Mateu 5
5
Yesu Alongesa ha Munkinda
1Omo Yesu hakumona vivunga via vantu, kaha ualondele cindende ha munkinda, kaha omo uatumamene ha mavu vandongisi vendi vezile kuli ikeye, 2kaha uaputukile kuvalongesa nakuhandeka nguendi,
Kuvuahelela ca Vusunga
(Luka6:20-23)
3“Vakukuisula vaje vanapu vihutu mu Cimbembesi,
muomu vumuene vua muilu vunapu vuavo.”
4“Vakukuisula vaje valinakulila,
muomu vaka vazembeleka!”
5“Vakukuisula vaje valikehesa,
muomu vakasuana mavu!”
6“Vakukuisula vaje vevua njala na mpuila muomu ya vusunga,
muafua vakakuta!”
7“Vakukuisula vaje vali na cikeketima,
muomu navo vakavevuila cikeketima!”
8“Vakukuisula vaje na lele mu mitima,
muomu vakamona Njambi!”
9“Vakukuisula vaje vakakulinga ciyulo,
muomu vakavasana vana va Njambi!”
10“Vakukuisula vaje vavalinakupakesa muomu ya vusunga,
muafua vumuene vua muilu vunapu vuavo!”
11“Munapu vakukuisula omo vantu vamishaula nakumipakesa nakuhandeka viuma vioshe via vipi via makuli hali yeni muomu yange.” 12Joleleni nakuvuahelela muomu vuana vueni vukapua vuakama cikuma muilu, muafua omu mukemo vantu vayandesele tunanguizi va Njambi vaje vakeleko tele kanda yeni.
Muongua na Ceke
(Mako9:50; Luka14:34-35)
13“Yeni munapu muongua uaha mavu, vuno honi nga muongua unashamuka, kaha vatihoni kutovala cauo cikahiluka? Ku ukapu naseho naua ku cuma coshe kuvanga lika vaumbile kuti kaha na vantu vakauliatangela.” 14“Yeni mu ceke ca vaka mavu. Nganda yakutungila ha munkinda kuyasa kulishueka.” 15Nankuma naumo uahi asa kushuameka ndeya naku ihaka muintsi lia muhela, vuno honi aihaka ha citumbiko, kaha ituila ceke kuli voshe vaje vali mu njivo. 16Mucifua cimo vene eceleni ceke ceni citue ku vantu, linga vamone vipangi vieni viacili, kaha vakahana vumpau kuli Ishueni uje ali muilu.
Vilongesa via ha Lishiko lia Mosesa
17Keti musinganieke ngueni njineja nakumanusula Lishiko lia Mosesa, cipue vilongesa via tunanguizi va Njambi, kunjezile nakuvimanusula vuno honi nakuvishulisisa. 18Muavusunga njimileka nguange kuvanga lilu na mavu vinahiti, nacimo cahi cikahita keti cipue cisona, cipue citoma kuhuma ku Lishiko, kuvanga noho viuma vioshe vanavimanusula. 19Nankuma uoshe uje kononoka cipue koma kakandende kaku mashiko aua kaha acilongesa na vakuavo naua linga vacilinge kaha vakamutumbula uamundende mu vumuene vua muilu, vuno honi uoshe uje aniunga na kulongesa mashiko aua vakamutumbula uakama mu vumuene vua muilu. 20Nankuma njimileka nguange, nga vusunga vueni kuvupulakana vusunga vua valongisi va mezi a lishiko lia Mosesa na Vafaliseo, kaha kumuka kovela mu vumuene vua muilu.
Vilongesa via ha Kuniengua
21“Muevuile muje muvalekele vantu va kunsenkulu nguavo, ‘Keti mukatsihe, kaha uoshe uje atsiha mukuavo vaka musompesa.’” 22Vuno honi njimileka nguange uoshe uje anienguela munaina vanapande kumusompa, kaha uoshe uje atuka munaina vaka musompa ku nzango, kaha na uoshe uje ahandeka mukuavo nguendi yove cilema, vakamutuala mu ngehena ya tuhia. 23Nankuma nga utonda kulambula vuana vuove ha mutula, kaha nga uanuka mulonga uje u uapihisilile mukueni, 24seza vuana vuove ha mutula kaha yatahi ukalisambuese nendi, kaha kuhuma oho hiluka ukalambuile vuana vuove. 25“Lisambuese vuasi vuasi nauje yunapihisila oku muli nakuya hamo ku nzango, kuteua yunapihisila akakutuala kuli lihako, kaha lihako akakuhana kuli lisualale, kaha lisualale akakuhaka mu kamenga.” 26Muavusunga njikuleka nguange, kukahumumo kuvanga noho ukamanusula kufueta kambongo ka mamanusuilo ku mulonga uove.
Vilongesa via ha Vupangala
27“Muevuile muje vacihandekele nguavo, ‘Keti mulinge vupangala.’ 28Vuno honi njimileka nguange, uoshe uje atala mpuevo ntoma na lishungu lia lipi na lingi laja nendi vupangala mu mutima uendi. 29Nga lisho liove liaku cilio likusevuisa kulinga vupi, licokovolemo uliumbile kuti! Muomu cacili kuli yove cilio cove cimo ca muvila cinonge kupulakana kumbila muvila uove uoshe mu ngehena. 30Kaha nga livoko liove lia cilio likusevuisa kulinga vupi, livatule, kaha liumbile kuti! Muomu cacili kuli yove cilio cove cimo ca muvila cinonge kupulakana kumbila muvila uove uoshe mu ngehena.
Vilongesa via ha Kutsiha Vulo
(Mateu19:9; Mako10:11-12; Luka16:18)
31“Kaha naua vacihandekele nguavo, ‘Uoshe uje akondola mpuevo yendi, napande kumuhana mukanda uakutsiha vulo.’ 32Vuno honi yange njimileka nguange, uoshe uje akondola mpuevo yendi, kuakuhona mulonga ua vupangala, amupuisa ngue nalingi vupangala, kaha na uje uoshe akamuambata akapua lika lipangala.
Vilongesa via ha Kulisinga
33“Naua muevuile muje valekele vakukuluila kunsenkulu nguavo, ‘Keti upokole cisingo cove, vuno honi linga vije viualisingile ku mesho a Muene.’ 34Vuno honi njihandeka kuli yeni nguange keti mukalisingeho, cipue na lilu, omuo liapua litanda lia Njambi, 35cipue na mavu, omuo apua ha cituamo ca vialiatelo vuendi, cipue na Yelusalema, omuo yapua nganda ya Muene uakama. 36Kaha naua keti ulisinge na mutue uove, omuo kuuasa kutokesa cinkambu cimo cipue kucizivalesa. 37Kuhandeka ceni kupue ‘Eyo’ cipue ‘houe’ omuo coshe cakupulakana eci cihuminina kuli citozi.
Vilongesa via ha Kuhiluisila vupi ku vupi
(Luka6:29-30)
38“Muevuile muje vahandekele nguavo, ‘Lisho ku lisho, kaha lizo ku lizo.’ 39Vuno honi njihandeka kuli yeni nguange keti muhiluisile vupi ku muntu uje akupihisila. Vuno honi nga muntu akupupa ku litama liove lia cilio, mutenguluisile naua ku litama likuavo. 40Kaha nga muntu atonda kukusompesa ngeci akunieke cikovelo cove, muhane naua na kazaku kove. 41Kaha nga muntu akusindiya ngeci uende nendi vungenzi vua ntunda imo, enda nendi vungenzi vua vintunda vivali. 42Uoshe uje akulomba muhane, uoshe uje akulomba mukuli keti umumine.
Cizango ku Vitozi
43“Munevu muje vahandekele nguavo, ‘Zanga mukueni, kaha zinda citozi cove.’ 44Vuno honi njimileka nguange, zangeni vitozi veni, kaha lombeleleni vaje valinakumipakesa, 45linga mupue vana va Ishueni uje ali muilu. Omuo ikeye akatuisa litangua liendi kuli vaka vupi na kuli vaka vacili, kaha akanokesa kalunga kuli vaka vusunga na kuli vaka kuhona vusunga. 46Muomu nga muzanga lika vaje vamizanga, kaha vuana muka mukauana? Nkuma omu keti mukemo muvakalingila vaka kutambula lisimu ndi? 47Kaha nga mulihinduisa lika na vamuanoko, kaha mualisezela haka na vakueni? Nkuma omu keti mukemo muvakalingila na vaje keti Vayunda ndi? 48Nankuma yeni munapande kupua vaka kusungama, ngue muje Ishueni ua muilu uapua uakusungama.”