Mampruli - 2001 Edition (Drama NT)

Di daari maa ka Yisa daa yi yiri maa ni na n‑kyaŋŋi nti zinni mɔ'ari maa gbiriŋŋu. Daadam pam daa la'am u saani na, ka dizugu u daa kpɛ nyariŋŋu puuni nti zinni. Nyariŋŋu maa daa bɛ la koom puuni ka daadam maa daa zɛ mɔ'ari maa gbiriŋŋu. Ka u daa tɔ'asi n‑tiri ba n‑nyɛsiri ba nyɛsa yɛla pam; ni, “Dɔsɔ n daa kyaŋŋi u puu, ni u ti waali u bumbura; ka ŋɔn daa waanni maa, a seesi daa lu sɔkpaŋŋa ka niinsi daa kyɛ na n‑di a zaa. Ka u bumburiseesi mun daa lu kuga ziiya ka bɛni tanni daa bu zoaai, ka a daa tɔ bula yoomyooma dama tanni maa daa pɔsigi a. Amaa wuntaŋŋa ŋɔn daa ti bi, a bula maa daa gyɛkki n‑kpi, dama a nya'a maa daa bu sigi wa'aligu. Ka seesi gba daa lu goosi ni, ka goosi maa daa zoaai na m‑mugsi n‑gabi kabula maa. Amaa kaburiseesi daa lu tam ziiya n‑tɔ bula, n‑zoaai, ka daa dɔ'ai kyi, halli n‑niŋi beelim kɔbkɔbga, ni pisiyooyoobu, ni pisitata. Tɔ: ŋɔnkam mari tuba n nin wum, ŋɔn wumma!”
Di saha ka u nyaandɔliba daa kyɛ u saani na nti boosi u, ni, “Bɔ n kyɛ ka i tɔ'asiri yɛttɔ'anyɛsa wa n‑tiri ba?” Ka u daa labsi n‑yɛli ba, ni, “Dama Naawunni siri ti yarima soori ni ya baŋŋi u naam yɛlisɔ'ara ŋɔn nyɛ seem, amaa ban kpalim la ku nya lala soori. Sɔkam zaa ŋɔn mari seelli nin nya m‑paasi halli ka di ti zoaai, amaa ŋɔn ka seelli maa ŋɔna, halli ŋɔn mari seelli fiiŋ maa gba, ba nin ti fa a ka kyɛ u yɔri.” Ni, “Dinzugu n tɔ'asiri yɛla zaa yɛttɔ'anyɛsa ni n‑tiri ba, ka lala nin kyɛ ka ba nin gɔsiri ka ku nya seela: ba nin wumna, amaa ka ku baŋŋi seela. Dizugu anabi Aizaaya yɛlisim maa daa yɛli n‑ti la bana, ni#:-
‘Ti Dugma yɛliya, ni#:-
“Ya nin wum, m‑maali n‑wum,
Amaa ya ku baŋŋi di gbinni.
Ya nin gɔsi m‑maali n‑gɔsi,
Amaa ya ku nya di.
Dama n niriba wa muna -
Ba sufu ni teesa bu zulima,
Ba ligi la ba tuba,
Ba mumni ba nini:
Dama di yi pa lala
Ba nini naa n‑nyara,
Ba tuba naa n‑wumna,
Ba sufu ni teesa naa n‑neaara,
Ka ba ti labi n saani na
Nti nya tippu n saani.” ’ ”
Ka u daa laa n‑yɛli ba, ni, “Ya nini ŋɔn nyari wa zugu ka ya mari la zugsuŋŋu! - Ni ya tuba ŋɔn wumni maa zugu gba. Dama n yɛtti ya la yɛlimaŋni, ni, sahaseaa din gaari ka anabidima ni ninvugsuma pam daa boori ba da nya yan nyari bunseesi wa, ka mun bu nya a; ka daa laa m‑boori ba wum yan wumni seelli wa, ka daa bu wum.”
Ka u daa yɛli ba, ni, “Ya wumma! - ka baŋŋi bumbura nyɛsiri maa gbinni. Sɔkam ŋɔn wum Naawunni naam lahabaari maa ka bu baŋŋi di gbinni maa ka Yɛlibeeri Daana maa kyɛ na n‑fa yɛligu maa u sufu ni, ŋɔna n ŋmanni la bumburiseesi an lu sɔkpaŋŋa. Ninvugsɔ mun ŋɔn ŋmani la bumbura an lu kuga zugu la n nyɛ sɔ ŋɔn yi wum yɛligu maa sahanseaa la, u yi deaai ka la ni sufupeelli; amaa ka di bu kpɛ u sufu ni ni yɛlimaŋni, ka u nya'a kaalinsi zugu u bu yuura: dizugu yɛlibeoo bee vɔlisigu yi ti kyɛ na Naawunni yɛligu maa zugu, u yi labi la nyaaŋŋa yooma. Ninvugsɔ ŋɔn ŋmanni bumbura an lu goosi ni la n nyɛ sɔ ŋɔn yi wum yɛligu maa pɔi, ka laa n‑zaŋŋi duniya wa yɛla m‑mugsi u maŋŋa, ni bundaantirigu yɛla gba; ka dizugu ka Naawunni yɛligu bu toaai m‑bunni u sufu ni nti zoaai na n‑wanni tunsuma wala. Amaa ninvugsɔ ŋɔn ŋmanni la bumbura an lu tam zii la n nyɛ sɔ ŋɔn wum lahabaari maa ka baŋŋi di gbinni la, ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn nin wanni tunsuma wala - halli kɔbkɔbga, bee pisiyooyoobu, bee pisitata.”
Ka Yisa daa yɛli ba nyɛsiseaa m‑paasi, ni, “Arizana naam maa ŋmanni la nŋɔa#:- Dɔsɔ n daa bɛ ni ka u daa buri bumburisuma u puu. Ka yunseaa, sɔkam zaa ŋɔn daa ti gbisi, ka u dindaana daa kyaŋŋi nti buri niimbɛŋni n‑niŋi puu maa bumbula maa sunsukkuni, ka bakki. Ka bumbula maa ŋɔn daa ti zoaai ka kyi maa daa ti ya niŋi n‑yirigi, di saha maa ka niimbɛŋni gba daa ti bunni na. Ka yiri maa daana tuntumniba daa kyɛ u saani na nti yɛli u, ni, ‘Ti dugma, pa bumburisuma ka i daa buri i puu maa ni? Ka niimbɛŋni wa yi la yani?’ Ka u daa labsi n‑yɛli ba, ni, ‘N dindaansɔ n niŋi lala maa.’ Ka ba daa boosi u, ni, ‘Dinŋɔna ti kyɛma n‑vɔ niimbɛŋni maa m‑basi?’ Ka u daa yɛli ba, ni, ‘Ay! Dama yan la'asiri niimbɛŋni maa, pa seem ya nin ti dari n‑vɔ kyi la gba m‑paasi. Ya kur kyɛ ka kyi maa ni niimbɛŋni maa zaa la'am n‑zoaai halli ni kaŋmaa saha. Tɔ, ka n nin yɛli ban ŋmaari a maa, ni, ba voaama niimbɛŋni maa pɔi n‑lɔ a gbilagbila n‑nyɔa, ka naayi ŋma kyi maa n‑la'asi n‑zaŋŋi n‑niŋi n napoo ni.’ ”
Ka Yisa daa yɛli ba nyɛsiseaa m‑paasi, ni, “Arizana naam ŋmanni la hoo zinzambeelli nira ŋɔn zaŋŋi m‑buri u puu ni. Ka nyɛ la bunseelli bumbura kam zaa ŋɔn galisi n‑gaari ka; amaa kan daa ti zoaai n‑niŋi buntitaari n‑gaari zeeri bumbula zaa, ka daa leebi hoo tiiya, halli ka niinsi daa tɛ ba teeri ka zugu ka nyari ka vaari maasim.”
Ka u daa laa n‑yɛli ba nyɛsiseaa, ni, “Arizana naam ŋmanni la dabinseesi pɔ'asɔ ŋɔn daa zaŋŋi n‑gyɛri zum ni, ni u ti sɛ paanu. U daa zaŋŋi dabina beela n‑niŋi zum pam puuni - hoo zum kuriba ata - ka a dɔla, halli nti kyɛ ka zum maa zaa ti du n‑fuusi.”
Tɔ. Anŋɔ zaa ka Yisa daa tɔ'asiri n‑tiri niriba la, ka daa kur zaŋŋi ma'asa ni nyɛsa n‑tɔ'asira. U daa bu tɔ'asi yɛttɔ'aseelli ka ma'asa ka di ni. Lala daa kyɛ ka anabi la yɛligu la ti niŋi yɛlimaŋni, ni#:-
“N nin tɔ'asi n yɛttɔ'a n‑tiri ba -
Yɛttɔ'anyɛsa ka n nin tɔ'asira:
N nin kasigi yɛlisɔ'ara n‑ti ba
Ba na zi m‑baŋŋi yɛliseesi,
Halli duniya naaŋŋu saha zaŋŋi m‑paai zuna.”
Yisa ŋɔn daa ti kyeoosi zama maa n‑ti ba soori ni ba bakki, u daa kyaŋŋi nti kpɛ yiri maa ni. U daa bɛ bɛni, ka u nyaandɔliba maa daa kyɛ u saani na nti yɛli u, “Yɛlima ti niimbɛŋni an bɛ puu ni la nyɛsiri la gbinni!” Ka Yisa daa labsi n‑yɛli ba, ni, “Tɔ; dɔsɔ ŋɔn buri bumburisuma la n nyɛ man Ninsaala Biiya. Puu maa n nyɛ duniya wa, ka bumbulisuma maa n nyɛ ninvugseeba ban su naam maa beebu soori, niimbɛŋni bumbulibeeri mun n nyɛ ninvugseeba ban bɛ Yɛlibeeri Daana la suulinsi ni. Dindaansɔ ŋɔn daa buri bumbeeri la nyɛ la Sintaani; kaŋmaa saha n nyɛ duniya wa naari, ka ban ŋmaari maa n nyɛ malaakadima. Niimbɛŋni la ŋɔn la'asi n‑nyɔ seem la, lala ka di ti ya niŋi duniya naari Zaadaari maa. Lala saha ka Ninsaala Bii maa nin ti tum u malaakadima ka ba zaŋŋi bankam zaa daa kyɛ ka niriba tum tumbeeri, ni bankam zaa daa niŋi yɛlibeeri, n‑la'asi n‑yiisi u naam maa ni m‑basi. Ka ba nin ti zaŋŋi ba n‑lɔsi bugum ni, ya'aseaa ban nin bɛ ni n‑kumna ka ŋɔbri ba nyina. Di saha ka Naawunni niriba nin nya'ara, hoo wuntaŋŋa ŋɔn nya'ari seem maa, m‑bɛ ba Ba naam maa ni. Ŋɔnkam mari tuba n nin wum, ŋɔn wumma!”
Ni, “Arizana naam ŋmanni la nŋɔa#:- di daa niŋiya ni, ka dɔsɔ daa kyaŋŋi nti nya arizikki kan pi tiŋŋa, ka u gbi tanni n‑labsi m‑pi ka. Ka daa kuli nti koosi u marigu zaa n‑labi na nti da lala tingbanni maa.”
Ni, “Arizana naam laa n‑ŋmanni la nŋɔa#:- walima daansɔ n daa bɛ ni, ka u daa goori m‑boori kugsuma, bumpeela nyain, an ligri daa zoaai pam. Ŋɔn daa ti nya seaa ka ka veeli n‑gaari a zaa, u daa labi yiri ni nti koosi u marigu zaa n‑kyaŋŋi nti da ka.”
Ni, “Arizana naam laa n‑ŋmanni la nŋɔa#:- zingbaariba daa lɔbi ba laama mɔ'ari ni n‑gba zaasim balibu kam zaa. Laaŋŋu maa daa paali la ni zaasim. Tɔ, ka ba darigi ka n‑du mɔ'ari gbiriŋŋu nti yiisi a n‑gamsi. Ba daa zaŋŋi bunsuma la n‑niŋi ba peeri ni; ka daa zaŋŋi bunseesi an bu veeli la n‑lɔbi m‑basi. Lala ti yɛ nyɛ di duniya naari daari; malaakadima la nin gamsi ninvugbeeri la ninvugsuma la puuni n‑zaŋŋi ba n‑lɔsi bugum ni, ya'aseelli ban nin kumni ka ŋɔbri ba nyina la.”
Ka Yisa daa boosi ba, ni, “Ammi, ya baŋŋi anŋɔ zaa gbinni, bee?” Ka ba daa labsi n‑yɛli u, “Ii.” Di saha ka u daa yɛli ba, ni, “Dinŋɔ wulisiri, ni, zaaligu karimbasɔ ŋɔn labgi Arizana naam yɛla nyaandɔla ŋmanni la yiridaana ŋɔn kpeeri u neema duu ni n‑yiisiri bumpaala na, ka yiisi bunkura na m‑paasi.”
Yisa ŋɔn daa yɛli ba nyɛsa wa n‑naai, u daa bakki bɛni n‑labi u maŋtoori tiŋŋa. U daa bɛ la ba la'aŋŋu duu maa ni nti wulisi ba. Ka alahazibu daa gbaai ba, ka ba daa boosiri taaba, ni, “Yani ka doo wa lee n bamsi u yɛla wa zaa, ka laa n‑nya yiiko n‑tumni tunkara wa? Pa kampinta bii maa nŋɔa? Pa u ma n nyɛ Mariama? - ka u tunzɔppa n nyɛ Gyeemsi, ni Gyoosɛfi, ni Saimoon, ni Gyuudasi la? U tunzɔpɔ'aba zaa gba bu bɛ la ti saani? Ka yani ka u lee n‑nya anŋɔ zaa?” Lala zugu ba daa bu boori u yɛla halli beela. Di saha ka Yisa daa yɛli ba, “Anabi kam nyari gyirima luginseelli kam zaa ni, na'ala u mammaŋŋa tiŋŋa niriba ni u yiri dima saani.” Ka u daa bu tum tunkara pam bɛni, ban daa bu niŋi Naawunni yɛdda maa zugu.

Koute MATIYU 13