God, sulia maamu 'e dau talaia mae madakwana 'i laola rabemu. Ala iko 'ali 'o lesia madakwa na 'e, maamu 'e ta'a, ma ko io mola 'amua 'i laola maerodo. 'Amu madafi 'amiu, ala 'amu tafisia madakwana God, 'i laola manomiu 'e rodo rasua.”


Jesus ka sae lou 'uri 'e, “'Ato 'ali ta ioli 'ali ka galo 'ala ta rua wale ba'ela atale. Ala 'e 'urifo, 'i lia kae malimae ala ta ai, ma ka kwaima ala ta ai. Ma kae galo 'oka 'ala ta wale, ma kae 'ailuga 'ali ta wale. Lia fo, 'e 'ato rasua 'ali ta ioli 'ali galo 'ala God ma bata ala teke me talasi.
“'Are la 'e laka ilia famoulu, ikoso 'ali 'amu fiitala sulia ta 'amu kae 'ania, ma 'amu kae goufia, ma ta 'amu kae toro 'alia fafia rabemiu. Sulia maurina 'e 'oka ka tasa liufia fana, ma rabe 'e 'oka ka tasa liufia toro. Lesia fe malu gi 'i laola raloo, iko 'ali gera 'abero mola sulia galona ala ta raku. Ma iko 'ali gera fisua mola ta fana, ma iko 'ali gera raunailia mola ta gwaurau fala alu fana na. Wasua ma Mama 'amiu 'i nali ranolida mola 'ala. God 'e lio ba'ela rasua amiu ka liufia fe malu fo gi. God kae ranoli 'amiu mola 'ala. Wasua 'amu ka fiitala sulia maurina 'amiu gi, 'e 'ato rasua 'ali 'amu taua manomiu ka ke tekwa wawade lou.
“Ma 'utaa bui 'e 'amu ka fiitala sulia 'afinamiu? 'Amu lesia ga taganala 'ai 'e gera afola gi. 'E iko 'ali gera galo mola, ma iko 'ali gera raunailia mola ta toro 'ada. Ma lakae ilia famoulu, gera lio sinosino ka tasa liufia toro ba Solomon walelitalona 'e ruufida gi. Ma taganala 'ai gi, gera io mola sulia keme talasi dodoko, ma gera ka taasida lou 'i laola dunaa. Ka 'urifo wasua 'ala, God 'e faaruufida 'alia 'are 'oka gi. 'Amu fiitala 'e, 'uri fasia God ikosoe bi faatoro 'amiu? Fitoona 'amiu gi 'e wawade.
“Lia fo, 'o ala fiitalana 'uri 'e, ‘Fana, failia 'are li goufia, 'o ma toro lau gi kae la mae faasia 'i fe?’ 'Eo, ioli gera io tatau faasia God gi, gera saiala fiitalana sulia 'are fo gi li. Ma 'i 'amiu, Mama 'amiu 'i nali 'e saiai ka sui lo lia 'e 'amu boboo fala 'are fo gi li. 'Amu silia maurina 'e God 'e 'ilitoa fafia failia tau 'are rada na ka liufia 'are gi sui, ma 'i lia kae kwatea 'are 'amu booboo fai gi famiu. Lia fo, ikoso 'ali 'amu fiitala sulia booboona fala 'i danii gi. Alua fala 'i dani. Iko 'ali'e totolia 'ali 'amu logosia fiitalana 'i dani gi failia fiitalana ala fe atoa 'e tara'ela gi li lou. Sulia fe atoa 'e tara'ela 'e too ala fiitalana 'e totolia lo tara'ela gi.”

Ascultă Matthew 6