Mateus 5
5
Ĩ na wa kua nö, wa pi topa totio opa asa kitä
Lucas 6.20-23
1Ĩ na tä kua tä, Jesus a na töpö satehe epii töpö nokapalo opöle, Jesus anö ĩ töpö taa nö, heuma tä pata hamö a hua soatasolöma. A hua soatalolö nö, ĩ hamö a loa soatakö lasoö ha, ĩ ha kama kai a hua sinomoti wi, ĩ töpö loa naiki ha, 2ĩ töpö na Jesus anö Teusö ta wäsätima. 3Teusö ta wäsä nö, ĩ na a kuuma:
‑“Teusö a na sa häwäha totia kutenö, Teusö a na sa pi wasiso opa kule” ĩ na wa pi kuu tä, wa pi topa apaö. Teusö anö sanöma töpö simöa sinomo nö, ĩ töpö totiapala apa wi, ĩ ai wa kutenö, wa pi topa apaö.
4Wa ö̃köti wi maaki, Teusö anö wa ö̃kö mapamani pia salo, wa pi topapalo opa hö̃töa.
5“Samakö lotete epii, ĩ samakö” makö kuu mi tä, Teusö anö makö totiapala apa kitä. “Masita sa tä uli thapo wi, ĩ ma tä uli thapo naiopököö!” ĩ na Teusö a kuu kitäö! Ĩ na tä kuaö ha, makö pi topa apa wi ĩ makö.
6Wa oi ipö tä nii tä na wa pi wasiso opaö, wa amisi ipö tä, maa tuu na wa pi wasiso opaö, ĩ na wa kua kua wi na, ĩ na toitai tä thaa sinomo wi, ĩ tä na ĩ na wa pi wasiso kua hö̃töoö ha, toitai wa tä thaa sinomo wi, Teusö anö ĩ tä totoa kulaha satia apöki kitä. Önö kutenö, wa pi topa apa wi ĩ wa.
7Ai tä peati ha, ĩ wa totiapala apati ha, Teusö anö wa totiapala apa hö̃töo kitä. Önö kutenö, wa pi topa apa wi ĩ wa.
8Teusö wa kai a hini pi topa apaö, toitai wa tä thaa pi topa apaö, ĩ na wa kua apati ha, Teusö wa talali kitä. Teusö wa tapa pia salo, wa pi topa apa.
9Töpö höla wi, ĩ wa töpö wasu, ai wa töpö noimaö, ĩ na wa kuaö ha, “Ipa ulu wa” ĩ na kawa na ĩ na Teusö a kuu kuki kitä. Önö kutenö, wa pi topa apaö.
10Teusö wa kai a hini kutenö, ai töpönö wa peama kule maaki, wa pi topa apaö. Teusö anö töpö simöa sinomo nö, töpö totiapala apati wi, ĩ ai wa kutenö, wa pi topa apa wi ĩ wa.
11Kawanö Jesus sa thapo wi ĩ wa kutenö, kawa na ai töpö hapalo pi wasöa apaö, ĩ töpönö wa kateha holisimo opaö, ĩ na töpö kua kule maaki, wa pi topapalo satia apa kitä. 12Ai töpönö wa peama kua wi na, ĩ na sutu ha pata töpönö Teusö a kai wäsä sinomoti noai, ĩ na ĩ töpö peama kua hö̃tötioma. Teusö a hai ĩ tä uli ha wa konasolöma, wa pepalo opa noai, kawa na Teusö anö ĩ tä noa totoki kitä. Önö kutenö, wa pi mönaha apatipöö!‑ ĩ na Jesus a kuu totiataloma.
Mötati tä kui na, ĩ na makö kuö hö̃töwö
Marcos 9.50; Lucas 14.34-35
13Ĩ na Jesus a kuu nö, ‑Nii tä na mötati tä toita kui na, ĩ na sanöma töpö na makö kua naine, ĩ na ĩ makö toita kuö hö̃töwö. Mötati tä mötatio opama maaki, tä okitipasoma, tä mötati sati soa mai kitä. Tä mötati soa mi kutenö, tä hosali. Tä hosalöma, ai töpö hasuo pole, ĩ töpönö ĩ mötati tä katiki katikima kuki kitä.
Wakala tä kui na, ĩ na makö kuö
14Makö õsi wakala apa kutenö, mumi mumi tä na koa taka sii hili kua wi na, ĩ na sanöma töpö na makö kua kua hö̃töoö. Heuma tä hösöka ha sai pö pata thakö noai, ĩ sai pö hatuka apaö. Ĩ wa pö sai paimimani wi tä kua mai kitä.
15Koa wa taka sii hilimanö nö, wöö anö ĩ wa taka sii pi soha mai kitä. Sai a õsimö ha töpö kule, ĩ taka siinö ĩ töpö pewö wakalapö, hoka pa wa taka sii pi hĩta totiki. 16Hoka pa taka sii hili kua wi na, ĩ na makö õsi wakala apii, ĩ na ĩ tä tapamoma kua totihoö! Toitai ma tä thaa sinomo wi, ai sanöma töpönö ĩ tä taa nö, hi tä hẽtu hamö Teusö a kulali, ĩ a na, “Wa totiatalo opawöö!” ĩ na ĩ töpö kuupöö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
‑Nö patapö töpö noa thaa noai, ĩ ta peama pikio tihöö!‑
17Ĩ na a kuu nö, ‑“‘Moisés anö nö patapö töpö noa thaa noai, ĩ ta hini tihöö! Sutu upa Teusö a kai wäsä sinomo noai, ĩ ta hini naio tihöö!’ ĩ na Jesus a kuumö humaö!” ĩ na pö pi kuu tihöö! Moisés a kai, Teusö a kai wäsä sinomo naio noai ĩ töpö kai, ĩ na töpö kai kui, ĩ sa töpö kai hosamö huu maama. “Ĩ na ĩ töpö kuu noai, ĩ na ĩ töpö kuu totiomaö!” ĩ na sa kuumö huu pasioma. Ĩ sa ta wäsä makokapö, kamakö na sa waloköma‑ ĩ na Jesus a kuuma. 18Ĩ na a kuu nö, ‑“Hutu mosökö pata, hi masita tä uli pata, ĩ na tökö uli kui tökö uli mapo kõo paio mi tä, Moisés a, Teusö a kai wäsä naio sinomo noai ĩ töpö, ĩ na töpö kui töpö kuu noai, ĩ ta hosa mai kitä. Ai tänö ĩ tä sãökama wai husisipa kõo mai kitä. Ĩ ha ĩ tä sãökama kuo pasio soatio päoö. Ĩ na tä kuu noai, ĩ na tä kua tolea totio kitä” ĩ na sa kuu totia kuleö! Sa holisimo mai kitäö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
19‑Önö kutenö, hototi ipii nö patapö töpö noa thaa noai, ĩ ta maaki, ai tänö ĩ ta hini mi, ai töpö na, “Ĩ ta hini maikiö!” ĩ na ĩ a kuu läataloö, ĩ na ĩ ai a kuatima, ĩ a hai, pata tä kupo mai kitä. Teusö anö sanöma töpö simöa totio wi, ĩ ha ĩ a kua tä, “Ĩ a hai, ĩ pata tä mai kitä. Ĩ a hai, a kua päta tä wani päwö” ĩ na tä kuu wi tä kupaso kitä. Ĩ na tä kua tä, nö patapö töpö noa thaa noai, ai tänö ĩ ta hinia totili, ai töpö na, “Ĩ ta hinia totilöö!” ĩ na a kuu, ĩ na ai tä kuatima, Teusö anö töpö simöa totio wi, ĩ ha ĩ a patamo totio wi a kupaso kitä‑ ĩ na Jesus a kuuma.
20Ĩ na a kuu nö, ‑“Moisés a kai wäsä sinomo wi ĩ töpö, patiseu töpö, ĩ na töpö kui töpönö toitai tä thaa wi, ĩ tä na kamakönö toitai ma tä thaa satia apa mi tä, Teusö anö töpö simöa totio wi, ĩ hamö makö lisipo mai kitäö!” ĩ na sa kuu kuleö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
Ai tä na wa hĩso opa wi ĩ ta
21Ĩ na Jesus a kuu nö, ‑“Ai sanöma tä säpa tihöö! Ai sanöma wa tä säpalöma, pata töpönö wa peama hö̃töo kitäö!” ĩ na kolo töpö noa thaa noai, ĩ ma ta hini totio waikioma. 22Kamisa aiki, “Ai wa tä hĩsu thaö ha, wa peama hö̃töo kitäö!” kamakö na ĩ na sa kuu kule. Ai tä na kawa aiki, “Wa osemo opatiwö” ĩ na wa kuu ha, pata töpönö wa peama hö̃töo kitä. Ĩ na tä kua tä, ai tä na, “Pi moti ipii ĩ wa” ĩ na wa kuu ha, koa taka hili mapo mai, ĩ taka ha wa kea hãtomapi kitä.
23Önö kutenö, salo a, nii tä, ĩ na tökö kui, Teusö a na ĩ wa tökö totoki pia salo, Teusö a na ĩ nasimö tökö nii totota wi ĩ söpala ösökö matakali kule, ĩ ha wa tökö kai walo tä, wa pi tapoiki nö, “Ã ãi. Ki a wani aiki, ‘Wanisala wa tä thaa kipiliö!’ kamisa na ĩ na ĩ a kuu thaliö!” ĩ na wa pi kuu salo, 24ĩ söpala ösökö matakali kotö ha salo a, nii tökö, ĩ na tökö kui wa tökö paa soatakölö nö, wa hua kõa soatalolö nö, “Wanisala wa tä thaa kipiliö!” a kuu wi, ĩ wa noima kõo soatapököö! Ĩ wa noima waikio kõo noai ha, Teusömo wi a sai ha wa hua kononö nö, Teusö a na wa tökö nii totoa pi topa noai, ĩ wa tökö nii totokötöö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
25Ĩ na a kuu nö, ‑Ai tänö wa wanipo nö, kawa na, “Hapo. Pata töpö na makö huutöö! Kamisa na wanisala wa tä thaa noai, pata töpönö ĩ ta hinipöö!” ĩ na a kuu ha, pata töpö na makö walo paio mi tä, a noima paio kõoö! Pata töpö na makö waloa totiköma, pata töpönö pata tä sai na wa namo simöa totiköma, pata tä sainö poliisia töpö na wa totokö matimö. Poliisia töpö na wa totoköma, titita wi, ĩ a sai ha wa titikö matimö. 26“Ĩ a sai ha wa tititia tä, wanisala wa tä thaa noai, ĩ sitipa wa kökö noa thapa totia paia mi tä, wa lisipama haio kõo mai kitäö!” ĩ na sa kuu kuleö! Sa holisi mai kitäö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
Ai tiko tä suö na wa mamo pi topa wi ĩ ta
27Ĩ na Jesus a kuu nö, ‑“Ai tiko tä suö na a mamo tihöö!” ta kuu noa thali, ĩ makö pewönö ĩ ma tä taö waikile kitä. 28Ĩ na ĩ ta kuuma thali maaki, kamisa aiki pasiwö, “Ai suö wa tä möö nö, ‘Hi a na sa mamoa tolo nö alu kuikö ö̃’ ĩ na wa pi kuu päa kule maaki, pili wa pinö ai tiko wa tä suö nö thaa waikioma. Pili wa pinö ai tiko wa tä suö nö thaa wi, ĩ tä wanisala apa naiaö!” ĩ na sa kuu kule. 29Önö kutenö, ai wa mamo hẽtu huu topa satia apöle, ĩ wa mamonö ai wa tä tapa salo, wanisala wa tä thaa kuköma, ĩ wa mamo uköpalö nö, a mamo hosaloö! Pili wa mamo kaiki pokea apa kule maaki, ĩ tä wanisala apa mai kitä. Wa nomasoma, pili wa mamo pewö kua soa kule maaki, koa taka hili mapo mai, ĩ taka ha wa kemapi wi, pe epii ĩ tä wanisala satia apa sisaa. 30Kate wa ami maaki, ĩ wa aminö wanisala wa tä thaa salo, kama wa ami hanöa kopalo nö, a ami hosaloö! Wa poko hemathale, pe epii ĩ tä wanisala mai kitä. Wa pewö somi ipöi ha, wa nomasoma, koa taka hili mapo mi ipii, ĩ taka ha wa huu wi, pe epii ĩ tä wanisala satia apaö‑ ĩ na Jesus a kuuma.
‑Au husopö a hosa tihöö!‑
Mateus 19.1-9; Marcos 10.1-12; Lucas 16.18
31Ĩ na Jesus a kuu nö, ‑Nö patapö Moisés aiki, “Au husopö wa hosali salo, waheta wa tä sãököpalöö! Wa tä sãököpalö nö, ‘Hi ipa husopö sa hosali keö!’ ĩ na tä sãökama kuu wi, au husopö a na ĩ wa tä waheta totoköö!” ĩ na Moisés a pata kuuma maaki, 32kamisa aiki, “Tiko tä wano na au husopö a sapäkoatalo mai ha, ĩ wa hosalöma, au husopö wa hosali wi ĩ tä wanisala” ĩ na sa kuu kule. “Au husopö wa hosalöma, ĩ a suönö ai tiko tä wano täa nömönö matimöö!” wa pi kuu mai. Ai tiko tä wano täli wi ĩ tä wanisala, ai tiko tä wanonö au husopö a täa nömöni wi ĩ tä wanisala naia, ĩ na tä kuaö‑ ĩ na Jesus a kuuma.
‑Pitili ta‑ ĩ na wa töpö pi thama pi topale maaki, a hapalo lapea apa tihöö!
33Ĩ na Jesus a kuu nö, ‑Nö patapö töpö na, ĩ na ta kuuma. “Teusö a na wa hapalo nö, ‘Ĩ na sa kua totio kitäö! Pitili sa. Sa holisimo mai kitäö! Sa holisimoatalo opati tä, sa peamaö!’ ĩ na wa kuu totio tä, ĩ na wa kuu noai, ĩ pitili wa sai kua tolea totisolöpöö!” ĩ na ta kuu noai, ĩ ma ta hini waikioma. 34Ĩ na ĩ ta kuuma maaki, kamisa aiki, “‘Pitili ta’ ĩ na ai wa töpö pi thama pi topa kule maaki, ‘Pitili ta. Sa holisimoatalo opati tä, Teusö anö sa peamapököö!’ ĩ na a kuu säläho tihöö! Ai tiko ta kateha sätäapalo tihöö! ‘Pitili ta’ ĩ na ai wa töpö pi thama pi topa apa tä, Teusö wa kateha kili kutenö, hutu mosökö a katehea päoö. Ĩ na kuno mai. Hutu mosökö a kateha naio tihöö! ‘Teusö a hai ĩ hutu mosökö ha a loa kupoli’ wa pi kuu mai. 35Hi masita tä uli a kateha naio ti! Teusö a konona ami makeo wi, ĩ masita tä uli. Jetusalẽi tä uli ha kaikana ta pata kaikanamo kutenö, ĩ tä uli pata kateha sätäa naio tihöö! 36Pili wa he a katehe säläho naio tihöö! Samii pili wa tä hunuku wai ausipama tai mi, samii ai wa tä hunuku wai usipa tai mi, ĩ na wa hunuku thama tai mi kitä. Teusö anö ĩ na tä kua wi, ĩ tä thama taö öpa sisa kitä.
37Önö kutenö, ‘Pitili ta’ ĩ na ai wa tä pi thama pi topale maaki, ‘Awai. Ĩ na sa kua kitäö!’ ĩ na wa kuu sisapökö. Ĩ na tä kua tä, ‘Ma. Ĩ na sa kua mai kitä’ ĩ na wa kuu sisapökö. Ai ta kateha sätäa tihöö! Ai wa ta kateha sätäa pole, Sai tä sai patanö ĩ wa hapalama päa kule” ĩ na sa kuu totia kuleö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
‑A nö suo tihöö!‑ Jesus a kuu noai ĩ ta
38Ĩ na Jesus a kuu nö, ‑“Ai tänö pili wa mamo waniapali ha, ĩ tä noa na kama wa mamo wania hö̃töpalöö! Ai tänö pili wa nakö waniapali ha, kama wa nakö wania hö̃töa soapalöö!” ĩ na ta kuu noai ĩ ma ta hinima. 39Ĩ na ta kuuma maaki, kamisa aiki, “Ai tänö kawa na wanisala tä thaa kule maaki, ĩ a na wanisala tä thaa hö̃töo tihöö!” ĩ na sa kuu pasio wi, hi ĩ kamisa. Ai tänö pili wa nakö tökö pai ha, wa suo pola nö kuno mai, ai wa nakö tökö hẽtu totoa soataloö! 40Ai tänö au haloi ösö täli pia salo, tä makokama läapalo sinomo wi, ĩ a pata na wa kai waloki ha, kawa aiki, “Ipa haloi sa ösö totoa mai kitäö!” wa kuu mai, “Sa pomo wi, ĩ ipa ösö täa nainöö!” ĩ na wa kuu!
41Ĩ na tä kua tä, kawa na ai sotatu tä waloiki nö, “Ö! Hi solai sa sihipo pole, pi pasökö tömö, sami kilômetötu tä na ipa solai wa sipo nömöta mi salo!” ĩ na a kuu ha, sami kilômetötu tä na kuno mai, polakapi kilômetötu tä na a solai sia nömöa soatalölöö! 42Kawa na ai tä nakoö ha, tä totoa soataköö! “Hi wa tä pio paita mi salo” ĩ na ai tä kuu ha, “Pälaö!” a kuu hãto tihöö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
‑Ai töpönö wa wanipo päla tä maaki, ĩ töpö na a noimo satia apaö!‑ Jesus a kuu noai ĩ ta
43Ĩ na a kuu nö, ‑“Au ai wa tä noimaö, wa wanipo wi, ĩ wa hĩsu thaö, ĩ na wa kuapököö!” sutu ha ta kuu noai, ĩ ma ta hinima. 44Ĩ na ta kuuma maaki, kamisa aiki, “Makö wanipo wi, ĩ ma töpö noimaö!” ĩ na sa kuu kule. Teusö a na makö hapalo nö, “Hapa. Samakö peamati pole, ĩ töpö totiapalaö!” ĩ na makö kuu! 45Ĩ na makö kuama, hi tä hẽtu ha kamakö hai ĩ pö̃ a kulali, ĩ a kua wi na ĩ na ulu makö kua naipaso kitä. Töpö topai, töpö wanisala apatii, ĩ na töpö kuati wi, ĩ töpö na Teusö anö pili motokö sii hilima ösöhöa soatia. Ĩ na tä kua tä, toitai tä thaa wi ĩ töpö, wanisala tä thaa pasio wi ĩ töpö, ĩ na töpö kua wi ĩ töpö na Teusö anö maa tä häläma ösöhöa naia. 46Makö noima sinomo wi, ĩ töpö na makö noimo sisaö ha, Teusö a na noa wa tä täli kitä ta o? Ma. Ĩ wa töpö noima sisa wi, ĩ tä noa kua mai kitä. “Homa tili tä kaikana pata na sitipa kökö totoköpö, kamakö na sitipa kökö sua sinomo wi, ĩ töpö wanisala apawö” makö kuu wi maaki, ĩ na ĩ töpö kua hö̃töoö. Töpö wanisala apati wi, ĩ töpönö kama hai ĩ noi töpö noima hö̃töoö. 47Ĩ na tä kua tä, kawa na ai töpö noimo sinomo wi, ĩ töpö na makö noimo sisaö ha, pe epii wa totiatalo opa asa mai kitä. Teusö a thapo mai ĩ töpö na ai töpö noimo hö̃töo wi, ĩ töpö na Teusö a thapo mai ĩ töpö noimo hö̃töo wi, ĩ tä kua hö̃töa.
48Önö kutenö, hi tä hẽtu ha kamakö hai ĩ pö̃ Teusö a kulali, ĩ anö toitai tä thaa sinomo kua wi na, ĩ na kamakönö toitai tä thaa sinomo naiopököö!‑ ĩ na Jesus a kuuma.
Nke Ahọpụtara Ugbu A:
Mateus 5: xsu
Mee ka ọ bụrụ isi
Kesaa
Mapịa
Ịchọrọ ka echekwaara gị ihe ndị gasị ị mere ka ha pụta ìhè ná ngwaọrụ gị niile? Debanye aha gị ma ọ bụ mee mbanye
© 2007, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.