Mixe, Totontepec: Ya̱ʼa̱ tseʼe je̱ nam ko̱jtstán juuʼ veʼe je̱ Nteʼyamˍ xyaktaajnjimdu je̱ nMa̱j Vintsá̱namda Jesucristo ka̱jx. New Testament

Ya̱ʼa̱ tseʼe je̱ nam ko̱jtstán juuʼ veʼe je̱ Nteʼyamˍ xyaktaajnjimdu je̱ nMa̱j Vintsá̱namda Jesucristo ka̱jx.

Ku veꞌe je̱ Jesús du̱ꞌix je̱ nu̱may jayu, vanꞌit tseꞌe pyejt joma veꞌe toꞌk je̱ tonu̱n je̱tseꞌe je̱m yꞌa̱jxtk. Vanꞌit tseꞌe je̱ yꞌixpa̱jkpata̱jk ñu̱je̱ꞌyjidi, je̱tseꞌe je̱ Jesús yakꞌixpa̱jkjidi jidu̱ꞌu̱m:


―Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ tyo̱kin du̱ꞌixkajptup, íttapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm.
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe tsaachvinmaaydup, yakjo̱tꞌamá̱jajadapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam.
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ nu̱u̱ꞌk aaj je̱ nu̱u̱ꞌk jo̱o̱t du̱jaye̱jptup, je̱ꞌe̱ tseꞌe yakmo̱ꞌo̱dap je̱ naxviijnit it.
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱yoojidup du̱ta̱a̱tsidup juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam cha̱jkp, kuꞌux jo̱tka̱daꞌaky tseꞌe yꞌíttat.
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ jayu du̱tukmo̱ꞌttup, tukmo̱ꞌtju̱duvapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam.
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ vaꞌajts aaj je̱ vaꞌajts jo̱o̱t du̱jaye̱jptup, yꞌíxtapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam.
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱yaknamyujo̱tꞌo̱ꞌyijidup juuꞌ veꞌe namyuꞌe̱jkju̱dup, vaꞌanupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam: “A̱tsts ya̱ꞌa̱ veꞌe je̱ nꞌónu̱kta.”
’Xo̱o̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ jayu jomtoojnju̱dup titoojnju̱dup ku̱xeꞌe du̱tonda juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam cha̱jkp, íttapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm.
’Xo̱o̱n xa miitseꞌeda ku veꞌe je̱ jayu mvinko̱jtspé̱tjada, mjomtónjada mtitónjada, je̱tseꞌe mnu̱vampé̱tjada a̱ts ka̱jx. Tukxo̱o̱ndu̱kta tseꞌe o̱o̱y ku veꞌe veꞌem myaktonda, ku̱x myakmo̱o̱ydinupeꞌe je̱ ma̱ja̱ o̱ꞌyin je̱m tsapjo̱o̱tm, ku̱x veꞌemeꞌe du̱jomtoondi du̱titoondi je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook ko̱jtsnajxpata̱jkta juuꞌ veꞌe joojntykidu tooꞌva̱jkp je̱ts kaꞌa veꞌe miitsta.


’Miitsta xa veꞌe je̱ kaan joꞌn yaja naxviijn. Ax pa̱n tó̱kinup tseꞌe je̱ kaan je̱ tyaꞌmu̱tsin, ¿vintso̱seꞌe jadoꞌk nax tyaꞌmu̱tsinuvat? Kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe yꞌuktoonnit, yakꞌu̱xko̱ꞌo̱nupeꞌe je̱ja tooꞌ aajy je̱tseꞌe je̱ jayu ñu̱te̱e̱ꞌnju̱t tyukte̱e̱ꞌnju̱t.


’Miits xa veꞌe je̱ ta̱ꞌkxpa joꞌn yaja naxviijn. Toꞌk je̱ kajpu̱n juuꞌ veꞌe je̱m ko̱pk ka̱jxm, kaꞌa tseꞌe yꞌo̱ya je̱tseꞌe yakyoꞌotsu̱t. Kaꞌa xa veꞌe je̱ ta̱ꞌkxpa yakna̱ꞌa̱k je̱tseꞌe ti yaktuknaxjópu̱t; ka̱jxm je̱ꞌe̱ veꞌe yakpu̱m je̱tseꞌe du̱kuta̱ꞌkxu̱t anañu̱joma je̱ jáyuda juuꞌ veꞌe je̱p tu̱jkp. Nay veꞌempats miitseꞌeda, veꞌem ax joꞌn je̱ ta̱ꞌkxpa je̱ nu̱may jayu du̱kutu̱ꞌkx, yaknu̱ke̱ꞌxnatá̱kada je̱ yꞌo̱y je̱ꞌe̱ je̱ja je̱ jayu vyinkujk; ku je̱ꞌe̱ veꞌe du̱ꞌíxtat je̱ yꞌo̱y je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe mtoondup, yakmá̱jadap yakjaanchadapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ nTeeꞌamda, juuꞌ veꞌe je̱m tsapjo̱o̱tm.


’Kaꞌa xa miitseꞌe mvinmáydat je̱ts je̱ꞌe̱ a̱tseꞌe nnu̱miin je̱ts a̱tseꞌe nyakkutó̱kiyu̱t je̱ Moisés je̱ pyavaꞌnu̱n je̱ts juuꞌ veꞌe jyavye̱jttu je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook ko̱jtsnajxpata̱jkta. Ka je̱ꞌe̱ ka̱jxapts a̱tseꞌe nmiijn je̱ts a̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe nyakkutó̱kiyu̱t; je̱ꞌe̱ ka̱jxeꞌe je̱ts a̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe nkutyónu̱t je̱ts a̱tseꞌe nko̱jtsvaꞌatsu̱t ti veꞌe tyijp. Tyú̱vam xa a̱ts miitseꞌe nna̱a̱jmada, namvaateꞌe yꞌit ya̱ tsajmit it je̱ts ya̱ naxviijnit it, tonká̱xjup tseꞌe nu̱jom je̱ pavaꞌnu̱n; du̱ma̱ja du̱mootska je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ pavaꞌnu̱n, tonká̱xjupts je̱ꞌe̱ veꞌe. Je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe, pa̱n pa̱n xa veꞌe du̱kakutyoomp je̱ pavaꞌnu̱n, du̱kanu̱ma̱ja je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ pavaꞌnu̱n, je̱tseꞌe veꞌem je̱ jayu du̱tukꞌix, je̱ꞌe̱ tseꞌe du̱nu̱piꞌkiká̱xup je̱ jayu juuꞌ veꞌe ijttup je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm; ax pa̱n pa̱n tseꞌe du̱kutyoomp je̱ pavaꞌnu̱n je̱tseꞌe veꞌem je̱ jayu du̱tukꞌix, ñu̱má̱japts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm. Ku̱x veꞌem a̱ts miitseꞌe nna̱a̱jmada, veꞌem xa veꞌe du̱tsa̱k je̱tseꞌe nu̱yojk o̱y xtóndat juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam cha̱jkp je̱ts kaꞌa veꞌe juuꞌ veꞌe tyoondup je̱ tsaptu̱jkpit yakꞌixpa̱jkpata̱jk je̱ts je̱ fariseota̱jk. Pa̱n kaꞌa tseꞌe veꞌem xtonda, kaꞌa tseꞌe mtá̱kadat je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm.


’Ta̱ veꞌe xꞌamo̱tunaxta ku veꞌe jidu̱ꞌu̱m je̱ ju̱jpit jayu yaknu̱u̱jmidi: “Kaꞌa tseꞌe myakjayuꞌo̱o̱ꞌktat, ku̱x jyapa̱na pa̱n pa̱neꞌe yakjayuꞌo̱o̱ꞌkp, yakmo̱ꞌo̱pts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ tsaachpaatu̱n.” Ax nmu̱u̱jmidupts a̱ts miitseꞌe je̱ts jyapa̱na pa̱n pa̱neꞌe je̱ yꞌuts je̱ yꞌajch ukpu̱ je̱ yꞌuts je̱ cha̱ꞌa̱ du̱muꞌe̱jkjup, yakto̱kimpayo̱ꞌo̱yupts je̱ꞌe̱ veꞌe. Pa̱n pa̱neꞌe je̱ yꞌuts je̱ yꞌajch ukpu̱ je̱ yꞌuts je̱ cha̱ꞌa̱ du̱vinko̱jtspe̱jtp, to̱kimpayo̱ꞌo̱yjadapts je̱ꞌe̱ veꞌe pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱nu̱má̱jidup je̱p tsaptu̱jkp. Pa̱n pa̱n tseꞌe ka víjap du̱tijp je̱ yꞌuts je̱ yꞌajch ukpu̱ je̱ yꞌuts je̱ cha̱ꞌa̱, kutsa̱ꞌa̱ga tseꞌe je̱tseꞌe je̱m ja̱njo̱o̱tm yakpa̱a̱mnit.
’Ax veꞌem tseꞌe, pa̱n myakna̱jkxtup xa veꞌe je̱ mya̱xta joma veꞌe je̱ Nteꞌyam xvinjávada xvintsa̱ꞌa̱gada, je̱tseꞌe je̱m xjaaꞌmyé̱tstat je̱ts mmuꞌe̱jkju̱dupeꞌe nu̱toꞌk je̱ mꞌutsta je̱ mꞌajchta ukpu̱ nu̱toꞌk je̱ mꞌutsta je̱ mtsa̱ꞌa̱da, maso̱ꞌo̱ktanumts je̱ja je̱ mya̱xta je̱tseꞌe na̱jkx tooꞌva̱jkp je̱ꞌe̱ xma̱a̱tnamyujo̱tꞌó̱yajada, vanꞌit tseꞌe mvimpijttinuvat je̱tseꞌe je̱ mya̱xta je̱ Nteꞌyam xtukka̱tá̱kadat.
’Pa̱n je̱m xa veꞌe pa̱neꞌe mnu̱xa̱ꞌa̱ijidup je̱tseꞌe xma̱a̱tna̱jkxta je̱ja je̱ yakkutojkpa vyinkujk, tukma̱a̱tko̱jtsꞌó̱yada tseꞌe je̱ja tooꞌ aajy, veꞌem tseꞌe je̱m je̱ to̱kin payo̱ꞌyva kya̱ꞌm mkayakpá̱mdat. Ku̱x pa̱n mpa̱a̱jmju̱dup xa veꞌe je̱m je̱ to̱kin payo̱ꞌyva kya̱ꞌm, je̱ to̱kin payo̱ꞌyva tseꞌe je̱m je̱ tojpa kya̱ꞌm mpá̱mjadap je̱tseꞌe mpoxu̱nta̱kpá̱mjadat. Tyú̱vam xa a̱tseꞌe nvaꞌañ je̱ts kaꞌajameꞌe mpítsumdat je̱p poxu̱ntu̱jkp viꞌnameꞌe xkakuve̱tta nu̱jom juuꞌ veꞌe myó̱jidup.

’Ta̱ veꞌe xꞌamo̱tunaxta ku veꞌe jidu̱ꞌu̱m yakka̱ts: “Kaꞌa tseꞌe xyakvintsa̱ꞌkintó̱kidat je̱ navya̱jku̱n.” Ax a̱tsts miitseꞌe nnu̱u̱jmidup je̱ts o̱pya̱na pa̱n pa̱neꞌe du̱nu̱ꞌixp toꞌk je̱ ta̱ꞌa̱xta̱jk je̱tseꞌe du̱tsa̱k je̱tseꞌe du̱ma̱a̱tnayjayé̱pju̱t, ta̱ tseꞌe je̱m jyaꞌvin ka̱jxm je̱ ta̱ꞌa̱xta̱jk du̱tukma̱a̱tyakvintsa̱ꞌkintó̱ki je̱ navya̱jku̱n.
’Pa̱n myakto̱kintoojnju̱dup xa veꞌe je̱ mꞌakaꞌyu̱n viijnda, tunyakpítsumda tseꞌe je̱tseꞌe xꞌu̱xkojtat, ku̱x nu̱yojk o̱y je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe toꞌk viijn je̱ mniꞌkxta je̱ mko̱pkta xyakkutó̱kidat je̱ts kaꞌa veꞌe ku veꞌe nu̱jom je̱ mniꞌkxta je̱ mko̱pkta yakpa̱a̱mnit je̱m ja̱njo̱o̱tm. Pa̱n myakto̱kintoojnju̱dup xa veꞌe je̱ mꞌakaꞌyu̱n ka̱ꞌa̱jta, tunku̱spoxta tseꞌe je̱tseꞌe xꞌu̱xvívuptat, ku̱x nu̱yojk o̱y je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe toꞌk viijn je̱ mniꞌkxta je̱ mko̱pkta xyakkutó̱kidat je̱ts kaꞌa veꞌe ku veꞌe nu̱jom je̱ mniꞌkxta je̱ mko̱pkta yakpa̱a̱mnit je̱m ja̱njo̱o̱tm.


’Ko̱jtstuva tseꞌe je̱ jayu jidu̱ꞌu̱m: “e̱pya̱na xa veꞌe pa̱n pa̱neꞌe je̱ ñu̱da̱ꞌa̱x du̱maso̱ꞌo̱kuvaannup, tun vinko̱pkts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe tooꞌva̱jkp du̱mo̱ꞌo̱t je̱ ña̱k joma veꞌe yakꞌíxu̱t je̱ts kaꞌa je̱ꞌe̱ veꞌe du̱ꞌuknu̱da̱ꞌa̱xini.” Ax a̱tsts miitseꞌe nnu̱u̱jmidup je̱ts pa̱n pa̱n yaaꞌtya̱jkeꞌe du̱maso̱o̱knup je̱ ñu̱da̱ꞌa̱x, pa̱n ka je̱ꞌe̱ ka̱jxap ku veꞌe je̱ ñu̱da̱ꞌa̱x du̱yakvintsa̱ꞌkintó̱ki je̱ navya̱jku̱n, je̱ yaaꞌtya̱jk ka̱jx tseꞌe je̱ ta̱ꞌa̱xta̱jk du̱yakvintsa̱ꞌkintó̱ki je̱ navya̱jku̱n ku veꞌe je̱ viijnk yaaꞌtya̱jk du̱pu̱k. Ax je̱ꞌe̱ tseꞌe juuꞌ veꞌe u̱xꞌo̱o̱k du̱pa̱jkp je̱ ta̱ꞌa̱xta̱jk juuꞌ veꞌe je̱ ñu̱yaaꞌy tu̱myaso̱o̱kjini, nay yakvintsa̱ꞌkintó̱kivapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ navya̱jku̱n.

’Ta̱ veꞌe xꞌamo̱tunajxtuva ku veꞌe jidu̱ꞌu̱m je̱ ju̱jpit jayu yaknu̱u̱jmidi: “Kutyonu̱ je̱ vaandu̱k juuꞌ veꞌe tu̱xpu̱m pa̱n je̱ Nteꞌyameꞌe tu̱xyaknaxy.” Ax a̱tsts miitseꞌe nnu̱u̱jmidup je̱ts kaꞌa veꞌe je̱ Nteꞌyam xyaknáxtat ku veꞌe je̱ vaandu̱k xpa̱mda. Ni kaꞌa tseꞌe je̱ tsapjo̱o̱tmit it xyaknáxtat. Pa̱n veꞌem xa veꞌe xtonda, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ Nteꞌyam ku̱xyaknajxti, ku̱x je̱meꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kyutojku̱n tsu̱u̱jntku̱n. Kaꞌa tseꞌe ya̱ naxviijnit it xyaknajxtuvat. Pa̱n veꞌem xa veꞌe xtonda, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ Nteꞌyam ku̱xyaknajxti, ku̱x veꞌem ya̱ꞌa̱ veꞌe ya̱ naxviijnit it ax joꞌn je̱ vaꞌkpe̱jtu̱n joma veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ tyek ku̱du̱yukká̱n. Kaꞌa tseꞌe je̱ Jerusalén xyaknajxtuvat. Pa̱n veꞌem xa veꞌe xtonda, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ Nteꞌyam ku̱xyaknajxtuva, ku̱x je̱ Ma̱ja̱ Yakkutojkpa je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ kyajpu̱n. Ni je̱ mkuvajka tseꞌe xkayaknajxtuvat, ku̱x kaꞌa veꞌe mꞌo̱ꞌyixjada je̱tseꞌe xyakvimpíttat o̱tyoꞌka je̱ mvaajyta ya̱k uk po̱o̱ꞌp. Jidu̱ꞌu̱meꞌe mvaꞌandat “veꞌem” ukpu̱ “kaꞌa”; ku̱x juuꞌ veꞌe nu̱yojk jaaꞌkyakko̱jtsp, je̱ ko̱ꞌo̱yjáyuvapts je̱ꞌe̱ veꞌe du̱yakjé̱jip.


’Ta̱ veꞌe xꞌamo̱tunajxtuva ku veꞌe jidu̱ꞌu̱m yakka̱ts: “Pa̱n pa̱neꞌe je̱ jayu je̱ vyiijn du̱yakmaꞌtp, je̱ tya̱a̱ts du̱yakvajntkp, nay vanxú̱pjyam tseꞌe yaktoonnuvat.” Ax a̱tsts miitseꞌe nnu̱u̱jmidup je̱ts kaꞌa veꞌe xtonu̱mpijtjadat juuꞌ veꞌe ka ó̱yap pa̱n pa̱neꞌe mmuto̱kintoojnju̱dup; ñojkꞌó̱y xa veꞌe, pa̱n pa̱neꞌe mꞌakupa̱ꞌkxijidup toꞌk adoꞌom aaj, mo̱o̱yduva tseꞌe jadoꞌk adoꞌom je̱tseꞌe mjaaꞌkꞌakupa̱ꞌkxajadat. Pa̱n pa̱n tseꞌe mnu̱xa̱ꞌa̱avaajnju̱dup je̱tseꞌe je̱ mvitu̱paꞌtk mpa̱jku̱xjada, maso̱o̱ktuva tseꞌe je̱tseꞌe je̱ mvitu̱niꞌkx mpa̱jku̱xjadat. Pa̱n myaktukꞌake̱e̱ꞌyidup xa veꞌe je̱tseꞌe juuꞌ xpatsá̱mdat kojkm legua, ax mpatsá̱mdap tseꞌe jakojkm legua. e̱pya̱na pa̱n pa̱neꞌe juuꞌ mꞌamó̱tuju̱dup, mmo̱ꞌo̱dap tseꞌe; pa̱n pa̱n tseꞌe juuꞌ anuuꞌkx mꞌamó̱tuju̱dup, kaꞌa tseꞌe xtsoꞌoxpá̱ktat.


’Ta̱ veꞌe xꞌamo̱tunajxtuva ku veꞌe jidu̱ꞌu̱m yakka̱ts: “Tso̱kta pa̱n pa̱neꞌe mtso̱jkju̱dup; kaꞌa tseꞌe xtsó̱ktat pa̱n pa̱neꞌe mtsoꞌoxpa̱jkju̱dup.” Ax a̱tsts miitseꞌe nnu̱u̱jmidup: Tso̱kta pa̱n pa̱neꞌe mtsoꞌoxpa̱jkju̱dup, amó̱tuda je̱ Nteꞌyam je̱tseꞌe du̱kunooꞌkxu̱t pa̱n pa̱neꞌe mko̱ꞌo̱ñu̱ko̱jtsijidup, o̱tyoojnjada pa̱n pa̱neꞌe mko̱ꞌo̱tyoojnju̱dup, nu̱tsapko̱tsta je̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam o̱y tyoꞌnu̱xjadat pa̱n pa̱neꞌe mvinko̱jtspe̱jtju̱dup je̱ts pa̱n pa̱neꞌe mjomtoojnju̱dup mtitoojnju̱dup, ax veꞌem tseꞌe mnu̱ke̱ꞌxnatá̱kadat je̱ts nTeeꞌimdupeꞌe je̱ Nteꞌyam, juuꞌ veꞌe je̱m tsapjo̱o̱tm. Ku̱x ku xa veꞌe je̱ aampa xa̱a̱j du̱yakpítsum, tyuknu̱ꞌaampyts je̱ꞌe̱ veꞌe juuꞌ veꞌe o̱y jayu je̱ts juuꞌ veꞌe ko̱ꞌo̱y jayu, yakjé̱jipts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ tooj je̱tseꞌe du̱yaknu̱tuꞌuj pa̱n pa̱n jatyeꞌe tu̱v jáyuvidup joojntykidup, nay veꞌempa tseꞌe pa̱n pa̱n jatyeꞌe jomjáyuvidup tijáyuvidup je̱tseꞌe jyomjoojntykada tyijoojntykada. Pa̱n je̱ꞌe̱jyji xa miitseꞌe mtso̱jktup pa̱n pa̱neꞌe mtso̱jkju̱dup, ¿ti o̱ꞌyin tseꞌe mpá̱ktap je̱ꞌe̱ ka̱jx? Je̱ kupa̱ꞌmu̱n pa̱kmojkpa paat xa veꞌe veꞌem jyátu̱kada.
’Pa̱n je̱ꞌe̱jyji veꞌe mko̱jtspo̱o̱ꞌkxtup juuꞌ veꞌe mma̱a̱tnayjaꞌvijidup, ¿ti o̱ꞌyints miitseꞌe mtoondup je̱ts kaꞌa veꞌe je̱ viijnk jáyuda?, ku̱x nay vanxú̱pjyameꞌe du̱toonduva pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ Nteꞌyam du̱kaꞌíxada. Vaꞌajts tseꞌe mnaajkꞌijtjidinit, veꞌem ax joꞌn ñaajkꞌítju̱ vaꞌajts je̱ nTeeꞌamda, juuꞌ veꞌe je̱m tsapjo̱o̱tm.

Listen to Mateo 5