Matiu 12
12
Fuligu lili'na he'misemofihi ka'a
Mk 2:23-28; Lk 6:1-5
1Alihi fuli kana monelugu Yesu nose'na foya folagaha'agu kapo moloto bu'ehina. Ya nohigo koko panana'a mege'i nebanati kau'na enahago legeya'a nesi'asi tegete noha'a li nehe'mite mana'a nete nebabe. Ana nose'na laisi tegina nina ligite ne'ahana. 2To Felosi bona'i luga'amagi ya hanana be gelete ma li'ahana: Fuli kanagu o'e lite li'ahana supo lenali hena'mu ya nehabe? 3Ya lago Yesu lu epi'ehina: To lenali Tebitiu hu'ehinamofihi fayaha'a leka sete mekeheli'ahafihe? Tebitiu lalu'agi hiti sipi kau'na enoho'ehinamo'mu nolube. 4Ya nohigo ai Hu'mamofihi noha'agu tiloto Hu'mamofihi bulo ni'ina beleti nose'na lito'a nonoto lalu'agi mege'i ana noepito ne'ahana yabe. To ya'mana beleti mono bona'magigo nelata nehabe. To fato fato bona'i menalabe. To ya hu'ehinamofihi ka'a leka sete mekeheli'ahafihe? 5To lenali Mosehi ka foya buku'agu nina mono kamoba leka sete mekeheli'ahafihe? Asaga fuli kana'agu mono noto kaba hi'ahana bomagi fuli kana'alo ya'ma keya ka li gofa helata hi'ahana to enali bati mehina suhi mehi'ahana yabe. 6Nani lu nolepube. Ana'ina mone ni'inaubaya mono nohi be ligito ni'ibe. 7Ya hu'ehina lenali ma mono kaga keheli bati hite keheli fe lilana: Nani yagakafa he'ahananamagi nimitogo menebesibe. Nani fulu huto minose'namu'i nebesibe. Yalo lenali ketana lite bati mehina suhi mehilata nehana bona'i enalitoga ligo mefi epalalana'mu yabe. 8Kokulumaguti limi'ehina Bouba ai fuli kanamofihi sipi kaba bo'a nohibe.
Fuli kanagu Yesu bo mone yaha'a foipa lo'ehina bo le'mo bati hu'ehina
Mk 3:1-6; Lk 6:6-11
9Yesu hepa'i he'miloto buto li gehesa hite minelata nehana noha'anigu ti'ehina. 10To bo mone yaha'a sibina hu'ehina bo anagu mino'ehina. To Yesu hilina hapa'a li kuguma hu etalune lite bona'i luga'amagi mapahi fite ana nonuga mine'ahana yabe. Enali loka he'ahana: Fuli kanagu'i enebesi'ehina bona'i enele'mo bati huse'iba bati huto ni'ifihe? 11Yesu ka'anilo lu epi'ehina: Mone bomaka sipisipi yagaka fuli kanagu keligu limi'ehilina hena hilata ni'ibe? To ana keliguti gufalo lito le'mo lago metilata ni'ifihe? 12To bouba sipisipi yaga be ligito nohibe. Ya hu'ehinagi fuli kanagu bona'i enele'mo bati hilo luto keya kagatiuba nolibe. 13Ya luloto yaha'a sibina hu'ehina bo ma luto lu emi'ehina: Kayaha li su tobo. Ya ligo ana bouba yaha'a li su tago mone kegi'a yaha'auba hu'ehina'a huto bati hu'ehina yabe. 14Ya higo enali Felosi bona'i heleko limite bite li nupa hilete Yesuhi halune lite kaga lu keheli fa keheli hi'ahana yabe.
Yesu Hu'mamofihi lili'nalo pana'a mana'i nohibe
15Yesu ana kaga'ani akeheliloto ana hepa'i he'miloto nobigo babu bona'i mege'i lifite bi'ahana yabe. Ya nehago enebesi'ehinana'ani li he'mi su ho epolo'ehina yabe. 16Ya nohuto ana bona'i enekesa biloto lenali nani kumu'i bona'i lu meepilo luto lu epi'ehina yabe. 17To kaga mone lu huto huto bo Aisaiyau ma luto lu'ehina kagauba legeya'a huto hilina'mu yabe:
18Ya'ma lili'nalo bo'ni nohibe luto
Hu'ma lu'ehina,
ai nani'ni le'mo ho notube.
Ai nebesina bo nohigo
ai kumu'i
nipagu bati hulata nohina pana'ni yabe.
Nani Sikalafu'ni aitoga malaluna'mu yabe,
to ai fato naga'magitoga hetofanaguti
minosemofihi kagu lu epimofa'na
hilina'mu yabe.
19Ai bona'i ka epekito enubunepa ito
mehilina'mu yabe.
To sipi kapoguti kehe kehe ito
kaga nolinogo
nogo'a mekehelilana'mu yabe.
20To akepa mone i pisi hu'ehilina
ai li gofa mehilina'mu yabe.
To logo mone loloto
yuhufa sabalube'mu nohilina
ai li sobo su mehalina'mu yabe.
Ai lili'na liba liba huto
nohuto mino fe luse'namofihi
be ligiloto'a yabe.
21To asaga bona'i aitogago
komopa'ani molo emite minalana'mu yabe.
Yesu lili'na Bielesebulu hiti lila'ibe li'ahana
Mk 3:20-30; Lk 11:14-23
22Bona'i luga'amagi bo mone bu'a pisi ligo kaga meluse nominana bo le'mete Yesutoga e'ahana yabe. Hena'mugope foipa fele aitoga ni'igo yabe. Yesu ana bo le'mo bati higo bu'a i gili hula to kaga lula hu'ehina yabe. 23Ya higo enali le'mo bego hite babu boana'i minanamagi be gelete topa helete ma lite li'ahana: Ya'ma boba Tebitihi pana'mouba nohifi fato bobe? 24Ya nelago Felosi bona'magi kehelilete ma lite li'ahana: Ai foipa fele li nohe'mi epalanaya foipa felemagihi sipi bo'ani Bielesebulu amuya emi'ehigo nohibe. 25Kaga lu keheli fa keheli enali nehana kaga'ani Yesu akeheliloto ma luto lu epi'ehina: Hepa'i luga'a enali'aniguti loko luku hilete luba hilata nehana yatamalo luba hite minelata menehabe. To hepa'i mone'magifi to lalamehe naga'i mone'magi loko hilete luba hilata nehana enali ya'mana hepa'ifi to lalamehe naga'ifi mino bati hite meminalana'mu yabe. 26To Satau ai fato foipa felemofihi le'mo he'milina ai naga'a enali aloko nehabe. Ya hinogo Satahi hepa kapo'a hena huto amuya moloto minalina ni'ibe? Enali amuya melete enigi binogo meminalana'mu yabe. 27Lenali nani kumu'i Bielesebulu amuya nimigo foipa fele li he'mi he'mi nohibe lite nelafihe? To yagapanatinimagihi kuyu'afu enehe'moto amuya epigo foipa fele hesi he'milata nehabe? Ya hi'ehite enali'ani yasi bo lolo hite nehite ya'mana kagatini loko hite kehelilabe. 28Ai Hu'mamofihi Sikalafu'auba amuya nimigo foipa fele hesi nohe'mi nogo'nimo lenali Hu'mamofihi kapo'a lalitoga a'o leba notanagi lite kehelilabe, luto Yesu lu epi'ehina yabe.
29Bona'i enali amuya bomofihi noha'aguti tite fe'noha'a bu go'ehigo lilata menehabe. Enali ana bo gilo yato naga ilete yato noha'agu tite silaga fe'noha'a lilana'a huto ni'ibe.
30Bo moneuba nanitoga komopa'a nimito meminalina ai nani fateha'ni nohibe. Bo moneuba nani'i nehe'moto sipisipi yaga enele'mo tulu menohina ai'ya ana sipisipi yaga enele'mo tili tele nohibe luto Yesu lu epi'ehina yabe. 31Ya'ma ka'mu luto nani lu nolepube. Asaga foipanafi to bona enemegeka boana'magi lilata nehana Hu'mau ana foipana'ani li he'milina'mu yabe. Ya hilinaya to mone bouba Sikalafu'mofihi megeka luto kaga emekilina foipana'a Hu'mau li mehe'mi etalina'mu yabe. 32To mone bouba Hu'mamofihi pana'amofihi kaga foipa lu etalinaya Hu'mau ana foipana'a li he'mi etalina'mu yabe. Ya hilinaya bo moneuba Sikalafu'mofihi kaga foipa'a lu etalinaya ana foipana'a Hu'mau li mehe'mi etalina'mu yabe. Yatai hiti aliha'a yupa hiti ana sunogo hilina'mu yabe, luto Yesu lu epi'ehina yabe.
Foipa yafauba foipa legeya'a holata nohibe
Lk 6:43-45
33To yafa moneuba bati huto mesebe lele tele huto tiloto legeya'a bati huto sipina holata nohibe. To numutopa loto tilata nohina yafauba legeya'a ana huto ho foipa lolata nohibe. To bona'magi yafa legeya'alo belelete be gelete ya yafaya bati huto notinagi lila to numutopa loto notinagi lila hite li kehelilata nehabe. 34Lenali foipa osifa'mofihi yagapana'a nehabe. Lenaliba hena hite bati ka lilana'a huto ni'ibe? Lenali foipa bona'i yabe. Asaga foipa foipa kaga bomofihi komopa'agu bai toto nina kaga'a ai baga'aloti huto hulata nohibe. 35To hetofa bomofihi komopa'agu kaga bati'a babu luto minolata nohibe. Ya hu'ehigo ai hetofa sunogo hulata nohibe. To foipa bona'magi komopa'anigu kaga foipa faipa'a bai toto ni'igo foipa faipa'i suhi babu lite li huto hilata nehabe.
36Ya hu'ehinagi nani lu lepilube. Asaga kaga boana'magi lilata nehana kaga'anilo alihi Hu'mau boana'i enele'mo fato fato hilina yupahi enoloka halina'mu yabe. 37Kaika lu'ehilata kagakalo'mu Hu'mau bati bo nohane luto kigi molola foipa bo nohane luto kigi molola hilina'mu yabe.
Bona'i luga'amagi Yesu babeyafana hinogo bu galune'mu hi'ahana
Mk 8:11-12; Lk 11:29-32
38To Mosehi keya ka'mu tisa bo hiti Felosi bona'i luga'amagi li'ahana: Tisao, topa hose foyaka mone li huto hitogo bu galune. 39Ya lago Yesu enali kaga'anilo lu epi'ehina: Lenali yatai boana'ise, lenali bati mehana foipa boana'i nehabe. Lenali topa hose'na li huto hubo nelanaya lito mehiluna'mu yabe. To moneko ya'ma koyapa lu huto huto bo Yonaha topa hose'namo li huto hinogo'ni bu galana'mu yabe. 40Yonau loegi monegi yege hiti sinihi hiti faya'mofihi komopa'agu ko'ehina'a huto Kokulumaguti limi'ehina Bouba yege loegi monegi hiti sinihi loegi monegi ana suhi huto ma me'i komopa'agu kalina'mu yabe. 41Alihi Hu'mau sipi ka foya lilina yupahi Nineba bona'magi ho tilete lenali'i ka lepekilana'mu yabe. Hena'mugope Yonau kaga enalitoga lu epigo kehelilete komopa'ani i gelehe hi su he'ahabe. To mone'na Yonahi be ligito ma ni'ina lu lepilube. 42To Hu'mau ka foya lilina yupahi sipi a'i mone gihiti a'i yabe lilata nehana a'mouba ai koyapa'i sofo kegi'a oloto lenali hapatini li yege halina'mu yabe. Hena'mugope ai asaga me'i folagaha'aga buba buba huto Solomonihi hetofa kaga'a kehelimofa'na hu'ehina'mu yabe. Nani lu nolepube, malo'i kene moneuba ya'mana'ma Solomonihi hoto ni'ibe.
Foipa fele aku'i i behe huto o'ehina
Lk 11:24-26
43Foipa feleuba bona'magi enugufaguti heleko nolimitomo ai ka me'i ni'ilinalo mino fulu hilina hepa kumu sa sa hulata nohibe. To ana foipa feleuba mino fulu hilina hepa'i bu megotomo ai gufa'agu ma luto lulata nohibe: 44Nani he'mito o'ohuna noha'nigu aku'i bilube luto ekesa yigilata nohibe. Ya luto ekesa yigiloto i behe huto he'mito o'ehina noha'a le'mo bati hago gulu gulu luto ni'igo ana foipa feleuba bu golata nohibe. 45To ya huto ni'igo ana noha'a bu goloto ai aku'i ana noha'aguti heleko limito buto sebeni'a foipa fele enele'moto ago ana noha'agu minelata nehabe. Koyapa'i ana bo nesi'a bati huto minolata hinamo yatai babu foipa fele ete ai gufagu bai tago ana bomoya foipa loto bati mehulata nohibe. To aku'i su holotomo ema afetogati hapi fito tilata nohibe. Yatai kanalo foipa bonatoga ya'ma suhi luto huto hilina'mu yabe, luto Yesu lu epi'ehina yabe.
Yesuhi ito'afu to gonamu tamu'agi
Mk 3:31-35; Lk 8:19-21
46Yesu babu boana'i kaga lu epito nohigo ito'afi hiti gona'a hiti aitoga e'ahana. Bona'magi Yesuhi le'mo bego hi'ahago enali enemegesaga nehite Yesuhi kaga lu emilune'mu nohune lite bona'i enoloka he'ahana yabe. 47Ya lago mone bouba ma luto Yesuhi lu emi'ehina: Itokafi hiti kogonaka hiti kaga li kimilune'mu ema fegutoga ho ti'ahabe. 48Ya ligo Yesu lu'ehina: Kiyi'afu ito'nifu nohibe? Kiyigi nogona'ni nehabe? 49Ya luloto Yesu koko pana'amagi nehanalo bu goloto enali kumu lu'ehina: Lenali bu galo. Ito'nigi to nogona'ni ma li nupa hite nehabe. 50Kokulumalugu Afo'nifu nohinamofihi agoya hu emise bona'iya nani nogona'ni netali'nigi to nani ito'nigi nehabe. Ya luto Yesu lu epi'ehina yabe.
© 1982, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
