Matiyu 5
5
Yesu u yaꞋin kuyotsongusu a kusan
1Ana Yesu we enei ka̱bunda̱i ka uma ka, ɗa u livanki gaɗi a kakambu ko yoku ka kusan ɗa u da̱sa̱ngi. Ɗa mukumitoni n ni m ɓolongi ka̱ci ke le uka̱ra̱Ꞌi u ni, 2ɗa u ka̱na̱i kuyotsongusu le:
Una̱singai u mayun
(Luk. 6:20-23)
3“Ka̱shile ka zuwaka aza a na e yevei katsura ke le ki ta̱ u Vuzavaguɗu koci una̱singai.
Tsugono tsu Ka̱shile ci le tsu ɗa!
4Ka̱shile ka zuwaka aza a na i a̱ ma̱shi una̱singai,
adama a na Ka̱shile ki ta̱ e kuneke le uremi u ka̱ɗu.
5Ka̱shile ka zuwaka aza a na a ɗikai ka̱ci ke le ili i yoku ba una̱singai,
adama a na i ta̱ a̱ kuciya̱ ili ya aduniyan i na Ka̱shile ka yaꞋin uzuwakpani.
6Ka̱shile ka zuwaka aza a na a ci ciga ili i na Ka̱shile ki a kuciga una̱singai tsu na kpamu i a kuciga tsuwaꞋa m mini,
adama a na Ka̱shile ki ta̱ e kuneke le ucuwi.
7Ka̱shile ka zuwaka aza a na a tsu pana asuvayali a aza o yoku una̱singai,
adama a na Ka̱shile ki ta̱ feu a kupana asuvayali e le.
8Ka̱shile ka zuwaka aza a na a̱ɗu e le i ciɗa una̱singai,
adama a na i ta̱ e kene Ka̱shile.
9Ka̱shile ka zuwaka aza a na i kuyaꞋan ulinga adama a̱ ma̱ta̱na̱ una̱singai,
adama a na Ka̱shile ki ta̱ e kuɗeke le muku n ni.
10Ka̱shile ka zuwaka aza a na i o kusoꞋo atakaci una̱singai,
adama a na i a kuyaꞋan ili i na Ka̱shile ka cigai adama a na tsugono tsu Ka̱shile ci le tsu ɗa.
11Ka̱shile ki ta̱ a kuzuwaka ɗa̱ una̱singai, uma a shika ɗa baci. Ka̱shile ki ta̱ a kuzuwaka ɗa̱ una̱singai, uma a yaꞋanka ɗa̱ baci kawuya adama a̱ va̱. Ka̱shile ki ta̱ a kuzuwaka ɗa̱ una̱singai, uma a yaꞋanka ɗa̱ baci icuꞋu ya aꞋuwa kakau adama a̱ va̱. 12Uma i ta̱ a kuyaꞋanka ɗa̱ kawuya uteku u na a yaꞋankai eneki a cau. YaꞋin ma̱za̱nga̱ n a̱bunda̱i, adama a na yi ta̱ n katsupu ka gbayin a kuvana ɗa̱ gaɗi.”
Mkpaɗi n kutashi
(Mar. 9:50; Luk. 14:34-35)
13Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “A̱ɗa̱ ɗa mkpaɗi ma aduniyan. Amma te ɗai ugaꞋin wu mkpaɗi, n ɗa n namba baci uyoꞋo u ni? Vi ta̱ a kufuɗa va lapula n ɗa kpamu? I ta̱ a̱ kuva̱ma̱ n ɗa ka̱ta̱ a dasasa n ɗa, adama a na m buwa n ugaꞋin ba.
14“A̱ɗa̱ ɗa kutashi ku na ku kakana a aduniyan. Likuci i na baci yi gaɗi vu kaginda i ci yaꞋan usokongi ba. 15Uma a ci ɗika kasasu ka̱ta̱ a̱ kimba̱ kutashi ba. Amma a tsu zuwa ta̱ ku ɗa gaɗi vi kirikpa, adama a na kutashi ka ka akana uma a kpaꞋa ubuta̱ ra̱ka̱. 16Ta feu nannai, ka̱ta̱ yo okpo an kutashi a̱ ubuta̱ u uma. Yongoi mayin adama a na uma e ene ulinga u singai u ɗa̱, ka̱ta̱ a cikpa Esheku a̱ ɗa̱ a na i gaɗi.”
Yesu u yotsongushi uma Wila̱
17Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “Ka̱ta̱ i sheshe adanshi n ta̱wa̱ ta̱ kula̱nga̱sa̱ Wila̱† u Musa ba, ko kuyotsongusu ku Eneki. Ta nannai ba! N ta̱wa̱ adama a na n la̱nga̱sa̱ u ɗa ba, amma n zuwa u ɗa u shana derere. 18N dana ɗa̱ mayun, ili yi lo a̱ kupuwa̱nka̱ a̱ Wila̱ wa ba, gaɗi n iɗika yi baci a kufuɗa ya laza. Ko iɗani i kenu i Wila̱ u Ka̱shile yi lo a̱ kupuwa̱nka̱ ba, sai ili dem i shana. 19Vi iwan baci ko Wila̱ u na wi kenu, ɗa vi yotsongi uma a yaꞋan nannai feu, vi ta̱ o kokpo vuma vi kenu o tsugono tsu gaɗi. Amma ɗa baci vu tonoi Wila̱ u Ka̱shile, ɗa vi yotsongi uma o tono u ɗa, vi ta̱ a̱ kuciya̱ ubuta̱ u ma̱riki a̱ tsugono tsa. 20Sai kutono ku Wila̱ ku ɗa̱ ku laꞋa ka Afarishi koɓolo nu nlum n Wila̱, ɗababa ya kuꞋuwa o tsugono tsu gaɗi ba, ko kenu.”
Kuyotsongusu adama a wupa
(Luk. 12:58-59)
21Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “I pana ta̱ Wila̱ u Musa u danai, ‘Ka̱ta̱ vi yaꞋan munaka ba. Vuza vu munaka dem i ta̱ a kuyaꞋanka yi afada.’#Kut. 20:13; K.Wil. 5:17. 22Amma gogo na n dana ɗa̱ ta̱: vi yaꞋan baci wupa n vuza nu, i ta̱ a kuyaꞋanka wu afada. Vu dana baci vuza nu, ‘Kalau.’ I ta̱ a kubanka wu a̱ ubuta̱ we eyevafada.#5:22 Eyevafada a nam pa ele ɗa Aza e Kusheshe,† ɗaɗa eyevafada a gbagbaꞋin a Yahuda. Vu dana baci vuza nu, ‘Kalau n ili i kavama!’ Avu vi ta̱ ɗevu n kuꞋuwa akina a babu uteku.
23“Adama a nannai, vi shamgba baci a katalikalyuka† a̱ A̱Ꞌisa̱ a Gbayin, adama a na vi yaꞋanka Ka̱shile kuneꞋe, ɗa gogoꞋo va lo vi ciɓai a na vi yaꞋankai vuza unushi, 24ka̱sa̱kpa̱ kuneꞋe ku nu lo a katalikalyuka ka. Bana biꞋi i panakpanai n vuma vu nan lo, ka̱ta̱ vi yeve vu bono vi neke Ka̱shile kuneꞋe ku nu.
25“Vuza yoku wi baci nu nsata n a̱ɗa̱ ali ɗa u bankai ɗa̱ a̱ ubuta̱ wa afada, shamgbai biꞋi uye ka̱ta̱ i lapula kadanshi ka uteku u ɗa̱ kafu i yawa a̱ ubuta̱ wa afada. Ɗababa ta̱wa̱ baci i yawa ɗe a̱ ubuta̱ u keyevikafada, wi ta̱ e kuneke osoji, ele tamkpamu a gbagura ɗa̱ a̱ kunu ku ugbashi. 26N dana ɗa̱ mayun, yi a̱ kuka̱sa̱kpa̱ ubuta̱ u nan lo ba, sai i tsupa ili ya ra̱ka̱.”
Kuyotsongusu ku ukuna u tsugbani
27Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “I pana ta̱ Wila̱ u Musa u danai, ‘Ka̱ta̱ vi yaꞋan tsugbani ba.’#Kut. 20:14. 28Amma n dana ɗa̱ ta̱, vi indana baci vuka ɗa vi cikalai vu vaku n vu ɗa, vu kotso ta̱ ɗe kuyaꞋan tsugbani n a̱yi a̱ ka̱ɗu ka̱ nu. 29Ka̱shi ku usingai ka̱ nu ka zuwa wu baci kuyaꞋan unushi, kongoro kaꞋa ka̱ta̱ vu vakangu. U laꞋa ta̱ n kugaꞋan vu namba kapashi ko yoku ki ikyamba ka̱ nu, a na ikyamba i nu ra̱ka̱ ya uwa a kpaꞋa ka akina.† 30Kukiye ku usingai ku nu ku zuwa wu baci kuyaꞋan unushi, gbatya ku ɗa, ka̱ta̱ vu vakangu! U laꞋa ta̱ n kugaꞋan vu namba kapashi ko yoku ki ikyamba ka̱ nu, a na ikyamba i nu ra̱ka̱ ya uwa a kpaꞋa ka akina.”
Kupece yolo
(Mat. 19:9; Mar. 10:11-12; Luk. 16:18)
31Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “I pana ta̱ Wila̱ u Musa u danai, ‘Vali vi ta̱ a kufuɗa wo loko vuka vi ni ali u neke yi katagarda ku uloki.’ 32Amma n dana ɗa̱ ta̱, ka̱ta̱ vu loko vuka vu nu ba, sai vu ka̱na̱ yi a kuyaꞋan tsugbani. Vu loko yi baci, vi ta̱ a kuzuwa yi u yaꞋan tsugbani. Vuza na baci kpamu wo olotongi vuka va, tsugbani tsu ɗa wi a kuyaꞋan n a̱yi.”
Akucina
33Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “I pana ta̱ kpamu Wila̱ u Musa u danai, ‘Ka̱ta̱ vu kpa̱ɗa̱ kushatangu akucina a na vi yaꞋin ba, amma vi shatangu akucina a na vi yaꞋankai Ka̱shile.’#A.Gan. 19:12; Mkc. 30:2; K.Wil. 23:21. 34Amma n dana ɗa̱ ta̱, ayin a na baci yi a kuyaꞋan akucina, ka̱ta̱ i yaꞋan a ɗa n ili i yoku ba! Ka̱ta̱ vu kucina n gaɗi ba, adama a na gaɗi ɗa ubuta̱ u na Ka̱shile ki ida̱shi. 35Ka̱ta̱ i kucina kpamu n iɗika ba, adama a na ta punu Ka̱shile ka kiyangi ene a̱ ni. Ka̱ta̱ i kucina n Urishelima ba, adama a na ubirini u Mogono ma Gbayin u ɗa. 36Ka̱ta̱ vu kucina n kaci ka̱ nu ba, adama a na ko ka̱nji ke te ka̱ nu vi a kufuɗa kuzuwa kaꞋa ko okpo wa̱ri ko ulima̱ ba. 37Vi yaꞋan baci uzuwakpani, dana ‘E’ ko ‘A̱Ꞌa̱’ koci. Vu dana baci ili i na i lazai nannai, i ɗa yu uta̱ ta̱ a̱ ubuta̱ u Kalijani.”
Ka̱ta̱ vu tsupa ili i wuya n i wuya ba
(Luk. 6:29-30)
38Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “I pana ta̱ Wila̱ u Musa u danai, ‘Vuza na baci u foroi toku a̱ ka̱shi ko a kanga, to, sai u tsupa n ka̱shi ko n kanga ka̱ ni.’#Kut. 21:24. 39Amma n dana ɗa̱ ta̱: Ka̱ta̱ vu tsupa vuza na u yaꞋankai nu kawuya n kawuya ba. Vuza na baci u ɓasai nu a maguji mu usingai, kpatalakai ni mu ugula̱ ma feu u ɓasa. 40Vuza yoku u dana baci vu nusaka yi ta̱, ɗa u zuwai keyevikafada ki isaka yi motogu ma̱ nu, nekei ali n ogbodo a̱ nu feu. 41Kosoji ka gutsaka wu baci vi ɗika ucanuku u ni meli vi te, ɗika u ɗa ali meli vi re. 42Vuza u folono wu baci ili, neke yi, vuza u ciga baci kukopuku ili wa̱ nu, neke yi i ɗa.”
Cigai irala i ɗa̱
(Luk. 6:27-28, 32-36)
43Yesu u lyaꞋi kelime ɗa u danai, “I pana ta̱ uma a danai, ‘Cigai aza a̱ ɗa̱, ka̱ta̱ i iwan irala i ɗa̱.’ 44Amma n dana ɗa̱ ta̱, cigai irala i ɗa̱, ka̱ta̱ i yaꞋanka aza a na i a kutakacika ɗa̱ avasa. 45I yaꞋan baci nahannai i kokpo ta̱ muku m mayun me Esheku a̱ ɗa̱ a na i gaɗi. U tsu zuwa ta̱ kanna ku uta̱ a̱ ubuta̱ u uma a singai n uma a gbani-gbani. U ci yoꞋo ta̱ mini a̱ ubuta̱ wa aza a na a ci yaꞋan kasingai n aza a na feu a ci yaꞋan kawuya. 46Yi baci a kuciga ncigi n ɗa̱ koci, katsupu ke ne kaꞋi yi n kaꞋa a̱ ubuta̱ u Ka̱shile? Ko ishi a utafu ta a ci yaꞋan nannai. 47I yaꞋanka baci a̱ja̱Ꞌa̱ a̱ ɗa̱ koci ili i na i gaꞋin, ashe i laꞋa aza o yoku ba. Ko aza a na e yevei Ka̱shile ba, a ci ciga ta̱ a̱ja̱Ꞌa̱ e le feu. 48Adama a nannai, sai yo okpo aza a̱ ma̱riki derere uteku u na Esheku a̱ ɗa̱ a na i gaɗi i.”
Valið núna:
Matiyu 5: asgNT
Áherslumerki
Deildu
Afrita
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2012 Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved