℗ 2013 Wycliffe Bible Translators, Inc.

Arop-Lokep - 2013 Edition (NT)

Yesu iye di galiunu tipa a tilo potai pang malala mai Yerusalem, ngan le tilo pombe ye malala san yo ene Betpage i. Ngan Betpage tani in iken ye kawal Olip in madini. Tilo pombe, motong la Yesu iwanga di galiunu ru, inbe iwete pang di nen, “Nga ole angru kamugu a kalo pang ye malala yo iken pang dama ni. E kalo nga, ngan ole pattu leu be kakamata asara pakara atu yo ene donki i, in tiwatu iye natunu a tikododo. Le bet kakamata di nga, ngan karuku ooroo ye di a kadede di yeru a kasi pang yau. E kumata bet tool sa itorang ye di nga, ngan kawete panga nen. Kayei ne, ‘Tool Mai lono bet iyei urata ki ye di ngan, lo ngan bet ole palbe leu be ipamulu di pang yong a tise.’ ”
Iyei nen le ole iyeie betanga ke Maro koonoo yo iwodo nga le kanono pombe moolmool. Ngan betanga tina yo Maro koonoo iwodo ngan nen,
“Kawete pang di tooltool ke Saion nen,
‘Kakamata, tool kuto mai kiang yo bet matan kala tana mai kiang le imot i, in ye la bet ise pang yang i.
Ye in tool ke lo silene pang di tooltool nga le imot, inbe iwur donki pono.
Ye la iwur donki kase paunu pono a ise pang yang i.’ ”
Motong la di galiunu ru tina tilo, ngan le lo tiyei ben tina yo Yesu iwete pang di nga. Tilo tikaua donki tani le ipa ye natunu a tisi pang ye Yesu. Motong la yeru tidut sousoungu matolene kidi a tiyoo lo donki tina ngan podi, inbe Yesu irookoo lo iwur ye sousoungu tina ngan pono. Motong la di tooltool tina budanga mai ngan kapala tidut sousoungu matolene kidi ngan lapau, a tiyoo du dada katene, inbe di kapala ngan tisaput kai bene bene a tiyoo du dada katene lapau. Inbe di tooltool tina ngan kapala yo timugu bet Yesu itoo di, inbe di kapala yo tikimur nga, ngan di le imot koodi le mai. Tiyei ne,
“Tayitmaka Dawiti natunu in ene!
Maro ole iyei urata dook mata pang ye tool yo isi ye Tool Mai ene i!
Tayitmaka Maro ene le ilo ete!”
Ngan tiyei nen le lo Yesu pombe Yerusalem, ngan le di tooltool budanga mai yo tinepe ye malala mai tani nga, ngan di le imot titakrai ye, le nga di tapdi tipartortor nen, “Ai, i sei tool pombe i?”
Motong la di tooltool tina yo tiye Yesu tipa nga, ngan tiyei ne, “I Yesu! I Maro koonoo yo ipa ke malala Nasaret ke tana mai Galili i, in naii.”


Motong la Yesu ilo pang koongoo lono ke bareme mai ke sungunu, a lo inganga di tooltool yo tiyawar so le tiyimimi so koongoo lono ke rumu tani in nga. Inbe ipatudtud kakawa ke palokanga so kidi tooltool yo tiraukol pat nga, inbe kakawa ke burungu kidi tooltool yo tiyawar man utu pang paroranga, ngan lapau. Motong la iwete pang di nen, “Betanga ke Maro yo tiwode lo ye rau ki in iwete nen. ‘Rumu kiau i, ole tiweta ye rumu ke pataraungu.’ Bong ang nga kayeii le iyei ben ‘ni kidi tooltool ke pinnau bet tiko ye.’ ”
Ye kene tani in inepe bareme mai ke sungunu lono, inbe di tooltool yo matadi kisis le di tooltool yo kedi dook tiap nga, ngan tilo pang ye, a lo ikarata di le tinidi dook mata mulu. Bong di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro, inbe di pannoongoo ke wer ke Maro, ngan tikamata mos dook mata tina yo iyei nga, inbe tilongo di kakase yo kookoodi bareme mai ke sungunu lono nen, “Tayitmaka Dawiti natunu, in ene!” Ngan nen le di tooltool kuto maimai tina lodi dook tiap san. Le nga titoro Yesu nen, “Ai, ong i kulongo betanga yo di kakase maimai tiap ngo koodi ye ngan lapau?”
Ngan iraua betanga kidi nen, “E, alongo lapau. Bong nga gelei, ang nga o kakinkata betanga yo iken ye Rau ke Maro, in tiap, too? Betanga tani in iwete nen,
‘Maro ong taum la kupamadit di kakase paunu inbe di kakase yo maimai tiap ngan lodi i,
ngan la le di nga tiyitmaka em ye koodi nga.’ ”
Yesu iwete pang di nen a imot, motong la igege di sila tinepe ye malala mai tani in, inbe imadit a idu pang malala san yo ene Betani i, le du bong a iken nango.


Tiken le muntu yege, inbe Yesu iye di galiunu timadit a tigege malala tani, inbe timulu pang Yerusalem. Tipa dada a tilo ngan Yesu pitola. Le nga bet matana pang nen, ngan ikamata kai pik atu ikodo ke dada koonoo. Motong la ipa a ila potai ye a bet ikamata, ngan kanono siap, bong raunu leu. Motong la ipasak pang kai pik tani nen, “Ong i o ke bet kupu mulu pitiap yege.” Ngan le pattu leu inbe kai pik tani in iwod.
Ngan di galiunu tikamata kai pik tani yo pattu leu be iwod nga, le titakrai, inbe tiyei ne, “Ona, kai pik ni nga balai a le pattu leu be iwod nga?”
Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Awete pang moolmool nen. Kumata bet katara lomu medana pang Maro le lomu rru tiap nga, ngan o ke bet kayei so dawa ben yo ayeii ye kai pik ni, in leu tiap. Bong ang nga ke bet kawete pang kawal ni ne, ‘Kumadit a ong taum kupas le kudu tiek lono ni,’ ngan ole so pombe ben tina yo kawete nga. Le kumata bet katara lomu medana moolmool pang Maro, inbe kapatarau a katoru ye soo so bet ikap pang nga, ngan ole ikap pang le imot.”


Yesu ipa le ilo koongoo lono ke bareme mai ke sungunu, motong la nga ipatomonai di tooltool. Ngan di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro, inbe di tooltool maimai kidi Yuda timan pang ye man titoru. Tiyei ne, “Ai, sei itarong a le kuyei urata nen i? Inbe sei ikaua gurana pong bet kuyei urata nen ye i?”
Motong la Yesu iwete pang di nen, “Dook mata, bong nga bet atorang ye torungu kiau atu ngan. Kumata bet karauu nga, ngan la bet awete pang ye sei tool yo ikaua gurana pau a le ayei urata i nga. Oo, kawete! Yowan yo irriu di tooltool i, in ikaua gurana ngai a le iyei urata ki ye nga? Gurana tani in ipa ye Maro yo inepe ye malala ki ete ni, too ipa ye di tooltool ke tana leu?”
Motong la di tooltool tina ngan sila di tapdi tiwetewete nen, “Ona! Kumata le tawete bet Maro yo inepe ye malala ki ete ni, in la ikaua gurana pang Yowan in nga, ngan ole itoridi nen. Iyei ne, ‘Ngan nga gelei a le katara lomu medana ye betanga ki tiap nga?’ Bong kumata le tawete bet di tooltool ke tana i leu la tikaua gurana pang Yowan nga, ngan o dook mata tiap lapau. Idi nga tatattadai bet di tooltool tigarungidi nga, yesoo di le imot nga tiwete bet Yowan in Maro koonoo atu moolmool.” Ngan nen le tiraua betanga ke Yesu nen, “Am nga lomam galanga tiap sa.”
Motong la Yesu iyei ne, “Nen ngan au lapau, o ke bet awete pang ye sei tool yo ikaua gurana pau a le ayei urata nen ye i, in tiap.”

Motong la Yesu iwete le ikatte betanga atu pang di tooltool tina nen, “Ang lomu balai ye betanga kiau yo awete nga? Oo kakamata, tool atu in natunu tamoto ru. Ngan ila ye yo mai i a la iwete panga nen. Iyei ne, ‘Natuk, katai nga lok bet kudi kouo urata ye kumu kiidi ke ooroo wain ni.’
“Ngan natunu tani iraua betanga ki nen, ‘Na, au i tinik booroomoo, le o adi akaua urata tiap.’ Bong inepe kasin, motong la lon portak mulu a idi iyei urata nga.
“Motong la tool tani, in ila pang ye natunu kase a la iwete panga ben tina iwete pang yo mai in nga. Ngan le natunu tani in iyei ne, ‘Tamak, ngan dook mata. Au i lok ponana bet ayei urata pong.’ Bong inepe, ngan tinin booroomoo le ke bet idi iyei urata tiap.”
Motong la Yesu itor di tooltool maimai tina nen, “Oo, ngan di kakase ru tina nga, ngan sei kase itoo tamana koonoo a idi iyei urata i?”
Ngan tiyei ne, “Natunu la mai i.”
Motong la Yesu iwete pang di nen, “Awete pang moolmool nen, di tooltool ke sodaningi pat, inbe di garup ke dada, ole timugu pang a tilo tigaua ye di tooltool yo Maro bet matan kala di nga. Awete pang nen nga, yesoo Yowan in iman bet man ipitnai dada dook mata noonoonoo ke Maro yo bet kayei nga, bong ang nga katara lomu medana ye betanga ki tiap. Ang nga kayei nen, bong di tooltool ke sodaningi pat, inbe di garup ke dada la tilongo betanga ki le titara lodi medana ye nga. Ang nga kakamata so yo nen ngan oo, bong o ke bet kaportak lomu a katara lomu medana panga, ngan tiap.”


Motong la Yesu ikatte betanga san mulu pang di tooltool maimai tina nen, “Katar talngamu dook, a nen ngan kalongo kattenge betanga san i. Tool tana taunu atu in ikapgi kumu atu ke ooroo wain, motong la ikap koongoo ye. Inbe ikele tana atu kumu lono a ikarata bet tipisi wain puana tina ngan surunu idu ye. Inbe ire rumu atu le ilo ete pang di tooltool yo bet lo tinepe ye a matadi kala kumu tani nga. Motong la itara kumu tani in lo di tooltool ke kapgingi pattu bedi, a bet matadi kala, inbe tiyei urata ye. Inbe ye taunu in ipa a ila pang ye malala san yo iken ni mooloo i. Ngan tinepe le lal ke bet tigogo wain puana ye in potai, motong la iwanga di kapraingi ki bet tila la tikap kan wain tina ngan puana sa.
“Bong tila, ngan di tooltool tina yo tikaua urata ye kumu tani nga, ngan tiparama di kapraingi tina a tiraua atu, inbe san in tiraumate le imata, inbe san in tikatu ye pat. Motong la kumu taunu tani in iwanga di kapraingi ki kapala mulu, ngan alunu le tillos di yo tila mugu nga. Ngan di tooltool tina yo tikaua urata ye kumu nga, ngan tiyei dada gaongo leu pang di nen lapau. Motong la kumu taunu tani, in lon wete nen, ‘Dookoot nga ole awanga natuk tamoto i a ila, ngan la bet ole tiraua panga nga.’
“Bong ye kene yo di tooltool ke kapgingi tina ngan tikamata natunu tani ye in nga, ngan di tapdi tiwetewete nen, ‘Kakamata, kumu taunu tani in natunu la iman i. Kumata le bet pang dama ni nga, ngan ole ikolo tamana ye kumu i a iyei kumu taunu. Le kaman a taraumate le imata, a bet nen ngan so yo tamana bet ikap panga nga, ngan takap le imot paidi.’ Nen le tikauu a tiyolle a tikatte du ke diki, inbe tiraumate le imata.”
Motong la Yesu itor di nen, “Ye kene yo kumu taunu tani bet ipa mur a ila nga, ngan lomu tar bet ole iyeie soo dada pang di tooltool yo itar di bet tikaua urata ye kumu ki nga?”
Ngan di tooltool maimai tina tiyei ne, “Ole inganga di tooltool dook tiap tina a igarung di le dook tiap yege. Lo ngan bet ikaua kumu ki in pang di tooltool kapala a tikaua urata ye, a bet nen ngan tinepe le lo lal ke goganga ooroo wain puana nga, ngan tigogo a tikap kan sa.”
Motong la Yesu iwete pang di mulu nen, “Ang nga o kakinkata betanga ke Maro yo iken ye rau ki, in tiap, too? Ngan betanga tani in nen,
‘Pat yo di tooltool ke renge rumu lodi panga tiap a tisukraii i,
in la iyei pat dook mata yo bet ipamede rumu le imede i.
Tool Mai iyeie so nen,
le amkamata ye matamam, ngan dook mata san.’ ”
Motong la Yesu iyei ne, “Dada yo bet kalo kagaua ye di tooltool yo Maro bet matan kala di i, in ole ikutaki yang, inbe ikauu pang di tooltool kapala yo tilongo betanga ki ngan titoo dook mata nga. Le kumata sei tool bet imol le du irauu pang ye pat tani nga, ngan ole turana bokobokobe le morrana. E kumata bet pat tani in imol le du ikata tool sa nga, ngan ole igarungu tool tani le dook tiap yege.”
Di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro, inbe di Paresi tilongo kattenge betanga ke Yesu yo iweta pang di i, le lodi galanga bet nga iwetewete ye di. Ngan nen le nga tisere dada yo bet tiparama ye i, bong ngan titattadai di tooltool malala mai yo tinepe nga, yesoo di le imot ngan tiwete bet Yesu in Maro koonoo atu.

Listen to Matiu (Matyu) 21