Mateo 12

1Ti kɨvɨ jña kuaꞌan Jesús jiin ndajaꞌa ya, ɨɨn kɨvɨ ndetatu, ti ni yaꞌa ya ɨɨn ñuꞌun nuu kaa triu. Ti ndajaꞌa ya, ni ka kejaꞌa da ka jnuꞌun da yoko triu. Ka skoyo da ti ka yee da triu un, chi ka jiꞌi da soko. 2Ti nu ni ka jini chaa fariseo un, ti ni ka kachi da jiin Jesús:

―Ndeꞌe, ¿ndoo ka saꞌa ndajaꞌa ra jniñu ja tu iyo vaꞌa ja saꞌa yo kɨvɨ ndetatu? ―ni ka kachi da.

3Ti ni kachi ya:

―¿Xi tu ni ka skuaꞌa ra ɨɨn tutu nava ni ka jnaꞌan David ɨɨn kɨvɨ na ni ka jiꞌi da soko, jiin uu ga jnaꞌan da nu? 4Jini ra ja ni ka kɨvɨ da ini veꞌe ii Yandios, ti ni ka yee da staa stila ii un, ja ni maa da jiin uu ga jnaꞌan da un, tu kuu kaji da naa da, chi nɨnɨ sutu un kuu ja ka yee staa stila un niku. 5¿Xi tu ka skuaꞌa ra nuu ley Moisés, nuu kachi ja ni sutu un, tu ka ndetatu da ja kuu kɨvɨ ndetatu, ti ansu suni ɨɨn kuachi kuu un nu? 6Ko na kachi ri nuu ra, ja vijna ti iyo ɨɨn ja kuñaꞌnu xaan ga ja kuu sutu ka kuñaꞌnu ini veñuꞌun kaꞌnu un. 7Ko maa ra naa ra, tu ka chaku ini ra ndoo kuni kaꞌan junuꞌun ja yoso nuu tutu ii, ja ni kaꞌan Yandios: “Ruꞌu, kuni ri ja na kuankaꞌnu ini nuu jnaꞌan ra naa ra, ti ansu ja ka soko ra kɨtɨ nuu Yandios”, ni kachi ya. Sa ti ka chaku ini ra jnuꞌun un naa ra, ti va tu chakuachi ra yɨvɨ naa i ja ka iyo falta i. 8Chi ruꞌu, maa Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ, kuñaꞌnu ga ri, ti taꞌu ri jniñu nuu kɨvɨ ndetatu jaꞌa ―ni kachi ya.

Ni nduvaꞌa ɨɨn chaa ni ichi ndaꞌa

(Mr. 3.1‑6; Lc. 6.6‑11)

9Yukan ti na kuaꞌan Jesús, ni jaa ya ɨɨn veñuꞌun Israel un. 10Ti yukan kande ɨɨn chaa ni ichi ɨɨn ndaꞌa da. Ko vanuxia chaa fariseo un ka nduku da nasa chakuachi da Jesús, ti ni ka jikajnuꞌun da ya:

―¿Kuu saꞌa yo tajna ɨɨn yɨvɨ kuꞌu ja kuu kɨvɨ ndetatu nu? ―ni ka kachi da.

11Ti ni kachi Jesús:

―Nu nau roꞌo ka ñavaꞌa ɨɨn lélú, ti nu na kinikava tɨ ɨɨn yau ja kuu ɨɨn kɨvɨ ndetatu, ¿ti tu kin tava ra tɨ nu? 12¿Ti ansu yaꞌu ga nchaa ɨɨn yɨvɨ ja kuu lélú un nu? Ja yukan kuu ja na kachi ri ja kuu saꞌa yo ɨɨn jniñu vaꞌa ja kuu kɨvɨ ndetatu ―ni kachi Jesús.

13Yukan ti ni kachi ya jiin chaa ni ichi ndaꞌa un:

―Skaa ndaꞌa ra ―kachi ya.

Ti nu ni skaa chaa un ndaꞌa da, ti ni nduvaꞌa ni nanu kaa ndaꞌa da. 14Ti ni ka kekoyo chaa fariseo un kuaꞌan da, ti ni ka kejaꞌa ka ndajnuꞌun da nasa kuu kaꞌni da Jesús.

Jnuꞌun ni kaꞌan Isaías undi na janaꞌan

15Nu ni jini Jesús nava ka ndoꞌo ini chaa fariseo un, ni kee ya yukan ti kuaꞌan ya. Ko kuaꞌa xaan yɨvɨ kuankoyo jiin ya, ti ni saꞌa ya tajna tɨjnɨ yɨvɨ ka kuꞌu. 16Ko niꞌin xaan ni xndaku ya nuu yɨvɨ un ja tu kani da jnuꞌun nau ja kuu ya. 17Yukan ti ni kundaa jnuꞌun ni kaꞌan profeta Isaías na janaꞌan, na ni kachi da:

18Chaa junukuachi nuu ri jaꞌa, kuu ja ni nakaji ri.

Chaa jaꞌa kuu ja kundaꞌu ga ini ri, ti kusɨɨ ini ri jiin da.

Kuaꞌa ri Espíritu ri nuu da, ti xndaku da nuu taka nación

ja nau kuu maa jnuꞌun ndaa, ti na kuandatu yɨvɨ jnuꞌun un.

19Ni tu kava vixi ini maa da, ni tu kachi da nuu ni ɨɨn yɨvɨ nau ja kuu da.

Ti ni ɨɨn yɨvɨ tu nakuni i ndusu yuꞌu ya.

20Tu kuaꞌa da nundoꞌo nuu taka ñuu ndaꞌu, chi suꞌva kuaꞌa da jnundee ini undi kɨvɨ na kiꞌin da jniñu ñaꞌnu da,

ti taꞌu da jniñu nava iyo.

21Ti kɨvɨ un sa na kandixia ndaa yɨvɨ taka nación maa da.

Siaꞌan ni kachi profeta Isaías.

Ka chakuachi da Jesús ja ndiso jniñu ya nuu jaꞌuꞌu

(Mr. 3.19‑30; Lc. 11.14‑23; 12.10)

22Yukan ti ni ka janchaka da ɨɨn chaa kuaa ja suni ñɨꞌɨn da, ti jnaꞌan da tachi xaan. Ni saꞌa Jesús tajna chaa un, ti ni kuu ndeꞌe da, ti ni kuu kaꞌan da. 23Tendɨꞌɨ yɨvɨ un ni ka naa ini, ti ni ka kachi:

―¿Xi jaꞌa kuu Seꞌe rey David ja ni jiꞌi undi na janaꞌan nu? ―ni ka kachi da.

24Ko nu ni ka jinisoꞌo chaa fariseo jnuꞌun un, ti ni ka kachi da:

―Keniꞌin chaa jaꞌa tachi xaan un kuankoyo, ko jiin sɨvɨ maa jaꞌuꞌu kuñaꞌnu un (ja suni nani Beelzebú), chi yukan kuu ja yɨndaꞌa taka tachi xaan un ―ni ka kachi da.

25Nu ni jini Jesús ja siaꞌan ka ndoꞌo ini chaa un, ti ni kachi ya:

―Nu ɨɨn gobiernu, na kusɨɨn da jiin yɨvɨ da ti kejaꞌa kanaa da naa da, ti gobiernu un tu kuñɨɨ, chi naa. Suni siaꞌan nuu ɨɨn ñuu xi ɨɨn familia, nu tu ka iyo ɨɨn nuu ini, ti familia un, tu kuu kunchuku mani. 26Ti suni siaꞌan kuu nu maa jaꞌuꞌu un na keniꞌin tachi xaan un kiꞌin ja kuu ndajaꞌa maa. Nu siaꞌan na saꞌa, ti ka sasɨɨn jnaꞌan maa, ¿ti nasa kuñɨɨ jiin jniñu ndiso un nusa?

27Ti ka kaꞌan ra ja ruꞌu keniꞌin ri tachi xaan un kuankoyo jiin sɨvɨ maa jaꞌuꞌu kuñaꞌnu un. Ko sa ti siaꞌan kuu, ti va suni yɨvɨ ka skuaꞌa jiin ra naa ra, va suni kuu keniꞌin i tachi xaan un jiin sɨvɨ maa jaꞌuꞌu un kinkoyo. Ja yukan na kachi ri ja maa ni ra ka yuji jiin jnuꞌun ka kaꞌan ra un. 28Ko ruꞌu keniꞌin ri tachi xaan un jiin jnuꞌun Espíritu Yandios. Yukan kuu ja, ja ni chaa jniñu ñaꞌnu Yandios ja kuu nuu ra naa ra. 29Ja siaꞌan, ti saꞌa yo nanu ja ɨɨn ni kuu ja nu kuni yo sakuiꞌna yo veꞌe ɨɨn chaa niꞌin xaan da, ti kuꞌni yo chaa un xnakan, ti sa kuu sakuiꞌna yo ja ñavaꞌa da. Ti suni siaꞌan kuu jaꞌa chi ni kundee ri jiin chaa uꞌu un, ti ni keniꞌin ri ndajaꞌa da un kuaꞌan.

30Ti na kachi ri nuu ra naa ra ja kuu yɨvɨ tu ka kaꞌan vaꞌa jaꞌa ri, ti yɨvɨ un jito uꞌu i ruꞌu. Yɨvɨ tu kejnaꞌan jiin ri, jachanuu i yɨvɨ ka kuni kejnaꞌan jiin ri.

31Ja yukan kuu ja na kachi ri nuu ra naa ra ja iyo jnuꞌun kaꞌnu ini Yandios ja kuu yɨvɨ ka saꞌa taka nuu kuachi. Suni nuu yɨvɨ ka kaꞌan ndevaꞌa, vatu ni kuankaꞌnu ini Yandios nuu i. Ko yɨvɨ yɨsɨkɨnchaa Espíritu Santo, jankɨvɨ kuankaꞌnu ini Yandios nuu i. 32Ti savaꞌa ni ga yɨvɨ na kaꞌan ndevaꞌa ni ga sɨkɨ ri, ti kuankaꞌnu ini ri nuu i. Ko nu nau ja na kaꞌan ndevaꞌa sɨkɨ Espíritu Santo, tukaa ga iyo jnuꞌun kaꞌnu ini, ni nuu ñuyɨvɨ jaꞌa ni nuu ɨnga ñuyɨvɨ ja kii ɨnga kuiya ―ni kachi Jesús.

Jiin ndeꞌe yujnu un nakuni yo na yujnu kuu

(Mt. 7.17‑20; Lc. 6.43‑45)

33Siin Jesús kaꞌan ya, ti ni kachi ya:

―Nu ɨɨn yujnu vaꞌa, ti kuaꞌa ndeꞌe vaꞌa. Ti nu ɨɨn yujnu kueꞌe kuu, ti suni ndeꞌe kueꞌe kuaꞌa. Jiin ndeꞌe un, ti sa nakuni yo naa nuu yujnu kuu. 34Yukan na kachi ri ja ka kuu ra nanu koo xaan jiin seꞌe tɨ, chi ndevaꞌa xaan ka saꞌa ra. Ti tu kuu kaꞌan ra ɨɨn jnuꞌun vaꞌa, chi maa ra tu vaꞌa ini ra naa ra. Ti yuꞌu ra chi ka kaꞌan nava ndoꞌo ini añu ra. 35Chaa vaꞌa un chi kaꞌan da ɨɨn jnuꞌun kuajniñu, chi iyo ndoo añu da. Ti chaa ka saꞌa ndevaꞌa un, chi kaꞌan ndevaꞌa kuɨtɨ da, chi tu iyo ndoo ini añu da. 36Ti na kachi ri nuu ra ja nu na jaa kɨvɨ chaa juicio, ti kɨvɨ jña, ti tendɨꞌɨ yɨvɨ nakuaꞌa i jnuꞌun nuu taka jnuꞌun ndevaꞌa ni kee yuꞌu i ja ni ka kaꞌan i un. 37Ti sɨkɨ jnuꞌun kaꞌan ra, ti kendo vaꞌa ra. Ti suni jiin jnuꞌun kaꞌan ra un, jnaꞌnu ndatu ra ―ni kachi Jesús.

Chaa fariseo ka jikan da ɨɨn jniñu ñaꞌnu

(Mr. 9.12; Lc. 11.29‑32)

38Yukan na ti ni ka kachi uu chaa fariseo jiin chaa ka xnaꞌan ley un nuu Jesús:

―Maestro, ka kuni na ja saꞌa ni ɨɨn jniñu ñaꞌnu ja na ndeꞌe na ―ni ka kachi da.

39Ti ni kachi Jesús:

―Taka yɨvɨ ja tu ka kuni kuandatu i nuu Yandios, ka kuni i ja na saꞌa ri ɨɨn jniñu ñaꞌnu nuu i, ko jankɨvɨ saꞌa ri jniñu ñaꞌnu un, chi nɨnɨ jiin vanuxii nundoꞌo ni jnaꞌan Jonás, chaa ni kuu profeta na janaꞌan, yukan ni kuu ja xnaꞌan ri. 40Chi nanu ni kundee profeta Jonás uni nduu ti uni jakuaa chii ɨɨn chāká kaꞌnu xaan, ti suni siaꞌan ruꞌu, maa Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ, kendo ri chii ñuꞌun un uni nduu ti uni jakuaa. 41Ti sɨkɨ ñuu Nínive nuu ni jaꞌan profeta Jonás, ti yɨvɨ ni kunchuku ñuu un, nandoto i kɨvɨ na chaa juicio ja xndichi ya yɨvɨ kɨvɨ vijna, ti naa ini i ndeꞌe i nuu yɨvɨ kɨvɨ vijna. Chi tendɨꞌɨ yɨvɨ Nínive ni ka nakani ini i na ni kaꞌan profeta Jonás jnuꞌun Yandios. Ko ruꞌu viꞌi ga kuñaꞌnu ri ja kuu Jonás, ti roꞌo naa ra tu ka chunsoꞌo ra ja nakani ini ra naa ra.

42Suni ɨɨn ñaꞌan ni kuu reina ja ni taꞌu jniñu ɨɨn ñuu ichi sur, nandoto ña kɨvɨ nu na chaa juicio, kɨvɨ nu na xndichi ya yɨvɨ kɨvɨ vijna. Ti naa ini ña ndeꞌe ña nuu yɨvɨ kɨvɨ vijna sɨkɨ ja niꞌin ini i, chi maa ña undi jika xaan ni kii ña ja ni ñunsoꞌo ña jnuꞌun ndichi ni kaꞌan rey Salomón na janaꞌan. Ti vijna viꞌi ga kuñaꞌnu ruꞌu ja ni kuu Salomón, ti roꞌo naa ra tu ka chunsoꞌo ra jnuꞌun xndaku ri nuu ra ―kachi ya.

Ɨɨn tachi xaan ja nandeokuñɨ

(Lc. 11.24‑26)

43Siin Jesús kaꞌan ya, ti ni kachi ya:

―Nu ɨɨn tachi xaan un na xndoo ɨɨn yɨvɨ, kuaꞌan ti jikonuu nuu ñuꞌun ichi ja nduku nuu ndetatu. Nu tu niꞌin ti ndoꞌo ini: 44“Na nandeokuñɨ ri veꞌe nuu ni kundee ri un.” Ko nu ni najaa, ti jini ja iyo nuña ini chaa un nanu ɨɨn veꞌe iyo nuña, ja iyo ndoo, ti iyo tuꞌva. 45Yukan na ti kiꞌin tachi un ti kin kuaka uxia ga tachi xaan un ja kanda viꞌi ga ja kuu maa. Yukan na ti nchaa ti ndɨvɨkoyo kunchuku jiin chaa un. Yukan na ti chaa un viꞌi ga nduu da ansu nava ni kaa da undi nuu. Ti suni siaꞌan viꞌi ga koo nundoꞌo nuu yɨvɨ ka saꞌa ndevaꞌa kuɨtɨ ja ka iyo kɨvɨ vijna ―kachi Jesús.

Nana Jesús jiin ñani ya

(Mr. 3.31‑35; Lc. 8.19‑21)

46Nɨ kaꞌan ga Jesús jiin yɨvɨ un, ti ni jaa nana ya jiin ñani ya, ni ka kendo da fuera ti ka kuni da kaꞌan da jiin Jesús. 47Ni jaꞌan ɨɨn chaa ni jan kaxjnuꞌun nuu ya, ti ni kachi da:

―Nana ni jiin ñani ni kaꞌiin da fuera un, ti ka kuni kaꞌan da jiin ni ―ni kachi da.

48Ti ni kachi ya jiin chaa un:

―Nau kuu nana ri ti nau ja kuu ñani ri ―kachi Jesús.

49Yukan ti ni xnaꞌan ya ndaꞌa ya nuu taka ndajaꞌa ya, ti ni kachi ya:

―Jaꞌa ka kuu nana ri jiin ñani ri. 50Chi vasu savaꞌa ni ga yɨvɨ nu na saꞌa i taka jniñu taꞌu Tata ri ja kancha ya andɨvɨ, ti yukan kuu nana ri, ñani ri jiin kuaꞌa ri ―ni kachi ya.

Jnuꞌun ɨɨn chaa saka triu

(Mr. 4.1‑9; Lc. 9.4‑8)

Pilihan Saat Ini:

Mateo 12: mpm

Sorotan

Berbagi

Salin