Bana - 2005 Edition (NT)

<div class="version vid1767 iso6393bcw" data-vid="1767" data-iso6393="bcw">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch4" data-usfm="MAT.4">
 <div class="label">4</div><div class="s">Kar Yes&#601;w l&#601; *nd&#601; jaka tsa Hyala</div><div class="r">(Mk 1:12-13; Lk 4:1-13)</div><div class="p"> 1 # 
 Ebr 2:18; 4:15 Ma l&#601;y hw&#601;m ki na, mba&#42892;a *Saf&#601; tsa Hyala p&#601;m&#601;gh&#601; Yes&#601;w dz&#601;mb&#601; gamba, ta mb&#601; nd&#601; jaka tsa Hyalaa h&#601;&#601;r&#601;. 2#S&#601;v&#601;ri 34:28; Mt 6:16-17Dz&#601;ghwa na fa&#599;&#601; m&#601;ts&#601;k&#601; gh&#601;ci m&#601;nti vici mb&#601; gamba va. Sha&#331; gh&#601;ci ta ng&#601;miy ya wa&#42892;a hav&#601;ghw&#601; l&#601; h&#601;vir gwa&#42892;a. Mba&#42892;a ma &#42892;wati gh&#601;ranci l&#601;y hw&#601;m. 3&#42892;Wak&#601;v&#601; nd&#601; jaka tsa Hyala ki, k&#601;t k&#601;tik&#601;vay dz&#601;v&#601;gha Yes&#601;w. Ma k&#601; kaa ng&#601;ci na: &#171;Ndata Z&#601;ghw&#601; Hyala nza ghay, g&#601;zanshi kaa h&#601;rezli ni a gh&#601;shi zh&#601;gh&#601;shi ka shi z&#601;m&#601;, a gha z&#601;m&#601;shi&#187; k&#601;. 4#N&#601;w 8:3Ma k&#601; Yes&#601;w kaa zl&#601;&#595;anci na: &#171;Ma k&#601; kw&#601;ma tsasliti m&#601;ndi mb&#601; Zliya Hyalay: &#8220;Ka nz&#601;y&#601;y nd&#601; t&#601; hi&#599;i kwataka l&#601; shi z&#601;m&#601; gwa&#42892;a ts&#601;ghaw, kw&#601;ma g&#601;z&#601;k&#601; Hyala l&#601; miy tsa nz&#601;y, gh&#601;nz&#601; na saa dzaa k&#601;s&#601;ti piy tsa nd&#601;&#8221; k&#601;&#187; k&#601; Yes&#601;w.</div><div class="p"> 5Ma sa nay nd&#601; jaka tsa Hyala sha&#331; gh&#601;ci ta mbay Yes&#601;w dza kwa nava b&#601;la na, dza na mba&#42892;a p&#601;m&#601;gh&#601; dz&#601;mb&#601; m&#601;lm&#601; Zher&#601;wzalem &#599;ew&#599;ew na, mba&#42892;a p&#601;m&#601;gh&#601; dz&#601;m&#601; gh&#601;n *ciki Hyala. 6#Cem 91:11-12Ma k&#601; kaa ng&#601;ci na: &#171;Ndata Z&#601;ghw&#601; Hyala nza ghay, nd&#601;&#595;&#601;vaa dz&#601;ghwaa dz&#601;ti hi&#599;i, sa nzanay, a m&#601;ndi tsasliti kwa Zliya Hyala: &#8220;Ta ghw&#601;nik&#601; ka kwal nz&#601; dza Hyalaa dza ng&#601;&#331;a, nza gh&#601;shi ka&#42892;w&#601;t&#601;&#331;a l&#601; dividivi shi, va n&#601;gh&#601;taa hakw&#601; gw&#601;lahantaa t&#601; s&#601;&#599;a gha&#8221; k&#601; m&#601;ndi&#187; k&#601;. 7#N&#601;w 6:16Ma k&#601; Yes&#601;w na: &#171;A m&#601;ndi tsasliti kwa Zliya Hyala, ma k&#601; m&#601;ndiy: &#8220;&#399;ntaa gha dz&#601;gh&#601; nigh&#601; kw&#601;ma Hyala gha Sl&#601;k&#601;&#331;a ma&#8221; k&#601; m&#601;ndi&#187; k&#601;.</div><div class="p"> 8 # 
 5:1
 Ma sa nay nd&#601; jaka tsa Hyala sha&#331; gh&#601;ci ta mbay Yes&#601;w dza kwa nava b&#601;la di&#595;a na, mba&#42892;a &#595;&#601;gh&#601; dz&#601;m&#601; gh&#601;n d&#601;lagwaa gw&#601;ramti yak&#601;yak&#601;. Gar&#601; gh&#601;shi gar&#601;shi m&#601;, mba&#42892;a canamti p&#601;tsa sl&#601;sl&#601;k&#601;m t&#601; hi&#599;i gwa&#42892;a gwa&#42892;a, l&#601; njasa nza di&#595;&#601;di&#595;&#601; tsa mb&#601; shi gwa&#42892;a. 9Ma k&#601; ng&#601;ci na: &#171;Nay gha ts&#601;y, shi nashi gha va gwanashiy, ta nda&#331;ashi dzee mb&#601; d&#601;v&#601; gha, war ts&#601;f&#601;kw&#601;&#331;a ma gha kwa kw&#601;mee gwa&#42892;a ts&#601;gha, ka p&#601;ra&#42892;w&#601;ra d&#601;v&#601; gha&#187; k&#601;. 10#N&#601;w 6:13; 5:9Ma k&#601; Yes&#601;w ng&#601;ci t&#601; kwa k&#601;rni kw&#601;ma va ki na: &#171;Gha gha nd&#601; jaka tsa Hyala tsa, &#595;arva&#331;a v&#601;ghee! A m&#601;ndi tsasliti kwa Zliya Hyala: &#8220;War kwa kw&#601;ma Hyala gha sl&#601;k&#601;&#331;a, p&#601; gha dzaa ts&#601;f&#601;kw&#601;, war kaa ng&#601;ta p&#601; gha dzaa gh&#601;ra sl&#601;ni kw&#601;tita ya hw&#601;m&#595;a&#8221; k&#601; m&#601;ndi&#187; k&#601;.</div><div class="p"> 11Dza nd&#601; jaka mba&#42892;a &#595;arvay v&#601;gha Yes&#601;w ghala&#595;a, mba&#42892;a zlay ka dzay ki. Mba&#42892;a *ka kwal Hyala s&#601;&#601;k&#601;shi, tap&#601; gh&#601;shi mb&#601; k&#601;&#601;ti ci ki.</div><div class="s">Zh&#601;gh&#601;va tsa Yes&#601;w dz&#601;ti hi&#599;i ka Galile</div><div class="r">(Mk 1:14-15; Lk 4:14-15)</div><div class="p"> 12 # 
 14:3
 Dz&#601;ghwa mba&#42892;a m&#601;ndi k&#601;s&#601;ti Zha&#331; tsaa m&#601;ni *batem va kaa mb&#601;zli, mba&#42892;am faghwa kwa f&#601;rshina. Ma sa fav&#601; Yes&#601;w kw&#601;ma va na, dz&#601;ghwa na mba&#42892;a kaf&#601;y, ka dzay dz&#601;ti hi&#599;i ka Galile. 13#Zh&#331; 2:12Ma sa ts&#601;h&#601;y na na, kala nz&#601;y gh&#601;ci mb&#601; m&#601;lm&#601; Nazaret&#601;, mba&#42892;a dzaa nz&#601;y&#601;y mb&#601; Kapernahw&#601;m, m&#601;lm&#601; lati m&#601;ndi miy kw&#601;fa ka Galile. Ma p&#601;tsa nz&#601;y&#601;y na va tiy, mb&#601; tsa sl&#601;k&#601; ka Zab&#601;la&#331;w l&#601; ka Nef&#601;tali pi na. 14#Ezay 8:23&#8211;9:1Ma m&#601;nta kw&#601;ma va ts&#601;gha kiy, war ta mb&#601; kw&#601;maa niy g&#601;z&#601;k&#601; *Ezay nd&#601; g&#601;z&#601; kw&#601;ma Hyala vaa dz&#601;ghwata kwa na. A k&#601; niy niy:</div><div class="q"> 15A ghw&#601;y ghw&#601;y mb&#601;zli t&#601; hi&#599;i ka Zab&#601;la&#331;w l&#601; shi ka Nef&#601;tali,</div><div class="q">hi&#599;i kwa kwal tsaa s&#601;&#601;k&#601;&#601; dz&#601;m&#601;y kw&#601;fa,</div><div class="q">p&#601;ri&#595;a p&#601;ri&#595;a t&#601; miy h&#601;l Zh&#601;rde&#331;,</div><div class="q">hi&#599;i nz&#601;yshi mb&#601;zliy s&#601;nata ma Hyala kata&#331; na</div><div class="q">ti shi t&#601; hi&#599;i ka Galile,</div><div class="q"> 16 # 
 Lk 1:79
 ghw&#601;y ghw&#601;y mb&#601;zli mb&#601; kw&#601;sli&#331;w&#601;y niy,</div><div class="q">ta nay wa&#331; tsaa dzaa m&#601;niva t&#601;r&#601;&#331;w tsa dza ghw&#601;y.</div><div class="q">Mba&#42892;a wa&#331; tsa va dzaa s&#601;&#601;k&#601;y</div><div class="q">dz&#601;k&#601;n mb&#601;zliy nz&#601;yshi mb&#601; zh&#601;kw&#601;t&#601;, t&#601; p&#601;tsa nza m&#601;ti,</div><div class="q">k&#601; niy ni.</div><div class="p"> 17 # 
 3:2; 4:23; 6:10; 10:7 Ma ghala&#595;a ki na, mba&#42892;a Yes&#601;w ghati g&#601;z&#601;p&#601; kw&#601;ma Hyala, a k&#601; na: &#171;A p&#601; ghw&#601;y m&#601;ntiy, tsatim titihw&#601; tsa ghw&#601;y kaa Hyala, a ghw&#601;y zlashi shiy niy m&#601;ni ghw&#601;y kwata&#331;a. Sa nzanay, nd&#601;kw&#601; nd&#601;kw&#601; na v&#601;ghw&#601; ta s&#601;&#601;k&#601; Hyala ta sl&#601;k&#601; mb&#601;zli&#187; k&#601;.</div><div class="s">Kar Yes&#601;w l&#601; ka k&#601;&#601;s&#601; k&#601;rpi fa&#599;&#601;</div><div class="r">(Mk 1:16-20; Lk 5:1-11)</div><div class="p"> 18T&#601; nahw&#601;ti vici Yes&#601;w mb&#601; dza dzar miy kw&#601;fa Galile na, mba&#42892;a nashi mb&#601;zli bak&#601;, kar nd&#601; l&#601; z&#601;mb&#601;gh&#601;y, gh&#601;shi mb&#601; bazla zlekwer dz&#601;ti kw&#601;fa ta k&#601;&#601;s&#601; k&#601;rpi, sa nza gh&#601;shiy ka k&#601;&#601;s&#601; k&#601;rpi. Mb&#601;zli vay, kar Shima&#331;w tsa n&#601; m&#601;ndi sl&#601;n tsa ci Piyer, k&#601; m&#601;ndi, mba&#42892;a And&#601;re z&#601;mb&#601;gh&#601;y niy nza gh&#601;shi. 19Ma k&#601; Yes&#601;w ng&#601;shi ts&#601;gha ki na: &#171;A mb&#601;zli ni, n&#601;wram, zlashim k&#601;&#601;s&#601; k&#601;rpi, e dzaa m&#601;nt&#601;&#331;w&#601;y ka mb&#601;zliy haka mb&#601;zliy s&#601;&#601;k&#601; ta n&#601;wra&#187; k&#601;. 20#8:21-22Ma sa fav&#601; gh&#601;shi ts&#601;gha na, nza&#42892;j&#601;w mb&#601;r&#601;k&#601; mb&#601;zli va zlashi zlekwer, mba&#42892;a gh&#601;shi n&#601;whw&#601;.</div><div class="p"> 21Zhini sa dzay na kwa kw&#601;ma &#595;a na, mba&#42892;a k&#601;sashi nihw&#601;ti mb&#601;zli bak&#601;, ngwarm&#601;m&#601; gh&#601;shi, kar Zhak&#601; l&#601; Zha&#331;, nd&#601;razhi Zhebede. Gwanashi gh&#601;shi ti&#595;a kwa kwamb&#601;wal l&#601; d&#601;shi gwa&#42892;a, gh&#601;shi mb&#601; gw&#601;ma zlekwer shi. Dz&#601;ghwa sa nashi Yes&#601;w na, mba&#42892;a harhw&#601;shi. 22Dza nza&#42892;j&#601;w, mb&#601;r&#601;k&#601; gh&#601;shi zlata kwamb&#601;wal ti&#595;a, l&#601; d&#601;shi Zhebede gwa&#42892;a, mba&#42892;a gh&#601;shi n&#601;whw&#601; Yes&#601;w.</div><div class="s">Sl&#601;ni Yes&#601;w mb&#601; Galile</div><div class="r">(Lk 6:17-19)</div><div class="p"> 23 # 
 9:35; 4:17 Dza Yes&#601;w mba&#42892;a kaf&#601;y t&#601;wramti t&#601;wr&#601; mb&#601; m&#601;lm&#601;hi t&#601; hi&#599;i ka Galile gwanashi. Mba&#42892;a &#595;ananav&#601;shi shiy kaa mb&#601;zli mb&#601; *ciki &#595;as&#601;va tsa ka Zh&#601;wif&#601;. Ka g&#601;z&#601; Y&#601;w&#601;n kw&#601;ma w&#601;z&#601; naa dz&#601;k&#601;n njasa dza Hyalaa sl&#601;k&#601; mb&#601;zli. Mba&#42892;a mb&#601;lanti mb&#601;zli gw&#601;rap&#601; gw&#601;rap&#601;shi ni, l&#601; v&#601;dev&#601;der shi gwa&#42892;a. 24War sl&#601;n tsa ci m&#601;ndiy g&#601;z&#601; gwa&#42892;a t&#601; hi&#599;i ka Shiri ki. Ma sa fav&#601; m&#601;ndi ts&#601;gha na, dza m&#601;ndi, &#595;as&#601; &#595;as&#601; m&#601;ndi &#595;asanak&#601; mb&#601;zli sanshi z&#601;leghwer gh&#601;ngh&#601;n gh&#601;ngh&#601;n ng&#601;ra&#42892;w&#601; gwanashi ts&#601;gha ki, mb&#601;zli gh&#601;ranshi gazlaka, ka bashak&#601;, l&#601; mb&#601;zli m&#601;&#601;ti m&#601;&#601;ti v&#601;gha ni. Dza na mba&#42892;a mb&#601;lantishi. 25Ma gh&#601;ci mb&#601; dza dza ci va kiy, t&#601;r&#601;&#331;w mb&#601;zli s&#601;&#601;k&#601;shi ta n&#601;w t&#601; hi&#599;i gh&#601;ngh&#601;n gh&#601;ngh&#601;n. Ka tsahw&#601; t&#601; hi&#599;i Galile, l&#601; s&#601;&#601;k&#601; t&#601; hi&#599;i n&#601; m&#601;ndi, Hi&#599;i M&#601;lm&#601;hi M&#601;&#331;, k&#601; m&#601;ndi, l&#601; mb&#601; m&#601;lm&#601; Zher&#601;wzalem, l&#601; t&#601; hi&#599;i ka Zh&#601;wde, mba&#42892;a mb&#601;zli mb&#601; m&#601;lm&#601;hi t&#601; hi&#599;i p&#601;ri&#595;a p&#601;ri&#595;a ta&#331; h&#601;l Zh&#601;rde&#331; gwa&#42892;a.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Ma ləy hwəm ki na, mbaꞌa *Safə tsa Hyala pəməghə Yesəw dzəmbə gamba, ta mbə ndə jaka tsa Hyalaa həərə. Dzəghwa na faɗə mətsəkə ghəci mənti vici mbə gamba va. Shaŋ ghəci ta ngəmiy ya waꞌa havəghwə lə həvir gwaꞌa. Mbaꞌa ma ꞌwati ghəranci ləy hwəm. ꞌWakəvə ndə jaka tsa Hyala ki, kət kətikəvay dzəvəgha Yesəw. Ma kə kaa ngəci na: «Ndata Zəghwə Hyala nza ghay, gəzanshi kaa hərezli ni a ghəshi zhəghəshi ka shi zəmə, a gha zəməshi» kə. Ma kə Yesəw kaa zləɓanci na: «Ma kə kwəma tsasliti məndi mbə Zliya Hyalay: “Ka nzəyəy ndə tə hiɗi kwataka lə shi zəmə gwaꞌa tsəghaw, kwəma gəzəkə Hyala lə miy tsa nzəy, ghənzə na saa dzaa kəsəti piy tsa ndə” kə» kə Yesəw.
Ma sa nay ndə jaka tsa Hyala shaŋ ghəci ta mbay Yesəw dza kwa nava bəla na, dza na mbaꞌa pəməghə dzəmbə məlmə Zherəwzalem ɗewɗew na, mbaꞌa pəməghə dzəmə ghən *ciki Hyala. Ma kə kaa ngəci na: «Ndata Zəghwə Hyala nza ghay, ndəɓəvaa dzəghwaa dzəti hiɗi, sa nzanay, a məndi tsasliti kwa Zliya Hyala: “Ta ghwənikə ka kwal nzə dza Hyalaa dza ngəŋa, nza ghəshi kaꞌwətəŋa lə dividivi shi, va nəghətaa hakwə gwəlahantaa tə səɗa gha” kə məndi» kə. Ma kə Yesəw na: «A məndi tsasliti kwa Zliya Hyala, ma kə məndiy: “Əntaa gha dzəghə nighə kwəma Hyala gha Sləkəŋa ma” kə məndi» kə.
Ma sa nay ndə jaka tsa Hyala shaŋ ghəci ta mbay Yesəw dza kwa nava bəla diɓa na, mbaꞌa ɓəghə dzəmə ghən dəlagwaa gwəramti yakəyakə. Garə ghəshi garəshi mə, mbaꞌa canamti pətsa sləsləkəm tə hiɗi gwaꞌa gwaꞌa, lə njasa nza diɓədiɓə tsa mbə shi gwaꞌa. Ma kə ngəci na: «Nay gha tsəy, shi nashi gha va gwanashiy, ta ndaŋashi dzee mbə dəvə gha, war tsəfəkwəŋa ma gha kwa kwəmee gwaꞌa tsəgha, ka pəraꞌwəra dəvə gha» kə. Ma kə Yesəw ngəci tə kwa kərni kwəma va ki na: «Gha gha ndə jaka tsa Hyala tsa, ɓarvaŋa vəghee! A məndi tsasliti kwa Zliya Hyala: “War kwa kwəma Hyala gha sləkəŋa, pə gha dzaa tsəfəkwə, war kaa ngəta pə gha dzaa ghəra sləni kwətita ya hwəmɓa” kə məndi» kə.
Dza ndə jaka mbaꞌa ɓarvay vəgha Yesəw ghalaɓa, mbaꞌa zlay ka dzay ki. Mbaꞌa *ka kwal Hyala səəkəshi, tapə ghəshi mbə kəəti ci ki.


Dzəghwa mbaꞌa məndi kəsəti Zhaŋ tsaa məni *batem va kaa mbəzli, mbaꞌam faghwa kwa fərshina. Ma sa favə Yesəw kwəma va na, dzəghwa na mbaꞌa kafəy, ka dzay dzəti hiɗi ka Galile. Ma sa tsəhəy na na, kala nzəy ghəci mbə məlmə Nazaretə, mbaꞌa dzaa nzəyəy mbə Kapernahwəm, məlmə lati məndi miy kwəfa ka Galile. Ma pətsa nzəyəy na va tiy, mbə tsa sləkə ka Zabəlaŋw lə ka Nefətali pi na. Ma mənta kwəma va tsəgha kiy, war ta mbə kwəmaa niy gəzəkə *Ezay ndə gəzə kwəma Hyala vaa dzəghwata kwa na. A kə niy niy:
A ghwəy ghwəy mbəzli tə hiɗi ka Zabəlaŋw lə shi ka Nefətali,
hiɗi kwa kwal tsaa səəkəə dzəməy kwəfa,
pəriɓa pəriɓa tə miy həl Zhərdeŋ,
hiɗi nzəyshi mbəzliy sənata ma Hyala kataŋ na
ti shi tə hiɗi ka Galile,
ghwəy ghwəy mbəzli mbə kwəsliŋwəy niy,
ta nay waŋ tsaa dzaa məniva tərəŋw tsa dza ghwəy.
Mbaꞌa waŋ tsa va dzaa səəkəy
dzəkən mbəzliy nzəyshi mbə zhəkwətə, tə pətsa nza məti,
kə niy ni.
Ma ghalaɓa ki na, mbaꞌa Yesəw ghati gəzəpə kwəma Hyala, a kə na: «A pə ghwəy məntiy, tsatim titihwə tsa ghwəy kaa Hyala, a ghwəy zlashi shiy niy məni ghwəy kwataŋa. Sa nzanay, ndəkwə ndəkwə na vəghwə ta səəkə Hyala ta sləkə mbəzli» kə.


Tə nahwəti vici Yesəw mbə dza dzar miy kwəfa Galile na, mbaꞌa nashi mbəzli bakə, kar ndə lə zəmbəghəy, ghəshi mbə bazla zlekwer dzəti kwəfa ta kəəsə kərpi, sa nza ghəshiy ka kəəsə kərpi. Mbəzli vay, kar Shimaŋw tsa nə məndi slən tsa ci Piyer, kə məndi, mbaꞌa Andəre zəmbəghəy niy nza ghəshi. Ma kə Yesəw ngəshi tsəgha ki na: «A mbəzli ni, nəwram, zlashim kəəsə kərpi, e dzaa məntəŋwəy ka mbəzliy haka mbəzliy səəkə ta nəwra» kə. Ma sa favə ghəshi tsəgha na, nzaꞌjəw mbərəkə mbəzli va zlashi zlekwer, mbaꞌa ghəshi nəwhwə.
Zhini sa dzay na kwa kwəma ɓa na, mbaꞌa kəsashi nihwəti mbəzli bakə, ngwarməmə ghəshi, kar Zhakə lə Zhaŋ, ndərazhi Zhebede. Gwanashi ghəshi tiɓa kwa kwambəwal lə dəshi gwaꞌa, ghəshi mbə gwəma zlekwer shi. Dzəghwa sa nashi Yesəw na, mbaꞌa harhwəshi. Dza nzaꞌjəw, mbərəkə ghəshi zlata kwambəwal tiɓa, lə dəshi Zhebede gwaꞌa, mbaꞌa ghəshi nəwhwə Yesəw.


Dza Yesəw mbaꞌa kafəy təwramti təwrə mbə məlməhi tə hiɗi ka Galile gwanashi. Mbaꞌa ɓananavəshi shiy kaa mbəzli mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə. Ka gəzə Yəwən kwəma wəzə naa dzəkən njasa dza Hyalaa sləkə mbəzli. Mbaꞌa mbəlanti mbəzli gwərapə gwərapəshi ni, lə vədevəder shi gwaꞌa. War slən tsa ci məndiy gəzə gwaꞌa tə hiɗi ka Shiri ki. Ma sa favə məndi tsəgha na, dza məndi, ɓasə ɓasə məndi ɓasanakə mbəzli sanshi zəleghwer ghənghən ghənghən ngəraꞌwə gwanashi tsəgha ki, mbəzli ghəranshi gazlaka, ka bashakə, lə mbəzli məəti məəti vəgha ni. Dza na mbaꞌa mbəlantishi. Ma ghəci mbə dza dza ci va kiy, tərəŋw mbəzli səəkəshi ta nəw tə hiɗi ghənghən ghənghən. Ka tsahwə tə hiɗi Galile, lə səəkə tə hiɗi nə məndi, Hiɗi Məlməhi Məŋ, kə məndi, lə mbə məlmə Zherəwzalem, lə tə hiɗi ka Zhəwde, mbaꞌa mbəzli mbə məlməhi tə hiɗi pəriɓa pəriɓa taŋ həl Zhərdeŋ gwaꞌa.

Yoka Matiye 4