Эхин 1မှ လူကြိုက်နှစ်သက်သော ကျမ်းပိုဒ်များ။

မျှဝေရန်

Удаань Бурхан: — Хүн гэдэгые Өөртөө адли түхэлтэйгөөр бии болгоё. Далайн загаһадые, огторгойн шубуудые, зэрлиг болон тэжээмэл амитадые, газараар мүлхидэг хамаг амитадые болон бүхы түби дэлхэйе Тэрэ захиран, зонхилон байг! — гэжэ айладхаба. Бурхан Өөртөө адли түһөөтэйгөөр хүниие бүтээбэ. Эрэ эмэ хоёрые Тэрэ бии болгобо.

Тиигээд Бурхан тэдэниие үреэн: — Уг удамтнай олошоржо, үнэр үдхэн болоод, газар дэлхэй дүүрэн тарагты, тэрэниие эзэлэгты. Далайн загаһадай, огторгойн шубуудай, газар дэлхэйн хамаг амитадай эзэд бологты.

Эхинэй эхиндэ Бурханай огторгой болон газар дэлхэйе бүтээжэ захалхада

газар дэлхэйн үшөө мүндэлөөдүйдэ, оёоргүй гүнзэгы уһан дээгүүр — харанхы, гансал Бурханай һүлдын уһан дээгүүр элин байхада

Бурхан: — Туяа гэрэл оршог! — гэжэ айладхаба. Туяа гэрэл бии болобо.

Бурхан Өөрынгөө бүтээһэн юумэ хараад, сэдьхэлээ хананги үлөө һэн. Иигээд үдэшэ үнгэржэ, һүни болоод, үглөө эхилэн, зургаадахи үдэр үнгэрбэ.

Бурхан туяа гэрэлэй һайхан байһые хараад, тэрэнээ харанхыһаа илган амяарлаба.

Таанадта эдеэ хоол гэжэ үрэ таряанай ургамал, жэмэстэ хамаг мододые үгэнэб.

Тиигээд Тэрэ туяа гэрэлые «үдэр» гэжэ нэрлэбэ, харин харанхые «һүни» гэбэ. Иигээд үдэшэ үнгэржэ, һүни болоод, үглөө эхилэн, нэгэдэхи үдэр үнгэрбэ.

Хоёрдохи үдэрөө Бурхан: — Уһан хоёр тээшээ хубаараг! — гэжэ захирба.

Харин газар дэлхэйн ангуудта, огторгойн жэгүүртэндэ — бүхы амиды амитай аймагта би эдеэ хоол болгон ургаса ногоо үгэнэб, — гэжэ айладхал буулгаба. Айладхаһанайнь ёһоор хэрэг бүтэбэ.

Дүрбэдэхи үдэр Бурхан: — Үдэр, һүниие илгаруулхын, саг болзор, уларилай шэнжэ харуулхын, хоног, жэлнүүдые хэмжүүрлэхын тулада тэнгэридэ ялагар дэнгүүд бии болохонь болтогой!

Удаань Бурхан: — Энэ газар ургасатай байха болтогой! Элдэб янзын үбһэ ногоон, элдэб жэмэстэ модон ургаг! — гэжэ захирба. Энэнь бүтэбэ.

Удаань Бурхан уһые хоёр тээшэнь хубаахадаа, нэгыень дээрэ тогтоожо, нүгөөдыень доро тогтообо.

Тиигэжэ газарай хүрьһэнһөө янза бүриин ургамал ургаба. Эдэ бүхэнэй ехэ һайхан болоһые Бурхан анхараад, сэдьхэлээ ханаба.

Иигэжэ Бурхан асари томо хоёр ялагар дэн бии болгоо бэлэй: хурса гэрэлтэйнь үдэрые зонхилхо, бүрүүл гэрэлтэйнь һүниие зонхилхо гэбэ, мүн одо мүшэдые бии болгобо.

Гурбадахи үдэрөө Бурхан: — Тэнгэри дорохи уһан нэгэ газарта суглараг, хуурай газар үзэгдэг! — гэжэ айладхаба. Айладхалайнь ёһоор энэ бүтэбэ. Бурхан хуурай газарые «газар түби» гэжэ нэрлэбэ, сугларһан уһанда «далай» гэжэ нэрэ үгэбэ. Хэһэн ажалаа хаража, Бурхан сэдьхэлээ хананги байгаа бэлэй.

эдэ бүгэдэеэ үреэн: — Уһанай амитад олон боложо, үнэржэжэ, далай дүүрэн бологты! Мүн түби дэлхэйгээр жэгүүртэн олошорог лэ! — гэжэ үреэбэ.

Зургаадахи үдэрынь Бурхан: — Газар дэлхэйдэ элдэб янзын — гэрэйшье, зэрлигшье, бага, ехэшье — амитад бии болог! — гэжэ айладхаба. Тон тиимээр бүтэбэ.

Табадахи үдэрөө Бурхан: — Далайн уһан соогуур амитадай бисалхань болтогой! Түби дэлхэй дээгүүр, огторгойн орьёлоор жэгүүртэн ниидэг! — гэжэ айладхаба.

Иигэжэ Бурхан элдэб түрэлэй ан, адуу мал болон мүлхидэг амитадые газар дэлхэй дээрэ бии болгоһон гээшэ. Тиигээд эдэ бүгэдөөрөө сэдьхэлээ хананги Тэрэ байгаа бэлэй.