Kisar - 2008 WBT (NT) Drama

Kisar - 2008 WBT (NT) Non Drama

<div class="version vid948 iso6393kje" data-vid="948" data-iso6393="kje">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch5" data-usfm="MAT.5">
 <div class="label">5</div><div class="s">Yesus wakuku hi'ihehewi ri akin nahuwa'an</div><div class="r">(Luk. 6:20-23)</div><div class="p"> 1Yesus po'on heri onnenihe, An wakiha'a wo'or ida naikoredi, la Nina man lernohi pakunohi enihe mai raikoro wukuwedi. 2An wakuku hi na'ahenia,</div><div class="p"> 3&#8220;Ri ma nauroin nahenia ai mehe ka nauroin hi'i haida-haida man wa'an, de honorok akin pu'ik mehe Makromod Lalap, ai akin nahuwa'anedi, ono ai namwali Makromod Lalap Nin ri.</div><div class="p"> 4Ri ma akin sus, ai akin nahuwa'anedi, ono Makromod Lalap na'alapedi ai honorok akin me'e. #Yes. 61:2</div><div class="p"> 5Ri ma kan holi kukulu lalapa, ai onne akin nahuwa'anedi, ono na'amoli manarna noho wawan na'akeme.#5:5 Wanakunu &#8216;na'amoli manarna noho wawan na'akeme&#8217; nin panaeku &#8216;hir lo'o kokala inhawa man Makromod Lalap nouwedi me'e.&#8217; #Mzm. 37:11</div><div class="p"> 6Ri man raram nodi rehi hi'i ha ma namlolo lolo Makromod Lalap kalarna, ai onne akin nahuwa'anedi, ono Makromod Lalap na'akuku na'anokor nin raram nodi onne. #Yes. 55:1-2</div><div class="p"> 7Ri man kukul aki man wa'an nina ri mormori wali, ai akin nahuwa'anedi, ono Makromod Lalap kukul Nin aki man wa'an ai haenhi.</div><div class="p"> 8Ri man honorok akin mou, ai akin nahuwa'anedi, ono na'amoli an min wewerre noro Makromod Lalap. #Mzm. 24:3-4</div><div class="p"> 9Ri man holi lilili maumau la iuwuku auwuku man yaka man hala lolo nina ri heri ri wali, ai akin nahuwa'anedi, ono ai onne penia rapolu Makromod Lalap ananne.</div><div class="p"> 10Ri man lernohi Makromod Lalap Nin honorok panaeku mamani, de lernala wewerek pananaka, ai akin nahuwa'anedi, ono ai namwali Makromod Lalap Nin ri.</div><div class="p"> 11Lere rin hadwei hadwokor mi, hi'i apinpinha mi, la wakunu nano'onyak mi ono mim lernohi Ya'u, mi akim nahuwa'anedi. 12Horhorok, nonolu rin hi'i apinpinha nabi-nabi haenhi. Ende hi'i mi akim nahuwa'an wake'edi here, ono Makromod Lalap na'akenedi minim mahmaha kolkoli ihin ennen man lap aiyedi a'am raram me'e.&#8221;</div><div class="s">Yesus naho'ok man lernohi Ai naisa asir noro roprope</div><div class="r">(Mrk. 9:50; Luk. 14:34-35)</div><div class="p"> 13&#8220;Mi man lernohi Ya'u, mamwali asir noho wawan, maa lo'o mi kam lernohi Ainu'u wanakuku, mi maisa asir ma ka nam'arha me'e. Rodi inhawe leke hi'i nam'arha wali'ur? Asir onne wawedi ha man yaka, de sopoledi laa kalla wawan leke rin hihir hamar.</div><div class="p"> 14Mi ri man lernohi Ya'u maisa wadu ma nala ropropo noho wawan na'akeme, la maisa kote man minle wo'or tilu ma ka nasinuwar. 15Ri ka nadedem lokon wadu rodi e'enoir honowale, maa rala loile onno kukulu leke ropo lolo nakar raram na'akeme. 16Ende yon mim suwarala minim ropropo lolo heri kalarna, maa hurinohi heri onne do'on minim hini'i wenewhe man wa'ane, leke hi ra'uli rasa'a minim Pape man minle a'am raram.&#8221;</div><div class="s">Yesus na'amou na'aropo Makromod Lalap Nina keneri hono'ok</div><div class="p"> 17&#8220;Yom pene'ek Ainu'u panaeku mai eni a'amoluloinedi Makromod Lalap Nina keneri hono'ok noro nabi-nabi rira horok. Ka! Ya'u mai leke a'akuku a'anokor rira wanakuku na'akeme.#5:17 &#8216;Ya'u mai leke a'akuku a'anokor rira wanakuku na'akeme&#8217; nin panaeku namehin haenhi, &#8216;Ya'u mai leke a'amou a'aropo rira wanakuku na'akeme.&#8217; 18Horhorok Ainu'u nou ma na'ono eniyeni: Noho wawan noro a'am aile makun, wanakunu lirna na'akeme lolo Makromod Lalap nin keneri hono'ok eni na'ene namwali kokkoo, hurup ida, me, titik ida kan molu. 19Inhoi man larlewenedi keneri hono'ok ida, kade man deul tana wake'e, lan wakuku ri namehin lernohi haenhi, an lolo yawa Makromod Lalap Nin ri na'akeme. Maa inhoi lernohi Nin keneri hono'ok na'akeme, la wakuku ri namehin leke lernohi haenhi, ai onne Makromod Lalap kikan namwali ri lalapa lolo Nin ri na'akeme. 20Ende mahinorokedi, lo'o mi ka mamkene lernohi Makromod Lalap Nin honorok panaeku eni narehi nalewen meser-meser Horok Lape roro ri Parisi enihe, mi kam laa onno man Makromod Lalap nodi molollo raram.&#8221;</div><div class="s">Yesus wakuku yon ida ma na'ahan ida</div><div class="r">(Luk. 12:57-59)</div><div class="p"> 21&#8220;Mi mauroinedi nounaku ik upud a'ad kokaledi me'e ma na'ahenia, &#8216;Yono resne ri. Inhoi ma nesne ri, na'amoli ho'ok kail ai leke hukum.&#8217; #Kel. 20:13; Ul. 5:17 22Maa Ya aheni ki mi, inhoi ma na'ahan noro walinne,#5:22 &#8216;inhoi ma na'ahan&#8217; Horok Lap dedesne na'aheni eni mehe, ma Horok Lap ida woro'o man horok lere li'ur ra'uwali na'aheni &#8216;inhoi ma na'ahan na'alehe panaeku ma na'ono&#8230;&#8217; na'amoli ho'ok kail ai leke hukume. Inhoi man warei yaksala noro walinne, ai onne rodi laa nakpali Yahudi rir man ho'ok kail enihe. Inhoi ma ne'el walinne na'ahenia, &#8216;Maplo'edi,&#8217; ai onne na'akeki rakanedi kawali pire ai porom raram me'e.</div><div class="p"> 23Ende lo'o mim laa Makromod Lalap Nin Romleu Lape raram modi minim honoi kanani leke loile honoi kanani onno wawan, maa mamlilinnohi horokala mi walinne ma na'a'ahan ki mi, 24ma'akenedi honoi kanani onne lolo honoi kanani onno kalarne, laa moro mi walinne mahuwa'anedi nanumene wali mai honoi kanani onno onne mala minim honoi kanani Makromod Lalap.</div><div class="p"> 25Enla lo'o man tumdesne mi aile, halhala mapanak mahuwa'anedi noro ai, leke yon ai lan kalaka mi laa man ho'ok kail eni, de man ho'ok kail onne huri mi laa polisi, rala mi nahan bui raram. 26Horhorok Ainu'u nou ma na'ono eniyeni: Lo'o mi ka mahuwa'anedi noro ai nolu, hi kar huri mi nano bui raram hehen nanumene mim pair minim okon raka onne na'akeme horu.&#8221;</div><div class="s">Yesus na'amou na'aropo keneri hono'ok &#8216;yono lerwa'u hailai&#8217;</div><div class="p"> 27&#8220;Mi mauroinedi nounaku ma na'ahenia, &#8216;yono lerwa'u hailai&#8217;. #Kel. 20:14; Ul. 5:18 28Maa Ya aheni ki mi, inhoi po'on maeke ida, la namono lolo honorok akin mehe, ai onne lerwa'u hailaiyedi noro maeke onne me'e. 29Ende lo'o mi makum malanna nakoko mi hi'i dohohala, hidu sopoledi. Wa'an rehi min wewerre ik Makromod Lalap mamani, kade mi makum wali kaale. Yon hi'i de mi makum woro'o aile, maa Makromod Lalap sopol mi laa kawali pire ai porom raram. 30Lo'o mi liman malanna nakoko mi hi'i dohohala, heru sopoledi. Wa'an rehi min wewerre Makromod Lalap mamani, kade mi liman wali kaale. Yon hi'i de mi liman woro'o aile, maa mi mala'a kawali pire ai porom raram.&#8221;</div><div class="s">Yon ri namhene hono</div><div class="r">(Mat. 19:9; Mrk. 10:11-12; Luk. 16:18)</div><div class="p"> 31&#8220;Mi mauroinedi nounaku man hopon heheni, &#8216;Ri ma namhene nin maekleher, hi'i horok reiha'ar nala nin maekleher nanumene reiha'ar noro ai.&#8217; #Ul. 24:1-4 32Maa Ya aheni ki mi, inhoi namhene nin maekleher, la maeke onne kan larlewenedi rir nou, mo'oni onne penia hi'i maeke onne lerwa'u lere an ho mo'oni namehin. Enla mo'oni man ho noro maeke onneni, an lerwa'u hailai haenhi.&#8221;</div><div class="s">Yon ma'akerhe nou modi lira hope</div><div class="p"> 33&#8220;Mi mauroin haenhi nounaku ik upud a'ad kokaledi ma na'ahenia, &#8216;Yono lari nano onum noue. Lo'o rin nou haida la nahopedi laa Makromod Lalap, kan huri ai lari nano nin nou onne!&#8217; #Im. 19:12, Bil. 30:1, Ul. 23:21 34Maa Ya aheni ki mi, yono ma'akerhe nou modi hopo me'e. Lo'o mim hi'i nou, yon wekel a'am raram naran ma'akerhe nou onne, ono a'am raram onne Makromod Lalap Nina naikoro onno. 35Yon ma'akerhe nou wekel in-noho naran, ono in-noho onne Makromod Lalap Nina ek'eker onno. Yon ma'akerhe nou wekel Yerusalem naran, ono kota onne Rai Lalap onno. #Yes. 66:1, Mzm. 48:3 36Yono ma'akerhe nou wekel mi uluwakun ono ka modi molollo ma'uwarha, ee ma'amohon muruk lihir ida. 37Lo'o minim panaeku ma'aheni, &#8216;Ya,&#8217; ma'aheni mehe, &#8216;Ya.&#8217; Lo'o minim panaeku ma'aheni, &#8216;Ka,&#8217; ma'aheni mehe, &#8216;Ka.&#8217; Wanakunu ma narehi onne, Hayakyak Makromon nina panaeku me'e.&#8221;</div><div class="s">Yesus wakuku ri yon herre walha ri nin hini'i wenewhe man yaka</div><div class="r">(Luk. 6:29-30)</div><div class="p"> 38&#8220;Mi mauroinedi nounaku ma na'ahenia, &#8216;Maka herre maka, nihi herre nihi.&#8217; #Kel. 21:24, Im. 24:20, Ul. 19:21 39Maa Ya aheni yono mim herre walha ri nin hini'i wenewhe man yaka. Lo'o rin pahar mi muman malanna, mala mariri pahar haenhi, 40ee, lo'o rin kalaka mi lolo man ho'ok kaile kalarna leke an hopon mala minim rain, na'amoli mala minim ho'ir homnono haenhi. 41Lo'o man panulu ida hopon mi ma'uwara nin hahaa modi mala'a kilu ida, na'amoli modi mala'a kilu woro'o. 42Lo'o ri napanak haida-haida nano mi, male, la lo'o ri napanak herre haida ki mi, yon ma'okulale.&#8221;</div><div class="s">Yesus wakuku maramyaka arwali</div><div class="r">(Luk. 6:27-28, 32-36)</div><div class="p"> 43&#8220;Mi mauroin wanakuku ida aile ma na'ahenia, &#8216;Maramyaka mi walinne, la sopoledi minim arwali.&#8217; #Im. 19:18 44Maa Ya aheni maramyaka minim arwali, la hi'i lir napanak ri man hi'i sus mi. 45Lo'o mim hi'i heheni, ri namehin rauroin mi mamwali minim Pape man aile a'am raram ananne. Ai penia nala ha man wa'an ri mormori na'akeme. Ai nalha'a lere ri man holi wawa'an noro ri man ailanna haenhi. Ai nala okon mai ri man hi'i ha ma namlolo noro ri man hi'i ha ma ka namlolo haenhi. 46Lo'o mi maramyaka mehe ri ma nadedem naramyaka mi, yom pene'ek Makromod Lalap herre walha minim hini'i wenewhe onne. Ka! Man ra'uk paipair kade hir ailanna, maa hi me'ene raramyaka ri ma naramyaka hi haenhi. 47Lo'o mi maramyaka mi wallum mehe, hi'ihewi minim hini'i wenewhe wa'an narehiyedi ri ma ka nauroin Makromod Lalap makun. Hi me'ene hi'i heheni haenhi. 48Ende hi'i ha ma namlolo moro ri na'akeme naise mi Ammu man aile a'am raram eni.&#8221;#5:48 Hanalle namehin: Ende maramyaka ri na'akeme namnenehe naise mi Ammu man aile a'am raram. #Im. 19:2, Ul. 18:13</div>
 </div>
 </div>
</div>

Yesus po'on heri onnenihe, An wakiha'a wo'or ida naikoredi, la Nina man lernohi pakunohi enihe mai raikoro wukuwedi. An wakuku hi na'ahenia,
“Ri ma nauroin nahenia ai mehe ka nauroin hi'i haida-haida man wa'an, de honorok akin pu'ik mehe Makromod Lalap, ai akin nahuwa'anedi, ono ai namwali Makromod Lalap Nin ri.
Ri ma akin sus, ai akin nahuwa'anedi, ono Makromod Lalap na'alapedi ai honorok akin me'e.
Ri ma kan holi kukulu lalapa, ai onne akin nahuwa'anedi, ono na'amoli manarna noho wawan na'akeme.
Ri man raram nodi rehi hi'i ha ma namlolo lolo Makromod Lalap kalarna, ai onne akin nahuwa'anedi, ono Makromod Lalap na'akuku na'anokor nin raram nodi onne.
Ri man kukul aki man wa'an nina ri mormori wali, ai akin nahuwa'anedi, ono Makromod Lalap kukul Nin aki man wa'an ai haenhi.
Ri man honorok akin mou, ai akin nahuwa'anedi, ono na'amoli an min wewerre noro Makromod Lalap.
Ri man holi lilili maumau la iuwuku auwuku man yaka man hala lolo nina ri heri ri wali, ai akin nahuwa'anedi, ono ai onne penia rapolu Makromod Lalap ananne.
Ri man lernohi Makromod Lalap Nin honorok panaeku mamani, de lernala wewerek pananaka, ai akin nahuwa'anedi, ono ai namwali Makromod Lalap Nin ri.
Lere rin hadwei hadwokor mi, hi'i apinpinha mi, la wakunu nano'onyak mi ono mim lernohi Ya'u, mi akim nahuwa'anedi. Horhorok, nonolu rin hi'i apinpinha nabi-nabi haenhi. Ende hi'i mi akim nahuwa'an wake'edi here, ono Makromod Lalap na'akenedi minim mahmaha kolkoli ihin ennen man lap aiyedi a'am raram me'e.”


“Mi man lernohi Ya'u, mamwali asir noho wawan, maa lo'o mi kam lernohi Ainu'u wanakuku, mi maisa asir ma ka nam'arha me'e. Rodi inhawe leke hi'i nam'arha wali'ur? Asir onne wawedi ha man yaka, de sopoledi laa kalla wawan leke rin hihir hamar.
Mi ri man lernohi Ya'u maisa wadu ma nala ropropo noho wawan na'akeme, la maisa kote man minle wo'or tilu ma ka nasinuwar. Ri ka nadedem lokon wadu rodi e'enoir honowale, maa rala loile onno kukulu leke ropo lolo nakar raram na'akeme. Ende yon mim suwarala minim ropropo lolo heri kalarna, maa hurinohi heri onne do'on minim hini'i wenewhe man wa'ane, leke hi ra'uli rasa'a minim Pape man minle a'am raram.”

“Yom pene'ek Ainu'u panaeku mai eni a'amoluloinedi Makromod Lalap Nina keneri hono'ok noro nabi-nabi rira horok. Ka! Ya'u mai leke a'akuku a'anokor rira wanakuku na'akeme. Horhorok Ainu'u nou ma na'ono eniyeni: Noho wawan noro a'am aile makun, wanakunu lirna na'akeme lolo Makromod Lalap nin keneri hono'ok eni na'ene namwali kokkoo, hurup ida, me, titik ida kan molu. Inhoi man larlewenedi keneri hono'ok ida, kade man deul tana wake'e, lan wakuku ri namehin lernohi haenhi, an lolo yawa Makromod Lalap Nin ri na'akeme. Maa inhoi lernohi Nin keneri hono'ok na'akeme, la wakuku ri namehin leke lernohi haenhi, ai onne Makromod Lalap kikan namwali ri lalapa lolo Nin ri na'akeme. Ende mahinorokedi, lo'o mi ka mamkene lernohi Makromod Lalap Nin honorok panaeku eni narehi nalewen meser-meser Horok Lape roro ri Parisi enihe, mi kam laa onno man Makromod Lalap nodi molollo raram.”


“Mi mauroinedi nounaku ik upud a'ad kokaledi me'e ma na'ahenia, ‘Yono resne ri. Inhoi ma nesne ri, na'amoli ho'ok kail ai leke hukum.’ Maa Ya aheni ki mi, inhoi ma na'ahan noro walinne, na'amoli ho'ok kail ai leke hukume. Inhoi man warei yaksala noro walinne, ai onne rodi laa nakpali Yahudi rir man ho'ok kail enihe. Inhoi ma ne'el walinne na'ahenia, ‘Maplo'edi,’ ai onne na'akeki rakanedi kawali pire ai porom raram me'e.
Ende lo'o mim laa Makromod Lalap Nin Romleu Lape raram modi minim honoi kanani leke loile honoi kanani onno wawan, maa mamlilinnohi horokala mi walinne ma na'a'ahan ki mi, ma'akenedi honoi kanani onne lolo honoi kanani onno kalarne, laa moro mi walinne mahuwa'anedi nanumene wali mai honoi kanani onno onne mala minim honoi kanani Makromod Lalap.
Enla lo'o man tumdesne mi aile, halhala mapanak mahuwa'anedi noro ai, leke yon ai lan kalaka mi laa man ho'ok kail eni, de man ho'ok kail onne huri mi laa polisi, rala mi nahan bui raram. Horhorok Ainu'u nou ma na'ono eniyeni: Lo'o mi ka mahuwa'anedi noro ai nolu, hi kar huri mi nano bui raram hehen nanumene mim pair minim okon raka onne na'akeme horu.”

“Mi mauroinedi nounaku ma na'ahenia, ‘yono lerwa'u hailai’. Maa Ya aheni ki mi, inhoi po'on maeke ida, la namono lolo honorok akin mehe, ai onne lerwa'u hailaiyedi noro maeke onne me'e. Ende lo'o mi makum malanna nakoko mi hi'i dohohala, hidu sopoledi. Wa'an rehi min wewerre ik Makromod Lalap mamani, kade mi makum wali kaale. Yon hi'i de mi makum woro'o aile, maa Makromod Lalap sopol mi laa kawali pire ai porom raram. Lo'o mi liman malanna nakoko mi hi'i dohohala, heru sopoledi. Wa'an rehi min wewerre Makromod Lalap mamani, kade mi liman wali kaale. Yon hi'i de mi liman woro'o aile, maa mi mala'a kawali pire ai porom raram.”


“Mi mauroinedi nounaku man hopon heheni, ‘Ri ma namhene nin maekleher, hi'i horok reiha'ar nala nin maekleher nanumene reiha'ar noro ai.’ Maa Ya aheni ki mi, inhoi namhene nin maekleher, la maeke onne kan larlewenedi rir nou, mo'oni onne penia hi'i maeke onne lerwa'u lere an ho mo'oni namehin. Enla mo'oni man ho noro maeke onneni, an lerwa'u hailai haenhi.”

“Mi mauroin haenhi nounaku ik upud a'ad kokaledi ma na'ahenia, ‘Yono lari nano onum noue. Lo'o rin nou haida la nahopedi laa Makromod Lalap, kan huri ai lari nano nin nou onne!’ Maa Ya aheni ki mi, yono ma'akerhe nou modi hopo me'e. Lo'o mim hi'i nou, yon wekel a'am raram naran ma'akerhe nou onne, ono a'am raram onne Makromod Lalap Nina naikoro onno. Yon ma'akerhe nou wekel in-noho naran, ono in-noho onne Makromod Lalap Nina ek'eker onno. Yon ma'akerhe nou wekel Yerusalem naran, ono kota onne Rai Lalap onno. Yono ma'akerhe nou wekel mi uluwakun ono ka modi molollo ma'uwarha, ee ma'amohon muruk lihir ida. Lo'o minim panaeku ma'aheni, ‘Ya,’ ma'aheni mehe, ‘Ya.’ Lo'o minim panaeku ma'aheni, ‘Ka,’ ma'aheni mehe, ‘Ka.’ Wanakunu ma narehi onne, Hayakyak Makromon nina panaeku me'e.”


“Mi mauroinedi nounaku ma na'ahenia, ‘Maka herre maka, nihi herre nihi.’ Maa Ya aheni yono mim herre walha ri nin hini'i wenewhe man yaka. Lo'o rin pahar mi muman malanna, mala mariri pahar haenhi, ee, lo'o rin kalaka mi lolo man ho'ok kaile kalarna leke an hopon mala minim rain, na'amoli mala minim ho'ir homnono haenhi. Lo'o man panulu ida hopon mi ma'uwara nin hahaa modi mala'a kilu ida, na'amoli modi mala'a kilu woro'o. Lo'o ri napanak haida-haida nano mi, male, la lo'o ri napanak herre haida ki mi, yon ma'okulale.”


“Mi mauroin wanakuku ida aile ma na'ahenia, ‘Maramyaka mi walinne, la sopoledi minim arwali.’ Maa Ya aheni maramyaka minim arwali, la hi'i lir napanak ri man hi'i sus mi. Lo'o mim hi'i heheni, ri namehin rauroin mi mamwali minim Pape man aile a'am raram ananne. Ai penia nala ha man wa'an ri mormori na'akeme. Ai nalha'a lere ri man holi wawa'an noro ri man ailanna haenhi. Ai nala okon mai ri man hi'i ha ma namlolo noro ri man hi'i ha ma ka namlolo haenhi. Lo'o mi maramyaka mehe ri ma nadedem naramyaka mi, yom pene'ek Makromod Lalap herre walha minim hini'i wenewhe onne. Ka! Man ra'uk paipair kade hir ailanna, maa hi me'ene raramyaka ri ma naramyaka hi haenhi. Lo'o mi maramyaka mi wallum mehe, hi'ihewi minim hini'i wenewhe wa'an narehiyedi ri ma ka nauroin Makromod Lalap makun. Hi me'ene hi'i heheni haenhi. Ende hi'i ha ma namlolo moro ri na'akeme naise mi Ammu man aile a'am raram eni.”

Geere nke a ntị Matius 5