Matyu 5
5
Yesus makan muglo kamambuno dungwa
(Luk 6:20-23)
1Yomba merkinde wingo Yesus kandre ye endpi kamun muglo ta amedungwa.#5:1 Juda yomba mambunono yegl, pirpogl sungwa yomba ye amedindre yomba ka dite bekete erambuka. Ka tau ombugl kanatnga, Matyu 13:2 ya 24:3 ya te Luk 4:20. Te disaipelma wagle ye moglmara wingo. 2Ye mambuno bogl ka beke tongwa:#5:2 Matyu 4:23-25 (ya 9:35) igle mina Yesus kongun kane suwo orkwa. Komnaiye kana yomba ka beke tendre ana okuwo yomba kinde kanekane sungwa i ere wakai eretongwa. Yegl ere te Matyu numa 5-7 nono kamga, Yesus ka merkinde dungwa i God kingdomo embriye mambunomo pre yomba ditongwa. Ana okuwo Matyu numa 8-9 yomba kinde sungwa Yesus ere wakai eretongwa i kamo boglo kuglkwa. Ana pepa Matyu mina i Yesus ka 5 keunde oltokuri diendungo pangwa. Kamo olto i numa 5-7 i ende komuno pi ka 5 olto ikra mina pangwa. Yesus kamo i makan muglo ta mogltre dipene endungwa.
3“Yomba yene spiritno
pre kundugl gogltre ana
nomano ake atne ende
waningwa, God eran ye gun
yenaglkwa, heven kingdom inaglkwa.
4Yomba kai kaglkane ere
meglkwa, God eran ye gun
yenaglkwa, God deno
munduno akebiyei tenambuka.
5Yomba ye yene pre pirko
atne orkwa i God eran ye gun
yenaglkwa, God makanmo i prapra ye tenambuka.
6Yomba mambuno du-yene
pre sikasi, kaiya ya nigl
mere yegl kindan gogl
moraglkwa, God eran ye
gun yenaglkwa. God te kuno erambuka.
7Yomba ta eremogl yomba
tau pre mitno gogl waningwa
yomba, God eran ye gun
yenaglkwa. God ye mitno gogl tenambuka.
8Nomano suna pesungwa
yomba God eran ye gun
yenaglkwa, ye God kanaglkwa.
9Yomba deno munduno
bipokndi yenambedi konbo
singwa yomba God eran
ye gun yenaglkwa, God
na nangrima meglme dinambuka.
10Yomba mambuno du-yene
erikwa ipre ye ere singwa,
God eran ye gun yenaglkwa,
heven kingdom ye inaglkwa.
11“Yomba kanimbi ene na yombanma meglmbi, ana ye eremogl ene ka kinde dite, ere sindre te, kakimbi kanekane ditembi, ana God eran ene gun yenaglkwa. 12Ene gunyei argan eriyo, sraglpre ene topono kande heven suna ene pre yei-pangwa, okuna ye ama yegl propet wagle ere singwa mere ene ere sinaglkwa.
Mundi ya ken ambuglange
(Mak 9:50; Luk 14:34-35)
13“Ene manginagle mundi mere meglkwa. Ana mundi i druwomo ta paikran, nono sragl oun kade druwomo aglke wu panambe? Mundi yeglmere kongunmo ta paikrukwa. Yomba toindi ende engre kuwagl paglkwa.
14“Ene makandle ken ambuglange meglkwa. Siti ta kamun muglo yenambuka, ye taragl ta si yokokrambuka. 15Te yomba ken-lam ta gagl ipi baket mina atnekra ta yeikraglkwa. Tamanga. Ye ipi boglmo mina bolamugl yeingo ana ambuglangesi yomba yungugl meglkwa i prapra tongwa. 16Kuno yeglmere, ene ambuglangeno i yomba ongumutno-mugl ambuglange sinan yomba ene mambunono wakai eraglkwa i kandre ana ene Neno heven suna moglkwa imbo ye dembiyesi tenaglkwa.
Yesus eremogl God lomo pamere pinande orkwa
17“Na winga i lo ya propet kanno mambuno i ta i-eglke endinagledi pre umedi pirkriyo. Na ka i kaima erekuno era pre winga. 18Na ka kaima di ene teinga, kamun kua ya makan wau borambrika enge igle, lo muno kembra beglkwa pangwa i suwara yene ta, wu taya pikrambuka. Tamanga. Lo kamo beglkwa i prapra paimogl enan taragl i pra plaudi kondinambuka. 19Yeglpre yomba ta God lomo i suwarata piran taragl yoko mereyegl eran sende pandigl, ana pi yomba ta bekete mambuno yegl ero dinan, ana ye heven kingdom imbo kangiye wu atne enambuka, ba ye na lona i sika sindre ana yomba ta bekete kuno yeglmere eriyo dinan, ye kangiye kande heven kingdom suna panambuka. 20Yeglpre na ene diteinga, “God mambunomo du-yene i ya te pirngi dingwa i ta yombuglo ere lo beke teingwa yomba ya te Parisi wagle engre atne ende pi kawa tekrimbi, ene heven kingdom suna ta pikraglkwa.”
Deno kumbrukwa ka
(Luk 12:57-59)
21Yesus ka tau yegl dungwa, “Kowano awano ka di wingwa i ene pirkondingwa, ‘Ene yomba sigoglkriyo, yomba ta eremogl yomba ta sigoran, ye kot erambuka.’ #Kisim Bek 20:13 22Ba na ka yegl di ene teinga, yomba ta eremogl angigle ta dem kumbro tenan ye kot wagle enambuka. Aglke yomba ta eremogl, angigle ta ka kinde ditenan, ye iyu kot kande wagle enaglkwa. Ba yomba ta eremogl yomba ta yegl ditenambuka. Ene yagl tom du we ta dinan, yombamo i guglo kamun pi donga denambuka.
23“Yeglpre, ene ofan iyu kamambuno yungu alta mina undre noman suna pitn ana angitn taragl tandaglme ta ere tongwa pai dinan, 24ana ene ofan i alta wagle mangigl yei pandigl, ene aglke ende ikine pi angitn moglmara emin ana ka i di akedu endinambrika, yegl erekondo pandigl okuwo ofan ipi God tenatnga.
25“Yomba ta ene ipi kot ere tenagledi eran, ene oglandi akedu endiro. Ene konbo bange enambrara i ka di akedu endiro, tamanan ye ene ipi ka tange teingwa yomba ongo wagle yenambuka. Ana ka tange teingwa yomba ene ipi kimbirnem kande ongo mina yenan, ana ye ene ipi kane yungu endinambuka. 26Na ka kaima diteinga, ene ende menda ukre kane paimogltre ana kot dumere mere topo prapra te kondinatnga.”
Yagl ambu kunogl gundingwa kamo
27Yesus ka ta yegl dungwa, “‘Yaglambu wino embino meglkwa kunogl gundokrikwa,’ #5:27 Kisim Bek 20: kamo i kamkand diteingo pirkondingwa. 28Ba na ene diteinga, yagl ta ye ambu kandre bumbuno kaima yene goran, ana yagl i dem munduwo wagle ime ye ambu kunogl gundo kondungwa. 29Yeglpre ongumutn wokra tandaglme eratnedi eran, i pogl endekondo. I wakai yene, ene ta pogl endekitn, ongun nangin mundu ipi guglo kamun endinatnga. 30Te ongun wo i tandaglme ta eratnedi eran, goglumdi kinde kondo. I wakai yene, nangin kembra ta ere i-suagle sinan nangin mundu ipi guglo kamun ende dinambiwo.”
Wiye embiye wu perepere embrika kamo
(Matyu 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)
31Yesus ka ta yegl dungwa, “Okuna ka yegl dingwa, ‘Yagl ta embiye sendinagle dinan, ana ye yaglambu simbiglki dingwa pepa i muno bogltre pandigl, ana ye embiye sendinambuka.’ #Lo 24:1 32Ana na ene diteimbo piryo: Yagl ta embiye kinde kondinan, ana ambu i konbo gua wanambedi pre yegl orkwa. Te yagl ta ambumo kinde kondungwa ikra inan ye ama kunogl gundungwa.”
Kakimbi di kaima we dikraglkwa
33Yesus ka ta ama yegl dungwa, “Kowano awano okuna yegl dingwa i ene pirkondingwa, ‘Ene kakimbi di i ka kaima endekro. Yaglkande ongumuglo wagle kamo dinga i akegidi moglo.’ 34Ba na erme ene diteinga, ene ka di gidi heven imbo we dikraglkwa, heven i God boglmo yongwa; 35te manginagle God kagle yei prukwa dumo yongwa, te Jerusalem, King Kande sitimo yongwa, 36ana ene bitn mina ka digi dikratnga. Sraglpre, ene bitn yungo suwarata ere kama ende kruwo ende erekratnga. 37Ene ka mongo bogl dinatnga. Owo din pra iwe, te tamane dimin manga iwe. Ana ka tau pitnara dinatnga ikra Satan mina ungwa.”
Yomba ta sinan si ikine endekro
(Luk 6:29-30)
38Yesus ka ta yegl dungwa, “Okuna ka digo ene pirkondingwa, ‘Yomba ta eremogl yomba ta ongumuglo si doksinan, ana mongo kuno yegl ereto. Te yomba ta eremogl singiye si uglo sinan, ene ama kuno yegl ere tenatnga.’ #Kisim Bek 21:24; Wok Pris 24:20; Lo 19:21 39Ba na ene etne yegl ditenaglka, yomba ta ene erekinde ere tembi, ene ere-ikine ende tekriyo. Te yomba ta paunan wokra atndang sinan, ama koglo kondakra temin sinano. 40Te yomba ta ene ipi kot ere tenagledi yombuglo ere gatn suna atne gugl inan, ama gagl tembe akiye gugl to. 41Te yomba ta yombuglo ere ene gaglmo bona konbauna sungunagle kine ipo dinan, ene konbauna olto kine ipo. 42Ana yomba ta taragl ta naro dinan, ene to, te ta taragl kur i-wanagle dinan ama to.”
Kunda ikine kanwakai yeinamga
(Luk 6:27-28; 6:32-36)
43Yesus ka tau ama yegl dungwa, “Okuna ka yegl digo ene pirkondingwa,#5:43 Yomba yeinomga wakai kamga i pepa pris kongun (Wok Pris 19:18) mina pangwa. Ba i ta dipogl sikrukwa, ana “yomba kunda ikine deno kumbro teingwa” i aglo kra ume. Ba pepa Lo mina 7:2 ya 20:16 ya Buk Song 139:21-22 kanamga. ‘Enene yombanma kanwakai yei, kundan ikine kankinde yenatnga.’ 44Ba na etne ene yegl ditenaglka, ene kundano ikine kanwakai yei, te ene eresingwa yomba ye pre God kamange eretenaglkwa. 45Yegl erimbi Neno Kande heven moglkwa imbo kaima nangiglma moraglkwa. Yeglpre, ye orko ande si yomba kinde ya te du-yene wagle akiye tongwa, te ye dungo kamun si yomba kinde ya te du-yene wagle akiye tongwa. 46Ana yomba ene wakai kanaglkwa i ene ye ama wakai kanimbi ana ene God mina sragl topo inaglme? Takis ingwa yomba mambuno kuno yegl ama erekrimo? 47Ana ene yeinenga keunde ka wakai dite motn, sragl ere yomba pere kanwakai yenatne? Kamambuno pirpogl sikrikwa yomba ama yegl erekrimo? 48Yeglpre ene Neno heven imbo du-yene moglmere yegl ene ama du-yene molo.”
© 2008, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
