Luka 22
22
Yuda akakɨsa kagwisiso Yeso
(Matayɔ 26:1-5; Malɨkɔ 14:1-2; Yuani 11:45-53)
1Yɨnga nɨnɔ ɓalyaga ndɨ mino mukati wokofulu, nɨnɔ ɓamakaga ɓɛ Pasɨka a kʉwa ndɨ ɓuwobi. 2Ɓokumu-kumu na ɓowonisilo ɓa mʉtʉʉ ɓa ndɨ kakɨsa pisi kamwɔ Yeso ɓɨpɛlɛ, kyɛ ɓa ndɨ kaʉɓanga ɓambanzʉ. 3Kʉwa wa, Abɨlɨ ogulya ndɨ kʉsɔ ka Yuda Isikalioti, ɓemoti ka ɓatʉtʉmbwa tɛkɛɓɛ na ɓaɓa. 4Aga ndɨ kaʉkanana na ɓokumu-kumu na ɓangama ka ɓazamʉ ɓa Ndaɓʉ ko Kunzi ko bulya kʉgabɨlya Yeso. 5Ɓogwa ndɨ magyagya kʉgbɛ ko bulya yi, ɓʉkanana ndɨ kapá ɓuyi. 6Yuda aɓɨnɨkyana kʉwa ndɨ, apʉnga kakɨsa pisi kaʉgabɨlya Yeso ɓɨpɛlɛ.
Yeso utikini ɓaɓɨɓya ɓaɓa kaamba malɨlɨ ma Pasɨka
(Matayɔ 26:17-25; Malɨkɔ 14:12-21; Yuani 13:21-30)
7Ka yɨnga nɨyɔ ɓalyaga mino mukati nɨ ɓakagyɨgʉ na sɨbʉkʉsɔ nɨsɔ ofulisogo, lɨsyɛ nɨlɔ ɓʉmwɔgɔ ndɨ mino ɓomikya ɓakɔndɔlɔ ko bulya malɨlɨ ma Pasɨka ɨtʉlyana ndɨ. 8Kʉwa wa Yeso atɨka ndɨ Pɛtɛlɛ ɨɓʉ na Yuani, ʉɓɨkya ɓɛ: «Wogoni katiɓungusilyogo malɨlɨ ma Pasɨka.» 9Ɓamuusa ndɨ ɓɛ: «Wakapa sɛ ɓɛ toɓungusyogiku yanɨ?» 10Yeso usikisya ɓɛ: «Hukononi, nɨyɔ mogulya ka gʉɗʉ, mabangana na alʉkʉ ɓemoti obinikini mbɨkɛ yo liɓo. Wogoni pa imoti na ɨɓʉ kadwɛ ka ndaɓʉ yi nɨyɔ ogulyoku mino, 11mamuuso mombukwana ndaɓʉ ɓɛ: ‹Muwonisilo akaumuusa ɓɛ ndaɓʉ tino yɔ alya mina Pasɨka pa imoti na ɓaɓɨɓya kakɨ?› 12Amʉwanya kʉwa miso ma ndaɓʉ mudingi ka ndaɓʉ ya kʉgʉ, nɨyɔ ayiɓungusyaga ɓɨnza. Moɓungusyaga kʉwa pa ɨlyalya kʉ ɓɛyɔ.» 13Ɓaga ndɨ, ɓatakanya masɨ ɓɛyɔ Yeso a ndɨ mino nɨ uɓikyini, ɓamba kʉwa ndɨ malɨlɨ ma Pasɨka kʉ ɓɛyɔ.
Gbɔgbɔ ka Mombukwono-dosu
(Matayɔ 26:26-30; Malɨkɔ 14:22-26; 1 Ɓakolito 11:23-25)
14Nɨyɔ ngbinga mʉlyalya ɨtʉlyana, Yeso apʉnga ndɨ kalyalya pa imoti na ɓatʉtʉmbwa. 15Kumbuso yi ɨyɨ aka na ɨɓʉ ɓɛ: «Na ndɨ na mʉsasa kʉgbɛ kalya Pasɨka yi nɨmʉ ma pa imoti na iɓunu kambwa wa kigyogyiso. 16Kyɛ nakamʉɓɨkya ɓɨngbanganya ambɛ nakalyɨgʉ ndɛkɛ ɓata Pasɨka kadwɛ kʉ kwa kʉ igyonosa ndɛkɛ mino ka Ɓʉngama ko Kunzi.» 17Kʉwa wa ɓapá kɔpɔ wa vinya, amigisya Kunzi ɨbɨba, kumbuso yi aɓɨkya ɓɛ: «Muvoni kɔpɔ wa vinya yi nɨmʉ, mamwo luga kunu ɓasɨ. 18A ɓɛyɔ, nakamʉɓɨkya ambɛ, katʉkya mbɨya-mbɨya wanʉ, nakomwigʉ ndɛkɛ ɓata vinya wa muzabibu kadwɛ ko ngbingo yi nɨnɔ Ɓʉngama ko Kunzi odoku ndɛkɛ mino.» 19Kʉwa wa ava ndɨ mukati, nɨyɔ amigisya Kunzi ɨbɨba, oɓunonogo, ʉlʉpyaga, ʉɓɨkya ɓɛ: «Nzʉyɨ kamɨ nɨyɨ ipi ko bulya kunu. Gyogoni ɓɛyɔ kɛtamana yi.» 20Kumbuso wa malɨlɨ, Yeso ʉpá kɔpɔ wa vinya ɓɛgɛyɔ, ʉɓɨkya ɓɛ: «Kɔpɔ yi nɨmʉna a agʉmɛ wambɨya ko Kunzi pisi ka ɓangʉ kamɨ nɨyɔ oɗukogi ko bulya kunu. 21Luki limoti hukononi! Mʉtʉ yi nɨnɔ akegaba ka ɓomuyoniso akalyalya pa imoti na ɨmɨ. 22A ɓɛyɔ, Mika-mʉmbanzʉ akokwo mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ Kunzi oɓungusyaga ndɨ mino, luki limoti kumbu yidingi ka mʉtʉ yi nɨnɔ akagabo yi!» 23Kʉwa wa ɓatʉtʉmbwa ɓapʉnga ndɨ kauusono luga kaɓʉ ɓɛ wanɨ sɛ nɔ akwanana kagya inguo ya lɨkpʉmʉka li nɨlɔ.
Wanɨ nɔ a mʉtʉ wa ɨbɨba luga ka ɓaɓɨɓya?
24Kumbuso yi ɓaɓɨɓya ɓapʉnga ndɨ kolutono ɓanimuuso ɓɛ wanɨ nɔ mʉtʉ wa ɨbɨba kʉgbɛ luga kaɓʉ. 25Yeso ʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Ɓangama ɓakpʉkpʉ ɓa ɓɛvananza ɓayɔ ɔɓɨlɨ yi nɨmʉ ɓatɨwaga ɓɛvananza kaɓʉ na mʉpamʉ na nɨɓɔ ɓa no ngu kʉgʉ kaɓʉ ɓapaga ɓɛ ɓʉmakɨ ɓɛ: ‹Ɓagya-manza.› 26Iɓunu makogyonitɔgʉ abɛ ɨɓʉ! Luki limoti mʉtʉ yi nɨnɔ a abɛ pʉta luga kunu okwononi kaiko abɛ miki. Na mʉtʉ yi nɨnɔ a abɛ ngama okwononi kaiko abɛ mʉgya-ligubo. 27Mʉtʉ tino pɨyɛ nɔ a na ɨɓɨba kʉgbɛ? A mʉtʉ yi nɨnɔ ikaga wakiko kalyalya, ikanɨ nɨnɔ ikaga kagya ligubo la malɨlɨ? A mʉtʉ yi nɨnɔ ikaga wakiko. Iyo, a ɓɛyɔ, luki limoti ɨmɨ na luga kunu abɛ mʉgya-ligubo. 28Iɓunu mikaga ndɨ pa imoti na ɨmɨ ɓongbinga ɓasɨ wa ɓikaga ndɨ mino kegyogyiso. 29Na ɨmɨ kamʉpá Ɓʉngama ɓɛgɛyɔ baba ɛpá ndɨ minɔ ɨmɨ. 30Kʉwa ɓɛgɛyɔ malyalya ndɛkɛ, momwo pa imoti na ɨmɨ ka Ɓʉngama kamɨ, mikanana ndɛkɛ ka moliki ma ɓʉngama kosombiso mababa tɛkɛɓɛ na maɓa ka Ɓezaleli.»
Yeso akaɓɨkya Pɛtɛlɛ ɓɛ amanganyatʉ
(Matayɔ 26:31-35; Malɨkɔ 14:27-31; Yuani 13:36-38)
31Yeso aɓɨkya kʉwa ndɨ Simoni Pɛtɛlɛ ɓɛ: «Hʉkana ɓɨnza, Simoni: Ɓahukulyi Abɨlɨ pisi ɓɛ amʉpɨpɨ ɓasɨ ɓɛyɔ ɓapɨpaga mino mʉpʉnga. 32Luki limoti ɨmɨ nulumbilyito ɓi ambɛ baya kakʉ kodikogonitɔgʉ, ɨwɛ, wakemigilyoku ɓanʉ ɓata, utumisa ɓamamakʉ mambɛngɨ.» 33Pɛtɛlɛ aka ndɨ ɓɛ: «Mombukwono-dosu, na wakɨtʉlya kaɨnda ka ligbito, gʉtʉgʉ ka kukwakʉ aka pa imoti na ɨwɛ.» 34Yeso asikisya ndɨ ɓɛ: «Pɛtɛlɛ, nakaʉɓɨkya ɓɨngbanganya ambɛ no biti ya lɨsyɛ li nɨlɨ, kɔkʉ kalɨkagʉ nɨ wakanemongonyigʉ nganga yɨsaa.»
Wikoni ɓakɨtʉlya kaʉlanana
35Kʉwa wa Yeso umuusa ndɨ ɓaɓɨɓya ɓɛ: «Ngbingo yi nɨnɔ namʉtɨka ndɨ mino kaɓɨkyaga Mongoni Manza nɨ makigwinonogigʉ no luki abɛ ɓuyi, kʉgba, ɓɛkpakʉ, mazangatʉ ndɨ luki?» Ɓosikisya ndɨ ɓɛ: «Haaa, takazangagʉ ndɨ luki gʉtʉgʉ limoti aka.» 36Ʉɓɨkya kʉwa ɓɛ: «Luki limoti mbɨya wanʉ, mʉtʉ nɨnɔ a no ɓuyi okwononi kʉwa kava. A mʉɗɔngɔnɨ gɔnɨ abɛ nɨnɔ a na kʉgba. Na nɨnɔ kɛgʉ na dʉkpa ya lʉnga, okwononi kagaba koti kakɨ, oluwa imoti. 37Kyɛ nakamʉɓɨkya ɓɨngbanganya ambɛ okwononi igyonosi kʉgʉ ka ɨmɨ nɨlɔ ikpikaga ndɨ ka Moɓiso ɓɛ: ‹Ɓamatana ndɨ pa imoti na ɓagya-manyɛ.› Iyo nakamʉɓɨkya ambɛ nɨlɔ ikpikaga ndɨ kʉgʉ kamɨ ika kʉwa kaigyonoso.» 38Ɓaɓɨɓya ɓaɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Mombukwono-dosu, wɨna ɓadʉkpa ɓayɨɓa nɨɓa yɨ.» Usikisya ndɨ ɓɛ: «Ama ɓʉɓwa.»
Yeso ogoni kalʉmba ka Ngʉpa ya Mizeituni
(Matayɔ 26:36-46; Malɨkɔ 14:32-42)
39Kʉwa wa Yeso opupa ndɨ kunzi wa gʉɗʉ, aga ka Ngʉpa ya Mizeituni ɓɛyɔ aka yɔ agyaga ndɨ mino. Ɓaɓɨɓya kakɨ ɓaɓyɛ ndɨ. 40Nɨyɔ ɓadwɛ ka pa yi nɨyɔ, ʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Lumboni kyɛ makogwonitɔgʉ ka kʉɓɔɓɔkʉ.» 41Kumbuso yi idukula ndɨ ɓyɨ na ɨɓʉ, oɓuno moli, alʉmba, 42ɨyɨ aka ɓɛ: «Baba ooo, wakapa, wekiɗisya ɓaka kɔpɔ yi nɨmʉ. Luki limoti, sɨpananɨsɔ kakʉ sɔ igyonosi nɨ kɛgʉ nɨsɔ kamɨ.» 43[Kʉwa wa malaika ɓemoti kotukyoku kʉgʉ wa lɨsyɛ apuponilyoku, atumisa ndɨ lɨmbɛngɨ. 44Yeso a ndɨ ko kumbu yidingi, idukulaga kʉwa ndɨ kalʉmba na kɛkɛlɛ. Ɓungu apʉnga ndɨ kaɗʉka wasɨ abɛ ɓɛgbɛtɛtɨyɛ ɓa ya ɓangʉ.] 45Kumbuso wa malʉmba, igoku kʉnʉ ɓaɓɨɓya ɓa ndɨ mino. Ʉtakanya ka ɓatɔtɔ ɓingbwungono ko bulya kumbu. 46Umuusa ɓɛ: «Heɓeee, ma kʉwa ka ɓatɔtɔ? Zuzukoni, malʉmba kyɛ makogwonitɔgʉ ka kʉɓɔɓɔkʉ.»
Ɓangama ka Ɓayuda ɓagwini Yeso
(Matayɔ 26:47-56; Malɨkɔ 14:43-50; Yuani 18:3-11)
47Ngbingo yi nɨnɔ a mbɛyɨ ndɨ mino asɨ kanzɨna aka ɓɛyɔ, ambaza ka ɓambanzʉ opuponoku. Yuda, nɨnɔ a ndɨ ɓemoti ka ɓatʉtʉmbwa tɛkɛɓɛ na ɓaɓa nɔ a ndɨ kaukpokyonisoku. Akpuɗoku ndɨ Yeso kapututo. 48Luki limoti, Yeso amuusa ndɨ ɓɛ: «Yuda, wakapututa Mika-mʉmbanzʉ kowonisilo ɓɛ wagobini?» 49Nɨyɔ ɓaɓɨɓya ɓɨna nɨlɔ a ndɨ kapa kaigyonoso lɔ, ɓamuusa ɓɛ: «Mombukwono-dosu, tʉlananɨtɔ na ɓatʉ ɓi nɨɓa na ɓadʉkpa kusu?» 50Ɓemoti luga kaɓʉ ayipo mʉgya-ligubo ko kumu-kumu, akɔ ndɨ kutiliko kwa kʉmbanzɨkanɨkɔ. 51Luki limoti Yeso ʉɓɨkya ɓɛ: «Wosoni, ama ɓʉɓwa.» Avɨla ndɨ kutiliko ka alʉkʉ nɔ, ahukuso. 52Kumbuso yi Yeso ʉɓɨkya ndɨ ɓokumu-kumu, ɓangama ka ɓazamʉ ɓa Ndaɓʉ ko Kunzi na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ nɨɓɔ ɓodoku ndɨ kagwi ɓɛ: «Moduku kegwi na ɓadʉkpa na ɓɛngbɨngɨlɨ abɛ nakika mʉtʉ wo kuɓakʉ? 53Nikaga ndɨ pa imoti na iɓunu masyɛ masɨ ka Ndaɓʉ ko Kunzi, makegwigʉ ndɨ. Luki limoti ngbingo a kʉwa no kunu iɓunu pa imoti na ngama wo biti.»
Pɛtɛlɛ amongonyini Yeso
(Matayɔ 26:57-58, 69-75; Malɨkɔ 14:53-54, 66-72; Yuani 18:12-18, 25-27)
54Kʉwa wa ɓagwi ndɨ Yeso. Ɓaga na ɨyɨ, ɓamingyisa ndɨ ka ndaɓʉ ko kumu-kumu. Pɛtɛlɛ a kʉwa ndɨ ɨyɨ kaɓɨɓya nɨ a ɓyɨ. 55Ɓagbʉnda ndɨ ɓuku ka pa yangba, ɓikanana ndɨ wa, Pɛtɛlɛ odoku ndɨ gɔnɨ kaiko luga kaɓʉ. 56Mʉgya-ligubo ɓemoti muko yi amɨna ndɨ wakiko ka kpɔlɔ wo ɓuku, anda ɓizumuuu, ɨyɨ aka ɓɛ: «Alʉkʉ yi nɨmʉna a tʉ ndɨ gɔnɨ pa imoti na ɨyɨ.» 57Luki limoti Pɛtɛlɛ anganya ndɨ, aɓɨkya ɓɛ: «Eze, nakamibigʉ ɨmɨ.» 58Kagya ɓata yɨkɛɗɛ ɓɛnɛ, mʉtʉ wagɔgɔ amɨna ndɨ, aɓɨkya ɓɛ: «Gʉtʉgʉ ɨwɛ aka, wa ɓemoti kaɓʉ gɔnɨ.» Luki limoti Pɛtɛlɛ asikisya alʉkʉ nɔ ɓɛ: «Wai aaa, nakɛgʉ ɨmɨ ɓemoti kaɓʉ.» 59Kagya ɓata abɛ saa imoti ɓɛnɛ, mʉtʉ wagɔgɔ otiwolya ɓɛ: «A ɓɛyɔ, mʉtʉ yi nɨmʉ ɓa ndɨ pa imoti na ɨyɨ, kyɛ a Mʉgalilaya.» 60Luki limoti Pɛtɛlɛ asikisya ɓɛ: «Alʉkʉ aaa, nakɛgʉ kaiba ambɛ wakapa kaɓɨkya ɓʉnɨ.» Ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ a ndɨ mino kanzɨna nɔ, kɔkʉ alɨka. 61Mombukwono-dosu oyikana ndɨ, anda Pɛtɛlɛ ɓɨngbangbangba. Kʉwa wa, Pɛtɛlɛ atamana lɨkpʉmʉka nɨlɔ Mombukwono-dosu aɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Kambwa kɔkʉ kaalɨka na lɨsyɛ li nɨlɨ, wika nɨ wemongonyini nganga yɨsaa.» 62Pɛtɛlɛ opupa ndɨ kunzi, apʉnga ndɨ kagama no kumbu kʉgbɛ.
Ɓakatʉmbwa na kabʉma Yeso
(Matayɔ 26:67-68; Malɨkɔ 14:65)
63Ɓalʉkʉ nɨɓɔ ɓa ndɨ kaɓuulyaga Yeso ɓa ndɨ katɨba na kabʉma. 64Ɓakanda ndɨ miso na kutuko, ɓanamuusa ɓɛ: «Tɨtʉlya, wanɨ nɔ uipi!» 65Ɓaɓuɓisa ndɨ ɓitu na mosikoni.
Ɓogoni na Yeso ka Basa-Yidingi
(Matayɔ 26:59-66; Malɨkɔ 14:55-64; Yuani 18:19-24)
66Nɨyɔ lɨsyɛ asyɛ, ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ka Ɓayuda, ɓokumu-kumu na ɓowonisilo ɓa mʉtʉʉ ɓamʉmʉkana ndɨ. Ɓaga ndɨ na Yeso kasombiso ka Basa-Yidingi, 67ɓamuusa ndɨ ɓɛ: «Kika nɨ ɨwɛ nɨ Kilisito, tɨɓɨkya.» Luki limoti, usikisya ndɨ ɓɛ: «Nakamʉɓɨkya, makɛbaɨlyɨgʉ, 68na nakamumuuso lɨkpʉmʉka, makesikisyigʉ. 69Luki limoti katʉkya mbɨya-mbɨya wanʉ, Mika-mʉmbanzʉ ika ɓanʉ wakiko ka kʉmbanzɨkanɨkɔ ko Kunzi nɨnɔ a nɔ ngu.» 70Kʉwa wa ɓatʉ ɓasɨ ɓaɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Ɨwɛ nɔ wa nɛkɨ Miko Kunzi?» Usikisya ndɨ ɓɛ: «Moɓikyini nɨ iɓunu, Ɨmɨ nɨ ɨyɨ.» 71Ɓaɓɨkyana kʉwa ndɨ ɓɛ: «Takɛgʉ ɓata na nzoyi ya ɓadɛmʉ! Timukyonili nɨ iɓusu aka nɨlɔ opupisi ka mʉnɔkʉ kakɨ.»
Valið núna:
Luka 22: lik
Áherslumerki
Deildu
Afrita
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2019, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.