Kurdish Behdini - 2019 Kurdish Literature Association (NT) Non Drama

Kurdish Behdini - 2019 Kurdish Literature Association (NT) Drama

د وی دەمی دا ب هزاران مرۆڤ كۆمبوون، تا گەلەك ژ وان پێ ل ئێكودوو ددانا، وی دەست پێ كر و ل بەراهیێ ل گەل شاگردێن خۆ ئاخفت و گۆت: «هشیار بن ژ هەڤیرترشێ فەریسیان، كو دووڕویاتیە. چ نەپەنی نینن ئاشكرا نەبن و چ ڤەشارتی نینن نەهێنە زانین. لەوما یا هەوە د تاریاتیێ دا گۆتی، دێ د رۆناهیێ دا هێتە بهیستن و ئەو تشتێن هەوە د ژۆران ڤە ب پستەپستێ گۆتین، دێ ل بانان هێنە گازی كرن.


گەلی خۆشتڤیان، ئەز دبێژمە هەوە: ژ وان نەترسن یێن لەشی دكوژن و پاشی ژ وێ پێڤە نەشێن چ دی بكەن. لێ ئەز دێ نیشا هەوە دەم ژ كێ بترسن: هوین ژ وی بترسن یێ دشێت پشتی كوشتنێ هەوە بهاڤێژیتە د دۆزەخێ دا. بەلێ، ئەز دبێژمە هەوە، هوین ژ وی بترسن. ما نە پێنج چویچك ب دوو فلسان دهێنە فرۆتن؟ ل گەل هندێ خودێ چ ژ وان ژ بیر ناكەت. خۆ مویێن سەرێ هەوە ژی د هژمارتینە. ئەڤجا نەترسن هوین ژ گەلەك چویچكان ب بهاترن.


ئەز دبێژمە هەوە: هەر كەسێ ل بەرامبەری مرۆڤان دانپێدانێ ب من بكەت، كوڕێ مرۆڤ ژی ل بەرامبەری فریشتەیێن خودێ دێ دانپێدانێ ب وی كەت، لێ ئەو كەسێ ل بەرامبەری مرۆڤان من ماندەل بكەت، دێ ل بەرامبەری فریشتەیێن خودێ هێتە ماندەلكرن. هەر كەسێ گۆتنەكا خراب د دەرهەقا كوڕێ مرۆڤ دا بێژیت، دێ ل وی هێتە بورین. لێ ئەوێ كوفریان د دەرهەقا گیانێ پیرۆز دا بكەت، ل وی ناهێتە بورین. دەمێ هەوە بۆ كنیشتەیان و حوكمدار و دەستهەلاتداران رادكێشن، خەمێ نەخۆن كا دێ چەوا بەڕەڤانیێ ژ خۆ كەن و چ بێژن. چنكو گیانێ پیرۆز هنگی دێ هەوە فێر كەت كا چ پێدڤیە هوین بێژن.»

ئێكی ژ كۆمبوویان گۆتێ: «مامۆستا، بێژە برایێ من، بلا بەهرا من ژ میراتی بدەتە من.» ئینا گۆتێ: «كابرا، كێ ئەز ل سەر هەوە كریمە دادوەر و لێكڤەكەر؟» پاشی گۆتە جڤاتێ: «هشیار بن خۆ ژ چاڤبرساتیێ بپارێزن، چنكو ژیانا مرۆڤی ب زێدەییا سامانی نینە.» پاشی نموونەیەك بۆ وان ئینا و گۆت: «ئەردێ كەسەكێ دەولەمەند بەرهەمەكێ باش دا. هزرێن خۆ كرن و گۆت: ‹ئەز چ بكەم، من چ ج‍‌ھ نینە ئەز بەرهەمێ خۆ تێدا عومبار بكەم؟› ئەڤجا گۆت: ‹ئەز دێ ڤێ كەم: دێ عومبارێن خۆ هەڕفینم و یێن مەزنتر ئاڤاكەم، دێ د وان عومباران دا دەخل و دان و مالێ خۆ عومبار كەم. ئەز دێ بێژمە خۆ: جوامێرۆ! تە گەلەك مال یێ عومبار كری بۆ گەلەك ساڵان یێ هەی. ئەڤجا تۆ بێهنا خۆ ڤەدە و بخۆ و ڤەخۆ و كەیفێ بكە.› لێ خودێ گۆتێ: ‹دەبەنگۆ، ئەڤ شەڤە دێ گیانێ تە ژ تە هێتە ستاندن. ئەڤجا یێ تە خڕڤە كری دێ بۆ كێ مینیت؟› هۆسایە رەوشا وی كەسێ بۆ خۆ خڕڤە دكەت و ل نك خودێ نە یێ دەولەمەندە.»


پاشی گۆتە شاگردێن خۆ: «ژ بەر ڤی ئەگەری ئەز دبێژمە هەوە: خەما ژیانا خۆ هەلنەگرن كا دێ چ خۆن، یان لەشێ خۆ كا دێ چ كەنە بەر خۆ، چنكو ژیان نە ب تنێ خوارنە، لەش ژی نە ب تنێ جل و بەرگە. هزرا خۆ د قەلەڕەشكان دا بكەن: ئەو نە دچینن و نە ددروین، نە چ كوار و نە ژی عومبار هەنە، لێ خودێ ب خودان دكەت. ئەڤجا هوین چەند ژ باڵندەیان ب بهاترن! ما كی ژ هەوە ب خەمخوارنێ دشێت دەمژمێرەكێ ل سەر ژیێ خۆ زێدە بكەت؟ ئەگەر هوین نەشێن كارەكێ هۆسا یێ بچویك بكەن، بۆچی هوین خەمێ ژ یێن مایی دخۆن؟ بەرێ خۆ بدەنە سیسنان چەوا وەرارێ دكەن: نە خۆ دوەستینن و نە رستنێ دكەن، لێ ئەز دبێژمە هەوە: خۆ سلێمانی ژی، د هەمی مەزناهیا خۆ دا، وەكو ئێك ژ ڤانا جلێن جوان ل بەر خۆ نەكرینە. ئەگەر خودێ گیایێ زەڤیێ یێ ئەڤرۆ هەی و سوبەهی دهاڤێژنە د تەنویرێ دا هۆسا ب جلك بئێخیت، ئەرێ گەلی كێمباوەران، ما نە گەلەك مسۆگەرترە ئەو هەوە ب جلك بئێخیت؟ هوین بزاڤێ بۆ خوارن و ڤەخوارنێ نەكەن و خەمان نەخۆن، چنكو مللەتێن جیهانێ بزاڤێ بۆ ڤان هەمیان دكەن و بابێ هەوە دزانیت كو هەوە پێدڤیا ب ڤان هەی. لێ هوین بزاڤێ بۆ پاشایەتیا خودێ بكەن و ئەڤە ژی دێ بۆ هەوە هێنە دان. نەترسە، كەرێ پەزی یێ بچویك، چنكو بابێ هەوە پێخۆش بوو كو پاشایەتیێ بدەتە هەوە.


ئەوێ هەوە هەی بفرۆشن و بكەنە خێر. بۆ خۆ سامانەكی مسۆگەر كەن كو پویچ نابیت و گەنجینەیەكێ ل ئەسمانان كو چ جاران ڤاڵا نابیت، ل وی جهێ نە دز نێزیك دبن و نە خویرك دكەڤنێ. چنكو گەنجینەیا هەوە ل كیرێ بیت، دلێ هەوە ژی دێ ل وێرێ بیت.


بلا ناڤتەنگێن هەوە د گرێدای بن و چرایێن هەوە دهەلبن و وەكو وان مرۆڤان بن، یێن ل هیڤیا خودانێ خۆ دمینن، كا دێ كەنگی ژ داوەتێ ڤەگەڕیێت، داكو دەمێ بهێت و دەرگەهی بقوتیت، ئێكسەر بۆ وی ڤەكەن. خوزیكێن وان بەنیان یێن كو دەمێ خودانێ وان ڤەدگەڕیێت، وان هشیار دبینیت. راستیێ دبێژمە هەوە: ئەو دێ ناڤتەنگا خۆ گرێ دەت و دێ داخوازێ ژ وان كەت ل سەر سفرێ روینن و دێ خزمەتا وان كەت. ئەگەر ل نیڤ شەڤ یان بەری سپێدێ هات و هۆسا دیتن، وی دەمی خوزیكێن وان بەنیان. لێ هوین ڤێ بزانن: ئەگەر خودانێ مالێ زانیبا كیژ دەمژمێرێ دێ دز هێت، ئەوی نەدهێلا بكەڤیتە مالا وی. هوین ژی د ئامادە بن، چنكو كوڕێ مرۆڤ دێ د دەمەكێ وەسا دا هێت، كو هوین هزر نەكەن.»
پەترۆسی گۆتێ: «خودان، تۆ ڤێ نموونەیێ بۆ مە دبێژی یان بۆ هەمیان؟» خودانی گۆت: «ئەڤجا ئەو بریكارێ دلسۆز و ئاقلمەند كیە، ئەوێ خودان وی بكەتە بەرپرسێ خزمەتكارێن خۆ، دا بەهرا وان ژ خوارنێ د دەمێ وێ دا بدەتێ؟ خوزیكێن وی بەنی یێ كو دەمێ خودانێ وی دهێت، وی ببینیت ئەو یێ وە دكەت. راستیێ دبێژمە هەوە: ئەو دێ وی كەتە بەرپرسێ هەمی مالێ خۆ. لێ ئەگەر ئەوی بەنی د دلێ خۆ دا گۆت: ‹خودانێ من دێ گیرۆ بیت› و دەست ب قوتانا بەنیێن دی بكەت و بخۆت و ڤەخۆت و سەرخۆش ببیت، خودانێ وی بەنی دێ ل رۆژەكێ هێت كو ئەو چاڤەڕێ نەبیت و ل دەمژمێرەكێ كو ئەو نەزانیت، ئەڤجا دێ وی پارچە پارچە كەت و چارەنڤیسێ وی كەتە ل گەل بێباوەران. ئەو بەنیێ حەزا خودانێ خۆ دزانیت و ئەو خۆ ئامادە نەكەت و ل دویڤ حەزا وی نەكەت، ئەو دێ گەلەك هێتە قوتان، لێ ئەوێ نەزانیت و تشتێن هەژی قوتانێ بكەت، ئەو دێ پیچەك هێتە قوتان. هەر كەسێ گەلەك بۆ هاتیە دان، دێ گەلەك ژێ هێتە خواستن و یێ گەلەك ل نك دهێتە دانان، دێ پتر ژێ هێتە خواستن.


ئەز یێ هاتیم دا ئاگری بهاڤێژمە سەر ئەردی و من چەند حەز دكر ئەو نوكە یێ هەلبا! لێ من تافیركرنەك یا هەی كو دڤێت پێ بهێمە تافیركرن و ئەز چەند یێ تەنگاڤم تاكو ب ج‍‌ھ بهێت! ما هوین وەسا هزر دكەن كو ئەز یێ هاتیم دا ئاشتیێ بینمە سەر رویێ ئەردی؟ ئەز دبێژمە هەوە: نەخێر، لێ دووبەرەكیێ. چنكو ژ نوكە پێڤە، پێنج د مالەكێ دا دێ ژێكڤە بن، سێ دژی دوویان، دوو دژی سێیان. باب دژی كوڕی و كوڕ دژی بابی، دایك دژی كچێ و كچ دژی دایكێ، خەسی دژی بویكێ و بویك دژی خەسیێ دێ ل بەر ئێك راوەستن.»


پاشی گۆتە جەماوەری: «دەمێ هوین عەورەكی دبینن ل رۆژئاڤا دەردكەڤیت، ئێكسەر هوین دبێژن باران دێ هێت، ئەو ژی وەسا چێدبیت. هەروەسا دەمێ بایێ باشووری دهێت، هوین دبێژن دێ گەرم بیت، ئەو ژی وەسا چێدبیت. گەلی دووڕویان، هوین دزانن دیمەنێ ئەرد و ئەسمانی شڕۆڤە بكەن، پا چەوا هوین نزانن ڤی سەردەمی شڕۆڤە بكەن؟
بۆچی هوین ب خۆ ناهەلسەنگینن كا یا راست چیە؟ دەمێ تۆ ل گەل هەڤڕكێ خۆ قەستا هەرێمداری دكەی، هەر بڕێڤە بزاڤێ بكە هوین پێك بهێن، نەكو تە رادەستی دادوەری بكەت و دادوەر تە رادەستی زێرەڤانێ دادگەهێ بكەت و زێرەڤانێ دادگەهێ تە بهاڤێتە د زیندانێ دا. ئەز دبێژمە تە: تۆ چ جاران ژ وێرێ دەرناكەڤی، تاكو تۆ فلسێ دویماهیێ نەدەی.»

Listen to مزگینیا لوقای 12