Ticuna - 1986 WBT (NT) Drama

Rü pa̱xmamaxü̃chi ga yüxüarü ngunexü̃gu, rü yema ngecügü rü wenaxarü naxmaxü̃wa íiyadaugü. Rü yéma inangegü ga yema pumara ga yamexẽẽgüxü̃. Rü naigü ga ngecügü rü ta ngĩxü̃ íiyaxümücügü.
Rü yexguma yéma nangugügu, rü nüxü̃ iiyangaugü ga marü nax ínaxügachixü̃ ga gumá nuta ga naxmaxü̃arü ngũxtaruxü̃.
Rü yexma nagu ichocu, natürü taxuxü̃ma idaugü ga naxü̃ne ga Cori ga Ngechuchu.
Rü yema ngecügü rü poraãcü ibaixãchiãẽgü, rü tama nüxü̃ icua̱xgüéga ga ta̱xacü nax naxügüxü̃. Rü ngürüãchi nüxü̃ idaugü ga taxre ga yatügü ga ngĩxü̃tagu chigüxü̃ ga poraãcü iyaurachirutanücüüxü̃.
Rü yema ngecügü rü waixü̃müanegu iyangücuchigü, yerü poraãcü imuü̃e. Rü yemaca̱x ga yema yatügü rü ñanagürügü ngĩxü̃: —¿Tü̱xcüü̃ nuxã yuexü̃tanü̃gu naxca̱x peyadau ya yimá maxü̃cü?
Nataxuma i nua ya Ngechuchu, erü marü wena namaxü̃. ¡Rü nüxna pecua̱xãchie ga yema ore ga pemaxã nüxü̃ yaxuxü̃ ga yexguma Gariréaanewa nayexmagu!
Yerü pemaxã nüxü̃ nixu ga ñuxãcü Tupana Nane ya duü̃xü̃xü̃ ixĩcü tá pecaduã̱xgüxü̃na nanamugü. Rü nümagü rü tá curuchawa nayapotagü rü tomaepü̱x i ngunexü̃gu tá wena namaxü̃ —﻿ñanagürügü ga yema yatügü.
Rü yexguma ga yema ngecügü rü nüxna icua̱xãchie ga yema Ngechuchuarü ore.
Rü nüxna iwoegu ga yema naxmaxü̃. Rü yema 11 ga Ngechuchuarü ngúexü̃gümaxã rü yema togü ga yaxõgüxü̃maxã nüxü̃ iyarüxugüe ga guxü̃ma ga yema nüxü̃ nadaugüxü̃.
Rü María ga Madarénacüã̱x, rü Cuána, rü María ga Chantiágu naé, rü naigü ga ngecügü iyixĩ ga wüxigu Ngechuchuarü ngúexü̃güxü̃tawa nangegücü ga yema ore.
Natürü yema ngúexü̃güca̱x rü wüxi i ngeãẽmare nixĩ ga yema ore, rü tama ngĩxü̃́ nayaxõgüchaü̃.
Natürü ga Pedru rü nañaãchi, rü ínayadau ga naxmaxü̃wa. Rü yexguma nagu yadaucuchigu ga naxmaxü̃, rü nüxü̃ nadau ga yema naxchápenüxü̃gü ga wüxicüwagu nax nanuxü̃. Rü poraãcü naba̱i̱xãchiãxẽ namaxã ga yema ngupetüxü̃, rü baixãchiãẽãcüma napataca̱x nataegu.


Rü yema ngunexü̃gutama rü taxre ga yema Ngechuchuarü ngúexü̃gü rü wüxi ga ĩane ga Emaúwa naxĩ. Rü norü yáxü̃ ga guma ĩane rü 11 ga quirumétru nixĩ nüxna ga Yerucharéü̃.
Rü yexguma namagu naxĩyane, rü nachigagu nidexatanü ga guxü̃ma ga yema ngupetüxü̃.
Rü yexguma yemachigagu iyadexatanüyane, rü nümatama ga Ngechuchu rü ngürüãchi naxca̱x yéma nixũ, rü natanügu nixũchigü.
Natürü yema ngúexü̃gü rü woo Ngechuchuxü̃ nadaugü, rü tama nüxü̃ nacua̱xgüéga nax Ngechuchu yixĩxü̃, yerü nayexma ga ta̱xacü ga nüxü̃́ naguxchaxẽẽxü̃.
Rü yexguma ga Ngechuchu, rü yema taxre ga ngúexü̃güna naca, rü ñanagürü: —¿Ta̱xacüchiga nixĩ i pidexatanüxü̃ nax nuxã namagu pexĩxü̃? ¿Rü ta̱xacüca̱x nixĩ i pengechaü̃güxü̃? —﻿ñanagürü.
Rü wüxi ga yema ngúexü̃ ga Creofáxgu ãégaxü̃ nanangãxü̃, rü ñanagürü: —¿Ẽ̱xna cuxicatama nixĩ i Yerucharéü̃gu naxũanexẽ i tama nüxü̃ cucuáxü̃ i ngẽma ngéma ngupetüxü̃ i ñaa ngunexü̃gügu? —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga nüma ga Ngechuchu rü nüxna naca rü ñanagürü: —¿Ta̱xacü nangupetü ga Yerucharéü̃wa? —﻿ñanagürü. Rü nanangãxü̃gü ga yema ngúexü̃gü, rü ñanagürügü: —Poraãcü chixexü̃ nüxü̃ naxüpetü ga Ngechuchu ga Nacharétucüã̱x. Nüma ga Ngechuchu rü Tupanaarü orearü uruxü̃ ga poracü nixĩ. Rü Tupanape̱xewa rü duü̃xü̃güpe̱xewa nanaxü ga taxü̃ ga cua̱xruü̃gü rü mea duü̃xü̃güxü̃ nangúexẽxẽ.
Natürü ga chacherdótegüarü ãẽ̱xgacügü rü tórü ãẽ̱xgacügü rü nayayauxgü. Rü Rómacüã̱x ga ãẽ̱xgacügüna nanamugü nax curuchawa yapotagüãxü̃ca̱x, rü yemaacü nayama̱xgü.
Toma nüxü̃ tacua̱xgu rü nüma chi nixĩ i tomaxã naporaxü̃ nax ínanguxuchixü̃ca̱x i Iraéane nüxna i Rómacüã̱xarü ãẽ̱xgacü. Rü ñu̱xma rü marü tomaepü̱x i ngunexü̃ nawena nixĩ nax yama̱xgüãxü̃.
Natürü tama ngexicatama nixĩ, yerü ñuxre ga ngexü̃gü ga totanüxü̃ rü pa̱xmamaxü̃chi ínayadaugü ga naxmaxü̃wa, rü tama nüxü̃ inayangaugü ga naxü̃ne ga gumá Ngechuchu. Rü yemaca̱x ga yema ngexü̃gü rü toxca̱x nawoegu, rü tomaxã nüxü̃ nayarüxugüe ga nüxü̃ nax nadaugüxü̃ ga Tupanaarü orearü ngeruü̃gü ga daxũcüã̱x. Rü yema daxũcüã̱xgü rü namaxã nüxü̃ nixugügü ga Ngechuchu rü nax namaxü̃xü̃. Rü yemaacü ga yema ngexü̃gü rü toxü̃ ínayabaixgügü.
Rü yexguma yema ngexü̃güarü orexü̃ taxĩnüegu, rü ñuxre ga tomücügü rü naxmaxü̃wa ínayadaugü. Rü yema ngexü̃gü nüxü̃ ixugüxü̃rüxü̃ nüxü̃ inayangaugü ga naxmaxü̃. Natürü tama Ngechuchuxü̃ nadaugü —﻿ñanagürügü.
Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Pema rü petaieru nax nüxü̃ pecuáxü̃ rü peyaxõgüxü̃ i ngẽma ore ga nũxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaarü orearü uruü̃gü nüxü̃ ixugüexü̃.
¿Rü tama ẽ̱xna nüxü̃ pecua̱x ga yema ngúxü̃ tá nax yangexü̃ ga Cristu naxü̃pa nax daxũguxü̃ i naanewa naxũxü̃, nax ngéma ãẽ̱xgacü yixĩxü̃ca̱x? —﻿ñanagürü.
Rü yexguma inanaxügü ga namaxã nax nango̱xẽẽãxü̃ ga guxü̃ma ga Tupanaarü ore ga nachiga ümatüxü̃. Rü yema Tupanaarü ore ga Moiché ümatüxü̃maxã inanaxügü. Rü ñu̱xũchi namaxã nüxü̃ nixu ga guxü̃ma ga yema Tupanaarü ore ga nũxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaarü orearü uruü̃gü ümatügüxü̃.
Rü yexguma yema ĩane ga Emaúwa nangugügu, rü Ngechuchu rü nümaxü̃ tóxnamana nügü naxũxẽẽneta.
Natürü ga yema ngúexü̃gü rü nüxü̃ naca̱a̱xü̃gü nax yexma naxã́ũxü̃ca̱x, rü ñanagürügü: —¡Nuxma toxü̃tagu nape, erü marü nayáuane, rü paxa tá nachüta! —﻿ñanagürügü. Rü yexguma ga Ngechuchu rü nawe yexma narüxã̱ũ̱x.
Rü yexguma chibüca̱x wüxiwa mechawa natogügu, rü Ngechuchu nanayaxu ga paũ. Rü Tupanana moxẽ naxca̱x naxã. Rü ñu̱xũchi inanabücu, rü wüxichigüna nanaxã.
Rü yexgumatama naãxẽxü̃ nicua̱xãchitanü. Rü nüxü̃ nacua̱xgü nax gumá yixĩxü̃ ga Ngechuchu. Natürü yexgumatama ngürüãchi inayarütaxu ga nümax.
Rü yema taxre ga ngúexü̃gü rü nügümaxã ñanagürügü: —¿Tama ẽ̱xna ga itaãẽgüxü̃ ga tórü maxü̃newa ga yexguma namawa tamaxã yadexaxgu rü tamaxã nango̱xẽẽãgu ga Tupanaarü ore i ümatüxü̃? —﻿ñanagürügü.
Rü yexgumatama ga yema taxre ga ngúexü̃gü rü inaxĩãchi ga Yerucharéü̃ca̱x nax nawoeguxü̃. Rü yexma nüxü̃ nayangau ga nax ínangutaque̱xegüxü̃ ga yema 11 ga Ngechuchuarü ngúexü̃gü rü togü ga natanüxü̃.
Rü yema duü̃xü̃gü ga íngutaque̱xegüxü̃ rü ñanagürügü nüxü̃: —Aixcüma nixĩ i marü wena namaxü̃xü̃ ya Cori ya Ngechuchu. Rü Chimóü̃ ga Pedru rü marü nüxü̃ nadau —﻿ñanagürügü.
Rü yexguma ga yema taxre ga ngúexü̃gü rü ta nüxü̃ nixugügü ga yema nüxü̃ ngupetüxü̃ ga namawa, rü ñuxãcü nüxü̃ nax yacua̱xãchitanüxü̃ ga gumá nax yixĩxü̃ ga Ngechuchu ga yexguma paũ inabücu̱xgu.


Rü yexguma yemaacü íyadexagüyane, rü ngürüãchi norü ngãxü̃tanügu nachi ga Ngechuchu. Rü nüxü̃ narümoxẽ, rü ñanagürü: —Nuxmae Pa Chorü Duü̃xü̃güx —﻿ñanagürü.
Natürü nümagü rü naba̱i̱xãchiãẽgü, rü poraãcü namuü̃e, yerü nagu naxĩnüegu rü wüxi ga naxchi̱ximare nadaugü.
Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¿Tü̱xcüü̃ pebaixãchiãẽgü rü tama peyaxõgü nax choma chixĩxü̃?
¡Dücax, nüxü̃ peda̱u̱x ya cho̱xme̱xgü rü chaucutügü! Rü chomatama chixĩ. ¡Rü choxü̃ pingógü rü mea choxü̃ perüdaunü! Erü wüxi i naxchi̱xi rü tama choxü̃ pedauxü̃rüxü̃ naxãmachi rü naxãxchina̱xã —﻿ñanagürü.
Rü yema ñaxguwena, rü nüxü̃ nanawe̱x ga naxme̱x rü nacutü.
Natürü ga yema duü̃xü̃gü rü yexguma rü ta tama nüxü̃́ nayaxõgü, yerü naba̱i̱xãchiãẽgü rü nataãẽgü. Rü yemaca̱x ga Ngechuchu rü nüxna naca rü ñanagürü nüxü̃: —¿Pexü̃́ nangẽxmaxü̃ i õna i nua? —﻿ñanagürü.
Rü yexguma nüxna nanaxãgü ga wüxi ga choxni ga iguxü̃chipe̱xe rü wüxiwexü̃ ga berure.
Rü nüma ga Ngechuchu rü nanayaxu. Rü yema duü̃xü̃güpe̱xewa nanangõ̱x.
Rü ñu̱xũchi ñanagürü nüxü̃: —Rü yema choxü̃ ngupetüxü̃ rü yema nixĩ ga pemaxã nüxü̃ chixuxü̃ ga yexguma tauta chayu̱xgu rü petanüwa chayexmagu. Yerü yexguma rü pemaxã nüxü̃ chixu rü ñacharügü: “Aixcüma tá ningu i guxü̃ma i Tupanaarü ore i chauchiga ümatüxü̃ i wiyaegüarü poperawa, rü Moiché ümatüxü̃ i mugüwa, rü ore i nũxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaarü orearü uruü̃gü ümatüxü̃wa” —﻿ñacharügüchire̱x pexü̃.
Rü yemaacü namaxã nanango̱xẽxẽ ga Tupanaarü ore ga ümatüxü̃.
Rü ñanagürü nüxü̃: —Tupanaarü ore i ümatüxü̃wa rü nüxü̃ nixu rü yimá Cristu rü tá nayu, rü tomaepü̱x i ngunexü̃gu rü tá wena namaxü̃.
Rü yematama ore i ümatüxü̃wa nüxü̃ nixu rü yimá Cristuégagu tá nixĩ i nüxü̃ yaxugüxü̃ i ore i mexü̃. Rü Yerucharéü̃wa tá inaxügü i ngẽma ñu̱xmatáta guxü̃ i naanewa nangu nax ngẽmaãcü duü̃xü̃gü nüxü̃ rüxoexü̃ca̱x i nacüma i chixexü̃ nax Tupana nüxü̃́ nüxü̃ rüngü̃maxü̃ca̱x i norü pecadugü.
Rü ñu̱xma rü pema tá nixĩ i duü̃xü̃gümaxã nüxü̃ pixugüxü̃ ga yema chauxü̃tawa nüxü̃ pedaugüxü̃ rü nüxü̃ pexĩnüexü̃.
Rü dücax, choma rü pexca̱x tá chanamu i Naãxẽ ya Üünexü̃ i Chaunatü pexca̱x namaxã ixunetaxü̃. Natürü chanaxwa̱xe i númatátama daa ĩane ya Yerucharéü̃wa pengẽxmagü, ñu̱xmatáta penayauxgü i ngẽma Tupanaãxẽ ya Üünecü i daxũwa ne ũxü̃ i tá pexü̃ poraexẽẽxü̃ —﻿ñanagürü.


Rü yexguma ga Ngechuchu rü Yerucharéü̃arü tóxnamana norü ngúexü̃güxü̃ nagagü, ñu̱xmata Betániaarü ngaicamana nangugü. Rü yéma norü ngúexü̃güétü nawéme̱x, rü Tupanana naca nax nüxü̃ nangü̃xẽẽxü̃ca̱x.
Rü yexguma yema ngúexü̃güca̱x nayumüxẽguwena rü nüxna nayachü̱xüxãchi. Rü Tupana rü daxũguxü̃ ga naanewa nanaga.
Rü nümagü ga norü ngúexü̃gü rü Ngechuchuxü̃ nicua̱xüü̃gü. Rü ñu̱xũchi taãẽãcüma Yerucharéü̃ca̱x nawoegu.
Rü guxü̃guma Tupanapata ga taxü̃newa naxĩĩxü̃, rü yéma Tupanaxü̃ nicua̱xüü̃gü. Rü ngẽmaãcü yixĩ.

Yoka Ore i mexü̃ ga Luca ümatüxü̃ 24