Matie 13
13
Eci-tɛ́-wrɔn nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀
(Nyɛ́n nyan Markɛ̀n 4:1-9; mán Lükɛ̀n 8:4-8 wrú lɔ mɛ̀n)
1Ɛnbì lɔ, Zhezü dú anwɔn mɛ̀n srɔ ɛntrɛ kɩ hɔ́n yɛ́ nɛnbà cɛ gbàtà mùan ô kè yé ankà. 2Fɛcüè vri tɔ̀n borɛkru n'ɛtɛ̀sɛ̀n, hán tán kɩ nɛ̀n bru anhàka tɔ̀n mɛ̀n nɛ̀n yɛ́. Fɛcüè lɔ nyɔn ɛnshi gbàtà mùan. 3Zhezü kɛ dɔ́ yɔ ankà bobrebe nyandrɛn mɛ̀n kɩ nɛ dɔ́ yɔ le: “Ɛnbì tɔ̀n, ɔwrɔn tɔ̀n srɔ ɛntrɛ, hɔ́n ɛci-tɛ́-yri n'ankɛtɛmɛ̀n. 4Ɛnvra léyi nɛ́n dù nɛ tɛ́ ɛci nɔn, ɛci janbɔ̀ cüe ɛnlevri mùan; annrɛn và srɔan ɛci hɔ̀n lɔ. 5Ɛci janbɔ̀ cüe ɛbùhi granmɛ̀n ɛyri léyi ɛnhiẅia jan tɛ̀kɩ ndù nɔn. Ɛci-ẅì lɔ di kpràkprà ɔmuhi ɛnhiẅia jan tɛ̀kɩ ndù nɔn. 6Ɛnvra léyi ɛnbri vá ɛwú nɔn, ɛnbri hán ɛci hɔ̀n lɔ wrú, ɔmuhi annyràn ke sɩ̀ ẅɛ̀n yɔ ecüì nɔn. 7Ɛci janbɔ̀ cüe antɛ̀-wí granmɛ̀n. Antɛ̀-wí lɔ dikɔra ɛci hɔ̀n lɔ kɩ wri antɛ̀-ẅì ankrànkràn lɔ. 8Tɛ́n ɛci ndɔ hɔ̀n cüe ɛnhi ankrànkràn mɛ̀n kɩ ɛci hɔ̀n lɔ ndì, sɔ́ anvrɛnvrɛn; shi ɛẅì: ɛnjanbɔ̀ shi ɛẅì ɛkoẅi-ɛnrì, ndɔ hɔ̀n ɛkoẅi-anhɔ̀n kɩ ndɔ hɔ̀n ɛẅia-ɛvà.” 9Kɩ Zhezü vru kɛ dɔ̀ le: “Nyɛ́n die nukù anvrɛnvrɛn, ke dú kɛ nyɛ́n ẅɛn nukù!”
Eci le kruhú léyi Zhezü kɛ dɔ́ ankà nyandrɛn mɛ̀n nɔn
(Nyɛ́n nyan Markɛ̀n 4:10-12; mán Lükɛ̀n 8:9-10 wrú lɔ mɛ̀n)
10Zɛtɛn Zhezü sɛ̀nkɛn-bɔ̀ sɔnba nɛ̀n ɛtɛ̀sɛ̀n kɩ ke yrɛ nɛ̀n le: “Cɛci kruhú kɛ̂ ɛ dɔ́ yɔ ankà nyandrɛn mɛ̀n hàn?” 11Zhezü mrɛ́n yɔ ɔmùan le: “Nyɛ tɛn, nyɛ́n cɔ́ anhobɩ́ ankà-bán-ankà nyɛ́n nyrì, tɛ́n yɔ tɛn yɔ sɩ̀ cɔ̀a. 12Ɔmuhi ɔwrɔn léyi ẅɛn eci jan nɔn, nɛ lɛ sàn cɔ́ bobrebe kɩ ne le dú ɛnbɔrɛbruemɛ̀n; tɛ́n ɔwrɔn léyi kè sɩ̀ ẅɛ̀n hàn nɔn, yɛ lɛ bɩ́ ɛẅiɛ léyi nɛ́n ẅɛ̀n nɔn mán yɛ sɔhɔ́. 13Hɩ le kruhú de me ci nyandrɛn mɛ̀n mɛ dɔ́ yɔ ankà nɔn: ɔmuhi yɔ nyan kɩ yɔ sɩ́ kán, kɩ yɔ die nukùɛ kɩ yɔ sɩ́ yá, kɩ yɔ sɩ́ nyriɛn. 14Ɔmu lɔ de Ezàhi ankà lɔ dɔ́ y'ɛwú nɔn, kɛ lɛ sá nmù: nɛ́n dɔ̀ le:
‘Nyɛ lɛ yá anvrɛnvrɛn, tɛ́n nyɛ́n sɩ̀ nyrì;
nyɛ lɛ nyan anvrɛnvrɛn, tɛ́n nyɛ́n sɩ̀ kàn.
15Ɔmuhi fɛcüè ndɔ lɔ ankà ke sɩ́ ku edù;
yɔ sɛ́n yɔ nukù hɔ̀n lɔ,
yɔ nyi y'anvɛ̀ hɔ̀n lɔ,
ô y'anvɛ̀ hɔ̀n lɔ ke bɩ́ kán,
yɔ nukù ke bɩ́ yá, ô
yɔ bɩ́ cɔ́ ankà yɔ nyriɛn
kɩ ɔmu lɔ, yɔ sɩ̀ ji mɛ̀n yɔ và ô mɛ̀n kɔrɛ yɔ,
ɔmu de Ɔwɔ kɛ dɔ̀ nɔn.’
16Tɛ́n nyɛ́n, ɛnbɔrɛbru dú nyɛ tɛn; ny'anvɛ̀ kɛ kán ɛyri kɩ nyɛ́n nukù hɔ̀n kɛ yá ankà. 17Mɛ dɔ́ nyɛ̀n annànwɔrɛ mɛ̀n le: Ɔwɔ-mùanwú-ankà-dɔ́-bɔ̀ bobrebe mán Ɔwɔ-muanzri-di-bɔ̀ ji kɛ̀ kán eci léyi nyɛ kàn nɔn, tɛ́n yɔ sɩ̀ kàn, ô yɔ yá ankà léyi nyɛ yá nɔn, kɩ yɔ sɩ̀ yà.”
Zhezü kɛ dɔ́ ɛci-tɛ́-wrɔn nyandrɛn mɛ̀n ankà
(Nyɛ́n nyan Markɛ̀n 4:13-20; mán Lükɛ̀n 8:11-15 wrú lɔ mɛ̀n)
18“Nyɛ́n die nukùɛ ô nyɛ́n nyri ɛci-tɛ́-wrɔn nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀ lɔ. 19Anwrɔn hɔ̀n léyi kɛ yá Anhobɩ́ ankà hɩ ke sɩ́ nyriɛn nɔn, yɔ dù yɔ cá ɛnlevri mùan léyi ɛci-ẅì ke bore nɔn: Anwa-wrɔn kɛ và kɩ ke frɛ́ ɛci léyi yɛ tɛ́ y'ɛnbɔrɛ lɔ mɛ̀n nɔn. 20Ndɔ hɔ̀n ndù cá ɛbùhiẅia léyi ɛci ke bore ɛwú nɔn: Yɔ yá ankà lɔ kɩ yɔ bɩ́ nɛ̀n pɔ̀püɛ̀ mɛ̀n kpatakpata lɔ. 21Tɛ́n yɔ sɩ́ teze nɛ̀n nɛ́n di annyràn y'ɛnbɔrɛ lɔ mɛ̀n, yɔ ẅɛn nɛ̀n yɔ hɛ́n ɛnvra cá mɛ̀n. Kɩ zɛtɛn, ɛnvra léyi ɛgbànkàn mán ejüezì kɛ vá Ɔwɔ-ankà-dɔ̀ kruhú nɔn, yɔ teze ɛnvra zri lɔ y'ankàẅì-bùtan lɔ. 22Ndɔ hɔ̀n kɛ cɔ́ ɛci-ẅì lɔ ɔwi-tɛ̀ granmɛ̀n: yɔ yá ankà-dɔ̀ lɔ, tɛ́n ɛnhibù wú ankà-tro mán n'ɛfrɛ́n nɛ̀ncüì-dì kɛ kɛ́n ankà-dɔ̀ lɔ ɛndɔ̀nwrɔ̀n hɛ́n, kɩ nɛ́n sɩ́ shi ɛnẅì zriɛmɛ́n. 23Ɛtrɔmɛ̀n lɔ, anwrɔn ndɔ hɔ̀n kɛ cɔ́ ɛci-ẅì lɔ ɛnhi ankrànkràn mɛ̀n: yɔ yá ankà-dɔ̀ lɔ kɩ yɔ nyri n'ɛmɛ̀n; zɛtɛn yɔ shi ɛẅì, ɛnjanbɔ̀ ɛkoẅi-ɛnrì, ndɔ hɔ̀n ɛkoẅi-anhɔ̀n kɩ ndɔ hɔ̀n ɛẅia-ɛvà.”
Ɛfi gbàngbàn nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀
24Zhezü kɛ dɔ́ yɔ nyandrɛn nyàntɛn ankà: “Nyàn eci léyi Anhobɩ́ Nɛ̀ncüì-dúyri dú cá nɔn: ɔwrɔn tɔ̀n tɛ́ ɛci ankrànkràn n'ɛkɛ̀tɛ lɔ mɛ̀n. 25Ɛnnyran tɔ̀n, ɛnvra léyi anwrɔn lɔ fɛn dɛ́ nɔn, ɛci-tɛ́-wrɔn ndɔ lɔ, n'egbri-wrɔn tɔ̀n nvà, tɛ́ ɛfi gbàngbàn ɛci ankrànkràn lɔ mɛ̀n, kɩ nɛ́n nan-hɔ̀n. 26Ɛnvra léyi ɛci hɔ̀n lɔ dì hɩ ke shi ɛẅì nɔn, ɛfi gbàngbàn lɔ mán srɔ. 27Eci-bɩtan-bɔ̀ nvà kɛ dɔ́ ɛkɛ̀tɛ̀-nɛ́n-zi lɔ le: ‘Ankà-yé-wrɔn, ɛ̀ tɛ́ ɛci ankrànkràn v'ɛkɛ̀tɛ̀ lɔ mɛ̀n; zɛtɛn tɛyri de ɛfi gbàngbàn ndɔ lɔ ndù kɛ và nɛ́n?’ 28Ɛci-tɛ́-wrɔn mrɛ́n yɔ ɔmùan le: ‘Egbri-wrɔn tɔ̀n de hán eci ndɔ lɔ nɔn.’ Zɛtɛn eci-bɩtan-bɔ̀ lɔ ke yrɛ nɛ̀n le: ‘E ji bɔ̀ hɔ̀n bɔ̀ frɛ́ ɛfi gbàngbàn hɔ̀n lɔa?’ 29Ɛci-tɛ́-wrɔn mrɛ́n yɔ ɔmùan le: ‘Hɔ̂, ɔmuhi ɛnvra léyi nye le dú ɛci frɛ́ mɛ̀n nɔn, nyɛ lɛ zɛ̀n frɛ́ eci ankrànkràn lɔ mán. 30Nyɛ́n teze yɔ, yɔ dì, hàn kɩ kɛ cɔ́ ɛci-küɛ vra, kɩ hɩ vra lɔ, mɛ lɛ dɔ́ ɛci-küɛ-bɔ̀ le: nyɛ́n gɔ̀ frɛ́ ɛfi gbàngbàn hɔ̀n lɔ, ô nyɛ́n kora yɔ nyɛ́n ku ɛnhyà, zɛtɛn nyɛ́n sɩ́ antɛ̀-ẅì lɔ m'ɛci-hɛ́n-wɔn lɔ mɛ̀n.’ ”
Ɛtɛ̀-ẅì tɔ̀n léyi n'ɛẅì ye bi mutardɛ̀n nɔn, nɛ́n nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀
(Nyɛ́n nyan Markɛ̀n 4:30-32; mán Lükɛ̀n 13:18-19 wrú lɔ mɛ̀n)
31Zhezü vru kɛ dɔ́ yɔ nyandrɛn tɔ̀n nyàntɛn mɛ̀n ankà: “Anhobɩ́ Nɛ̀ncüì-dúyri dú cá ɛtɛ̀-ẅì tɔ̀n léyi ɔwrɔn tɔ̀n bɩ́ tɛ́ n'ɛkɛ̀tɛ lɔ mɛ̀n nɔn. 32Nɛ̀n dú ɛci-ẅì léyi cɛcɛ vrán ɛci-ẅì hɔ̀n lɔ fɛn nɔn; tɛ́n ɛnvra léyi ne dì nɔn, ne sevri vrán antɛ̀ hɔ̀n lɔ fɛn dú ɛkɛ̀tɛ̀ lɔ mɛ̀n nɔn: nɛ srɔ ɛtɛ̀, kɛ hán tán annrɛn hɔ̀n kɛ vá ku y'anwɔn n'ɛwú.”
Eci-fɔ́-ci nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀
(Nyɛ́n nyan Lükɛ̀n 13:20-21 wrú lɔ mɛ̀n)
33Zhezü kɛ dɔ́ yɔ nyandrɛn nyàntɛn ankà: “Anhobɩ́ nɛ̀ncüì-dúyri dú cá eci-fɔ́-ci léyi ɛnnyɔnwrɔn tɔ̀n ke bɩ ke gbro dùdú-sɔ́n mɛ̀n, ô kɛ̀ hán dùdú-sɔ́n lɔ kɛ̀ cɔ́ ɛyri kɛ̀ fɔ́.”
Ɔmu le Zhezü kɛ hán kɛ dɔ́ nyandrɛn mɛ̀n ankà nɔn
(Nyɛ́n nyan Markɛ̀n 4:33-34 wrú lɔ mɛ̀n)
34Zhezü kɛ dɔ́ fɛcüè hɔ̀n ankà ndɔ hɔ̀n lɔ fɛn nyandrɛn mɛ̀n. Nɛ́n sɩ́ dɔ́ yɔ ankà, ke dú kɛ kè sɩ̀ dù nyandrɛn mɛ̀n. 35Nɛ hán ɔmu lɔ, ô Ɔwɔ-mùanwú-ankà-dɔ́-wrɔn ankà ndɔ lɔ dɔ̀ nɔn, kɛ̀ sá nmù:
“Mɛ lɛ dɔ́ yɔ ankà nyandrɛn mɛ̀n,
mɛ lɛ dɔ́ yɔ ɛci hɔ̀n léyi dú ɛbán mɛ̀n
ɛnhibù krubɔmɛ̀n hán hɛ́n nɔn yi ankà.”
Zhezü kɛ dɔ́ ɛfi gbàngbàn nyandrɛn mɛ̀n ankà
36Zɛtɛn Zhezü teze fɛcüè lɔ kɩ hɔ́n ɛbemɛ̀n. N'ɛsɛ̀nkɛn-bɔ̀ sɔnba nɛ̀n ɛtɛ̀sɛ̀n kɩ kɛ dɔ́ nɛ̀n le: “Ɛ̀ dɔ́ bɔ̀ ɛfi gbàngbàn léyi dú ɛkɛ̀tɛ̀ lɔ mɛ̀n nɔn, nɛ́n nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀.” 37Zhezü mrɛ́n ɔmùan le: “Ɔwrɔn léyi kɛ tɛ́ ɛci ankrànkràn nɔn, dú ɔwrɔnẅì Ẅì; 38ɛkɛ̀tɛ̀ lɔ, dú ɛnhibù; ɛci-ẅì ankrànkràn dú anwrɔn hɔ̀n léyi ke bɩ́ Anhobɩ́ nɛ̀ncüì-dúyri ankà nɔn, ɛfi gbàngbàn dú anwrɔn hɔ̀n léyi dú Anwa-wrɔn mɛ̀n-bɔ̀; 39egbri-wrɔn léyi kɛ tɛ́ ɛfi gbàngbàn nɔn, dú anwa-wrɔn; ɛci-küɛ-vra, dú ɛnhibù trɔ vra; kɩ ɛci-küɛ-bɔ̀ dú Ɔwɔ-kùyüre-bɔ̀. 40Ɔmu zri léyi ye frɛ́ ɛfi gbàngbàn ku ɛnhyà nɔn, ɔmu zri lɔ de ke le dù tán ɛnhibù trɔ vra lɔ nɔn: 41Ɔwrɔnẅì Ẅì kɛ lɛ wá n'ɛkùyüre-bɔ̀ ɔkɔ̀hɔ̀n, yɔ lɛ mrɛ́n anwrɔn hɔ̀n lɔ fɛn léyi kɛ hán yɔ muan-ẅì hɔ̀n ke bru ɛgbàn mɛ̀n, hɩ kɛ zrɛ́n y'ankàẅì-bùtan lɔ nɔn, kɛ̀ sɔhɔ́ n'edúyri, 42ô kɛ̀ kɔ́n yɔ ku ɛnhyà vri lɔ mɛ̀n, nanvrɛn lɔ de yɔ le wú ɛyú, kɩ yɔ lɛ rá ɛnnyî. 43Tɛ́n, zɛtɛn anwrɔn hɔ̀n léyi kɛ wá Ɔwɔ nɔn kɛ lɛ gbrɛ́n kɛ̀ hán ɛnbri léyi dú yɔ Zi dúyri lɔ nɔn hɔ́. Nyɛ́n die nukù anvrɛnvrɛn, ke dú kɛ nyɛ́n ẅɛn nukù!”
Ɛnnɛ̀ncüì-di-ci léyi bán mán anhàn shishi breci
44“Anhobɩ́ nɛ̀ncüì-dúyri dú cá ɛnnɛ̀ncüì-di-ci léyi bán dú ɛkɛ̀tɛ̀ tɔ̀n mɛ̀n nɔn. Ɔwrɔn tɔ̀n kɛ cɔ́ ɛnnɛ̀ncüì-di-ci ndɔ lɔ kɩ ke vru kɛ bán nɛ̀n. Ɔwrɔn lɔ ke dú ɛnbɔrɛbruemɛ̀n kɩ kɛ hɔ́n hɛ́ ɛci hɔ̀n lɔ fɛn léyi nɛ́n ẅɛ̀n nɔn, kɩ ne vru ɛmɛẅi nɛ và, nɛ wɔ́ ɛkɛ̀tɛ̀ ndɔ lɔ. 45Anhobɩ́ Nɛ̀ncüì-dúyri dú cá anhàn-zhrɛ́-wrɔn tɔ̀n léyi ke ji ɛbreci ankrànkràn nɔn. 46Ɛnvra léyi nɛ cɔ́ anhàn shishi tɛn lɔ nɔn, nɛ hɔ̀n nɛ hɛ́ ɛci lɔ fɛn léyi nɛ́n ẅɛ̀n nɔn, kɩ nɛ wɔ́ ɛbreci ndɔ lɔ.”
Ɛdàn nyandrɛn mɛ̀n ankà-dɔ̀
47“Anhobɩ́ nɛ̀ncüì-dúyri vru dú cá ɛdàn léyi ye die nɛnbà cɛ mɛ̀n, hɩ kɛ ẅɛn ɛcàn mɛ̀ntɛ mɛ̀ntɛ lɔ fɛn nɔn. 48Ɛnvra léyi ɛcàn ke yɩ́ ɛdàn lɔ nɔn, ɛnshiemɛ̀n-kɔ̀hɔ̀n-hán-bɔ̀ kɛ wán nɛ̀n sɩ́ ɛnshi gbàtà mùan, zɛtɛn yɔ yɛ́, yɔ jrɔ ɛcàn hɔ̀n lɔ: yɔ ku ɛcàn ankrànkràn hɔ̀n lɔ ankɛ́ mɛ̀n kɩ yɔ kɔ́n ndɔ hɔ̀n léyi kè sɩ̀ zrɔ̀a nɔn cüe. 49Ɔmu lɔ de ke le dú ɛnhibù trɔ vra lɔ nɔn: Ɔwɔ-kùyüre-bɔ̀ kɛ lɛ và kɛ mrɛ́n anwrɔn gbàngbàn hɔ̀n kɛ̀ sɔhɔ́ ɛnyrɔnnan-bɔ̀ granmɛ̀n, 50ô kɛ̀ kɔ́n yɔ ku ɛnhyà vri lɔ mɛ̀n. Nanvrɛn lɔ de yɔ lɛ wú eyú kɩ yɔ lɛ rá ɛnnyî nɔn.”
Ɛnnɛ̀ncüì-di-ci wrù mán angbànvri
51Zhezü ke yrɛ yɔ le: “Nyɛ́n yá ankà ndɔ hɔ̀n lɔ fɛn y'ɛmɛ̀n hàn?” Yɔ mrɛ́n nɛ̀n ɔmùan le: “Hɛ̀ɛ̀!” 52Zɛtɛn Zhezü kɛ dɔ́ yɔ le: “Ɔmu lɔ de, Ɛnyànmàn-gbànvri-ankà-yé-wrɔn tɔ̀n léyi kɛ srɔ Anhobɩ́ nɛ̀ncüì-dúyri sɛ̀nkɛn-wrɔn nɔn, kɛ lɛ dù kɛ̀ cá ɔwrɔn léyi kɛ cɔ́ ɛci wrù mán ɛci gbànvri n'ɛnnɛ̀ncüì-di-ci lɔ mɛ̀n nɔn.”
Nazarɛtɛ̀n anmàn-bɔ̀ ke sɩ́ bú Zhezü ankà kɛ tán ankàẅì
(Nyɛ́n nyan Markɛ̀n 6:1-6; mán Lükɛ̀n 4:16-20 wrú lɔ mɛ̀n)
53Ɛnvra léyi Zhezü dɔ́ yɔ ankà nyandrɛn mɛ̀n trɔ nɔn, nɛ̀n cɔhɔ́ nanvrɛn lɔ 54kɩ nɛ̀n hɔ́n anmàn léyi nɛ̀n dù nɛ̀n sɔ́ nɔn. Nɛ̀n bukru ne yé ankà Ɔwɔ sɛ́n wɔn léyi dú nanvrɛn nɔn mɛ̀n kɩ anwrɔn hɔ̀n lɔ fɛn léyi dú nanvrɛn nɔn dú anvɛmɛ̀n-frɛ́n vriemɛ̀n. Yɔ dɔ̀ le: “Tɛyri de ankà-nyrì ndɔ lɔ ndù kɛ vá nɛ̀n nɛ́n? Anhɔntan de nɛ hán anvɛmɛ̀n-frɛ́n-ci ndɔ hɔ̀n lɔ nɛ́n? 55Kɛ̂, kè sɩ̀ dù nɛ́n de nɛ̀n dú anbɔ̀hɔ́-kɔ̀hɔ̀n-hán-wrɔn lɔ ẅì nɛ́n? Mari kè sɩ̀ dù nɛ́n muan? Zhakɛ̀n, Zhozɛfɛ̀n, simɔn mán Zhüdɛ̀n kè sɩ̀ dù nɛ́n muan-ẅì hɔ̀n wúcɔ̀-ẅì hɔ̀n hàn? 56Kɩ nɛ́n muan-ẅì hɔ̀n wúyɔ̀-ẅì hɔ̀n mɛhi bɔ̀ sɩ̀ dù ɛnu hɛ́n? Tɛyri de ɛkɔrɛ̀srɔn ndɔ lɔ ndù kɛ vá nɛ̀n nɛ́n?” 57Kɩ ndɔ lɔ, kè sɩ̀ tán yɔ ɛkɔrɛ̀levri, ô yɔ bú Zhezü ankà yɔ tán ankàẅì. Zɛtɛn Zhezü kɛ dɔ́ yɔ le: “Ɔwɔ-mùanwú-ankà-dɔ́-wrɔn ẅɛn ɛwá ɛyri lɔ fɛn, tɛ́n n'anmàn ɛnhi wú bɔ̀ mán n'ɛmɛ̀n-bɔ̀ kè sɩ̀ ẅɛ̀n n'ɛcüɛ̀n.” 58Y'ankàẅì-bùtan léyi yɔ sɩ̀ ẅɛ̀n hàn nɔn, hɩ le kruhú de Zhezü kè sɩ̀ hàn anvɛmɛ̀n-frɛ́n-ci bobrebe nanvrɛn anmàn lɔ nɔn.
Alladian: Ɛmɛẅi ankà ankrànkràn © Alliance Biblique de Cote d'Ivoire, 2003.
